۱۳-۱۵ سالگی : اول دوستان

جاستین کانن برگردان آریا نوری

۱۳ تا ۱۵ سالگی زمان گوشی های تلفن همراه ، شبکه های اجتماعی مثل فیس بوک ، توییتر و . . . و در نهایت ابزار مختلف ارتباط جمعی است. همه ی اینها به منظور برقراری ارتباط با گروه دوستان صورت می پذیرد. برقراری ارتباط با دیگران و میل به بودن در جمع ایشان ، از ویژگی های بارز این بازه ی سنی است.

نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله امروزه علاقه ی بسیار زیادی به استفاده از آنچه که از آن تحت عنوان زبان پیام کوتاه (Le langage SMS) تعبیر می شود، دارند. آرور که در حال حاضر در سال اول دبیرستان مشغول به تحصیل است ، خاطره ی اولین گوشی تلفن همراهش را به یاد می آورد: « اولین گوشی تلفن همراه من برایم به منزله ی آزادی و استقلال بود. دوستانم اگر می خواستند می توانستند ساعت ۲ صبح با من تماس بگیرند. والدینم از این مساله اطلاعی نداشتند ، گوشی تلفن همراه برای من بود ، در اتاق من بود و هر کاری که می خواستم با آن می کردم. »

در دنیای امروزی ، اولین گوشی تلفن همراه بدل به آیینی برای عبور از دنیای کودکی و ورود به دنیای نوجوانی گشته است.

چی کار می کنی؟

گوشی تلفن همراه این امکان را برای نوجوان پدید می آورد تا اندکی از پدر و مادر خود فاصله گرفته و به دوستانش نزدیک شود. آیا باید گوشی و دوستان را زوجی جدایی ناپذیر قلمداد کرد؟ کلومب ، چهارده ساله ، در پاسخ به سوالات سلین متون (Céline Metton) ، جامعه شناس ، می گوید: « من دائما پیام کوتاه می فرستم ، به خصوص شب ها . . . دریافت کردن این پیام ها هم به من احساس خوبی می دهد . . . هر چه قدر بیشتر پیام دریافت کنی یعنی محبوب تر هستی ». ماری با افتخار گوشی خود را نشان می دهد و می گوید : « ببینید ، من ۸۰ مخاطب در گوشی ام دارم ، این یعنی خیلی محبوب هستم.»

به راستی چنین است ، برای نوجوان ، دریافت پیام کوتاه بیشتر به مثابه محبوبیت بیشتر در مدرسه و نزد دوستان است ، این مساله به آن ها نشان می دهد که به خوبی توانسته اند جای خود را بین دوستانشان باز کنند.

یکی دیگر از ویژگی های بارز این رده ی سنی ، علاقه ی بسیار به گوش دادن به موسیقی – به خصوص پاپ ، رپ و هیپ هاپ – است. برای همه پیش می آید که در خیابان بسیاری از این افراد را ببینید که هدفونی در گوش گذاشته و به موسیقی مورد علاقه ی خود گوش فرا می دهند. مطابق آخرین تحقیق صورت گرفته ، بیش از نیمی از ۱۳ تا ۱۵ ساله ها ، هر روز به موسیقی گوش می دهند. گوش دادن به موسیقی و شبکه های رادیویی ای که سایرین در مدرسه یا گروه دوستان به آن ها گوش می دهند ، سبب می شود تا نوجوان بهتر بتواند جای خود را میان آن ها باز کند.

مارین با دوستانش موسیقی گوش می دهد ، کلمان هر روز صبح قبل از رفتن به مدرسه و در حین صرف صبحانه ، به برنامه ی رادیویی مورد علاقه اش گوش فرا می دهد. در رده ی سنی ۱۳ تا ۱۵ سال ، اینترنت تنها تفریحیست که بر گوش دادن به موسیقی سایه می اندازد. ماری ، ۱۴ ساله ، در خصوص بهره مندی از شبکه های اجتماعی می گوید : « ما خیلی از شبکه های اجتماعی بهره می بریم ، این شبکه ها خیلی ما را سرگرم می کنند و به ما اجازه می دهند اتفاقات روز مره مان را برای دوستان خود تعریف کنیم.» خیلی از نوجوانان هم امروزه با بهره گیری از سایت های اینترنتی که امکان ساخت وبلاگ را مهیا می کنند ، برای خود وبلاگی ساخته و زندگی روزانه ، نظرات و حرف های ناگفته ی خود را در آن حکایت می کنند.

شبکه ی اجتماعی فیس بوک یکی دیگر از تفریحات رایج این رده ی سنیست ، در همین بین بسیاری از آن ها با بهره گیری از سایت های اینترنتی فیلم ها و موسیقی های مورد علاقه ی خود را دریافت می کنند.

مطالعه!

مطالعه ، به نسبت فعالیت های دیگر ، در فاصله ی سنین ۱۳ تا ۱۵ سالگی کاهش شدیدی پیدا می کند : کمتر از بیست درصد نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله در طول روز مطالعه می کنند ؛ آن هایی هم که مطالعه ای به جز کتاب های درسی خود در طول روز دارند ، تنها متونی معمولی را می خوانند ، بر خلاف متون ادبی ای که در دبیرستان آموزش داده می شود. هدف اصلی این گروه از مطالعه کسب لذت است؛ آن ها بیش از آنکه به دنبال ارزش ادبی اثری که مطالعه می کنند باشند ، به دنبال شخصیت های جذاب ، حس تعلیق ، هیجان و . . . هستند. . . نوجوانان ۱۳ تا ۱۵ ساله به طور خاص به رمان های بلندی که به صورت مجموعه چاپ می شوند – مثل هری پاتر ، ارباب حلقه ها و . . . – و رمان های تخیلی مثل آثار استفن کینگ ، علاقه دارند. درست است که این کتاب ها جای آثار شکسپیر یا مولیر را نمی گیرد اما به هر حال مطالعه محسوب می شود.

نسل هری پاتر

کتاب هایی مثل هری پاتر ، شفق ( Twilight) ، اراگون ( Eragon) ، در نظر نوجوانان بسیار والاتر از کتاب داستان هایی معمولی هستند : احساس تعلیق و تخیل به کار رفته در این کتاب ها به آن ها امکان می دهد تا اندکی از زندگی روزمره ی خود فاصله بگیرند. در سنی که آن ها دارند می توانند با بهره گیری از شخصیت قهرمان محبوب خود ، به خودسازی بپردازند.

در این زمینه چند سوال کوتاه از پاسکال ازان (Pascale Ezan) ، استادیار دانشگاه روئن ، محقق در حوزه ی رفتار دانش آموزان ۱۲ تا ۱۵ ساله ، کرده ایم.

شما چه گونه موفقیت آثاری مثل هری پاتر ، اراگون و شفق را توجیه می کنید؟
نوجوانان برای خود به دنبال الگو هستند ، آن ها در این مجموعه ها به دنبال شخصیت هایی می گردند که شباهتی با خودشان داشته باشند. نوجوانان امروزی خود را نسل هری پاتر می دانند : آن ها با هری پاتر بزرگ شده اند و با تمامی شخصیت های رمان هفت جلدی جی. کی. رولینگ زندگی کرده اند. آن ها در ادبیات او به دنبال یافتن پاسخی برای سوال های شخصی خود هستند چرا که مطرح کردن سوالات خود از بزرگسالان را امر مشکلی می دانند. آن ها به این مساله پی می برند که سوال هایی که در ذهن دارند مشابه شخصیت های داستان های هری پاتر است ، چرا که آن ها هم مثل ایشان نوجوان هستند و چالش های یکسانی را با والدین و دوستانشان دارند. از طرفی تخیل به کار رفته در کتاب های هری پاتر به نوجوان امکان می دهد تا اندکی از زندگی روزمره ی خود فاصله بگیرد. این داستان ها ابعادی مشابه با داستان های پریان دارد. دختران نوجوان با علاقه ی بسیاری خود را در جلد شخصیت اول مجموعه داستان های شفق ، یعنی بلا ، قرار می دهند. این کار به آن ها امکان می دهد که بدانند در عشق هر چیزی ممکن است.

آیا مطالعه ی این کتاب ها – مثل گوش دادن به موسیقی – به نوجوانان این امکان را می دهد تا بهتر در گروه دوستان و همکلاسی هایشان جا بیفتند؟
در اینجا باید کتاب را به سان یک مانع در نظر گرفت چرا که دو دسته مطرح می شوند : گروهی که کتاب ها را می خوانند و گروهی که نمی خوانند. گروه دوم ممکن است خود را در حاشیه احساس کنند. در بین نوجوانان رفتارهایی رواج دارد که سبب می شود آن ها مجبور باشند برای پذیرفته شدن در گروه حتما این کتاب ها را مطالعه کنند. در طول تحقیقات من ، دانش آموزان به من گفته اند: « من نمی خواستم این کتاب ها را بخوانم ، ولی سرانجام مجبور شدم این کار را انجام دهم تا وقتی دوستانم در جمعشان در مورد آن صحبت می کنند ، من هم حرفی برای گفتن داشته باشم.» برخی دیگر هم ترجیه می دهند به جای مطالعه ی خود کتاب ها ، به نظاره ی فیلم هایی بنشینند که از روی آن ها ساخته می شوند.

کتاب خوانی می تواند سبب شود تا جامعه ای کوچک از نوجوانانی شکل بگیرد که کتاب هایی یکسان را مطالعه می کنند.

چه مساله ای باعث می شود تا جذابیت این مجموعه رمان ها و فیلم ها و سریال هایی که از روی آن ها ساحته می شوند ، با ورود به دبیرستان تا اندازه ای کم شود؟
نوجوانان زمانی به یک مجموعه داستان علاقه مند می شوند که بخشی از زندگی آن ها در این رمان ها بازتاب داشته باشد ، مثل فعالیت های ورزشی، هنری و یا علمی – تخیلی. برای مثال ، برخی از دختران نوجوان علاقه ی خاصی به مجموعه رمان های ” رقص” دارند چرا که خودشان این فعالیت را انجام می دهند. با ورود به دوران دبیرستان ، حجم این فعالیت ها کم می شود و در نتیجه از میزان علاقه ی آن ها به این آثار نیز کاسته می شود.

۱۱-۱۳ سالگی : ورود به دنیای بزرگان ( http://www.anthropology.ir/node/26501 )

متن اصلی در وبگاه گروه مترجمان پیشرو : http://pishrotranslation.ir/post/754

پرونده ی آریا نوری در انسان شناسی و فرهنگ :

http://www.anthropology.ir/node/24940