درباره ایران شناس اروپایی پروفسور فیلیپ جی کرین بروک”

محققان و دانشمندان زیادی در طول تاریخ ایران زمین به بررسی فرهنگ و تاریخ این مرز و بوم پرداخته اند که در این میان نقش اروپاییان و مستشرقان هم به نوبه خود حایز اهمیت بوده است که از کسانی چون گزنفون در حدود ۳۰۰۰ سال پیش شروع شده با گذر از مینورسکی، هارولد هانسن، ماکداول و … در دوره معاصر بدین جا رسیده است ، گرچه بعضی از این مستشرقان با اهداف سیاسی و نظامی به ایران امده و تحقیقاتی را نگاشته اند اما کارهای شماری دیگر از آنان در شناختن گوشه هایی از فرهنگ غنی ایرانی را نمی توان سبک شمارد و درواقع کارهایشان شایسته ارج نهادن هست از جمله مهمترین این محققان که آثاری متعدد را در زمینه فرهنگ ایرانی با زوایای مختلف آن از جشنها و زبانهای ایرانی همچون فارسی ، کردی، بلوچی و پشتو گرفته تا کار بر روی آیینهای ایرانی همچون آیین زردشت،آیین میترا،آیین یارسان-اهل حق-(۲)،آیین یزیدی(۳) و برخی دیگر از طریقتهای مذهبی در مناطق کردنشین همچون صوفی گری به نگارش درآورده است این محقق برجسته پروفسور فیلیپ جی کرین بروک است، رئیس مرکز مطالعات ایرانی دانشگاه جورج آگوست-گوتینگن- ایرانیستیک در آلمان(۴)، ایشان در طول سالیان تحصیل و پژوهش، سفرهای متعددی به یاران داشته اند و با کارها و آثارشان حدود ۱۰۰ اثر در زمینه فرهنگ ایرانی به رشته تحریر درآورده اند. لذا شناخت این محقق و خدمات ارزنده اش به فرهنگمان هرچند به صورت مختصر حایز اهمیتی وافر است و راه آکادمیک برای پژوهندگان داخلی بیشتر و بهتر هموار می کند.

پروفسور دکتر فیلیپ جی کرین بروک متولد سال در کشور هلند ۱۹۴۸، دوره کارشناسی را در دانشگاه آمستردام در رشته زبان فارسی و عربی و کارشناسی ارشد را در رشته زبان فارسی و تاریخ مذاهب ایرانی در دوره باستان و میانه به اتمام رساند. دوره دکترای ایشان هم در دانشگاه لندن با تحقیق بر سنن زرتشتی بود و بعد اتمام دکترا تالیفاتی برجسته را از کتب، مقالات، بازبینیها و … در زمینه فرهنگ ایرانی از خود به یادگار گذاشتند که در ذیل بدانها اشاره می شود:

کتب:

۱- سرئوشا در سنت زرتشتی

۲- کردها: دیدگاهی معاصر

۳- هیربدستان و نیرنگستان، جلد ۱
۴- یزیدیسم: پیشینه، مناسک و سنت متنی
۵- هیربدستان و نیرنگستان، جلد ۲
۶- فرهنگ و هویت کردی
۷- زردشتی گری امروزی
۸- آیین یزیدی و ادبیات روحانی آن: فهم های شرقی و غربی
۹- شماری از مدخل های دایره المعارف بریتانیکا
۱۰- اخلاق و مباحث اخلاقی در نیرنگستان
۱۱- دیدگاه نیرنگستان در باب یغان یسن
۱۲- ادبیات نوشتاری کردی
۱۳- دین زرتشتی در زمان ساسانیان
۱۴- هیربدستان و نیرنگستان، جلد ۳
۱۵- آیین یزیدی
۱۶- اسکندر در سنت زردشتی
۱۷- خدا و شیخ عدی: سرود روحانی و روایات آیینی یزیدی
۱۸- هیربدستان و نیرنگستان، جلد ۴
مقالات:
۱- دین زرتشت در مقابل اسلام در یاران
۲- ادبیات پهلوی و ادبیات پشتو
۳- روحانیت زردشتی بعد از سقوط امپراطوری ساسانیان
۴- روحانیون در داستان دنینگ
۵- باطنی گری شیعه: شماری از جنبه های انقلاب اسلامی در ایران
۶- ترجمه انگلیسی مقاله “مسافران اروپایی و مشاهداتشان از زردشتیان در قرون ۱۷ و ۱۸ میلادی”
۷- ترجمه داستانی کوتاه از نسیم خاکسار با عنوان “زاهد” از زبان فارسی به هلندی
۸- نور و تاریکی در ایران باستان
۹- پرسشها و پاسخهای دینی زردشتی
۱۰- هویت کردی و جایگاه زبان
۱۱- پیرامون اشکال الهیات زردتشی
۱۲- در ارتباط زبان کردی
۱۳- یزیدی ها
۱۴- مدخلهای متعدد در فرهنگ چمبرز از عقاید و مذاهب
۱۵- زبان کردی: نماد و واقعیت
۱۶- مقدمه ای برر رسوم کهن زردشتی فرهنگ در عامه ایران
۱۷- میترا و اهریمن، بنیامین و ملک طاووس: نشانی از اسطوره ای قدیمی در ظهور دو فرقه مذهبی نوین
۱۸- آفرینش و کیهان شناسی در آیین زردشتی/ مزداپرستی
۱۹- قانون سپنته مینو در کیهان شناسی زردشتی
۲۰- زبان اوستایی
۲۱- کردی
۲۲- پشتو
۲۳- پیرامون مفهوم قدرت روحانی در آیین زردشت
۲۴- مفهوم اهریمن و میترا در هستی شناسی ایرانی
۲۵- مقدمه بر داستان دنینگ
۲۶- آیین اهل حق(یارسان)
۲۷- آیین یزیدی
۲۸- دین و مذاهب در کردستان
۲۹- روایت زردشتی در نگاه یک ارالیست
۳۰- متنی مسیحی- کردی با خط سریانی
۳۱- اخلاقیات و جامعه در فلسفه زردشتی
۳۲- پژوهشی در ارتباط با شماری از فرق افراطی در کردستان
۳۳- تفسیر(زردشتی)
۳۴- جشن ها: آیین یزیدی و آیین اهل حق(یارسان)
۳۵- ترانه های عامیانه در زبان های ایرانی
۳۶- نقش شاهنامه در فرهنگ جامعه فارس زبانان هند
۳۷- اوستایی
۳۸- کرد
۳۹- یزیدی
۴۰- آیین هزاره ها و آخرت شناسی در سنت زردشتی
۴۱- فرق نوین با ریشه های کهن: آیین یزیدی و آیین اهل حق در کردستان
سایر آثار:
۱- کردستان، گنجینه مکشوف فرهنگی
۲- سروده های مذهبی آیین یزیدی
۳- آیین یزیدی، زردشتی و سنت اهل حق(یارسان)
۴- سرئوشا در عبادات و تشریفات آیینی روزمره زردشتی
۵- زبانهای ایرانی
۶- ایران
۷- مقدمه ای بر دیرین شناسی خط فارسی
۸- کتیبه های حکومتی ساسانیان
۹- دستورزبان فارسی: پیشینه و جایگاه مطالعه آن
۱۰- یزیدی ها
۱۱- ادبیات فارسی
۱۲- فرهنگ پهلوی
۱۳- گزیده هایی از زندگی یک جوان بلوچ از زبان خوداو
۱۴- پاکی و ناپاکی در آیین زردشت: پیروزی بر اهریمن
۱۵- روایت پهلوی ضمیمه داستان دنینگ
۱۶- متنی اوستایی- پهلوی
۱۷- پزوهشی اجتماعی، تاریخی و تاریخی- دینی از اجتماعی کردی
۱۸- پیشینه ای آیین زردشت
۱۹- گزیده هایی از زاداسپرم
۲۰- تاریخ نوین از کردها
۲۱- زند و هومن یسن: مکاشفه ای زردشتی
۲۲- فرهنگ لغت کردی- المانی
۲۳- کشمکش و همکاری: فرودستان زردشتی و فرادستان مسلمان در قرون وسطی
۲۴- زردشت در تاریخ
۲۵- ادمه جلد سوم هیربدستان و نیرنگستان
۲۶- تاریخ ادبیات فارسی: ادبیات های غیرفارسی و ادبیات عامیانه فارسی
۲۷- کردی و کرد

پروفسور کرین بروک علاوه بر آثار تالیفی، مسئولیتهای آکادمیک و تحقیقاتی متعددی را در مراکز ایران شناسی عهده دار بوده اند از جمله:
۱- ریاست مرکز مطالعات ایرانی در دانشگاه گوتینگن آلمان
۲- همکاری در انتشار دایره المعارف ایرانیکا
۳- موسس انجمن مطالعات شفاهی ایرانی در سال ۱۹۹۱
۴- دبیر افتخاری مجمع سلطنتی آسیایی بریتانیای کبیر و ایرلند از سال ۱۹۹۱ تا ۱۹۹۶
۵- ارئه کنفرانس هویت فرهنگی کردی در مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی لندن(SOAS) در سال ۱۹۹۳
۶- عضو هیئت تحریره مجله مطالعات کردی، پاریس در سال ۱۹۹۳
۷- عضو هیئت تحریریه آکتا- کردیکا، ایروان- ارمنستان در سال ۱۹۹۴
۸- سازماندهی طرح مطالعات آیینی- شفاهی
۹- ارائه دروس آیینها و زبانهای ایرانی در دانشگاه لندن
۱۰- عضو هیئت مشاوره بین المللی در طرح مطالعات کردی در دانشگاه لندن
۱۱- عضو هیئت تحریریه مجله مطالعات باستانی ایرانی، تهران و لوس آنجلس در سال ۲۰۰۰
۱۲- عضو هیئت تحریریه، شورای اروپا، عضو پیوسته پژوهش های جوامع فارسی زبان در سال ۲۰۰۰
۱۳- عضو بنیاد یزیدیها در سال ۲۰۰۱
۱۴- قائم مقام انجمن مطالعات ایران باستان در مدرسه مطالعات شرقی و آفریقایی لندن در سال (SOAS)
۱۵- بنیانگذار و طراح اجلاس اقلیتهای مذهبی در خاورمیانه باستثنای مسیحیت در گوتینگن در سال ۲۰۰۱

نحوه ارتباط با پروفسور فیلیپ جی کرین بروک:
پست الکترونیکی: gkreyen@gwdg.de
آدرس خانه اینترنتی: http://www.iranistik.uni-goettingen.de/PhilipKreyenbroek.htm
آدرس :Seminar für Iranistik, Weender Landstrasse 2, 37073 Goettingen, Germany
تلفن: +۴۹ (۰)۵۵۱ ۳۹ ۴۳۹۵
نمابر: +۴۹ (۰)۵۵۱ ۳۹ ۲۲۰۹۵

پاورقی ها:
B.Bahramy@gmail.com 1- ایمیل نویسنده:

۲- جمعیت پیروان آیین یارسان حدود سه میلیون نفر برآورد شده است و مرکز اصلی آنان واقع در منطقه گوران نشین در شهرستان دالاهو می باشد، هم اکنون رهبری این آیین را سید نصرالدین حیدری از سادات حیدری عهده دار است.
۳- از نامهای دیگر یزیدی، ملک طاووسی و ایزدی است و مرکز آنان واقع در شمال عراق و منطقه موصل و سنجار است، مهمترین معبد آنان هم معبد لالیش است. این آیین یا ایین یارسان و آیین میترا نزدیکی زیادی دارد.
۴- دانشگاه گوتینگن در سال ۱۷۳۷ تاسیس شده است و از جمله اولین دانشگاههای آلمان بوده است طوریکه از عمر این دانشگاه ۲۷۳ سال می گذرد و شهرت زیادی را به خاطر اخذ جوایز متعدد نوبل دارد. ایرانشناسی در این دانشگاه به سال ۱۹۰۳ و به فردریک کارل آندریاس باز می گردد بعد از آندریاس هم والتر هینز و بترتیب هانس هنریش هیدر-بعد مرگ نابهنگام هیدر مجددا هینز- و بعد دیوید نیل مکنزی در سال ۱۹۷۵ کرسی ایران شناسی گوتینگن را عهده دار شد، مکنزی در سال ۱۹۹۶ بازنشسته شد و پروفسور فیلیپ جی کرین بروک ریاست این مرکز را عهده دار شد.

منابع:
– خاتون آبادی، افسانه، بررسیی آثار و احوال پروفسور فیلیپ جی کرین بروک، برگرفته از سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی
– http://uni-goettingen.academia.edu/PhiilipGKreyenbroek
– http://www.amazon.com/Kurdish-Culture-Identity-Philip-Kreyenbroek/dp/185649330X
– http://www.routledge.com/books/search/author/philip_g_kreyenbroek/
– http://www.infibeam.com/Books/search?author=Philip%20G%20Kreyenbroek
– http://books.google.com/books?id=DkI1u4ta5w4C&pg=PA68&lpg=PA68&dq=philip+G+kreyenbroek&source=bl&ots=QwanUU-u_v&sig=-vKXbcNdyKXlfp6Y6OnBYYTO0bs&hl=fa&ei=MofaS4z5DpWemwProoBd&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=8&ved=0CDkQ6AEwBw#v=onepage&q&f=false
– http://en.wikipedia.org/wiki/Iranian_Studies

بهمن بهرامی کارشناس ارشد انسان شناسی از دانشگاه تهران است .