الناز پوریمین
ادراک حسی کودک از محیط
نوشته‌های مرتبط
به‌زعم نایسر “ادراک، فرایند کسب اطلاعات از محیط اطراف انسان است. این فرایند فعال و هدفمند است. ادراک نقطه‌ای است که شناخت و واقعیت به هم می‌رسند”. برای تشریح و تبیین چگونگی ادراک محیط، تلاش‌های زیادی شده است که مبانی نظری طراحی محیط را تحت تأثیر قرار داده است. طراحان همیشه در فهم نظریه‌های ادراک با مشکل مواجه بوده‌اند و نظریه‌های متعدی در این باب به اشتراک گذارده‌اند.
بحث احساس و ادراک در روان‌شناسی امروز تحت عنوان ادراک حسی بر اساس دستاوردهای علوم تجربی و به‌خصوص فیزیولوژی در روان‌شناسی تجربی مطرح می‌گردد. در این علوم، ادراک حسی به‌عنوان فرایندی است که از واقعیت محرک‌های فیزیکی و شیمیایی محیط آغاز می‌شود و با چگونگی واکنش موجود زنده و تحلیل و تفسیر روانی که موجب سازش آن با محیط خود می‌شود، خاتمه می‌یابد [۱]. انتقال اثر محرک از گیرنده حسی به سیستم اعصاب مرکزی، که به‌صورت عینی قابل‌پیگیری است، احساس نامیده می‌شود. این احساس ارزش شناختی ندارد و به‌گونه‌ای منفعل حاصل می‌گردد و اساسی صددرصد فیزیولوژیک دارد و آنچه به آن معنا می‌بخشد پدیدهی ادراک است. پدیدهی ادارک، فرایندی ذهنی است که در طی آن تجارب حسی دارای معنا می‌شوند و از این طریق انسان روابط امور و معانی اشیاء را درمی‌یابد. این عمل به‌اندازه‌ای سریع در ذهن آدمی صورت می‌گیرد که هم‌زمان بااحساس به نظر می‌رسد [۲].
انسان هنگام تولد با توانش‌های حسی مجهز است. هر حسی را نیز میزان و مجال فعالیت خاص و محدودی است. چنانکه- مثلاً- چشم نمی‌تواند تمام امواج نور پخش‌شده در جهان را ببیند، گوش از احساس تمام امواج صوتی محیط عاجز است؛ همچنین سایر حواس بیش از استعداد فطری خود نمی‌توانند فعالیت کنند و علم ما نسبت به عالم خارج با همین حدود حسی، متناسب است. به همین سبب است که عالم محسوس کودک با عالم اشخاص بالغ و دنیای انسان با دنیای حیوانات اختلاف دارد.
فایل کامل مقاله را در لینک زیر دانلود کنید