موریس،جیمز،۱۳۸۹، تاریخ شکل شهر، ترجمه راضیه رضازاده، تهران: دانشگاه علم و صنعت تهران.
کتاب حاضراز ۹ فصل تشکیل شده است که نگارنده در ابتدا شهرهای نخستین را بررسی کرده است. در این فصل وی بیان کرده است که در سیر تاریخی اولین تمدهای شهری سه دوره اصلی قابل تشخیص است که در هر کدام از این دروه ها با تغییرات بنیادی و انقلابی در ابعاد اقتصادی و شیوه های معیشت روبرو هستیم. عصر پالئوتیک که در این دوره انسان ها همانند حیوان سرپناه داشتند ، در انتهای این عصر غار نشینی نیز بدان اضافه می شود. عصرنئوتیک که تولید افزون طعام را پایه معیشت قرارداد و برای واحد اجتماعی امکان گسترش و همچنین دوام سکونتی فراهم آورد. در عصر برنز که دو رکن حیاتی و لازم تحقق انقلاب شهر یعنی تولید طعام مازاد و قابل ذخیره و نوعی خط که بدون آن ثبت دائم وقایع امکان پذیر نبوده و تکامل ریاضیات و نجوم و سایر علوم نیز میسر نمی باشد.فراهم آمده بود. در همین فصل نگارنده پس از برشماری خصوصیات هر کدام ازاین عصرها سپس تمدنهای مختلف و شیوه های سکونت آنها را تشریح می کند. در فصل دوم با عنوان دولت شهرهای یونانی وی شهریونانی با محدوده های مشخص وفرم شهری فشرده وزندگی اجتماعی حداقل به ظاهر منسجم آن از جمله شهرسازی در خور توجه می داند. وی ارتباط تنگاتنگ شهر و روستا با یکدیگر، اقلیم و دسترسی به سنگها عالی مرمر را از جمله عوامل مهم در شهرسازی دولت-شهرهای یونان میداند. وی سپس به پیدایش تمدن یونان، خدمات یونان،عناصر شهری یونان و شهرسازی انتظام یافته پرداخته و شهر نشینی یونان را ترسیم شکل های متفاوت بیان می کند. در فصل سوم روم و امپراطوری وی شهرسازی رومی را در تضاد بارز میان رشد امرگانیک و بی نظم شهر رم و نظم رسمی بسیاری از شهرهای کوچکتر رومی میداند و دلیل آن را جمعیت فراوان روم وهم چنین پیچیدگی ارتباط ساختمان ها میداند. وی اسکان اولیه روم و تأمین اب آشامیدنی و دفع فاضلاب وسپس توسعه رم در عصر قیصر عناصر فرم شهری و انواع مسکن (دومیوس و واینسولا) بازارها، مرکزشهر، فراغت را توضیح میدهد و درانتها شهرسازی رم را به شهرسازی دوره امپراطوری روم و شهرسازی دوره بریتانیای روم تقسیم کرده شهرهای مختلف و سبک شهرسازی در هرکدام از این دوره های را توضیح میدهد. در فصل چهارم شهرهای قرون وسطی بر اساس منشأ پیدایش آنها به پنج گروه کلی ۱-شهرهای رومی۲-باروها۳-شهرهایی در اثر رشد طبیعی روستاها بوجود آمده اند۴-باستیدها۵-شهرهای احداثی دسته بندی شده وتوضیح داده شده است.
نوشته‌های مرتبط
وی در این فصل فرم شهرهای قرون وسطی شامل حصار، خیابان ، فضای بازار،صحن کلیسا توضیح داده شده است.هم چنین انواع شهرها در کشورهای مانند انگلیس و فرانسه و سپس شهرهای نوبنیاد و خصوصیات هرکدام آنها در کشورهایی نظیر انگلیس و آلمان توضیح داده شده است. در فصل پنجم رنسانس و شهرسازی آن رنسانس و باروک و شبکه شطرنجی که مهم ترین شکل فرم شهر دراین عصر بوده است و فضای بسته و انواع آن( بسته تردد، مسکونی ،پیاده) توضیح داده شده است.ضمن اینکه به بررسی فضاهای مختلف و خصوصیات آنان در این دوره پرداخته شده است سقوط امپراطوری روم وتأثیر آن بر شکل فرم شهر نیز بررسی شده است. در فصل ششم فرانسه شده شانزدهم تا هیجدهم خصوصیات فرم شهرها و انواع معماران تأثیر گذار بر شکل شهر و هم چنین فضاهای مختلف و مهم و شکل فرم آنها در کشور فرانسه مورد بررسی قرارگرفته است. در فصل هفتم مروری بر اروپا نگاهی به شکل شهرها در کشورهای هلند ، اتریش ، آلمان و سایر کشورهای اروپایی شده است و سعی شده است که خصوصیات شکل فرم شهر آنها به صورت کلی بیان شود. در فصل هشتم انگلیس از سده شانزدهم تا نیمه سده نوزدهم شهر لندن قبل و بعد از آتش سوزی در سال ۱۶۶۶ بررسی شده است. در ضمن به چگونگی بازسازی شهر لندن و همچنین احداث میادین و دیگر فضاها و خصوصیات شکل شهر پرداخته شده است. در فصل نهم و پایانی شهر نشینی در امریکا ابتدا به بیان انواع مجتمع های زیستی اسپانیایی و فرانسوی و انگلیسی به عنوان اولین شکل های شهر در امریکا پرداخته شده است و سپس به بیان اولین توسعه شهرها و عوامل مؤثر بر آن،صنعت وشهرنشینی پرداخته ودر ادامه نمونه های شهری امریکایی و چگونگی توسعه آنها و شکل شهری آنها توضیح داده شده است. در پیوست کتاب همچنین شهرهایی نظیر چین ، ژاپن، مکزیک(آزتک) امریکای مرکزی، پرو، ماندالای هندی بررسی شده است و در انتها نظریه جین جاکوبز در مورد مبنی بر «پیدایش کشاورزی ودامپروری در شهرها» و کتاب «منشأ فرهنگی مجتمع های زیستی» از امس راپاپورت شرح داده شده است.