مجله ی علوم انسانی فرانسه،برگردان آریا نوری
مراحل نوجوانی
نوشتههای مرتبط
نوجوانی (Adolescence) در زبان لاتین به معنای رشد کردن است. گذار از دوران کودکی به بزرگسالی چندین مرحله دارد و بهواسطهی تغییرات بدنی (رشد)، به دست آوردن توانایی تولیدمثل (بلوغ) و درنهایت تغییراتی که رفتار و شخصیت شخص شکل میگیرد مشخص میشود. این تغییرات بهواسطهی فرایندهای جدا شدن از سایرین و فردی سازی شکل میپذیرند. زمانی برای متولد شدن است و زمانی برای مردن، زمانی برای کاشتن و زمانی برای درو. زمانی برای سنگ انداختن و زمانی برای جمعکردن آنها…
رشد و بلوغ: هجوم هورمونها
هورمونها که با فرارسیدن دوران بلوغ به مقدار زیادی در بدن ترشح میشوند، منها رشد بدن و نیز آلات جنسی در نوجوان هستند. همهچیز با تشدید رشد هورمونی شروع میشود که توسط هیپوتالاموس ترشح میشود (LH-RH)، ترشح این هورمون سبب ترشح دو هورمون دیگر توسط هیپوفیز میشود (FSH و LH) که مسئول ترشح هورمونهای جنسی هستند. این دوره از رشد چه در پسران و چه در دختران بهواسطهی سرعت گرفتن رشد بدن متمایز میشود. در این مرحله ابتدا اندامهای پایینی سریعتر رشد میکنند، سپس نوبت به رشد عمودی و درنهایت قفسهی سینه میرسد. درمجموع، دختران در فاصلهی ۱۰ تا ۱۴ سالگی ۲۰ سانتیمتر و پسران در فاصلهی ۱۲ تا ۱۶ سالگی ۲۵ سانتیمتر قد میکشند. در همین مرحله از فرایند بلوغ است که بدن نوجوان تغییراتی گسترده به خود میبیند و البته برخی از ناهنجاریهای مقطعی نیز ممکن است در ظاهر بدن شکل بگیرد که بعضاً در برخی از نوجوانان ممکن است مشاهده شود.
رشد مغزی نوجوان تنها به سن بلوغ محدود نمیشود و بسیار فراتر از این دوره پیش میرود. قسمتی از مغز که مسئولیت وظایف اجرایی را بر عهده دارد و به شخص کمک میکند به شرایط جدید عادت کند، دیرتر از سایر قسمتهای مغز به تکامل میرسد.
مغز یک کودک دوازدهساله مثل یک کپه خاک رس خیس است که ممکن است هر شکلی به خود بگیرد. ما بر این باوریم که در همین سن است که مغز به حداکثر پتانسیل خود میرسد ولی همچنان کارایی صد در صد خود را ندارد. سپس نوبت به مرحلهی حذف قسمتهای زائد میرسد که در طول آن بخشی از اتصالات مغز که دیگر نیازی به آن نیست حذفشده و پیوند بین سلولهای عصبی قویتر میشود. درنهایت مغز با گذار از مرحلهی تغییرات کامل میشود. ماهیت مغز و کارایی آن بستگی مستقیم دارد به استفادهای که نوجوان از آن میکند: بهعبارتدیگر اگر نوجوان از مغز خودکار نکشد، مغز به تکامل و بازدهی صد در صد نخواهد رسید.
نگاه دیگران
تغییراتی که در دوران بلوغ در بدن او رخ میدهد، سبب تغییری دیدگاهی میشود که وی نسبت به خودش دارد. در این دوره، نوجوان با تغییرات گستردهای که در بدنش شکل میگیرد مشکل پیدا میکند. او کنترلی روی این تغییرات ندارد و نمیداند در آینده چه وضعیتی برایش رخ خواهد داد. حتی ممکن است برای او پیش بیاید که چهره و بدن خود را بهسختی در آینه شناسایی کند. بهتر است باهم به توصیفی که یک نوجوان ۱۴ ساله از این بازه از زندگی خود میکند نگاه کنیم. این کار به ما در درک بهتر وضعیت نوجوانان کمک شایانی خواهد کرد:
بدن من خیلی سریع تغییر میکند و این مسئله من را خیلی ناراحت میکند. در نظر من و سایر نوجوانان، ما مشکلات بسیار زیادی داریم که باید با آنها دستوپنجه نرم کنیم. ما احساس میکنیم که همهی دنیا در برابر ما قرار دارند، بهطور دائمی با بزرگسالها بحث میکنیم چراکه آنها الا ما را درک نمیکنند و این خیلی ما را اذیت میکند. به این مشکلات مشاجرههایی که با سایرین دوستانمان پیش میآید و نیز مشکلات احساسی را نیز باید اضافه کرد. دنیای نوجوانان دنیای بسیار سختی است.
تحمل این دنیا بعضاً برای ما به کار خیلی سختی تبدیل میشود. سایرین کوچکترین نقض و ایرادی را در شما زیر ذرهبین میگیرند، حال چه در ظاهر و چه در شخصیت. برای مثال برای نوجوانان پوشیدن لباسهای مارکدار اهمیت زیادی دارد و بزرگترهای ما نمیتوانند این مسئله را تحمل کنند. ما به دنبال ظاهر مخصوص به خودمان هستیم. دوست داریم لباسهایی را بپوشیم که خودمان میپسندیم، آهنگهایی را گوش کنیم که خودمان دوست داریم. ممکن است ما نخواهیم مطابق مد روز لباس بپوشیم، نخواهیم به موسیقیای گوش دهیم که همه به آن گوش میدهند، نخواهیم باکسانی که پدر و مادرمان انتظار دارند دوست شویم، نخواهیم در مهمانیها شرکت کنیم و از این قبیل مسائل. اینها نباید دلیلی بر این باشد که جامعه ما را طرد کند. در چنین شرایطی ما دو راهحل داریم که هرکدام از دیگری سختتر است:
راهحل اول این است که فراموش کنیم چه چیزهایی دوست داریم، مثل بقیه لباس بپوشیم و این احساس را داشته باشیم که هیچگاه خودمان نخواهیم بود.
راهحل دوم این است که آنچه هستیم را قبول کنیم. از دیگران دور شویم، به اشخاص و گروههایی بپیوندیم که مثل ما فکر میکنند و اجازه بدهیم سایرین با دید بدی به ما نگاه کنند؛ اما مسئله این است که نگاه دیگران برای نوجوان اهمیت زیادی دارد …
منبع: مجموعه مقالات مجله ی علوم انسانی فرانسه به نظارت ورونیک بدن پرونده ی آریا نوری در انسان شناسی و فرهنگ : http://www.anthropology.ir/node/24940