پهنه های کلانشهری(۱۴): لس آنجلس

ترجمه ملیحه درگاهی

مقدمه:
لس آنجلس با قرار گرفتن بر ساحل اقیانوس آرام در بخش جنوبی کالیفرنیا به عنوان شهر آرزوها شناخته می شود، مکانی برای محرومان و سرخوردگان تا شروعی دوباره را از سر گفته و زندگیشان را بازسازی کنند. طی قرن بیستم لس آنجلس با توجه به رشدی که داشت دومین شهر بزرگ ایالات متحده و قطب مرکزی برای پنج استان این پهنه ی کلانشهری شد. لس آنجلس به عنوان یک قطب جاذب گردشگری با وجود دارا بودن آب و هوای آفتابی، سواحل زیبا و صنعت تفریحی ولی طی دهه های اخیر جنبه های منفی همچون آلودگی هوا، تراکم ترافیکی و تنش های قومی و نژادی را در زمینه ی توسعه ی شهری تجربه کرده است. با این اوصاف لس آنجلس هنوز هم کلانشهری پر رونق و رنگارنگ است و تلاش می کند تا بر مشکلات ناشی از پراکندگی حومه های شهری، که این شهر در قرن جدید طلایه دار آن بوده است، فائق آید.

مردم:
لس آنجلس پس از نیویورک پر جمعیت ترین شهر در ایالات متحده است. جمعیت شیکاگو در سال ۱۹۹۰ برابر با ۳،۴۸۶،۰۰۰ نفر و ترکیب نژادی آن نیز شامل: ۷۵.۷ درصد سفید پوستان، ۱۴ درصد سیاه پوستان، ۹.۸ درصد جزیره نشینان آسیا/ اقیانوسیه و ۰.۵ درصد سرخپوستان آمریکایی بود. اسپانیایی ها ( که بیشتر یک قومیت هستند تا نژاد) نیز ۳۹.۹ درصد جمعیت را تشکیل می دهند. در سال ۱۹۹۴ جمعیت برآوردشده ی شیکاگو ۳،۴۴۹،۰۰۰ نفر بود. جمعیت آماری کلانشهر نخستین لس آنجلس از سال ۱۹۹۷ ، ۹،۱۴۵،۲۱۹ نفر تخمین زده شد. ترکیب نژادی منطقه که در سال ۱۹۹۶ توسط اداره ی آمار فهرست بندی شد شامل ۷۵.۲ درصد سفید، ۱۲.۹ درصد آسیا/اقیانوسیه و ۱۱.۲ درصد سیاه پوستان بودند. در همین سال اسپانیایی ها در حدود ۴۳ درصد از جمعیت این ناحیه ی کلانشهری را تشکیل می دادند.

حوزه های همسایگی:
مرکز لس آنجلس – جایگاه چینی ها، کره ای ها و تا حدی اهالی توکیو و همچنین محله های اسپانیایی و حوزه های همسایگی سیاه پوست نشین غالب در بخش جنوبی مرکز – به دلیل تنوع قومیتی خود شناخته شده است. در این بخش همچنین منطقه ی تاریخی ال پوئبلو د لس آنجلس (El Pueblo de Los Angeles) و مرکز اجتماعی و تجاری مدرن شهر، پوشیده از ساختمانهای چندین طبقه ی مدرن، قرار دارند. هالیوود به عنوان مرکز صنعت سینمای ایالات متحده از روزهای اوج خود که مشهور به هالیوود افسانه ای با بولوارهای غروبگیر بود فاصله گرفته
ولی هنوز هم عرصه ی نمایش ساختمانهای تجاری همچون walk of fame، مرکز خرید شیک خیابان ملروز (Melrose Avenue) و محله ی تجاری – مسکونی مید- ویلشایر (Mid-Wilshire) است. محله ی معروف به کناره غربی، واقع شده میان هالیوود و ساحل، برازنده ترین ناحیه و جایگاه حوزه های همسایگی جاذبی همچون بورلی هیلز (Beverly Hills)، بل ایر (Bel Air) و برنت وود (Brentwood) و همچنین منطقه ی تجاری مشهور رُدیو درایو (Rodeo Drive) است. یکی از معروفترین و جذابترین بخشهای لس آنجلس بزرگ ناحیه ی ساحلی آن است که از مالیبیو (Malibu) در شمال تا شبه جزیره ی پالوس وردس (Palos Verdes) امتداد یافته و بیش از ۹۷ کیلومتر از خط ساحلی را به خود اختصاص داده است. در کنار مالیبیو جماعت های شناخته شده ای از جمله سانتا مونیکا (Santa Monica) با فضاهای کولی وار معروف خود زندگی می کنند؛ ونیز (Venice) که پیاده روی بندری اقیانوس را در خود جای داده محلی برای اسکیت بازان و کسانی است که می خواهند ببینند و دیده شوند؛ مارینا دل ری (Marina del Rey) با بندرگاه ممتاز کشتی های کوچک و ساحل ردوندو (Redondo Beach) نیز در این منطقه واقع شده اند. فرودگاه بین المللی لس آنجلس نیز در نزدیکی ساحل قرار دارد. منطقه ی باقی مانده ی دیگر دره ی سن فرناندو (San Fernando Valley) است که شمایل و زبان عامیانه ی ناپسند سالهای ۱۹۸۰ یعنی”دره گرل” (Valley Girll) را در خود جای داده است.

تاریخ:
ناحیه ی امروزی لس آنجلس ابتدا و در قرن ۱۸ توسط اسپانیایی ها کشف و مورد سکونت قرار گرفت. شهر که در اصل اِل پوئبلو دِ نسترا سنورا لارینا دِ لس آنجلس (El Pueblo de Nuestra Senora la Reina de Los Angeles) (دهکده ی ((Pueblo بانوی ما، ملکه ی فرشته ها) نامیده می شد، در سال ۱۷۸۱ پایه گذاری شده است. در طول قرن بعدی لس آنجلس به ترتیب تحت حاکمیت اسپانیا، مکزیک و آمریکا بود. حکومت اسپانیا در سال ۱۸۲۱ زمانیکه مکزیک استقلال خود را بدست آورد، پایان یافت و این شهر جوان که بعد از این تبدیل به پایگاه نظامی ایالتی شد، شکل خودمختاری پیدا کرد. رشد تجارت با ایالات متحده و همچنین بنگاه های دریایی همچون شکار فوک و نهنگ، لس آنجلس را به بزرگترین شهر کالیفرنیا در سالهای ۱۸۴۰ بدل ساخت.
در پی جنگ میان آمریکا و مکزیک در سال ۱۸۴۰ لس آنجلس نیز همچون سایر بخشهای کالیفرنیا جزئی از قلمرو ایالات متحده شد و در سال ۱۸۵۰کالیفرنیا به عنوان سی و یکمین ایالت ایالات متحده قرار گرفت.
مهمترین مرحله در تاریخ توسعه ی لس آنجلس انتخاب این شهر به عنوان ایستگاه نهایی راه آهن برای کالیفرنیای جنوبی بود. اتصال خط آهن با سن فرانسیسکو در سال ۱۸۷۶ سبب افزایش سریع جمعیت شد چنانچه هزاران نفر با توجه به آب و هوای معتدل منطقه، چشم انداز بی بدیل و منابع در دسترس و همچنین رفت و آمد بین قاره ای ارزان برای مسافرین، جذب این منطقه شدند. رشد طبیعی ساخت و ساز به سرعت قیمت زمین را افزایش داد ولی سقوط این روند در سال ۱۸۸۷ آرزوهای زمین خواران را نقش بر آب کرد. با این حال رونق شهری ادامه یافت و کشف نفت در سال ۱۸۹۲ سبب رشد اقتصاد شهری و توسعه ی کشاورزی شد. جمعیت شهر در سال ۱۸۹۰ به ۵۰،۰۰۰ نفر رسید و این میزان با شروع قرن بیستم دو برابر و حدود ۱۰۲،۰۰۰ نفر شد. صنعت سینما در ابتدای قرن بیستم با گشایش اولین سالن سینما در سال ۱۹۰۲ و تأسیس نخستین استودیوی فیلم هالیوود در سال ۱۹۱۱، وارد لس آنجلس شد. اولین فیلم با توسط سیسیل بی دمیل (Cecil B. DeMille) در سال ۱۹۱۳ کارگردانی شد؛ نشان جهانی معروف هالیوود در سال ۱۹۲۳ شکل گرفت و آکادمی جوایز اسکار (Academy Awards) نیز در ۱۹۲۹ گشایش یافت. موفقیت صنعت فیلم طی سالهای ۱۹۳۰ نیز ادامه یافت و علاوه بر اینکه مرهمی بر پریشانی های حاصل از رکود در این دوره بود موج جدیدی از مهاجران را به این منطقه آورد که با فرار از شنهای روان غرب مرکزی به دنبال بازسازی زندگیشان بودند. پروژه های زیربنایی اصلی متضمن تأمین پایدار آب برای نواحی بیابانی لس آنجلس بود، در مواردی نیز تنش های تلخ و طولانی شدن منازعه بر سر حق آب سبب کانال کشی آب از شمال دور به منطقه وارد شد.
عصر جدید – عصر ماشین- برای لس آنجلس با تکمیل بزرگراه آرویو سکو (Arroyo Seco) در سال ۱۹۴۰ آغاز شد، این بزرگراه زمینه ی لازم را برای توسعه ی پراکنده ی راههای آزاد و گسترش فرهنگ استفاده از خودرو که می رفت تا به بخش ماندگاری از تصویر و شیوه ی زندگی شهری بدل شود، فراهم ساخت. افزایش تسلط ماشین و گسترش کارخانه های ساخت تسلیحات دفاعی طی جنگ جهانی دوم سبب رشد حومه های شهری شد که این امر چشم انداز فیزیکی لس آنجلس را در دهه های پس از جنگ تغییر داد.
پیشرفت دیگر در سالهای ۱۹۵۰- رشد تلویزیون- که در ابتدا تهدیدی برای صنعت سینما به شمار می آمد ولی موهبتی شد برای اقتصاد چنانچه شهر را به مرکز اصلی برای رسانه ی جدید عامه پسند بدل ساخت و سبب رشد صنعت صبط موسیقی و همچنین تقویت جایگاه لس آنجلس به عنوان مرکز تفریحی جهان شد.
با نزدیک شدن به سالهای ۱۹۶۰ و با توجه به گسترش نامنظم و بی برنامه ی شهری که منجر به بروز مسائل اجتماعی و محیطی شده بود، تصویر طلایی لس آنجلس رو به از هم گسیختگی بود. دود و آلودگی حاصل از اتوموبیلها و کارخانه ها تهدید جدی بود برای کیفیت زندگی در این ناحیه و خشونت شهری در محله ی بلک واتز (Black Watts) در آگوست ۱۹۶۵ به اوج خود رسیده بود. با نزدیک شدن به انتهای دهه ی ۶۰ و متعاقب انتخابات اولیه نامزدهای دموکراتیک در سال ۱۹۶۸، ترور سناتور و نامزد ریاست جمهوری رابرت اِف کندی (Robert F. Kennedy ) ( 1968-1925 ) در هتل سفیر ((Ambassador Hotel، لس آنجلس را درگیر خشونت بیشتری کرد.
راهبردهای سفت و سختی برای پیشگیری از آلودگی هوا در سال ۱۹۷۰ اعمال شد و علاوه بر این در دهه های بعدی تلاشهایی نیز برای کاهش آلودگی ناشی از ماشین ها با بهبود حمل و نقل عمومی صورت پذیرفت که از جمله ی آنها بازگشایی سیستم مترو در اوایل سالهای ۱۹۹۰ بود. در دهه های ۷۰ و ۸۰ کالیفرنیای جنوبی تبدیل به قطبی برای جنبش های عصر جدید و پتانسیل های انسانی شد. در همین سالها اقتصاد منطقه رونق زیادی پیدا کرد چنانچه مستغلات، سرمایه گذاری و صنعت تفریحی به اوج خود رسیدند.
در دهه ی ۹۰ لس آنجلس مواجه با بحران و بهبودی اقتصادی بود و یک سری وقایع تکان دهنده سبب پر رنگ شدن اختلافات نژادی هم در خود شهر و هم در کل کشور شد. در اولین این وقایع در سال ۱۹۹۱ فیلم ویدئویی دیده می شود که در آن چهار مأمور پلیس سفید پوست در حال کتک زدن یک موتور سوار سیاه پوست با عنوان رندی کینگ (Randy King) هستند، در سال ۱۹۹۲ نیز محاکمه تعقیب دره ی سیمی (Simi Valley) بوقوع پیوست که در آن مأموران پلیس تبرئه شناخته شدند.
متعاقب این قضیه و طی سه روز شورش و چپاول، ۵۰ نفر کشته و در حدود یک میلیارد دلار خسارت مالی وارد شد. پرونده ی قتل ۱۹۹۴ برنتوودِ ((The 1994 Brentwood murder نیکل براون سیمسون (Nicole Brown Simpson) و رونالد گلدمن (Ronald Goldman) ، در سال ۱۹۹۶ و توسط اُ. جی. سیمسون (O. J. Simpson)، ستاره ی فوتبال و بازیگر پیشین که طی تلاش دو ساله از قتل ها تبرئه شده بود، مجددا تحت پیگرد قرار گرفت. در سال ۱۹۹۴ زلزله ی ۶.۸ ریشتری در کوهستانهای شمالی کالبد شهر را لرزاند و شهر را نیازمند تلاش اساسی برای بازسازی کرد.

محیط:
افزایش جمعیت در لس آنجلس سبب بازشناسی این شهر در سرتاسر کشور و نواحی اطراف شده است ولی از طرف دیگر این جمعیت زیاد همچنین مسائل زیست محیطی همچون کمبود و آلودگی آب و آلودگی هوا را افزایش داده است. در اوایل سالهای ۱۹۴۰کشاورزان این دود و آلودگی نا خوشایند لس آنجلس را دیده بودند. در سال ۱۹۹۰ و برای اولین بار مسئولین شهری مجبور به اعمال جیره بندی آب برای شهروندان شدند. انتظار می رفت طی این دهه و برای رسیدن به استانداردهای کیفی هوایی فدرال، میلیونها دلار صرف کنترل آلودگی شود. گونه های بسیار کمیابی از حیوانات غیر اهلی در ۱۶۱ کیلومتری مرزهای درونی پهنه ی کلانشهری لس آنجلس یافت می شوند که از جمله ی آنها کرکس کالیفرنیا، یکی از نایابترین پرنده ها در دنیا، و نهنگ خاکستری هستند که ۰.۸ کیلومتر از مهاجرت جنوبی سالیانه ی آنها به سمت باجا (Baja) و کالیفرنیا با عبور از ساحل اقیانوس آرام لس آنجلس صورت می گیرد؛ منظره ای که تعداد بیشماری بازدید کننده را به خود جذب می کنند.
معروفترین مشخصه ی فیزیکی در جنوب کالیفرنیا گسل سن آندرس (San Andreas fault) است؛ تنها یکی از گسلهای زمین شناختی این ایالت.

هنرهای نمایشی:
اگرچه لس آنجلس مشهورترین مرکز جهانی به لحاظ تولیدات تلویزیونی و سینمایی است، ولی هنرهای نمایشی سنتی نیز در این شهر به نمایش گذاشته می شوند. ارکستر سمفونی لس آنجلس به رهبری موسیقیدان فنلاندی، اِسا پِکار سالونن (Esa-Pekka Salonen)، هر فصل در عمارتگاه درُتی چاندلر (Dorothy Chandler Pavilion) و تابستانها در هالیوود بوال (Hollywood Bowl)، به اجرا در می آید. اپرای لس آنجلس مشهور به تفاسیر نوآورانه ای است که از اپرای کلاسیک دارد و گروه کُر اصلی لس آنجلس نیز برنامه های خود را طی فصل کنسرت در مرکز موسیقی ارائه می کنند. تئاترهای معروف شهر شامل تئاتر آمانسون (Ahmanson Theatre)، تئاتر هنری فندا (Henry Fonda) و گروه تئاتر مرکزی در محوطه ی مارک تِیپر (Mark Taper) هستند. ساکنین لس آنجلس امکان این را دارند که از طریق تور سیاحتی هنرمندان در مرکزدانشگاه کالیفرنیا UCLA که اختصاص به هنرهای نمایشی دارد حضور یافته و شاهد اجرائات مختلفی در زمینه ی موسیقی، تئاتر و رقص باشند. علاوه بر این کمپانی باله ی Joffrey Ballet نیویورک دارای دفتر کار و برنامه ی منظم اجرایی در شهر است.

منبع: Junior Worldmark Encyclopedia of World Cities, U.X.L staff, 2000

Email: malihedargahi@yahoo.com