نابرابری و سلامت
“The Spirit level, Why more equal societies almost always do better”
نوشته‌های مرتبط
by Richard Wilkinson and Kate Pickett
این کتاب که برای اولین بار توسط انتشارات آلن لین و پنگوئن در سال ۲۰۰۹ میلادی منتشر شده است، تالیف دو استاد و نویسنده ی برجسته ی انگلیسی یعنی ریچارد ویلکینسون و کیت پیکت است. ریچارد ویلکینسون که محقق سرشناس حوزه ی مطالعات بین المللی در زمینه ی نابرابری و تعیین کنندگان اجتماعی سلامت است آثارش به بیش از ۱۰ زبان دنیا ترجمه شده است. او دانش آموخته ی تاریخ اقتصاد در دانشگاه اقتصادی لندن و استاد دانشگاه پزشکی ناتینگهام و استاد افتخاری کالج دانشگاهی لندن است. کیت پیکت، دانش آموخته ی انسان شناسی جسمانی و علوم تغذیه در دانشگاه های کمبریج، برکلی و استاد دانشگاه یورک و دانشگاه شیکاگو است.
این کتاب مبتنی بر حدود سی سال تحقیق ایندو محقق است. به یکی از اساسی ترین مفاهیم در تاریخ مطالعات اقتصادی- اجتماعی یعنی به “نابرابری” و تاثیر آن بر شئون مختلف زندگی افراد در جوامع می پردازد. این اثر نشان می دهد که نابرابری، چگونه هم بر زندگی افراد در سطوح درآمدی بالا و هم بر زندگی افراد واقع در طبقات پایین، پیامد ها و تاثیرات منفی بر جای می گذارد.
اطلاعات حاصل از تعداد کثیری از تحقیقات متاخر در زمینه ی توزیع درآمد در جوامع و نیز داده های مربوط به مسائل اجتماعی و بهداشتی در جوامع امروز، مولفین این کتاب را قادر ساخته تا تحلیل ها و نتایجی را ارائه دهند که تاکنون در عرصه ی مطالعات حوزه ی نابرابری های اقتصادی اجتماعی بی سابقه بوده است. این کتاب فراتر از اثری جدید در زمینه ی مولفه ها یا تعیین کنندگان اجتماعی سلامت است. این کتاب را می توان اثری در میان ادبیات میان- رشته ای به حساب آورد که مباحث رشته ی جامعه شناسی را در کنار اقتصاد، پزشکی، بهداشت، جمعیت شناسی، پزشکی اجتماعی و سیاست قرار می دهد. تاثیر پدیده ی نابرابری و شدت و ضعف آن را بر مسائلی مانند امید به زندگی افراد، گسترش سوء مصرف مواد، گسترش چاقی و بیماری های مرتبط، گسترش رفتارهای نابهنجار و جرائم، افت تحصیلی، افزایش خشونت، و انواع محرومیت ها و نارضایتی ها و ناخرسندی ها با ارجاع به آمار عینی و نتایج تحقیقات در سطح کشورهای غربی و جهان مورد بررسی قرار می دهد. با ارجاع به آمار های موجود در مورد کشورهای با میزان بالای نابرابری مانند ایالات متحده و کشورهایی با سطوح کمتر نابرابری مانند نروژ و سوئد، و با استفاده از شیوه های تحلیل آماری و یافته های عینی نشان داده می شود که چگونه متغیرهای اجتماعی مانند “اعتماد” در شرایط حاکمیت سطوح متفاوت بی عدالتی و یا نابرابری در درآمد ها، به شکلی متفاوت بر مشکلات و معضلات اجتماعی نظیر افزایش جرائم و مجرمین یا افزایش امید به زندگی افراد یا کاهش بیماری های روانی تاثیر گذار هستند. این کتاب چشم اندازی نوین بر مطالعه ی شیوه های بهبود اداره ی جامعه می گشاید. مطالعه ی آن به اقشار دانشگاهی، مسئولین و سیاستگزاران جامعه، محققین و پژوهشگران حوزه های علوم اجتماعی، اقتصادی، پزشکی و بهداشت توصیه می شود. و انتشار آن از نقطه نظر کمبود ادبیات میان رشته ای به ویژه در حوزه ی جامعه شناسی پزشکی و اقتصاد بهداشت می تواند پاسخگوی نیاز امروز دانشگاهیان و محققین این رشته ها باشد.
اطلاعات و داده هایی که کتاب عرضه می کند مبنایی برای مقایسه ی شرایط زندگی جوامع مختلف است. تفاوت هایی که آشکار می شوند، حتی در مقایسه ی میان کشورهای ثروتمند و دمکراسی های امروزین، تکان دهنده اند. تقریباً هر مشکل و مسئله ی اجتماعی و محیطی از قبیل بیماری، خشونت، مواد مخدر، چاقی مفرط، بیماری های روانی، ساعات کار طولانی، زندان های انبوه، و نظایر آن، همه و همه در جوامعی شکل می گیرند که نابرابری بیشتری در آنها شایع است. این کتاب تا آنجا پیش می رود که تناقض میان موفقیت های مادی و سقوط اجتماعی را در میان جوامع مدرن آشکار سازد، اما فقط به تشخیص بیماری های درگیر جامعه بسنده نمی کند، بلکه به این نیز می پردازد که چگونه می توان تعادل را از حالت مصرف گرایی خود-محورانه به سمت و سوی جامعه ی مشارکت-جو و دوستانه تر هدایت کرد. راه ها و چاره جویی هایی را برای خروج از مسائل اجتماعی و محیطی که ما را درگیر کرده پیشنهاد می کند، و رویکرد نوینی را پیش رو قرار می دهد که می تواند به طور موثری “کیفیت زندگی واقعی” را – نه فقط برای افراد تهیدست بلکه برای همگان ارتقا بخشد. کتابی است که امید هایی به بار می آورد برای تجدید حیات سیاسی و نیل به شیوه ی تفکری نوین برای سازماندهی اجتماعات انسانی. پیام اصلی نویسندگان این کتاب این است که توسعه ی شرایط برابری، مبناهایی مادی را فراهم می کند که روابط اجتماعی بهتر می توانند بر مبنای آن ها ساخته شوند.
ترجمه ی این کتاب توسط شیرین احمدنیا (عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی، عضو هیات مدیره انجمن جامعه شناسی ایران و مدیر گروه جامعه شناسی پزشکی انجمن ئ مدیر صفحه انسان شناسی و جامعه شناسی پزشکی انسان شناسی و فرهنگ است) و دکتر ابوالقاسم پوررضا (دانشیار دانشکده بهداشت دانشگاه تهران) به انجام رسیده است و به زودی منتشر خواهد شد.
• نگارنده این معرفی کتاب، از سرکارخانم دکتر رویا غلامی استاد دانشگاه آستون بیرمنگام که این کتاب را برای ترجمه به فارسی به او توصیه و هدیه کرده بودند صمیمانه سپاسگزاری می کند.
