زیستن در «فضای مردانه»: ورزش “موی تای” و یک هفته زندگی به عنوان مترجم و هماهنگ کننده: تجربه

تصویر: نوازندگان در کنار رینگ

یک هفته زندگی به عنوان مترجم و هماهنگ کننده: تجربه زیستن در «فضای مردانه»

دایی پدرم همیشه می گفت: زبان بین المللی پول است. هرجای دنیا که دلار نشان بدهی منظورت را می فهمند.

من بعد از یک هفته سرو کله زدن با بیش از ۵۰ ملیت فهمیدم که زبان بین المللی لبخند است: همه دنیا منظورت را می فهمند.

دوم اردیبهشت ماه بود که با تماسی از جانب الف برای همکاری در برگزاری دومین دوره جام ریاست جمهوری موی تای به دفتر این انجمن دعوت شدم. موی تای -ورزشی که تا قبل از اینکه با من تماس گرفته شود اسمش را هم نشنیده بودم و در آدرسی که یادداشت کردم نوشتم “انجمن مونتای”!- ورزش سنتی تایلند است که به بوکس تایلندی هم شهرت دارد. موی تای ورزش سنتی رزم آوران تایلندی بوده است و امروزه به عنوان یک شاخه ورزشی شناخته می شود که دارای فدراسیون جهانی –در تایلند- و چندین فدراسیون و انجمن ملی در کشورهای مختلف است. در ایران انجمن موی تای به ریاست جواد نصیری جزیی از فدراسیون انجمن های ورزشی است.
این ورزش ترکیبی از بوکس و کیک بوکسینگ است: در آن مشت، لگد، ضربه آرنج، گرفتن حریف و … آزاد است. در موی تای آماتور هر ورزشکار باید یک کلاه محافظ سر، گارد آرنج، گارد مچ پا، دستکش، مچ بند و کاپ بپوشد. لباس هر ورزشکار شامل یک شورت ورزشی و تی شرت است که در موی تای حرفه ای تی شرت ها و گاردها و دستکش حذف می شود. لباس ورزشکار قرمز یا آبی است و مربی های ورزشکار (فایتر) در پایین رینگ رو به کنج رینگ می نشینند و به اصطلاح او را کوچ (coach) می کنند. یک داور در رینگ است و چهار داور در طرفین رینگ می نشینند و نتیجه نهایی با تجمیع آرای این پنج نفر تعیین می شود. هر بازی شامل چهار راند و هر راند دو دقیقه است. در پایان هر دو دقیقه که توسط صدای زنگ و یک announcer اعلام می شود، مربی حق دارد وارد رینگ شده و به خشک کردن یا ماساژ و هدایت بازی کن خود بپردازد. زمان میان راندها یک دقیقه است و در پایان این زمان announcer با اعلام second out از مربی ها می خواهد که از رینگ خارج شوند. در پایان راند چهارم، داور وسط با جمع کردن آرای داورهای چهار ضلع و اعلام نظر خودش برگه های رای را به سرداور تحویل می دهد و او نتیجه را به announcer اعلام می کند که او نیز با صدای بلند نام برنده را به زبان می آورد. قبل از هر بازی، دو حریف باید با اجرای گونه ای رقص محلی تایلندی احترام خود را به تماشاگران، قضات، حریف و مربی های خود و حریفش نشان دهند. این نمایش حدود ۶۰-۳۰ ثانیه طول می کشد. از ابتدای شروع بازی تا زمان اعلام نتایج ۴ نوازنده در کتار رینگ شروع به نواختن نوعی موسیقی محلی تایلندی می کنند که شامل یک ابزار فلوت مانند، دو طبل کوچک و یک وسیله سنچ مانند است.

بعد از اتمام این هفته و مواجهه با استرس ها و فشارهای ناشی از هماهنگ کردن بیش از ۳۰۰ ورزشکار از سراسر جهان – از نیوزلند گرفته تا روسیه و اسپانیا و پرو و کانادا- در حین چت کردن با م می گوید: از تجربه کار کردن در فضای مردانه بنویس. می گویم: باشه. و بعدتر وقتی که می خواهم بنویسم با خود فکر می کنم «فضای مردانه» چیست؟ آیا چیزی به نام فضای مردانه/ زنانه داریم؟ اگر داریم چه معیارهایی دارد؟

آیا معیار خشونت است؟

موی تای از دید من ورزش خشنی است: در پایان یک هفته مسابقات دو دست شکسته، یک رباط پاره، بی شمار کبودی و بخیه داریم. بخیه رایج ترین جراحت این ورزش است که معمولا در ناحیه ابرو مورد نیاز است: به قدری رایج که دیگر نیازی به بیمارستان رفتن نیست. ب که به عنوان announcer در کنار رینگ می نشست از پاشیده شدن خون روی رینگ و لکه های قرمز خون روی سطح سفید رینگ می گفت. بار اولی که یک مسابقه موی تای دیدم یکی از فایترها داشت دیگری را به بیرون رینگ پرتاب می کرد. من ناخودآگاه جیغ کشیدم؛ واکنش فایترهایی که کنارم نشسته بودند خنده بود!

ولی این رشته شاخه زنان هم دارد؛ با همان خشونت، با همان شکستگی ها و بخیه ها. مربی یونان خانم بود و برخی از روسای فدراسیون های ملی کشورها زن بودند: مثل نیوزلند. آیا این زنان کار مردانه می کنند؟ آیا هرجا که خشونت است محیط مردانه است؟
از دوست دیگرم، ر، می پرسم معیار محیط مردانه چسیت؟ پاسخ می دهد: ؟؟«عواطف» کمبود عواطف. می گوید هرجا که عواطف و احساسات به طرز محسوسی کاهش پیدا کنند محیط مردانه است. من ولی در این هفته با احساسات زیادی برخورد داشتم: احساساتی که شدت و ضعف داشتند ولی نهایتا «بودند». ۱۸ روسی که با هیجان پا می کوبیدند و تیم روسیه را تشویق می کردند، darling خطاب شدن ها، کادوها (پیرمردی نیوزلندی به من عروسک کیوی هدیه داد: پرنده بومی نیوزلند)، شادی ها، اشکها، ناراختی هاف عصبانیت ها. همه بودند. دوستی ها شکل می گرفت حتی با وجود مانع بزرگی به نام زبان. (پسری آرژانتینی پلک چپش ۵ بخیه خورده بود. روز اولی که او را با بخیه دیدم با ایما و اشاره به او فهماندم چشمت چطور است؟ -اسپانیایی ندانیِ من، انگلیسی ندانیِ او….- خندید و گفت: perfecto! از آن روز به بعد Perfecto به تنها کلمه ای تبدیل شد که ارتباط ما را شکل می داد)
من فکر می کنم محیط صرفا زنانه/ مردانه نداریم: واکنش های زنانه/ مردانه به یک محیط و شرایط داریم. در اوج فشار کاری که ویزای گروهی برخی میهمانان با مشکل مواجه شده بود و خروجشان از کشور به تعویق افتاده بود و یکی از ورزشکارها نیز بیمار شده بود، تیم مردانه برگزار کننده مسابقات در استادیوم با هیجان مبارزات را نگاه می کردند، داد می کشیدند، تشویق می کردند، دست می زدند و سوت می کشیدند و من از فرط استیصال و عصبانیت گریه می کردم!
بله، واکنش های زنانه/ مردانه به یک محیط و موقعیت داریم.

صفحه موی تای در ویکی پدیای انگلیسی:
http://en.wikipedia.org/wiki/Muay_Thai

سایت فدراسیون جهانی موی تای:
http://www.wmcmuaythai.org/