در این یادداشت از مجله آزما به معرفی چند کتاب جدید به طور اجمالی پرداخته شده است:
دگرخوانی سینمای مستند
نوشتههای مرتبط
«فیلم مستند داستانی است شگرف از ارتباط عناصر فعال جهان که میل داشتهاند با هم ارتباط داشته باشند. اما به دلیل جبر صوری، فیزیکی زمان و مکان، از هم دورافتادهاند و دلتنگ از این دورافتادگی به خاموشی درافتادهاند…»این توصیف محمدرضا اصلانی، شاعر و فیلمسازی است که مستندهای بسیاری در کارنامه ی سینماییاش دارد. و فیلمهایش هماره با توجه به وجه شاعرانهگی وجود کارگردانشان فضایی فلسفی و شاعرانه دارند حتی اگر گزارشی صرفاً مستند از یک رویداد علمی باشند. کتاب دگرخوانی سینمای مستند شاید طی چهل سال گذشته و پس از کتاب مستندسازی هوشنگ رهنما تنها کتابی است که دربارهی ساختار و چگونهگی سینمای مستند نوشته شده اما مثل سایر کارهای اصلانی با نثری متفاوت و دارای وجوه تمایزی که خود به تنهایی قابل مطالعه است. مرکز گسترش سینمای تجربی این کتاب را به قیمت ۳۵۰۰۰ تومان و در ۳۱۰صفحه منتشر کرده است.
یک خواهش کوچک
مجموعهای از نوشتههای سیروس ابراهیمزاده، هنرمند پیشکسوت سینما و تئاتر در هر زمینهای از سینما و تئاتر تا مسایل مختلف اجتماعی که اکثراً هم از چاشنی طنز بیبهره نیستند.
یاشار صلاحی پسر مرحوم عمران صلاحی شاعر طنزپرداز. نیز طرحهایی برای هر یک از نوشتههای این کتاب کشیده.
خواندن این مجموعه به قول نویسنده “قلماندازها” به خواننده ثابت میکند که ابراهیمزاده نه تنها مرد سینما و تئاتر است که قلم خوب و طنز خواندنی هم دارد.
کتاب یک خواهش کوچک را با تصویری از نویسنده بر جلد انتشارات مروارید به قیمت ۸۲۰۰ تومان چاپ و روانهی بازار کتاب کرده است.
کاخ رویاها
اسماعیل کاداره نویسندهی معترض آلبانیایی تبار فرانسه زبان نامی است آشنا برای جماعت کتابخوان ایرانی و به خصوص در دهه ی پنجاه اکثر آثار او به فارسی ترجمه شد و به خصوص رمان معروف «آوریل شکسته» در ایران طرفداران بسیار داشت. کاداره در سال ۲۰۰۵ برندهی جایزهی بوکی شد و در سال ۲۰۱۴ نیز نامزد دریافت نوبل ادبیات بود. رمان «کاخ رویاها» که انتشارات آرمان آن را به تازهگی منتشر کرده است برای اولین بار به فارسی ترجمه شده است. مترجم این رمان علی صنعوی و قیمت کتاب ۱۳۰۰۰ تومان است.
بُعد هفتم
بعد هفتم عنوان سومین مجموعه شعر احمد نجاتی، بعد از دو مجموعهی تقدیر مشکوک / و شبهای بیستاره و رویا است. که شامل پنجاه و پنج قطعه شعر است و بیشتر با نگاهی انسانی و فرمی منسجمتر از اشعار قبلیاش. شعرها از سالهای دههی هفتاد تا پایان دههی هشتاد را در برمیگیرد. و در میان آن ها یک یا دو غزل هم هست.
این مجموعه را نشر روزگار در ۱۰۴ صفحه و با قیمت ۶۳۰۰ تومان چاپ و به بازار کتاب عرضه کرده است.
بزرگراه مسدود است
بزرگراه مسدود است از معدود مجموعه شعرهایی است که به چاپ دوم رسیده است. این مجموعه که گزیدهای از پنج کتاب قبلی رزا جمالی به نامهای این مرده سیب نیست، یا خیار است یا گلابی / دهن کجی به تو / برای ادامه ی این ماجرای پلیسی قهوهای دم کردهام / این ساعت شنی که به خواب رفته / و شهر ممنوعه است. جمالی از شعرای مطرح دو دههی اخیر است که به مدد بافت متفاوت اشعارش، توانسته در عرصهی شعر معاصر خود را تثبیت کند. ناشر بزرگراه مسدود است. انتشارات بوتیمار است که این کتاب را در ۱۸۴ صفحه و به قیمت ۱۳۵۰۰ تومان چاپ و منتشر کرده است.
بینایی
رمان بینایی از نویسندهی رمان معروف کوری ژوزه ساراماگو را اسدالله امرایی ترجمه کرده است. انتخابات در یک پایتخت بینام انجام میشود و حوزهی اخذ رأیی که هیچ کس به آنجا نیامده تا رأی بدهد و این مسئله مسئولان حوزه را حسابی برآشفته تا جایی که شروع به زنگ زدن به اقوام و نزدیکان میکنند که بیایند و رأی بدهند اما در بعدازظهر و پس از بند آمدن باران عده زیادی برای رأی دادن هجوم میآورند و تعداد زیادی رأی سفید به صندوق میریزند و در نتیجه هیچ کدام از احزاب حداقل رأی مورد نیاز را کسب نمیکنند. مردم با رأی سفید دادن شورش کردهاند و … رمان بینایی را نشر مروارید به قیمت ۲۳۰۰۰ تومان چاپ و منتشر کرده است.
یک خواهش کوچک
مجموعهای از نوشتههای سیروس ابراهیمزاده، هنرمند پیشکسوت سینما و تئاتر در هر زمینهای از سینما و تئاتر تا مسایل مختلف اجتماعی که اکثراً هم از چاشنی طنز بیبهره نیستند.
یاشار صلاحی پسر مرحوم عمران صلاحی شاعر طنزپرداز. نیز طرحهایی برای هر یک از نوشتههای این کتاب کشیده.
خواندن این مجموعه به قول نویسنده “قلماندازها” به خواننده ثابت میکند که ابراهیمزاده نه تنها مرد سینما و تئاتر است که قلم خوب و طنز خواندنی هم دارد.
کتاب یک خواهش کوچک را با تصویری از نویسنده بر جلد انتشارات مروارید به قیمت ۸۲۰۰ تومان چاپ و روانهی بازار کتاب کرده است.
کاخ رویاها
اسماعیل کاداره نویسندهی معترض آلبانیایی تبار فرانسه زبان نامی است آشنا برای جماعت کتابخوان ایرانی و به خصوص در دههی پنجاه اکثر آثار او به فارسی ترجمه شد و به خصوص رمان معروف «آوریل شکسته» در ایران طرفداران بسیار داشت. کاداره در سال ۲۰۰۵ برندهی جایزهی بوکی شد و در سال ۲۰۱۴ نیز نامزد دریافت نوبل ادبیات بود. رمان «کاخ رویاها» که انتشارات آرمان آن را به تازهگی منتشر کرده است برای اولین بار به فارسی ترجمه شده است. مترجم این رمان علی صنعوی و قیمت کتاب ۱۳۰۰۰ تومان است.
بُعد هفتم
بعد هفتم عنوان سومین مجموعه شعر احمد نجاتی، بعد از دو مجموعهی تقدیر مشکوک / و شبهای بیستاره و رویا است. که شامل پنجاه و پنج قطعه شعر است و بیشتر با نگاهی انسانی و فرمی منسجمتر از اشعار قبلیاش. شعرها از سالهای دههی هفتاد تا پایان دههی هشتاد را در برمیگیرد. و در میان آن ها یک یا دو غزل هم هست.
این مجموعه را نشر روزگار در ۱۰۴ صفحه و با قیمت ۶۳۰۰ تومان چاپ و به بازار کتاب عرضه کرده است.
شناخت کورش: جهانگشای ایرانی
“تاریخ تکرار رویدادهای گذشته نیست، توالی چشماندازهای بی بازگشت است” “شناخت کورش” روایتی از زندگی کورش بنیانگذار سلسلهی هخامنشی است در این روایت مبنای رضا ضرغامی بر این بوده است تا حد امکان همهی منابع موجود دربارهی کورش را از نظر بگذراند. نکته قوت کتاب در این است که نویسنده از شیوهی رایج نثر دانشگاهی پرهیز کرده و کوشیده است تا ماجرایی داستان گونه از زندگی کورش بازگو کند که علاوه بر اتکا به منابع تاریخی، طیف گستردهای از مخاطبان را پوشش دهد. از طرفی مولف به منظور سامان بخشیدن به روایت خود بسیاری از جریانهای تاریخی موازی را هم بازگو کرده است تا کورش را در قاب زمینه و زمانهی خود بهتر به تصویر بکشد. عباس مخبر کتاب “شناخت کورش جهانگشای ایرانی” اثر رضا ضرغامی را ترجمه و نشر مرکز آن را به مبلغ ۵۹۸۰۰۰ ریال به علاقهمندان ارایه کرده است این کتاب تا پایان سال ۹۴ در کمتر از یک ماه به چاپ دوم رسید.
چگونه ادبیات بخوانیم
“چهگونه ادبیات بخوانیم” همچون دیگر کتاب ایگلتون “چهگونه شعر بخوانیم” بی آن که از نظریهی ادبی و نقد سیاست دور شده باشد، در قالب کتابی که مشخصات یک متن درسی را دارد، به نقد عملی یا کاربردی می پردازد.
ایگلتون هدف از تالیف کتاب را کمک به خلاصی هنر تحلیل ادبیات از بحرانی اعلام می کند که این هنر یا متن را در معرض زوال و انقراض قرار داده است، بحرانی برآمده از تشکیک در عقل سلیم یا شعور متعارف که مشخصهی آن عدم شفافیت است. زبان ایگلتون در این کتاب زبانی ساده، آمیخته به اصطلاحات عامیانه و در برخی موارد ساختارهای نحوی بدون مجوز جریان های دستوری است.
نشر لاهیتا چهگونه ادبیات بخوانیم اثر تری ایگلتون را با ترجمهی مشیت علایی با قیمت ۱۵هزار تومان به علاقهمندان ارایه کرده است.
ضیافت شیشه و باران
آقا اجازه هست؟/ باز کنم پنجرهام را به روی وسوسهی نور / و چشم بدوزم به چشم زندگی / از همین فاصلهی دور …
قسمت اول شعر اجازه هست از مجموعه شعر ناهید کبیری با عنوان ضیافت شیشه و باران را خواندید. این کتاب گزیدهایست از مجموعههای قبلی کبیری به نامهای لحظهها در باد ۱۳۶۳ – آرزوهای پاییزی ۱۳۶۸ – غروبیها ۱۳۷۲ – در ستایش خورشید ۱۳۷۴ – دلخوشیهای پراکنده ۱۳۷۸ – طرحی برای سنگ، شرحی برای سار ۱۳۸۱ – پنجرهای کافی است تا آفتاب بشود ۱۳۸۶ – دامنم را میتکانم از ابر ۱۳۸۸ و بیسرزمین ۱۳۹۲ که بیشتر حال و هوای عاشقانه دارند. این کتاب را نشر پوینده به قیمت ۱۸۰۰۰ تومان چاپ و منتشر کرده است.
پرس و جو درباره ی شیوه هستی
برونو لاتور فیلسوف، مردمشناس و جامعهشناس فرانسوی است که بخشی از شهرت خود را از پژوهش در رشتهی مطالعات علم و تکنولوژی بهدست آورده است. معروفترین اثر وی “ما هیچ وقت مدرن نبودهایم” نخستین تلاش غرب برای مردمشناسی درست “مدرنها” است که پرسشهایی چون “اگر ما هیچ وقت مدرن نبودهایم، چه بودهایم؟چه ارزشهایی را باید از پیشینیان به ارث ببریم، این پیشینیان چه کسانی بودهاند؟” را مطرح میکند تا از این رهگذر به بررسی شیوههای هستی با نگرش تازه به مردمشناسی فلسفی بپردازد.
برونو لاتو در کتاب “پرس و جو دربارهی شیوههای هستی” که اتحادیه اروپا از آن پشتیبانی مالی کرده است تلاش فلسفی بسیار آموزنده و ستایش برانگیزی دارد تا بنیاد تازهای برای برخوردهای دیپلماتیک تمامی مرز و بومها با جوامع دیگر بیافریند. نشر علم کتاب “پرس و جو دربارهی شیوههای هستی” اثر برنولاتور را با ترجمهی رویا منجم به قیمت ۴۵ هزار تومان منتشر کرده است.
جنگل بزرگ
ویلیام فاکنر زمانی به درخواست انتشارات رندمهاوس، مجموعه داستانهایی را که مضمون شکار و طبیعت داشتندیکجا گرد آورده و با عنوان ” جنگل بزرگ” منتشر کرد. مجموعهی جنگل بزرگ از چهار داستان به نامهای خرس، بزرگان طایفه، شکار خرس و مسابقهی بامدادی شکل گرفته است، اما از آنجا که احمد اخوت مترجم این مجموعه، داستان خرس و مسابقه بامدادی را که پیشتر ترجمه کرده بود اینها را از کتاب حذف و به جای آنها سگ شکاری، سر قانون، لاین و یوکتاپاتافای را اضافه کرده است. فاکنر نویسندهی حماسهی انسانهای معمولی اما شگفت انگیز آمریکاست. بسیاری از داستانهای فاکنر در شهر خیالی یوکناپاتافا اتفاق میافتند، طوری که در جهان ادبیات، او را مالک انحصاری آن سرزمین میخوانند. احمد اخوت جنگل بزرگ اثر ویلیام فاکنر با ترجمه و نشر افق را با مبلغ ۱۰۰۰۰ ریال منتشر کرده است.
صداهایی از چرنوبیل
“صداهایی از چرنوبیل” حاصل تلاش ده سالهی آلکسیویچ برای جمعآوری مستندات و نقبزدن به واقعیت این حادثه از طریق گفتوگو با مردمی است که از صبح ۲۶ آوریل ۱۹۸۶ درگیر بزرگترین فاجعهی تکنولوژیک قرن بیستم شدند و هنوز هم با عواقب آن دست به گریبان هستند. در آثار آلکسیویچ میتوان خواند که وی در پی مشاهدات، جزئیات و تفاوتهای ظریف و جزئی زندگی است. دلبستگیهای وی در زندگی حادثه، جنگ،چرنوبیل وخودکشی است از این رو در آثارش دوست دارد بداند که چه بر سر انسان زمانه میآید و او در این وانفسا چهطور رفتار میکند و از خودش چه واکنشی نشان میدهد و چه میزان از انسانیت بهره برده است. نشر کولهپشتی “صداهایی از چرنوبیل” اثر سوتلانا آلکسیویچ را با ترجمه حدیث حسینی به قیمت ۲۰هزار تومان به ویترین کتاب فروشیها ارایه کرده است.
برساختگرایی اجتماعی
ویون بر در کتاب “برساختگرایی اجتماعی” تاکید میکند که باید آن دسته از شیوههای درک جهان از جمله درک خودمان را که بدیهی تلقی کردهایم به دیدهی انتقادی بنگریم. شاید بدیهی به نظر برسد که وقتی به جهان مینگریم، فارغ از هر چون و چرا و مسالهای ماهیت آن را در مییابیم و یا دانش متعارف ما مبتنی بر مشاهدهی عینی و بیطرفانهیمان از جهان است. ویون بر در “برساختگرایی اجتماعی” میخواهد به این دسته از دیدگاهها نگاهی انتقادی بیندازیم و آنها را به پرسش بگیریم. بنابراین رویکرد بر ساختگرا در تقابل با رویکردهایی قرار میگیرد که در علم سنتی از آنها با عنوان اثباتگرایی و تجربهگرایی یاد میشود. برساخت گرایی اجتماعی هشدار میدهد که پیوسته ظنین باشیم به پیش فرضهامان در این باره که جهان چگونه به نظر میرسد. این بدین معناست که مقولههایی که با آنها جهان را درک میکنیم لزوما تقسیمبندیهایی واقعی نیستند. نشر نی برساختگرایی اجتماعی اثر ویوین بر را با ترجمه اشکان صالحی با قیمت ۲۰ هزار تومان منتشر و به کتاب فروشیها ارایه کرده است.
پدی کلارک هاهاها
رادی دویل نویسنده سرشناس ایرلندی در ۱۹۵۲ در دوبلین دیده به جهان گشود. دویل نمایشنامه و رمان مینویسد. این اثر یعنی «پدی کلارک هاهاها» را در ۱۹۹۳ منتشر کرد.
کتاب بلافاصله پس از انتشار مورد اقبال قرار گرفت و از طرف منتقدان نیز تحسین شد و جایزه بسیار معتبر را از آنِ خود کرد.
شگفت اینکه این اثر پرفروشترین کتاب برنده بوکر شد. این کتاب که به همه ی زبانهای زنده دنیا ترجمه شده. در ۳۴۴ صفحه به بهای ۲۴۰۰۰ تومان با ترجمه میلاد زکریا در مجموعهی چشم و چراغ نگاه چاپ شده است.
آیه های عاشقانه
«آیه های عاشقانه» گزیدهای از اشعار لطیف هملت شاعر کرد است که با ترجمه رضا کریم مجاور به فارسی برگردانده شده و در ۲۳۹ صفحه به بهای ۱۴۵۰۰ تومان منتشر شده است. شاعر متولد ۱۹۴۷ کرکوک است. نخستین مجموعه اشعارش در ۱۹۷۰ منتشر شد، او پس از سال ۲۰۰۰ مجموعه اشعار خود را در سه جلد منتشر کرد زبان شعر او جهانی است، ویژگی بزرگش این است که در تمام سالهای جنگ، بمباران و نسلکشی مردم کرد، هیچگاه مردمش را ترک نکرد. خواب دیدم که شاخه گلی شدهام / دختری از بوتهام کند / لالایی دخترش / خشکام کرد / آه! / باز هم خوب شد… / خوب شد / خوب شد که در خواب / گلولهای نشدم و …
مادونایی با پالتوپوست
«مادونایی با پالتوپوست» اثر صباحالدین علی است که در ۱۹۴۸ هنگامی که ۴۲ ساله بیشتر نداشت در کشورش توسط دشمنان دموکراسی کشته شد. اما شگفتا که آثار او ۷۰ سال پس از مرگش تازه شناخته شده و همین کتاب در سال گذشته میلادی در ترکیه بیش از ۱۶۴ بار باز چاپ شده است. این رمان در قالب روایت است، کارمند تازه استخدام شده در شرکتی روایت خود از همکاری پا به سن گذاشته را میگوید، این بخش روایتی خطی است، اما در بخش دوم که دفترچه خاطرات کارمندن پیر است با روایتی عاشقانه با یک پایانبندی شگفتآور و تکاندهنده روبرو میشویم. کتاب توسط خانم سهیلا منصوری ترجمه شده و در۲۰۰ صفحه به بهای ۱۴۰۰۰ تومان در مجموعه چشم و چراغ نگاه چاپ شده است.
شوخیهای کیهانی
ایتالو کالونیو نویسنده طنزپرداز و شوخ طبع ایتالیای در کتاب شوخیهای کیهانی روایتی بکر از عشق ماه و زمینی در گذشته به ما میگوید، میگوید سپیدهدم فقط مخصوص سخرگاه نیست، بلکه ذهن آدم هم سپیدهدم خاص خود را دارد، فضا و زمان کلماتی نسبی و هم معنی هستند و زمان مکانی است که ثقل مکانهای مرئی را ندارد و فرصتی برای گشایش است. بی رنگی در زمین کمتر از هوا از آنِ آدمهاست، بازیهای مهم زندگی پایانی ندارند و آنچه مردم زندگی میدانند چیزی جز بازی نیست، که پایانی همیشه یکسان برای همگان دارد. کتاب را فرزام پروا ترجمه کرده و در ۱۹۸ صفحه به بهای ۱۴۰۰۰ تومان در مجموعن چشم و چراغ نگاه منتشر شده است.
سیاوشان
سیاوشان آنگونه که از عنوان فرعیاش برمیآید تأملی بر مرگ سرودههای احمد شاملوست که توسط فرشاد قوشچی نوشته شده است. شاملو در دوران طولانی شاعری خود متأثر از وقایع اجتماعی و سیاسی و یا در اثر از دست دادن دوستی، اشعاری در رثای افراد برجسته سروده که مجموعه آنها در این اثر جمع و شأن نزول و علل سرایش شعر آمده است. که از این منظر میتوان به بسیاری از وقایع اجتماعی تاریخ معاصر ایران نیز ره جست. کتاب در ۱۸۰ صفحه به بهای ۱۴۰۰۰ تومان منتشر شده است.
تو اینجا نیستی اما
«تو اینجا نیستی اما» مجموعهای جمع و جور و منتخب از اشعار شیرکو بیکس شاعر بزرگ کرد است که توسط مختار شکریپور به فارسی ترجمه و در ۸۸ صفحه به بهای ۶۰۰۰ تومان منتشر شده است. خوشبختانه شیرکو در ایران شناخته شده است. و بیش از این برخی آثار این شاعر بزرگ کرد به فارسی ترجمه شده بود نمونهای از اشعار کتاب:
آن صندلی / که شاعر را بر آن کشتند / شاهد بود و / آن قدر زیست /
تا مرگ جلاد را دید / آن وقت / آزادی روی آن نشست!
این مطلب در چارچوب همکاری رسمی و مشترک با آزما بازتشر می شود.