پوشاک هندی
آنامیکا پتک برگردان نسیم کمپانی
نوشته‌های مرتبط
تمدن سند (۱۴۰۰-۲۶۰۰) پیش از میلاد:
تمدن سند ،که همزمان با تمدن چین،مصر و بین النهرین در بخش شمال غربی هند تقسیم نشده پیشرفت کرد ،شامل پاکستان امروزی ،بنگلادش بوده است.حفاریها باقی مانده جامعه ای کشاورزی را با درجه معینی از تخصص در کوزه گری،جواهرسازی،پارچه بافی ،فلزکاری و معماری کاملا متعالی و ارتباطات مهم تجاری ، با تمدنهای معاصر را نشان می دهد و دلالت براین دارد که تمدن سند حتی در هزاره سوم پیش از میلاد توسعه یافته بوده است.تمدن سند به شکل بسیار مطلوبی در هنر پارچه بافی پیشرفته کرده بوده است،همانطور که مدارکی یافت شده که دانه های کتان،ابریشم و الیاف دیگر ،دستگاه دوک نخ ریسی،سوزن،ماسوره ،درفش و دیگر ابزار و وسایل نساجیکشف شده است.سفالینه ها و پیکره های سنگی کوچک از زیرخاک در آمده از حفاریهای مکانهای گوناگون به درک مسیر پوشاک در این دوره کمک کرده است.از مثالهای بی واسطه ,صریح ومطالعه جزییات ،می توان حدس زد که نمونه لباسها برای هردو زن و مرد شامل دو بخش بوده است:۱-لباسی برای قسمت پایین تنه و ۲- لباسی برای بخش بالاتنه.لباسی که برای بخش پایینی بدن استفاده می شده است شبیه “دوتی”بوده ،درحالیکه لباسی که برای بالاتنه بکار برده می شده شبیه شال می باشد ،که زیر بازوی راست قرار می گرفته واز بالای شانه چپ می گذشته ،و شانه راست را عریان رها می کرده است.دو سنگ تراشیده شده دلالت بر لباسی مردانه در این عصر می کند-۱-یک رهبر مذهبی ریش دار با شال(موزه کراچی،پاکستان) و۲- مرد نشسته درحال خودنمایی با ردا (موزه اسلام آباد-پاکستان)-که در منطقه موهنجودارو پیدا شده است.در کنار، البسه پیچیدنی مانند (شال،روسری و ساری)،تعداد کمی از سنگها و سفالینه ها ی کنده کاری شده تمدن سند نشاندهنده استفاده مردم سند از لبا سهای دوخته شده بوده است.یک زهوار تلقی از منطقه موهنجودارو هفت زن با پیکره های کوچک را نشان می دهد که دامنهایی/ جامه هایی شبیه پیراهنی کوتاه پوشیده اند.پیدا شدن سوزنهایی که از استخوان ،عاج،آهن و طلا ساخته شده ،درفش هایی ساخته شده از استخوان و عاج که اغلب در تمام بخش های تمدن سند یافت شده،نشان دهنده این مسئله می باشد که احتمالا برخی از انواع دوخت و دوزدر این عصر انجام می شده است.مردان معمولا موی بلند داشته اند ،اگرچه به روشهای مختلفی آن را می آراستند،وبا بند مو یا با کلاهکی مخروطی شکل آن را می بستند.آرایش موی زنان برجسته و با نوعی پوشش سرکه به شکل بادبزن بوده ,موی خود را می پوشانیدند .برخی اوقات زنان موی خویش را می بافتند ، همانطور که به شکلی زیبا در قطعه ای برنزیدختری در حال رقص از منطقه موهنجودارو ترسیم شده است. در این دوره هردو زن و مرد شیفته لباس بودند.پیداشدن گردنبندها،النگوها و مهره های به نخ کشیده ساخته شده از طلا،نقره ،سنگهای نیمه گرانبها و سفالینه ها نشان دهنده سنت غنی جواهر سازی در تمدن دره سند می باشد.
دوران ودایی: (۶۰۰-۱۲۰۰ پیش از میلاد)
ادبیات ودایی منبع دست اول اطلاعات در مورد دوران ودایی می باشد.این متون گسترده ادبی متعلق به آریاییها یعنی کسانی که در شمال هند در دوران ودایی ساکن شدند,است.کتب مرجع ودایی یعنی -ریگ ودا،ساما ودا،یاجور ودا و آتروا ودا ،برهماناها و اوپانیشادها -اصول فرهنگ و دین آنها را شکل می داده است.این منابع محتوی اطلاعاتی اندک و در بسیاری موارد یاداشتهایی پراکنده از زندگی هر روزه مردم است.مردمان دوران ودایی (آریاییها و مردمان بومی) از کسوم (پارچه کتانی)،اورنا (پشم)،دوکال یا (کتان) و پوست حیوانات برای تهیه لباس استفاده می کرده اند.پوشاک برای مردان شامل سه تکه بوده است:۱-نیوی (لباس پایین تنه)۲-،واساس(لباس بالاتنه)۳-،آدی واسا(لباس بیرون ،لباس شانه ها).اوسنی سا (دستار)بعدها به پوشاک اضافه شد.لباس زنان شامل دو تکه بود:۱-چانداتاکا(زیردامنی) ۲- واساس(لباس بالاتنه) بطوری که در متون کهن ذکر شده واساس رافقط الهه ها بکار می برده اند.در کنار این لباسها ،مراجعی وجود دارد که به دوخت و دوزنیز اشاره میکند.اصطلاح” اتکا” برای لباسی بلند , تنگ و چسبان که مردان ان را بر تن می کرده اند, بکار میرفته.”پیسامسی” اصطلاحی است که اغلب برای نوعی دامن پلیسه بکار می رفته (ریگ ودا)، که با هنرمندی بسیار آنرا با نخ های از طلا گلدوزی می کردند و رقصندگان آن را می پوشیدند.”دارپی” لباسی چسبان با گلدوزیهایی از طلا که مردان , زنان , اعیان و کسانی که دارای موقعیت اجتماعی بالا بودند عمومامی پوشیده اند.
پادشاه دستارش را در راج سویا و واجاپیا گره زد ،با روشی قربانی خویش را انجام داد که انتهای دستارش در کنار هم جمع و در جلوی آن چین خورد.قربانی راجسویا،را پادشاه اجرا می کرد تا با علامت گذاری بر دارایی و مایملکش کلیه شاهان دیگر را مطیع و مهقورخود سازد،در حالیکه قربانی واجاپیابرترین سلطه و اقتدار را براجرا کننده قربانی می بخشید,این قربانی را می توانست یک برهمن نیز( طبقه روحانیون در آیین هندو) اجرا کند .مرجعی برای اثبات مسئله پارچه پیچی در دوران باستان وجود دارد که در قسمت سب پرو حماسه ماهابهارت ، “چیراران” (برهنه شدن) دروپددر بخش تقسیم آب از این حماسه ذکر شده است.بر طبق این مرجع , دوشاسن سعی کرد ساری دروپد را از تنش در دربار شاه کوروا در شهر هستیناپور،دریتراشترا بیرون آورد اما کریشنا پارچه ساری او را بیشتر و بیشتر کرد.در حماسه رامایانا ،سیتا از آهوی طلایی خواهش کرد که از پوستش لباسی تهیه کند.این قبیل مراجع نشان می دهد که ملکه ها نیز درهنر دوخت ودوز بسیار ماهر بودند.گردنبندها،بازوبندها،زیورآلات سر و گوشواره ها زینت هایی معمولی بودند که مردان و زنان در دوره ودایی آنها رابر خود می آویختند.در سمهیتا ها اولیه از کفش ذکری به میان نیامده ,اولین اصطلاح درباره کفش کلمه “اوپانا”بوده،که در دوران سمهیتاها(تایتیریا سمهیتا),وداها(در اتر بن ودا) و براهماناها(ست پت براهمن) ظاهر شده است.در ست پت براهمانا ذکر شده که صندل یا کفش از پوست گراز وحشی ساخته و فقط در مراسم مذهبی پوشیده می شده است.
دوران موریا و سونگ(۷۲-۳۲۴ پیش از میلاد):
چندرا گوپتا موریا (۳۰۰-۳۲۴) پیش از میلاد- اولین امپراتوری یک پارچه و مقتدر را در هند تاسیس کرد و سند , جلگه گنگ وبعدها منطقه شمال غربی را به کنترل خود در آورد.مگاستینس،سفیرسلوکی در دربار موریا و نویسنده کتاب ایندیکا ،اطلاعات بسیار ذی قیمتی در مورد دربار موریا و فعالیت های آنان ارائه کرده است.وزیر چندرا گوپتا موریا به نام کوتیلیا (که به چاناکیا نیز معروف می باشد)کتابی به نام آرتاشاسترا نوشته ,این کتاب استادانه ترین مدرکی است که در مورد سیا ست،اقتصاد و موقعیت اجتماعی در این زمان تهیه شده است.نوه چندرا گوپتا موریا به نام آشوکا (۲۳۷-۲۷۴)پیش از میلاد- یکی از بزرگترین امپراتوران هند بود و رابطه نزدیک دینی با آسیای مرکزی وچین داشته است.پوشیامیترا سونگ(۱۵۱-۱۸۴) پیش از میلاد-یکی از صاحب منصبان دوره انحطاط موریا ،و کسی که امپراتوری سونگ یا سونگا را تاسیس کرد می باشد او قلمروی خود را از ماگدا(ایالت بیهار کنونی) تا ملوا(هند مرکزی)گسترش داد.گیتانجلی(فیلسوف بزرگ هندی) کتاب دستور زبان خود را در این زمان نوشت.مجسمه ها , کند کاریها وگنبدهای مقابرسانچی و بهاروت ( در ایالت مادیاپرادش)و دیگر مقابر در شهر پتنا(ایالت بیهار)و منطقه پیتالکورا(منطقه دکن)مثال هایی بسیار عالی در باره البسه و پوشاکی که پادشاهان،افرادعادی وبیکوس ها یا راهبان بودایی می پوشیدند به دست می دهد.این زمان از تاریخ هند بسیار مهم است زیرا مدارک و آثاری از اختلاط خارجیان و مردم بومی هند ارائه می کند.ادبیات این دوره –مگاستیناس نویسنده کتاب ایندیکا،کوتیلیا نویسنده کتاب آرتاشاسترا،بخشی از سب پرو حماسه ماهابهارت –ذکر کرده اند که کتان،پشم و پوست حیوانات(وال کالا)را مردم برای ساخت البسه در دوران موریا و سونگ استفاده می کرده اند. تخته سنگی از منطقه بهاروت ،که به دوران سونگ برمیگردد،دو مرد را در لباسی از برگ نشان می دهد. درکنده کاریهایی که ازاین دوران بدست آمده ، نشان دهنده این است که زن و مرد سه تکه لباس دوخته نشده به نامهای:آنتاریا(لباسی برای پایین تنه)،اوتاریا(لباسی برای بالاتنه)و کایابند(کمربند)می پوشیده اند.آن زن آنتاریا را محکم به خود با شیوه های گوناگون گره زده ،که این موضوع را کنده کاری ها و مجسمه ها آشکار می کنند.یکی از کنده کاریهایی که به عنوان مثال می توان ذکر کرد،کنده کاریی است که یک یکشی یا چائوری (مگس پران مقدس) را در دست دارد این کنده کاری درمنطقه دیدارجنگ پیدا شده است(موزه شهر پتنا،ایالت بیهار).این کنده کاری نشان دهنده یکشی ای است که دوتی بر تن دارد و این دوتی به پایین قوزک پا میرسد و در کمر با کمربندی که دارای پنج ریسمان می باشد آن را به کمر خویش محکم بسته است.لباسهای دوخته شده نیز در این دوره رایج بود و سربازان ایرانی نیز آن را می پوشیده اند،: از نمونه پوشاک آنها می توان به پیراهنی کوتاه با حلقه هایی که ازروی قفسه سینه می گذرد,تیردانی که به دوش می کشدو کمربند چرمی که با آن شمشیر خود را حمل می کند اشاره کرد.پوشاک پایین تنه هندی یعنی آنتاریا بیشتر معمول بود تا شلوار ایرانی.کلاه های مخروطی در بین ایرانیان بسیار رایج بود .لباس بیکوس ها (راهبان بودایی)شامل سه تکه بود:
۱-سنگاتی،۲-آنترواسکا ۳-اوترا سنگ.
بیکونیس یا زنان راهب بودایی، اجازه داشتند که از “کنکوکا” استفاده کنند،جدا از لباسهایی که شبیه لباسهای بود که بیکونیس ها می پوشیدند.زن و مرد از زیورآلات ،روسرهای زنانه ایی که با استادی وسلیقه تمام درست شده بود استفاده می کردند،همانطور که کنده کاریهای مشهودی که از این دوره بدست آمده نیز نشان دهنده این مسئله می باشد.این کنده کاریها نشان دهنده انواع گسترده جواهرات :گردنبند،گوشواره،بازوبند،کمربند،دستبند و غیره است،در میان دیگرآنها،که هردو مرد و زن معمولا استفاده می کردند,کنده کاریی که از منطقه دیدار جنگ بدست آمده که نشان دهنده زنی با موهایی که بطرز بخصوصی شبیه کلوچه با بندهایی تزیین شده است می باشد , او در واقع یک یکشی است که گردنبند،النگو و خلخال پوشیده ،این نشان ها و کنده کاری ها درباره جواهرات که از دوران موریا و سونگ بدست آمده, به ما اندیشه باشکوهی را از آن دوران ارائه می کند.جواهرات مهره ای ساخته شده از سنگ سیاه با طرح های زیبایی که از گیاهان و گلهای منطقه گرفته شده بود ،شبیه کنده کاریهایی متعلق به این دوره استکه در شمال هند پیدا شده.کفش ها و صندل ها با شکلها،رنگها و مواد مختلف بخش کامل البسه مردم این دوره را که عادت به پوشیدن آنها داشتند شکل می داد.
دوران ساتاوانا (۲۰۰ پیش از میلاد تا ۲۵۰ پس از میلاد): امپراتوری ساتاوانا یا آندرا در منطقه دکن در جنوب هند زمانی که امپراتوری موریا در مرحله پایانی انحطاط بود تاسیس شد.امپراتوری ساتاوانا به درجه ای تازه از کمال در زیر سلطنت گوتامی پوترا ستکارنی (۱۰۶-۱۳۰پس از میلاد)و واشیشی پوترا پولامایی(۱۳۰-۱۵۹ پس از میلاد) رسید.این دوره ،دورانی امن بود, تجارت و صنعت در بازارهای خارج از کشور و داخل بسیار پیشرفت کرد . رومی ها بر مردم بومی تاثیر گذاردند،که تاثیر زیبای آن را در کنده کاری عجیب و حیرت آور گذرگاه های منطقه سانچی و مقابر(ایالت مادیاپرادش)وآجانتا (غارهای شماره x –xiا اورنگ آباد ایالت ماهاراشترا) و در آمراواتی و نگار جونکوندا (جنوب هند) و دیگر آثار برجای مانده از این دوره آن می توان یافت. این دوره با انواع لباس های دوران قدیمی تر ادامه یافته و مشخص شده بود,به جز این که سبک های پوشش متفاوت بیشتری بوجود آمد.پوشاک بومی شامل چهار تکه میشد :اوتاریا ,آنتاریا ,کایابند و اوسنیا . ملازمان ,شکارچیان و کارکنان نظامی لباسهایی شبیه پیراهن دوخته شده می پوشیدند که هم چنان شبیه پیراهن های کوتاهی بود که راهبان و مرتاضان از پارچه هایی که به هم دوخته شده و به رنگ زرد مایل به سرخ بود بر تن می کردند .در مدت سلطنت ستواهاناها ،مردان معمولا دوتی می پوشیدند ،که تا پایین زانو می رسیدیک طرف انتهای دوتی به طرف پشت چین می خورد،و طرف دیگر آن به سمت جلوجمع و تا خورده می شد.دوتی در کمر با یک “کمربند” که به شکل یک قوس برآمده بود محکم بسته می شد.همانطور که در کنده کاریها ی این دوره مشاهده می شود،بخش بالایی بدن معمولا عریان ترسیم شده است.مردان دستار و حمایل های ابریشمی با شیوه های مختلف می پوشیدند .پوشاک زنان در این دوره نشان دهنده دونوع لباس برای بخش پایین بدن بود:۱-یک طرف از آن روسری یا شال باریک بود که به کمربند بسته می شد و ۲-دیگری به پشت گره می خورد ،یا انتهای آن لباسی بود که به کمر گره می خورد و تا پایین زانو می رسید , به دور کمر پیچیده شده ، انتهای دیگر پلیسه دار و به جلو گره خورده و ا زمیان پاها می گذشت.برخی اوقات زنان “کمربند”می پوشیدند ،و معمولا دستهایشان را با “اودانی ” یا دستار می پوشانیدند.دراین دوره کفش را از پوست گوزن یا گرازنر تهیه می کردند.همانطور که در کنده کاریها و مجسمه های سنگی در این دوره تصویر شده ،مردم بومی بسیار بیشتر ازخارجیها جواهرات بر خود می آویختند،دستار یا عمامه وآرایش موی آنها نیز شکوهمند و استادانه بود.مردان عمامه یا دستار می پوشیدند؛در حالیکه زنان ترجیح می دادند که سبک موی آنها مانند کلوچه باشد.
دورهکوشانیان (۱۳۰پیش از میلاد- ۱۸۵ پس از میلاد):
دوره کوشان در تاریخ پوشاک هندی یکی از مهمترین دوران در این زمینه به حساب می آید.در این زمان هیچ اتحاد شکلی در پوشاک وجود نداشت و تنوع آن از ناحیه ای به ناحیه ای دیگر تفاوت داشت.فرمانروایان کوشانی ،که اصلا به قبایل ترک ین- چی تعلق داشتند، تقریبا به مدت سه قرن حکومت کردند.این دوره در سیاست و اقتصاد یکی از دوران مهم و پیشرو بشمار می رود.از نظر سیا ست پیشرو کوشانیان بر سرتاسر بخشهای شمالی و مرکزی هند از ۱۳۰ پیش از میلاد تا ۱۸۵ پس از میلاد حکمرانی کردند.پیش از آنها یونانیها باکتریایی ها بر منطقه گندهارا (قندهار فعلی در افغانستان)،تاکسیلا و دره کابل , سکاها و پارتها بر ماتورا ،تاکسیلا،مالوا و شبه جزیره کاتیا وار حکمرانی کردند.از نظر اقتصادی این وضعیت بر توسعه راههای تجاری آسیای مرکزی گواهی دارد.در نتیجه،ارتباطات بین بخشهایی از هند و دیگر کشورها ،قوی شد،وبر پوشاک بومی و روش زندگی مردم تاثیر گذاشت. خارجیان و لباسهایشان برای مردم بومی شیفتگی و فریفتگی به همراه داشت.با تغییرات اندکی،پوشاک خارجیان را خانواده سلطنتی ،افراد نظامی ،رقصندگان و دیگر گروه های مردم عادی مورد پذیرش قرار دادند.این مسئله در سنگها،کنده کاریها و مجسمه های ساخته شده از عاج وسفالینه ها یی که در این دوره از زیر خاک بیرون کشیده شده گواهی دارد , مکانهایی چون:گندهارا،تاکسیلا, بسنگر و بگرام نشان دهنده این مطلب می باشد.مکتب هنری گندهارا تحت تاثیر یونانی ها و رومیان قرار گرفت،در حالی که مکتب هنری ماتورا ادامه مستقیم مکاتب بومی هندی از بهاروت و سانجی می باشد.متونادبی –بویژه در کتاب بودایی تیریپیتیکا ،کتب قانون دین جین و سانسکریت – نوری بر انواع البسه که در این دوران پوشیده می شده است می تاباند و درباره جزییات بافندگی و مواد مختلفی که از آنها استفاده می شده مطالب بسیاری به دست می دهد.هم چنین انواع تکنیکها وتزیینات مهم در البسه شامل گلدوزیهای نفیس با نخ یا مرواریدکه ثبت و ضبط شده وجود دارد.یکی از کشفیات مهم از گروه مجسمه های تصویر شده در مناطق کانیشکا (۷۸-۱۰۱ یا ۱۰۲ پس از میلاد)ویما-کاداپیسس(۶۵-۷۵ پس از میلاد) وساتراپ کوشانی چشتان(۱۳۱-۱۳۲ پس از میلاد)که فرمانروای منطقه سندبود ،(او کسی است که به همراه نوه اش راجا رودرادمن آن منطقه را اداره می کرد ) از منطقه ماتورا در ایالت اوترپرادش فعلی اطلاعات ذی قیمتی در باره پوشاک فرمانروایان کوشان بدست داده است.در این کنده کاریها امپراتور کوشان در نمونه البسه ای از سبک کوشانی –سنگین و سخت ،رسمی و خشک نشان داده شده است.این لباس شامل یک لفافه بلند کت /تونیک مانند ، شلواری گشاد یا چسبان ،چکمه سواری و کلاه نوک دار می باشد.این مسئله نشان دهنده این نکته می باشد که کوشانیها هرگزبه هند به عنوان خانه خود نگاه نکردند،آنها احتمالا فقط پوشاک آسیای مرکزی را ترجیح میدادند یا شاید این کنده کاریها تنها نماینده رسمی حاکم یا فرمانروا را شامل میشود.پس از گروه های اشرافی و سلطنتی ،طبقه اجتماعی مهم دیگر شامل سربازان می شود.کنده کاریهای کوشان نشان دهنده دو شیوه برای پوشاک سربازان است،۱-گروه بومی لباسی کمری ،که به کمر بسته می شده و روسری یا عمامه(دستار)و۲-گروه خارجی که کلاه خود ، نوع آشوری جوشن یا پیراهن ،دوتی و دستار می پوشیده اند.این دوره را انواع متنوع غنی بطور مساوی که برای پوشاک دوخته شده و پارچه های پیچیدنی برای زنان مشخص می کند.در مکتب گندهارا ،زنان در لباس ساری پوشیده شده که اساسا شامل “کمربند” و چادار/دوپتا بوده نشان داده شده اند .مکتب ماتورا با نمونه خاص ساری/دامن و “کمربند”،با یا بدون دوپتا مشخص شده است.فهرست زیربرخی سبک های رایج که در آن دوره پوشیده می شده است رانشان می دهد:
۱-یک تونیک آستین دار،یک نوع زیر دامنی وشال/روسری ۲-یک نمونه ساری آراسته با کمربند و چادار/دوپتا،که به نظر می رسد ازپوشش رومی گرفته شده باشد،این لباس ساری مانند، دو یا سه روش برای دور خود پیچیدن وچین دارکردن و پوشیدن داشته است. ۳-زنان خارجی را معمولا در تونیک، یک دامن چین دار شده و یک کمربند نشان داده شده اند. ۴-برخی اوقات خارجیان یک کمربند گشاد و یک چادار یا دوپتا می پوشیده اند. کنده کاریها و مجسمه های ماتورا هم چنین نشان دهنده انواع گوناگون البسه زنان می باشند. ۱-ساری با یا بدون دوپتا و کمربند ۲- در برخی کنده کاری ها زنان دامن برتن دارند ۳-تونیک ها یی که زنان خارجی می پوشیده اند برخی اوقات ترسیم شده است. بیکوس ها یا راهبان بودایی(مرد)پوشیدن البسه سخت و خشن یا پوشاک ساخته شده از پوست درخت ،برگ درختان یا پوست حیوانات را ادامه دادند.کتاب پاتی موکا سوت اثر وینایا پیتک ذکر می کند که چندین قانون برای رنگ کردن البسه (کیوارس یا واسترا یا لباس)،خشک کردن لباس رنگ کرده ، تقسیم و توزیع کیوارس دربین گیرندگان لباس وجود داشته است.دو مجسمه از گندهارا نشان دهنده تارکین دنیا است که،یک نیمه دوتی که تا بالای زانو می رسیده پوشیده، در حالی که بخش بالایی بدون پوشش بوده.برخی از آنها لباسی برای بالاتنه نیز داشته اند- یک تکه از لباس که زیر از بازوی راست گرفته می شده و بر بالای شانه چپ محکم بسته می شده است.ادبیات سنگام از جنوب هند هم چنین مراجعی برای سنت های لباس پوشی رایج در جنوب هند از قرن یک پیش از میلاد تا قرن چهارم پس از میلاد ارائه می کند.کنده کاریهای منطقه امرواتی ،ناگارجون کوندا و گولی نیزنوری بر زندگی اجتماعی جنوب هند افکنده است.این کنده کاریها نشان دهنده مردانی عادی است که دوتی/لباس کمر،کمربند و دستارمی پوشیده اند.دوتی و کمربند با دو یا سه روش پوشیده می شده است .چادار یا دوپتا خیلی رایج نبود ،اما دستار یک بخش از لباس مردان جنوب هند نیز بوده است. اشراف و مردمان عادی معمولا تونیک می پوشیده اند .برخی اوقات خدمتکاران ،موسیقی دانان ،کارکنان نظامی نیز تونیک با آستین های بلند چسبان بر تن می کرده اند.یک تخته سنگ ازمنطقه ناگارجون کوندا نگهبانی را درهردو طرف تخته سنگ نشان می دهد,یکی از آنها با یک دوتی بومی ،در حالی که دیگری لباس خارجی پوشیده است –تونیک،شلوار و یک کلاه که به حالت سرباز سکایی آراسته شده.زنان جنوبی هند ساری ، کمربند،و روسری می پوشیده اند.معمولا زنان سرپوش نمیپوشیده اند،اما موهایشان را بصورت متنوع می آراستند.در آن دوران،احتمالا در مراسم آیینی ،آنها دستار می پوشیده اند. درحفاریها ی منطقه تاکسیلا گردنبندهای طلا،النگو،گوشواره،حلقه ها و دست بندها یی بدست امده که شامل کشفیات بسیار مهم می باشد.طر حهای برجسته ،حکاکی های پیچیده و مهارت و استادی باشکوه درتزیین قطعات جواهر دلیلی بر تاثیر مهارتهای بالاو برتر هنر جواهر سازی دستی در این دوره داشته است.در حالی که سبک یونانی –رومی بر طرح ها مسلط شد، از تعدادکمی طرح های تزیینی هندی نیز در جواهرات این دوره استفاده می شد.اغلب سنگهای نیمه نفیس در برخی از این قطعات بکار میرفته است.
ادامه دارد …
منبع:
۲۰۰۶, Pathak, Anamika, Indian Custumes, Delhi, Roli books
