مصطفی علیمدد چهاردهم خردادماه ۱۳۹۱درگذشت. بعد از چندماه مبارزه با بیماری، سرانجام سرطان او را از پا انداخت و در حالی که تا آخرین آنات حیاتش به مسایل حرفهاش میاندیشید، چشم بر جهان فروبست.
نخستین بار در واپسین سالهای جنگ هشت ساله بود که روزی در دفتر تنها مجلهی حسابداری آن زمان که در روی کاغذ کاهی، در قطع وزیری و به همّت دو نفر، یک سردبیر و یک تایپیست منتشر میشد، او را دیدم. میانسالی، سرزنده و غبراق. کلامش آکنده از نقدی آتشین بود. در میان آن جماعت، تا آن زمان کسی را ندیده بودم که نگاهی و کلامی چنین ژرف و نافذ داشته باشد. اکنون وقتی آن روزها را به یاد میآورم بیاختیار میگویم: «همه حرف میزند، امّا او چیزی میگفت.»
نوشتههای مرتبط
***
استاد مصطفی علیمدد آذرماه ۱۳۱۵ در تهران در خانوادهای میانهحال زاده شد. یک سال بعد از گرفتن دیپلم ریاضی در سال ۱۳۳۴، به عنوان کارمند در بنگاه عمران دهات مشغول به کار شد و سه سال را در دهات گرمسار کار کرد. در سال ۱۳۳۷ به تهران منتقل و در همان سال در مؤسسه علوم اداری دانشگاه تهران پذیرفته شد. در سال ۱۳۴۳ در مؤسسه عالی حسابداری ادامه تحصیل داد و در سال ۱۳۴۷ لیسانس گرفت. در مهر ۱۳۴۷ در دوره فوق لیسانس دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران پذیرفته شد و این دوره را به اتمام رساند. در نخستین سالهای دههی ۱۳۵۰ بهتناوب به انگلستان رفت و مطالعه و پژوهش کرد که به قول خودش «به مدرکی نینجامید».
از اواسط سال ۱۳۴۷ به وزارت علوم و آموزش عالی منتقل شده بود و در سال ۱۳۵۰ به سمت مدیرکل طرحها و بررسیهای وزارت علوم منصوب شد. در تأسیس دانشگاه بلوچستان نقش کلیدی داشت و از سال ۱۳۵۳ تا ۱۳۵۷، با عنوان معاون و قائم مقام رییس دانشگاه بلوچستان خدمت کرد. یکی دوسالی در سالهای پس از انقلاب در سمت معاون اجرایی وزارت علوم مشغول به کار و در نهایت در سال ۱۳۵۹ بازنشسته شد.
به موازات فعالیتهای اجرایی، قبل از انقلاب دروس مختلف حسابداری را در دانشگاههای مختلف به صورت پارهوقت تدریس میکرد. بعد از انقلاب نیز، در کنار فعالیت پژوهشی در مرکز تحقیقات حسابداری و حسابرسی سازمان حسابرسی، در چند دانشکدهی مختلف، ازجمله سیستمهای حسابداری و حسابداری بانکها، را درس میداد. حاصل فعالیتهای پژوهشی علیمدد در سالهای پس از انقلاب بیش از ۲۰ جلد کتاب است.
***
و شبح «مرگ» در حال گشتوگذار است. وقتی خبر درگذشتش را شنیدم، بیاختیار شب را تا صبح بیدار ماندم و شبح مرگ نیز با من بیدار نشسته بود. شبح روزگار تقلبی، نشریههای تقلبی، همایشهای تقلبی، مقالههای تقلبی،… و در این دنیای تقلبی، شبح مرگ از شکار راستگویان و کیمیایی چون علیمدد بازگشته بود و با منِ بیدار، شبزندهداری میکرد. شاید این هم ادای دین به درویشِ شبزندهداری است که یک دم از پا ننشست.
وقتی مرحوم حسن سجادی نژاد درگذشت، مصطفی علیمدد آغاز مقالهاش در رثای وی را با شعری آذین بست که ختم این کلام است:
بی آن که دیده بیند
در باغ احساس میتوان کرد
در طرح پیچپیچ مخالفسُرای باد
یأس موقرانهی برگی که بیشتاب
بر خاک مینشیند.
پرویز صداقت
مصطفی علیمدد: دوست ٬ معلم ٬ مشاور و مدافع حسابداران و حسابرسان ایران
بهبودخواه بود و مسولیت میپذیرفت. با اینکه سال ها بود مقام رسمی نداشت و نمیپذیرفت٬ با همهی فعالیت های عمده ی مربوط به توسعه و پیشرفت حرفهی حسابداری در ایران مشارکت تعیین کننده داشت؛ بی هیچ چشمداشتی؛ از همکاری با تدوین استانداردهای حسابداری و حسابرسی گرفته تا تالیف و ترجمهی کتابهای علمی در حوزههایی دراین رشتهها که در بیشتر موارد نو بود یا به شیوهای نو٬ و از تنظیم پیشنویس لایحهی تشکیل انجمن حرفهای حسابداری گرفته تا دفاع از ضرورت سامان گرفتن تشکل حرفهای حسابداری و تا توسعهی فرهنگهای حسابداری و حسابرسی و مشارکت در ارتقای ادبیات رشتهی حسابداری٬ و سالها تدریس.
هر گاه هم که مشکل بزرگی در راه پیشرفت حرفهی حسابداری پیش می آمد چارهجوییهایش چارهساز بود و اگر اختلاف نظری در میان بود داوریهای منصفانهی قانع کنندهاش.
یک ویژگی برجستهی دیگر هم که به امتیازهای پیشگفتهاش اعتبار میبخشید این بود که هیچگاه٬ هیچ چیز را برای خودش نمیخواست .همین هم بود که احترام و اعتماد همگان را برمیانگیخت و همه دوستش داشتند و مورد مشورت همگان قرار میگرفت.
محمد شلیله
انسانشناسی و فرهنگ، درگذشت مصطفی علیمدد را به جامعه دانشگاهی ایران و عموم فرهنگ دوستان تسلیت میگوید.
آثار مصطفی علیمدد
فهرست کتابها
* اصول حسابداری ـ جلد ۱، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۶۸.
* اصول حسابداری ـ جلد ۲، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۷۰.
* مبانی و روشهای عمومی حسابداری، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۷۴.
* حسابداری پیمانکاری، با آقای نظام الدین ملک آرایی، ویرایش اول ۱۳۶۳، ویرایش دوم ۱۳۷۸، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، هشتمین چاپ، ۱۳۸۰
* بررسی تحلیلی یا استفاده از تجزیه و تحلیل در حسابرسی، با آقای دکتر فضل الله اکبری، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۷۹
* اوراق مشارکت: سوابق، مقررات و حسابداری، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۸۰
* حسابداری استهلاک، با آقای دکتر فضل الله اکبری، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی ۱۳۷۲، پنجمین چاپ، ۱۳۷۸
* گزیده ای از قوانین و مقررات تجاری برای مدیران و حسابداران، با آقای نظام الدین ملک آرایی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۶۴
* اقتصاد ایران، تألیف جولیان باری یر، ترجمه، با آقایان تقوی، تیموری و نفیسی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۳
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱، افشای رویه های حسابداری، ترجمه، با آقایان دکتر تقوی و عالی ور، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۰
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۵، اطلاعاتی که باید در صورتهای مالی افشا شود، ترجمه، با آقایان دکتر تقوی و عالی ور، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۹، حسابداری فعالیتهای تحقیق و توسعه، ترجمه، با آقایان گودرزی و تیموری، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۰، وقایع احتمالی و رویدادهای بعد از تاریخ ترازنامه، ترجمه، با آقای ارباب سلیمانی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۱،حسابداری پیمانکاری، ترجمه، با آقایان ملک آرایی و عالی ور، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۶، حسابداری اموال ماشین آلات و تجهیزات، ترجمه، با آقایان عالی ور و ملک آرایی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۱
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۱۸، شناخت درامد، ترجمه، با آقای ارباب سلیمانی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۲
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۲۱، حسابداری آثار تغییرات نرخ ارز، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مؤسسه حسابرسی سازمان صنایع ملی، ۱۳۶۳
* استاندارد بین المللی حسابداری شماره ۳۰، موارد افشا در صورتهای مالی بانکها و مؤسسات مالی مشابه، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، ۱۳۸۱
* رهنمودهای بین المللی حسابرسی: شامل رهنمودهای مقدمه، هدف و دامنه حسابرسی صورتهای مالی، موافقتنامه حسابرسی، اصول بنیادی حاکم بر حسابرسی و گزارش حسابرسی، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سالهای ۷۰ـ۱۳۶۴
* استانداردهای بین المللی حسابرسی: شامل استانداردهای مقدمه، مبانی نظری و قرارداد حسابرسی، ترجمه، با آقای عباس ارباب سلیمانی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی، سازمان حسابرسی، سالهای ۷۶ـ۱۳۷۳
* حسابداری کالای امانی، با آقای نظام الدین ملک آرایی، انتشارات پیام، ۱۳۵۳، ویرایش دوم، انتشارات پیشبرد، ۱۳۷۰
* اشتباهات و اصلاحات، با آقای نظام الدین ملک آرایی، انتشارات پیام، ۱۳۵۴
* جریان وجوه نقد، با آقای نظام الدین ملک آرایی مدرسه عالی مدیریت گیلان، ۱۳۵۴
* بخش عمومی و اقتصاد ایران، ۱۳۵۴ منتشر نشده
فهرست اهم مقالات
* فرهنگ اصطلاحات حسابداری ، میراث استادان فقید ،مجله حسابرس ، شماره ۲۸،بهار ۱۳۸۴
* درآمدی بر اخلاق و آئین رفتار حسابداران حرفه ای ،مجله حسابرس ،شماره ۲۷،زمستان ۱۳۸۳
* نگاهی به شیوه تالیف زنده یاد دکتر عزیز نبوی ،مجله حسابرس ،شماره ۲۲،زمستان ۱۳۸۲
* استانداردهای حسابداری و نقد حسابداری و گزارشگری مالی در بانکهای ایران، مجله حسابرس ، شماره۲۱ ، پائیز ۱۳۸۲
* پژوهشی در ضوابط تجدید ارزیابی دارائیهای ثابت در جهان و مقررات و تجارب تجدید ارزیابی در ایران – مجله حسابرس – شماره ۱۶ – مهر و آبان ۱۳۸۱
* شورای جامعه حسابداران رسمی ایران و چالش پیش رو، مجله حسابرس، شماره ۱۲، پاییز ۱۳۸۰
* مروری تاریخی بر شکل گیری جوامع حسابداری، مجله حسابرس، شماره ۳، آبان ۱۳۷۸
* نگاهی به مبانی نظری، ضرورتها و الزامات تجدید ارزیابی داراییها، حسابداری برق شماره های ۱۹، ۲۰ و ۲۱، بهار، تابستان و پاییز ۱۳۷۸
* بحثی کارشناسانه درباره اوراق مشارکت و مسائل آن، مجله پیام امروز، شماره های ۲۶ و ۲۷ مهر و آبان ۱۳۷۷
* مروری اجمالی بر روشها و تکنیکهای تحلیل مالی، حسابداری برق، شماره های ۱۲ و ۱۳، تابستان و پاییز ۱۳۷۶
* اوراق مشارکت، سرمایه های کوچک برای طرحهای بزرگ، مجله پیام امروز، شماره ۱۵، دی ۱۳۷۵
* نگاهی به مبانی نظری سیستمها در توضیح کارکرد سیستم حسابداری، حسابرس: مجموعه مقالات شماره ۲، انتشارات سازمان حسابرسی، زمستان ۱۳۷۳
* نگاهی به عوامل نارسایی در بیان اطلاعات حسابداری، حسابرس: مجموعه مقالات، شماره ۱، انتشارات سازمان حسابرسی، تابستان ۱۳۷۲
* در تعریف سیستمی سیستم حسابداری، مجله حسابدار، شماره ۸۴-۸۳، نوروز ۱۳۷۱
* حسابداری و قانون در ایران، مجله حسابدار، شماره ۸۰ـ۷۹، شهریور و مهر ۱۳۷۰
جوایز علمی
* کتاب اصول حسابداری جلدهای ۱ و ۲ تألیف مشترک با آقای نظام الدین ملک آرایی به عنوان کتاب سال ۱۳۷۱ دریافت تقدیرنامه و جایزه از رئیس جمهور
* کتاب بررسی تحلیلی یا استفاده از تجزیه و تحلیل در حسابرسی تألیف مشترک با آقای دکتر فضل الله اکبری در نوزدهمین دوره انتخاب کتاب سال به عنوان کتاب درخور تقدیر در سال ۱۳۷۹
* دریافت تقدیرنامه و جایزه به مناسبت پژوهشها و خدمات انجام شده از مراجع مختلف از جمله سازمان حسابرسی و وزارت نیرو