«مطالعه ی کودک وکودکی در زندگی تاریخی و پیشا تاریخی، حوزه ی مطالعاتی چشم پوشی شده ای است که جین اوا باکستر در کتاب کوتاهش به آن پرداخت. توجه به موقع او، اهمیت مطالعه ی کودکان را، به-مثابهی اعضای فعال در فرهنگ گذشته و نه صرفاً به‌خاطر تاثیرشان برزندگی بزرگسالان، برجسته کرد. او رویکردهای جدید تئوریک و روش شناختی را با استفاده از مفاهیم انتقادی: جنسیت و جامعه-پذیری، گسترش داد تا این جمعیت بزرگ اما نادیده گرفته شده را مطالعه کند. باکستر مثال هایی از تحلیل اسباب بازی ها، نقاشی ها و سایراشیایی که سنتاً با کودکان مرتبط می‌شوند، از توزیع جنسیتی فضای فعالیت، از بقایای کودکان به مثابه ی کارآموز و از شواهد دفن ارایه می‌دهد. کار باکستر به باستان شناسان کمک خواهد کرد که با اختلاف نظر کمتر، فهمی از نقش کودکان در اسناد تاریخی و باستان شناختی فراهم آورند.» [۱]
با توجه به نظراتی که در رابطه با این کتاب وجود دارد، اغلب به نو بودن این نگرش به ویژه در پژوهش های باستان‌شناختی، به نادیده گرفتن کودکان در فرهنگ های پیشین یا منفعل دانستن آن ها اشاره می‌کنند. به نوعی کودکان و کودکی نه به عنوان مفاهیمی مستقل، که در مقابل بزرگسالی و نوعی از رشدنایافتگی فهم می شود؛ با این حال رویکردهای نو در علوم اجتماعی، انسان شناسی وباستان شناسی این فهم را تغییر داده‌اند.
نوشته‌های مرتبط
«جین باکستر مدرک بی.اِی خود را از دانشگاه بوستون، در دو رشته ی اصلی مطالعات باستان شناسی و انسان شناسی، دریافت کرد. پی.ایچ.دی و ام.اِی اش را نیز از دانشگاه میشیگان دریافت کرد؛ جایی که پایان نامه اش را درباره ی باستان شناسی کودکی در قرن ۱۹ آمریکا نوشت. دکتر باکستر در سال ۲۰۰۰ را دریافت کرد. DePaul آمد و ترفیع رتبه ی آموزشی DePaul به باکستر کلاس هایی در حوزه‌ی باستان شناسی تاریخی و پیشاتاریخی و مطالعات فرهنگ مادی ارایه می دهد و در کار میدانی، در حوزه باستان شناسی تاریخی شهری تدریس می کند.»[۲]
چنان‌که گفته شد، مفاهیم جنسیت، جامعه‌پذیری و فرهنگ مادی‌ای که درارتباط با کودکان قرار بگیرد، از مفاهیم اساسی کتاب است. بررسی شیوه‌های جامعه‌پذیر کردن کودکان در جوامع غیر غربی، انواع بازی‌ها، اسباب‌بازی‌ها، شیوه‌ی سازماندهی کودکان در بازی‌هایشان و تاکید بر فرهنگی بودن مفهوم کودکی در جوامع، از جمله مباحثی است که کتاب به آن می‌پردازد.
چنان‌که خود باکستر می‌گوید:« اسباب‌ب‌بازی‌ها و بازی‌های کودکان مقوله‌ی مفیدی از فرهنگ مادی برای در نظر گرفتن در یک پژوهش باستان‌شناسی درباره‌ی کودکی و جامعه‌پذیری هستند. … اسباب-بازی‌هایی که در زمینه‌های باستان‌شناختی مواجهه با آن صورت می‌گیرد، راه مطمئن‌تری برای شناخت رفتار کودکان، نسبت به سایر گونه‌های فرهنگ مادی، که ممکن است توسط سایر اعضای خانواده استفاده شده‌باشد، فراهم می‌کند.»[۳]
«باستان‌شناسی کودکان وکودکی، با انتقادات فمینیستی دهه‌ی ۸۰ از نادیده‌گرفتن نقش زنان – به‌ویژه مادری و پرورش کودک – گسترش یافت. کودکان [اغلب] به عنوان اشخاص رشدنایافته در جوامع معرفی می‌شوند. در حالی که کودکی ساختی فرهنگی و معنای مراحل درحال رسش رشد است. کودک وکودکی قابل تقلیل به رشد نایافتگی زیستی نیست، چراکه مراحل زیستی رشد قابل تطبیق با ساخت فرهنگی مراحل کودکی، که ممکن است قبل از بلوغ زیستی پایان یابد، نیست. معنا و حتی وجود کودکی، متمایز از بزرگسالی، امری فرهنگی است.»
«نظریه‌پردازی باستان‌شناختی درباره‌ی کودکی، نقدهای فمینیستی و پارادایم‌های پژوهشی اصلاح‌کننده را از زنان به کودکان تسری داده‌است. نادیده گرفتن نقش کودکان، مانند زنان، به کلیشه‌ی انفعال آن‌ها ونیز به ارزش‌گذاری کمتر زندگی درونی نسبت به نقش‌های عمومی مردان مربوط می‌شود. رویکردهای اصلاحی فمینیستی درباره‌ی وظایف اجتماعی زنان، به سمت تغییر نقطه‌نظر درباره‌ی کودکان تسری یافت. تغییر نظری که کودکان را به‌جای دریافت‌کنندگان منفعل جامعه‌پذیری، کنشگران فعال سازنده‌ی اقتصاد قابل توجه، سازنده‌ی جامعه و همکاران مراسم برای خانواده‌ها، اجتماعات و جوامع درنظر می‌گیرد.»[۴]
بدین ترتیب کودکان، بخش بزرگی از جمعیت بشری، غالبا از پژوهش‌ها کنار گذاشته می‌شوند و یا به مثابهی اعضایی منفعل ذیل سایه‌ی نوعی ارزش‌گذاری مردانه پوشیده می‌شوند. در این کتاب تلاش شده است رویکردهای تئوریک و روش‌شناختی تازه‌ای را برای باستان‌شناسان بگشاید تا بتوانند درک دقیق-تری از این مفهوم به‌دست دهند. سرپرست باستان‌شناسی آسیا، موزه‌ی انسان‌شناسی دانشگاه میشیگان Carla M. Sinopoli درباره‌ی کتاب می‌گوید:« در این کتاب مهم، جین باکستر مانیفستی دراین‌باره که چرا لازم است باستان-شناسان به کودکان توجه کنند، ارایه می‌دهد و روش‌شناسی‌های باستان‌شناختی را برای مطالعه‌ی کودکی و کودکان مبتنی بر واژگان خودِ باستان‌شناسان گسترش می‌دهد. باکستر براساس روان‌شناسی رشد، انسان‌شناسی فرهنگی، زیست‌شناسی ونظریه‌ی جنسیت، چهارچوبی کلی برای فهم فرایند جامعه‌پذیری و تمرکز بر مکانیسم‌های متنوع انتقال و تغییر دانش فرهنگی می‌سازد. باکستر در این چهارچوب نظم یافته، به فرهنگ مادی و استفاده و ساخت الگومند فضا و مکان، توسط کودکان، توجه می‌کند تا ابزارهایی را فراهم کند که باستان‌شناسان به واسطه‌ی آن، این بخش بزرگ نادیده‌گرفته شده در همه‌ی جوامع انسانی را بشناسند و مورد آزمایش قرار دهند. نتیجه این‌که خواندن این کتاب برای همه‌ی باستان-شناسان و کودکان سابقی که به فهم انتقال فرهنگ، فرایندها و ساختارهای اجتماعی علاقه‌مند شده‌اند، لازم است.»[۵]
فهرست منابع:
[۱] https://rowman.com/isbn/0759103321
[۲]https://las.depaul.edu/academics/anthropology/Faculty/Pages/jane-baxter.aspx
[۳]https://books.google.com/books?id=LWcXRf9C4_sC&printsec=frontcover&dq=archaeology+of+childhood&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwi11cWDmZDVAhXmHJoKHavOCZkQ6AEIITAA#v=onepage&q=archaeology%20of%20childhood&f=false
[۴] http://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780199791231/obo-9780199791231-0141.xml
[۵]https://rowman.com/isbn/0759103321
Jane eva baxter
۲۰۰۵
Rowman and littlefield publisher
ISBN-10: 0759103321
ISBN-13: 978-0759103320
۱۶۰ pages
