کتاب «مشارکت مردمی در برنامهریزی و توسعه شهری ایران» با عنوان (Citizen’s Participation in Urban Planning and Development in Iran)از سوی انتشارات روتلج منتشر شد. این کتاب با ویراستاری هانس – لودگر دینل٬ محمد رضا شیرازی٬ سابینه شرودر و جنی اشمیت هالز شامل مقالات متعددی است که متخصصین مشارکت مردمی از ایران و دیگر کشورها نگاشته اند.
اگرچه بحث مشارکت مردمی دارای سابقه طولانی در عرصه عمومی ایران است٬ اما تا کنون مرجع مناسبی که ابعاد گوناگون مشارکت مردم در امور توسعه شهری و تجربه های پیشین یا موجود را به زبان انگلیسی به بحث گزارد وجود نداشته است. هدف کتاب آن است تا نگاهی نو و انتقادی به پرسش مشارکت در ایران افکنده و ابعاد متناقض آن را واکاود.
نوشتههای مرتبط
کتاب در چهار بخش تدوین شده است: بخش اول نگاهی تاریخی به بحث مشارکت شهری دارد. در بخش دوم برنامه هایتوسعه شهری ای که روشهای مشارکتی را به کار برده اند مورد نقد و تحلیل قرار گرفته است. بخش چهارم به رویکرد موسسات و نهادها به مشارکت شهری توجه دارد و در بخش آخر چند نمونه موردی معرفی و تحلیلشده است.
در فصل پایانی کتاب محمد رضا شیرازیمحقق ارشد دانشگاه آکسفورد بروکس چنین نتیجه گیری می کند: «می توان یک چرخش قابل توجه٬ حداقل در عرصه گفتاری و لفظی٬ از رویکردی بالا به پایین ٬ دستوری و تجویزی به سوی رویکردی پایین به بالا و اجتماع بنیاد مشاهده کرد. اگرچه این امر خود را چونان نوعی گردش گفتمانی به سوی برنامه ریزی مشارکتی عرضه می دارد اما از ضعف هایی رنج می برد که آنها را از نظام سیاستگذاری ایبه ارث برده که ذاتا و به گونه ای سنتی غیر مشارکتی بوده است. فقدان گوهر مشارکتی در سیاستگذاری و نهادهای مرتبط اقدامات و برنامه های شهری را به سطح یک ابزار عملی تنزل داده است که در خدمت تظاهرات کلامی نهاد های مسئول و حکمران شهری است تا خود را مشارکت-دوست و شهروند-محور بنمایانند. برای فایق آمدن به این چالش ها و تجربه کردن یک چرخش پارادایمی به سوی فرایندهای موثر و مستحکم مشارکت مردمی هنوز راهی دور و دراز در پیش است».