معرفی کتاب « مبانی زیباشناسی» پیر سوآنه

در این کتاب نویسنده سعی داشته است که نشان دهد اگر چه تاریخ زیبایی شناسی به قرن هجدهم میلادی و ابداع لفظ زیبایی شناسی به دست بومگارتن بوده است اما مبانی اصلی زیبایی شناسی همانند تقلید و میمسیس، نقش هنرمند و ماهیت اثر هنری به قرن ها قبل و به فلسفه ی یونان بر میگردد.در این کتاب ۱۹۲ صفحه ای تمام تلاش نویسنده بر آن بوده است که مفاهیم کاربردی زیبایی شناسی را از منظر فلاسفه ی کهن تا دوران مدرن بررسی کند

مبانی زیبایی شناسی

پیر سوآنه

در این کتاب نویسنده سعی داشته است که نشان دهد اگر چه تاریخ زیبایی شناسی به قرن هجدهم میلادی و ابداع لفظ زیبایی شناسی به دست بومگارتن بوده است اما مبانی اصلی زیبایی شناسی همانند تقلید و میمسیس، نقش هنرمند و ماهیت اثر هنری به قرن ها قبل و به فلسفه ی یونان بر میگردد.در این کتاب ۱۹۲ صفحه ای تمام تلاش نویسنده بر آن بوده است که مفاهیم کاربردی زیبایی شناسی را از منظر فلاسفه ی کهن تا دوران مدرن بررسی کند و خواننده را با بسیاری از مباحث اصلی فلسفه ی هنر آشنا نماید. در این کتاب خواننده ضمن آشنا شدن با آرای افلاطون، ارسطو، کانت، نیچه، هگل و هایدگر، همچنین در خلال جملات متن با دیدگاه های بسیاری از هنرمندان نیز آشنا میشود. از فیدیاس مجسمه ساز گرفته تا کلود مونه و پل کله .

با نگاهی به فهرست کتاب میتوان به گستره ی عظیم مطالب آن پی برد که به زیبایی دسته بندی شده اند تا برای خواننده قابل فهم گردند و از آشفتگی ذهن وی جلوگیری نمایند.

بخش نخست کتاب زیبایی شناسی نام دارد و در سه قسمت که هرکدام دارای سه زیر شاخه هستند به توضیح مبانی زیبایی شناسی می پردازد. فهرست بخش نخست بدین شرح است:

معنای زیبایی شناسی

· علم امر محسوس

· نظریه ی امر زیبا

· فلسفه ی هنر

زیبایی شناسی شامل چه پیزهایی نمیشود

· زیبایی شناسی هنر نیست

· زیبایی شناسی تاریخ هنر نیست

· زیبایی شناسی نقد هنر نیست

زیبایی شناسی شامل چه چیزهایی میشود

· تجربه ی زیبایی شناختی

· فاصله ی زیبایی شناختی

· مسئله ی زیبایی شناختی

در بخش دوم کتاب نویسنده تقلید یا میمسیس را از نظر افلاطون و ارسطو بررسی میکند و سپس نقد وارد بر نظر هرکدام را شرح میدهد. سپس نقد میمسیس را از دیدگاه فلسفی هنر و هگل و دیدگاه نظری هنر امپرسیونیت و هنر انتزاعی مطرح مینماید. فهرست بخش دوم بدین شرح است:

پیدایش میمسیس

· نظریه ی افلاطون درباره ی تقلید

· افلاطون و هنر زمانه اش

· میمسیس از دید افلاطون

· برخی دشواری های تفسیر

· نظریه ی ارسطو درباره ی بازنمایی

· ارسطو در مقام شاگرد و منتقد افلاطون

· دیدگاه ارسطو در باب میمسیس

· برخی دشواری های تفسیر

نقد میمسیس

· نقد فلسفی در زیبایی شناسی هگل

· تناقض های درونی تقلید

· نقد هنری

· نقد در امپرسیونیسم

· نقد در هنر انتزاعی

کاربردهای میمسیس

· مرئی کردن

· بازی با رمزگان

در بخش سوم کتاب سوآنه به بررسی جایگاه هنرمند از روزگار کهن تا زمان مدرن میپردازد و تفاوت های هنرمند و پیشه ور وهنرمند و فیلسوف را شرح میدهد و هر کدام را از نظر تفاوت ها و شباهت های موجود مورد بررسی قرار می دهد. فهرست بخش سوم بدین شرح است:

هنرمند

· هنرمند و پیشه ور

· شباهت ها

۱. شباهت های ریشه شناختی و تاریخی

۲. شباهت های مواد و مصالح

۳. شباهت های تکنیکی

۴. شباهت های روان شناختی

· تفاوت ها

۱. تفاوت های فلسفی

۲. تفاوتهای تاریخی و نظری

۳. تفاوتهای در غایت و هدف

۴. تفاوت در طرح و برنامه

· هنرمند و فیلسوف

۱. هنرمند ِ فیلسوف

۲. فیلسوف ِ هنرمند

۳. هنر از دیدگاه هنرمند

۴. جهان همچون اثر هنری

۵. اندیشه و سبک

· هنرمند و هنرمند

در بخش چهارم کتاب، نگارنده به بررسی خود اثر هنری می پردازد و آن را از جنبه های مختلف مانند ارزش زیبایی شناختی، پدیدار شناختی و هستی شناختی مورد تحلیل قرار می دهد. فهرست بخش چهارم کتاب بدین شرح است:

اثر هنری

· ارزش شناسی

۱. امر زیبا

۲. امر خیر

۳. امر حقیقی

· پدیدار شناسی

۱. اثر هنری همچون میانگاه

۲. تجربه ی زیبایی شناختی

۳. هاله ی اثر هنری

· هستی شناسی

۱. اثر هنری

۲. نیت

۳. تفسیر

در بخش پنجم کتاب نویسنده ویژگی های دسته بندی هنر ها را ارائه می دهد و انواع هنر ها را با هم مقایسه میکند.فهرست بخش پنجم کتاب بدین شرح است:

· طبقه بندی بر اساس مکان و زمان

· طبقه بندی بر اساس روح و ماده

· طبقه بندی بر اساس حواس

· طبقه بندی بر اساس میزان باز نمایی

· سایر معیار ها

· زمان در هنرهای مکانی

· مکان در هنرهای زمانی

· طبقه بندی بر اساس مفاهیم

· طبقه بندی بر اساس هنرمندان

در بخش ششم و پایانی کتاب نویسنده مسئله ی داوری زیباشناختی را مطرح میکند و مگر ممکن است مسئله ی داوری امر زیبا در میان باشد و نامی از جناب کانت به میان نیاید. در این بخش نقد زیبایی شناختی از زمان تولد تا زمان وارثان کانت مورد بررسی قرار میگیرد و جنبه های مختلف این نقد مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. فهرست بخش ششم بدین شرح است:

داوری زیبایی شناختی

· تولد داوری زیبایی شناختی

· زمینه ی هنری

· زمینه ی زیبایی شناختی

· زمینه ی تاریخی

· نقد داوری

· تحلیل امر زیبا

· کیفیت/کمیت/نسبت/جهت

· تحلیل امر والا

· دیالکتیک قوه ی حاکمه ی زیباشناختی

· وارثان کانت

مشخصات کتاب:

نام کتاب: مبانی زیبایی شناسی

نویسنده:پیر سوآنه

مترجم: محمدرضا ابوالقاسمی

انتشارات: نشر ماهی

نسخه ی بررسی شده ی نگارنده چاپ دوم بهار ۱۳۹۱ می باشد.