عیدا د او شانه د ماران/ ?eida de ousane de maran / در روز یکشنبه قبل از عید قیام برگزار میشود. از این رو به آن خو شبا د او شانه / xousba de ousane / یعنی یکشنبه شعانین و یکشنبه نخل نیز می‌گویند. مسیح(ع) به سمت اور شلیم حرکت می‌کند تا در مراسم فصح شرکت جوید.
او پیش از ورود به اورشلیم سرنوشت خود را پیشگویی می‌کند: “مرا که مسیحم خواهند گرفت و نزد رئیس کاهنان و علمای مذهبی خواهند برد و به مرگ محکوم خواهند کرد. آنان نیز مرا به رومی‌ها تحویل خواهند داد. ایشان مرا مسخره کرده، به صلیب خواهند کشید. اما من روز سوم زنده خواهم شد”( متی، باب ۲۰، آیات ۱۸ و۱۹ ) جشن ورود مسیح به اورشلیم یک هفته قبل از عید قیام در ۱۳ آوریل، برگزار می شود. در این مراسم نیز تقدیم نان و شراب صورت می گیرد. بخش هایی از عهد عتیق که آمدن پادشاه یهود به اورشلیم را مژده می دهد و همچنین قسمت های مرتبط با یکشنبه اوشانا از کتاب مقدس، قرائت می شود. در بخش هایی مردم با گروه همسرایان(گروه کر )همخوان می‌شوند: ” قدوس، قدوس، قدوس است خداوند صبا یوت. آسمان و زمین از شکوهت سرشار است” یا “خجسته باد آنکه به نام خداوند می‌آید. هوشعنا در اعلی علیین “. دعاهای زیر نیز بسیار مرسوم است: ” خداوند ما خداست و بر ما ظاهر شده است. عید را جشن بگیرید و شادی کنید. بیایید مسیح را با در دست داشتن شاخه‌های نخل چنین تمجید کنیم: خجسته باد آن که به نام خداوند می‌آید” و یا ” بیایید راه با او بپیماییم، به همراه او به صلیب آویخته شویم، از لذات دنیوی چشم بپوشیم تا با او زندگی کنیم و فریاد بلند او را بشنویم که می‌گوید: دیگر به سوی اورشلیم برای متحمل شدن در د و رنج نمی‌روم بلکه به سوی پدر خود و پدرشما، خدای خود و خدای شما، می‌روم تا شما را به سوی اورشلیم آسمانی و ملکوت آسمانها همراه خود ببرم” . پس از مراسم دعا شاخه‌های بید تبریزی که بر آن ها دعای مخصوص جهت تبرک خوانده شده بین افراد توزیع میشود. البته در اورشلیم مردم با شاخه‌های نخل و زیتون به استقبال مسیح (ع ) شتافتند اما در ایران به علت کمبود این دو درخت، از شاخه‌های بید تبریزی که در این زمان تازه جوانه زده‌اند، استفاده می شود. شاخه‌های بید توسط مردم تا سال بعد نگهداری شده ؛. برخی آن را در حیاط منزل یا گلدان می‌کارند. پس از توزیع شاخه‌ها و گردآوری اعانه، مراسم عشای ربانی برگزار می شود. عید قیام عیدا د قیامتا د ماران /?eida de qiamata de maran/ . ( عید رستاخیز (قیام)مسیح (که به آن عید گورا /goura / به معنی عید بزرگ نیز می‌گویند.
نوشته‌های مرتبط
این عید در ۲۰ آوریل یا ۳۱ فروردین درست یک هفته بعد از عید اوشانا بر گزار میشود اما پیش از توضیح خود عید، به دو مراسم دینی پیش از آن اشاره می‌کنیم. پنج شنبه قبل از عید قیام، مراسم عید فصح برگزار میشود. همچنان که قبلاً نیز اشاره شد، مسیح و یارانش برای بر گزاری عید فصح وارد اورشلیم شد. این عید به یاد خروج قوم یهود از مصر به رهبری موسی ( ع) برگزار میشود. مراسم برافراشتن خیمه و قربانی، از متداولترین رسوم یهودیان بوده است. در فارسی واژه عید پاک برای این رسم و همچنین عید قیام مسیح (ع) استفاده می شود. طبق سنت قدیمی در کلیسای شرق آشوری این روز با دعاهای ویژه‌ای پاس داشته میشود، همچنین مراسم اعطای نان و شراب نیز برگزار میگردد. در مشاهده و مقایسه ضمنی که پژوهشگر از مراسم مختلف داشت. به نظر می‌رسد عامه مردم در برگزاری این جشن اهتمام اندکی دارند. تعداد شرکت کنندگان در این روز کمتر از ۲۵ نفر بود، درحالی که مراسم یکشنبه‌ها نیز با جمعیتی بیش از این برگزار میشود. مسیح (ع) پس از ورود به اورشلیم و انجام موعظات و معجزات، در شب عید فصح به همراه یارانش آخرین شام معروفش را تناول کرد و پس از آن که فرد خیانتگر خود را رسوا می‌کند، همراه حواریون در باغ جتسیمانی شب را به صبح رساند اما هنوز سپیده سر نزده بود که یهودای خائن او را به دست گماشتگان قیافا، کاهن اعظم یهودیان، سپرد. قیافا نیز مسیح (ع) را دست بسته نزد پیلاتس حاکم رومی اروشلیم برد و در اثر اصرار و پافشاری او مسیح( ع ) به مرگ محکوم گردید. به این ترتیب وی را بر صلیب کشیدند و مسیح پس از ساعاتی زندگی را بدرود گفت (متی، باب۲۶،آیات ۱۷-۷۵ و باب ۲۷،آیات۱-۶۶). یادبود به صلیب کشیده شدن مسیح ( ع ) به جمعه عزا معروف است. در این روز کشیش ها و شماسان از لباس های مشکلی استفاده میکنند و در حالی که پرده‌های محراب گشوده است، مذبح و تمام قسمت های داخلی آن با پارچه سیاه پوشانده شده، بر روی کتاب مقدس نیز پارچه سیاهی قرار دارد. در این روز از شمع مشکی- بر خلاف همیشه که شمع قرمز استفاده میگردد- برای روشنایی سود می‌برند. نکته مهم اینکه مراسم خواندن دعا توسط کشیش ها و شماسان در داخل محراب صورت نمی‌گیرد، بلکه همه آنها خارج محراب در اولین ردیف صندلی‌ها و رو به محراب – پشت به مردم- دعاهای مخصوص این روز را قرائت میکنند. از جمله این دعای مشهور: “ امروز، روز هفتم را تقدیس نمودی روزی که در گذشته با آرام گرفتن از کارهای خود آنرا مبارک خواندی زیرا که تو جهان را آفریده‌ای و آن را با سبت خود تازه می‌گردانی، ای منجی ما” بر خلاف تمام مراسم کلیسایی که با اعطای نان و شراب به پایان می‌رسد. در این روز مراسم عشاء ربانی برگزار نمی‌شود و بیشتر مختص سرودهای عزا داری است. صلیب کشیدن نیز در این روز چه توسط مردم و چه توسط خادمان کلیسایی عملی نامطلوب محسوب میگردد. حتی مردم از سلام گفتن به یکدیگر پرهیز میکنند. و به جای آن عبارت “ خدا بیامرزد مرده‌هایتان را“ به کار می‌برند. برخی از مردم عادی نیز لباس سیاه می‌پوشند و در قبرستان ها حضور پیدا میکنند و در آنجا با خرما و حلوا و یا سوزاندن کندر بر سر خاک روح درگذشتگان را شادی می‌بخشند. افرادی که در آن سال عزیزی را از دست داده‌اند، در منزل از دوستان و آشنایان با قهوه تلخ پذیرایی میکنند. اما مراسم عید قیام از ساعات آخر روز شنبه آغاز میشود. قیام حضرت مسیح (ع) از خاک بزرگترین حادثه مسیحیت محسوب میشود و از این رو عید قیام- رستاخیز- نیز مهمترین عید آنهاست.البته بین کلیساهای شرقی و غربی در این مورد اختلاف نظر وجود دارد. غربی‌ها، ولادت مسیح (ع) را مهمترین عید می‌دانند اما کلیساهای شرقی معتقدند اگر مسیح (ع) رستاخیز نکرده بود، تولدش مفهومی نداشت . به هر روی مسیح (ع) در روز سوم پس از تصلیب خاک را رها کرده زنانی که بر سر قبر او حضور یافته بودند با قبر خالی مواجه شدند. ا زان پس مسیح (ع) چند بار به یارانش و سایر افراد ظاهر شد. آشوری‌ها طبق سنت قدیمی این عید را در روز یکشنبه برگزار میکنند. اما ظاهراً این تاریخ چندان دقیق نیست و حالت عرفی دارد در ۳۲۵ م بر اثر اختلافاتی که برای برگزاری این مراسم وجود داشت روز یکشنبه در شورای نیقیه به رسمیت شناخته شد. (میلر، ۱۹۳۱ : ۲۴۶). مراسم عید قیام با شکوه کامل برگزار میشود. مردم که از ۵۰ روز قبل، روزه داری خود را آغاز کرده بودند، پس از خوردن نان و شراب روزه خود را می‌گشایند. در شب عید نیز مراسم خاصی برگزار میشود. مردم در مراسم دعا شرکت میکنند. سرودهای شادی بخش قرائت میشود. نزدیک ساعت۱۲ شب، چراغ ها خاموش میشود و ابتدا کشیش و شماسان به همراه گروه کر که لباس های متفاوت از سایر روزها پوشیده‌اند در حالیکه شمع به دست دارند از قسمت رخت کن خارج شده در داخل کلیسا سه بار دور میزند و سرودی در مورد قیام حضرت مسیح (ع) را قرائت میکنند. در ساعت ۱۲مجدداً چراغ‌ها روشن میگردد و اعلام می گرددکه“ مسیح قیام کرد، عید قیام بر همه مبارک باد” به این ترتیب روز عید آغاز میشود. در روز عید مردم علاوه بر پوشیدن لباس نو، تخم مرغ رنگ شده به یکدیگر تقدیم میکنند. از نظرآشوری‌های تخم مرغ سمبلی از حرکت شور انگیز مسیح (ع ) است. جداره بیرونی تخم مرغ نشانه خاک، سفیده آن ، نشانه کفن و زرده آن جسم حضرت مسیح (ع ) است که با شکاندن این تخم مرغ، گویی مسیح (ع) از کفن و خاک بر می‌آید . البته تخم مرغ نمادی از زندگی و شکوفایی و باروری نیز هست که وقتی می‌شکند حیات از آن تولید میشود. همچنان که مسیح (ع) با خروج از قبر باعث حیات و شکل گیری مسیحیت شد. معمولاً مردم به مدت یک هفته این عید را جشن می‌گیرند و به دید و بازدید یکدیگر می‌روند. ضمناَ هفته‌ای که با یکشنبه اوشانا آغاز و به عید قیام ختم میشود، هفته مقدس نیز نامیده میشود.
