سال بیست و دوم. شماره ۸.
آبان ۱۳۹۶
این شماره با دو مطلب مربوط به توزیع و فروش کتاب آغاز می‌شود. مجید رُهبانی در مقاله «پخش بزرگ یا کوچک: درنگی بر مسائل توزیع کتاب در ایران» از نوپا بودن حرفه توزیع کتاب در ایران و مسائلی که مانع از رشد و توسعه آن می‌شود سخن گفته و مشکلات آن را برشمرده است. در این نوشته می‌خوانیم: «اگر در حوزه نشر وجود بنگاه‌های کوچک و متوسط امکان‌پذیر است و حتی می‌تواند تأثیرگذار، خلاق و فرهنگ‌ساز به شمار آید، نتیجه کوچک و خرده‌پا ماندن مراکز توزیع چیزی نیست جز تضعیف نشر، محدود ماندن بازار و عدم دسترسی خواستاران بالقوه کتاب به عناوین مورد نیازشان در گوشه و کنار کشور.»
نسیم وهابی که سال‌ها تجربه کتاب‌فروشی در پاریس و همچنین تدریس در رشته فنون فروش و نشرکتاب‌های کودک را دارد در «چرخه کتاب در فرانسه» شمایی از توزیع و فروش کتاب در آن کشور را تصویر کرده است. در فرانسه حدود ۲۰هزار مکان برای عرضه و فروش کتاب وجود دارد و از بین ۴هزار ناشر فرانسوی، تنها هزار ناشر «فعال» و حدود ۲۰۰ ناشر «حرفه‌ای» به شمار می‌آیند. توزیع بخش اعظم تولیدات این ناشران را تنها پنج مؤسسه بزرگ پخش برعهده دارند.
کاوه بیات در «ادوارد براون، شرق‌شناسِ ایران‌دوست» کتاب ادوارد براون و ایران از حسن جوادی را بررسی کرده است. «نقد و ردّ نظریات شرقی و غربی در شاهنامه‌شناسی» نقدی است از سجّاد آیدنلو بر کتاب بوطیقا و سیاست در شاهنامه نوشته محمود امیدسالار.
مقاله «فروغ به روایت فرزانه میلانی» نقدی است از مهدی جامی درباره کتاب فروغ فرخزاد؛ زندگی‌نامه ادبی، همراه با نامه‌های چاپ‌نشده/ فرزانه میلانی. در این مقاله می‌خوانیم: «من از یک زندگی‌نامه ادبی انتظار داشتم که نشان دهد چگونه شاعر ما پرورش فکری پیدا کرده است و چگونه به سبک و بیان خاص خود رسیده است و چگونه شاعری مثل فروغ که به هنرهای دیگر مثل سینما و نقاشی و تئاتر هم می‌پرداخته، بین شعر خود و آن هنرها رابطه برقرار می‌کرده است[…] تمرکز فراوان مولف بر مشکلات روانی فروغ او را از این نکته غافل کرده است که به دیگر جنبه های زندگی او […] هم بپردازد».
«مستور جدید: تولّد درخشان یک داستان‌نویس خلاق» عنوان مقاله‌ای است از زری نعیمی در بررسی رمان رساله درباره نادر فارابی از مصطفی مستور. «قیچی‌ها مرد هستند!» از امین فقیری به مجموعه داستان کولی با شکلات/ نوشته سندی مؤمنی اختصاص دارد. کامیار عابدی با نگاهی به دفتر شعر کارناوال در شهر بزرگ از کارنامه ادبی سراینده آن تورج رهنما یاد کرده است. عباس سلیمی آنگیل در یادداشتی با عنوان «و همچنان غلط می‌نویسند!» به کتاب غلط ننویسیم از چاپ اول تا ویراست دوم نوشته و گردآوری امید طبیب‌زاده پرداخته است.
در ادامه «بازگشت به وضعیّت طبیعی» را از معصومه علی‌اکبری می‌خوانیم که به کتاب بهیموت یا پارلمان طولانی/ توماس هابز، ترجمه حسین بشیریه اختصاص دارد. خسرو صادقی بروجنی در «مارکسیسم: علم یا ایدئولوژی» درباره کتاب علم و ایدئولوژی/ لویی آلتوسر، ترجمه مجید مددی نوشته است. «رابطه‌مندی، اساس درک هستی و چیزها» از زهره روحی کتاب فضاهای امید/ دیوید هاروی، ترجمه علیرضا جباری را بررسی کرده است. یزدان منصوریان در «ملودی ملال در موسیقی متن زندگی» از کتاب فلسفه ملال/ لارس اسوندسن، ترجمه افشین خاکباز می‌گوید.
در ادامه، نادر انتخابی یادداشتی درباره «شریف ماردین (۱۹۲۷-۲۰۱۷)» سیاست‌پژوه و جامعه‌شناس ترک نوشته است. «تمام هنر فردریک دار» /پیر لومتر، ترجمه یاسمن مَنو مقاله‌ای است درباره میراث ادبی فردریک دار، نویسنده برجسته و پُرکار فرانسوی. «سوگ‌نوشت: فردریک دار»/ داگلاس جانسون، ترجمه مریم زارع نیز یادداشت دیگری به یاد آن نویسنده است.
در شانزدهمین قسمت «نام‌های آثار ادبی از کجا آمده‌اند؟»/ گری دِکستِر، ترجمه پرتو شریعتمداری از نام کتابِ در انتظار گودو اثر ساموئل بکت سخن رفته است.
زری نعیمی در بخش «هزار و یک داستان» سه رمان و مجموعه داستان را نقد و بررسی کرده است: عمارت نیمه‌شب/ سپیده سیاوشی؛ کاپوزی/ رضا کاظمی؛ یک روز بلند طولانی/ گیتی صفرزاده.
سایه اقتصادی‌نیا در بخش «وقت شعر» سه دفتر شعر را نقد کرده است: بوی چمدان می‌دهم و نخند/ هر دو سروده رضا احسان‌پور؛ گربه همسایه/ مصطفی مستور.
در بخش «معرفی کوتاه» این کتاب‌ها به‌اجمال معرفی شده‌اند: فرهنگ اصطلاحات عامیانه همدانی/ محمدعلی نوریون؛ نویسنده رستم‌التواریخ کیست؟/ جلیل نوذری؛ اسناد وزارت خارجه ایران درباره سیدجمال‌الدین حسینی (اسدآبادی)/ به کوشش سیّد هادی خسروشاهی؛ ترجمه گزیده‌ای از اسناد وزارت خارجه انگلیس درباره سیدجمال‌الدین اسدآبادی/ به کوشش سیّد هادی خسروشاهی؛ کردها، عرب‌ها، انگلیسی‌ها: خاطرات والاس لایان در عراق/ ترجمه حسن افشار؛ زخم آبروی ماست/ ایرج کریمی؛ هنردرمانی خلاق/ دیوید ادواردز، ترجمه سعید دهنوی، مریم محبی و الهه احدنژاد.
«تازه‌های بازار کتاب» از فرخ امیرفریار پایان‌بخش این شماره است.