گروه های خبری گزارشگران و مستند سازان همواره در خط مقدم خبر رسانی و ضبط رویداد های غیر مترقبه بوده اند. در بخش سینما، معمولا سه دسته فیلم تهیه می شود . فیلم های خبری مستقیما روی آنتن خبر گزاری ها می رود . بر اطلاع رسانی میزان و نمونه های عینی خسارت ها ی انسانی و مادی ، گستردگی حادثه و نیاز به کمک های (عمومی و یاویژه محلی، ملی وبین المللی تاکید دارد. در این مورد سازمان های تلویزیونی مسئولیت مستقیم بر عهده می گیرند. تا قبل از تلویزیون، سازمان سمعی وبصری و سینما های کشور مسؤل خبررسانی بودند. ودر مواردی هر سه یا چهار روز یک بار خبر تازه روانه سینما ها می کردند . فیلم های گزارشی معمولا پس از حادثه به تحلیل شرایط ووضعیت آسیب دیدگان وانعکاس نظر مسئولان و مردم می پردازد. وضعیت اسکان و روحیه آسیب دیدگان را پس از شوک اولیه به تصویر می کشند و بر نیازهای فوری و چشم انداز آینده ( مثلا ترمیم خسارت ها یا پیش بینی های مربوط به فصل) نگاهی کارشناسانه می اندازند حساسیت برانگیزاند و مطالبات را در سطح ملی وبین المللی مطرح می سازند . همچنان که در واقعه بم و رودبار نیز مشاهده شد . اهمیت چنین فیلمهایی، در پخش فوری آنهاست . مستند سازان گرچه ممکن است دیرتر برسند و یا از اولین لحظات حادثه در محل باشند ، از خبر و یا گزارش واقعه فرا تر می روند و در مورد دلایل و ابعاد واقعه ، لحظاتی از واقعه ، بافت اجتماعی – فرهنگی ورفتار های مردم در شرایط دشوار سخن می گویند و نگاه ویژه به حادثه دارند . آنها بر اساس تجربه خود از پژوهش سر صحنه ، همانجا تصمیم می گیرند که بر چه موضوعی تاکید کنند . هر نوع پیش فرضی ، ممکنست بخشی از واقعه را از منظر مستند ساز دور نگهدارد. . البته مستند سازان مهم کشور ، با نوع نگاه خود شناخته می شوند . مستند سازانی که به انسان شناسی و مردمنگاری پایبندند مسلما به تجربه هم یاری و فرهنگ حضور و تصمیم انسان در شرایط دشوار بیشتر توجه نشان می دهند تا مستند سازانی که به زلزله به عنوان حادثه ای برای محک وضعیت اجتماعی و حتی سیاسی علاقه دارند . متاسفانه مستند سازان برجسته وبا تجربه به دلیل در اختیار نداشتن سرمایه گذار ، گاهی از صحنه دور می مانند.
این که در حادثه اخیر، دستگاه های خبری تا چه اندازه وظیفه اطلاع رسانی خود را برعهده گرفته و به سامان رساندند موضوع مورد بحث در محافل مختلف بود . آنچه به سینمای مستند ایران مربوط می شود، دو خبری است که در باره تولید فیلم و ثبت واقعه انتشار یافت . به گزارش هنرآنلاین:
گروهی مستند ساز به سرپرستی حسن قهرمانی از مستندسازان کشور و مسئول واحد هنرهای تصویری حوزه هنری اردبیل در مناطق زلزله زده حضور یافته و به ثبت و ضبط این واقعه دلخراش میپردازند.
نوشتههای مرتبط
قهرمانی ضمن اشاره به اهمیت همراهی و همدلی اهالی هنر با بازماندگان این حادثه خاطر نشان کرد: وظیفه هنرمند در چنین مواقعی سنگینتر از قبل است و همه هنرمندان در تمامی رشته های هنری میتوانند با هنر خود جنبه های مختلف این حادثه را به مردم بشناسانند. از همین روی حوزه هنری استان اردبیل این وظیفه را احساس کرد و ما در این مناطق حضور یافتیم تا از نزدیک با زلزله زدگان و مشکلات و درد دلهای آنها آشنا شده و تا جایی که بتوانیم این حادثه را به تصویر کشیده و ثبت و ضبط نماییم.
وی ادامه داد: امیدوارم با تلاش مسؤلین و کمکهای مردمی ، زلزله زدگان بار دیگر آرامش و آسایش خود را بدست آورند.
خبر دیگر مربوط می شود به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا از مرکز گسترش سینمای مستند وتجربی :
این مرکز در نظر دارد از سه فیلم با رویکرد ‘زندگی’ که به بحران زلزله اخیر میپردازد حمایت کند.
مدت زمان این فیلم ها از سوی مرکز گسترش ۳۰ دقیقه در نظر گرفته شده است و این طرح با هدف حمایت از مستندسازان شهرستانی و توجه به استعدادهای آنان صورت میگیرد.
تمامی فیلمسازان استان آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و اردبیل میتوانند در این طرح شرکت کنند که در نهایت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی جهت مشارکت و خرید حداکثر سه فیلم ساخته شده اقدام می کند.
تا آنجا که می دانم آقای علی دیو سالار مستند ساز که مدتها بعد از زلزله بم نیز با همسرشان برای کمک رسانی در منطقه باقی مانده بودند ، اینک در منطقه زلزله زده آذربایجان شرقی است. امیدوارم جدا از آثار گزارشی و با رویکرد خاص، از واقعه تأثر برانگیز زلزله آذربایجان شرقی که بخشی از هم میهنان ما را غمزده ، بی خانمان و گرفتار خود ساخت ، آثار مؤثری تولید شود که هم یادگار این وضعیت ، هم وسیله ای برای ثبت و ضبط تجربه و رفتار انسان در شرایط دشوار باشد. و کارآیی یا عدم کارآیی گروه های امداد ، تجهیزات داخلی یا بین المللی و عزم ملی برای یاری رسانی به هم میهنان را برای آگاهی از همیاری ملی و نقد کارشناسانه ثبت کند. و آیندگان را در برابر بلایای طبیعی مجهز تر سازد.