آنتونی بورلو برگردان حوا بختیاری
حافظه ی مبارزه طلبی، از رزا لوکزانبورگ (۱۹۱۹-۱۸۷۱ ) تصویر زنی پرشور، سازش ناپذیر و سر سخت را به خاطر سپرده که نقش عمده و اساسی در ایجاد و تشکیل حزب کمونیست آلمان ایفا کرد . مبارزی پیرو خودانگیختگی انقلابی که بر علیه تشکیلات و دستگاه سیاسی به پا خواست . نوشته ها و متن های تاثیر گذار او که مرتبا تجدید چاپ می شوند، مانند : اصلاح اجتماعی یا انقلاب ؟ اعتصاب توده ها، حزب و سندیکاها، انقلاب روس، اکثرا تداعی کننده مبارزاتش در درون سوسیالیسم آلمان، مخالفتش با نظریه های رفرمیستی و تجدید نظر طلبانه ادوارد برنشتاین ، مخالفتش با جنگ و انتقاد از گرایشات مستبدانه بلشویسم هستند .
نوشته‌های مرتبط
اما زندگی و آثار زنی که بعد از شکست قیام اسپارتاکیست توسط گروه شبه نظامی Corps francs به قتل رسید به این چند مشخصه و ویژگی و این عناوین خلاصه نمی شود : در طی بیست و پنج سال فعالیت و تعهد سیاسی، رزا لوکزانبورگ جهت گیری و مسیری بسیار پیچیده و دشوارتر از آن چیزی که ازحکایت زندگی اش(۱) نقل شده را پیموده و حجم قابل ملاحظه ای از مقاله و اثر از خود به جا گذاشته است . انتشار مجموعه آثار رزا لوکزانبورگ که در دست تهیه است این امکان را فراهم خواهد ساخت تا شناخت و تصور مشخص تری از او و مبارزاتش به دست آوریم .
جلد اول (۲) تحت عنوان مقدمه ای بر اقتصاد سیاسی ، اثری است که پس از مرگ مولف منتشر شده ، برگرفته از سلسله دروسی است که رزا لوکزانبورگ، از اکتبر ۱۹۰۷ در دانشسرای مرکزی حزب سوسیال-دمکرات آلمان SPD تدریس می کرده . علی رغم مقدمه ای فاقد یکپارچگی و نبود چندین فصل که دست نوشته های آن ها هرگز پیدا نشدند، کتاب توانسته مجموعه ای پر انرژی و در خور توجه را به وجود آورد.
رزا لوکزانبورگ به ترجمه و تلفیق چندین نظریه بزرگ مطرح شده توسط کارل مارکس نیزپرداخته . او که به خوبی اصطلاحات و مفاهیم راتوضیح داده و قابل فهم عموم می کرد، این توانایی را نیز داشت که در مورد موضوعات دشوار و بغرنج در زمینه ی تاریخ یا مردم شناسی، با شخصیت های برجسته ی دانشگاهی زمانه اش به بحث و مجادله بپردازد.
او که خود اقتصاد دان بود، به بازگو کردن نظرات مارکس بسنده نمی کرد، وبه تحلیل گرایشات «معاصر» کاپیتالیسم می پرداخت، کتاب مهمش تحت عنوان انباشت سرمایه در سال ۱۹۱۳، گویای این امر می باشد . جلد دوم (۳) که به ویژه شامل نوشته های او در مورد تشکیلات مربوط به تعلیم و تربیت در SPD حزب سوسیال- دمکرات آلمان می شود و در ادامه اثر اولی است، از رزا لوکزانبورگ تصویر یک مربی و معلم مجرب را نیز ترسیم می کند .
جلد سوم (۴) شامل مقالاتی است که او به حیات و زندگی سیاسی فرانسه اختصاص داده است . هر چند فرانسه از دلمشغولی هایش به حساب نمی آمد ، با این وجود بارها به تفسیر پیشرفت ها و عقب گرد های انگیزه ی سوسیالیستی در فرانسه پرداخت . چند رویداد مهم به خصوص توجهش را جلب کرد . نخست قضیه Dreyfus دریفوس، که باعث جدایی وتفرقه در درون خانواده ی سوسیالیست شد . به دنبال این قضیه ، وارد شدن و حضور آلکساندر میلران، Alexandre Millerand که در آن موقع سوسیالیست بود، دردولت «حمایت جمهوریخواه» . رزا لوکزانبورگ به رفقای فرانسوی خود هشدار داد : او که نظر مساعدی به دریفوس داشت، به شدت مخالف « قبول وزارت دریک دولت بورژوا » بود. در مخالفت با ژان ژورس Jean Jaures ، تکرار می کرد که شرکت یک سوسیالیست در دولت بورژوا بن بستی سیاسی و توافق فریب کارانه ای بیش نیست .
در عین حال که خبط و خطاها را محکوم می کرد، رزا لوکزانبورگ ترقی و پیشرفت سوسیالیسم فرانسه به سمت اتحاد و یکپارچگی را زیر نظر داشت ، در سال ۱۹۰۵، ازاجتماع و نشست گرایشات عمده در درون بخش فرانسوی جنبش بین المللی کارگری (SFIO) استقبال کرد – با این همه از پذیرفتن شایستگی های ژورس که به نظرش کماکان فردی اعتدال گرا و میانه رو می نمود سر باز می زد.
چیزی که در میان متون ناهماهنگ این سه جلد کتاب، چشمگیر و قابل توجه است ، دغدغه ی همیشگی او برای آگاه سازی و روشنگری است . مشخص کردن دقیق وقایع ، ذکر اعداد، مطلع کردن خواننده در مورد رویدادها و وقایع خارجی، از بین بردن تصورات اشتباه که فضای سیاسی را مبهم و مخدوش می سازند، گام به گام بحث و تبادل نظردر مورد یک موضوع جزئی برای رسیدن به یک تصویر کلی روشن و قابل فهم : این فعالیتی بود که او بدون وقفه زندگیش را صرف آن می کرد . به دور از تصویر کلیشه ای زن مبارزی چپ گرا ، رزا لوکزانبورگ این جا به عنوان یک روشنفکر بلند مرتبه و در اوج فعالیت جلوه گر شده که در دورانی پر از آشفتگی و سردرگمی به طور خستگی ناپذیری به دنبال درک موضوعات و فهماندن آن به سایرین بود .
۱- Cf. John Peter Nettl, Rosa Luxembourg, Spartacus, Paris, 2013 .
۲- رزا لوکزانبورگ ، مقدمه ای بر اقتصاد سیاسی.
Rosa Luxembourg, Introduction a l’economie politique, Agone- Smolny, 2009, Marseille-Toulouse, 476 pages,20 euros.
۳- رزا لوکزانبورگ ، در مکتب سوسیالیسم .
Rosa Luxembourg, A l’ecole du socialisme , Agone-Smolny, 2012, 268 pages, 22 euros .
۴- رزا لوکزانبورگ، سوسیالیسم در فرانسه (۱۹۱۲-۱۸۹۸).
Rosa Luxembourg, Le socialisme en France 1898-1912, Agone-Smolny, 297 pages, 22 euros .
