مهدیه محمدی
چکیده:
حریم خصوصی در حوزه خانواده، دامنه‌ای از اطلاعات، ارتباطات، فضای فیزیکی یا مجازی و دیگر مؤلفه‌هایی است که یا به حسب انتظار متعارف افراد خانواده یا به حکم قانون مصون از تعرض است و افراد جامعه کوچک خانواده در پرتو این حریم توقع دارند به دور از پایش‌ها و نظارت افراد و حتی دولت زندگی کنند. حریم خصوصی انواع مختلفی از جمله حریم ارتباطی، جسمی، جنسی، اطلاعاتی و مکانی دارد که تمامی این ابعاد در رابطه با حریم خصوصی مصداق دارد و می توان حریم خصوصی خانواده را بر حسب مرزهای این ابعاد تعریف کرد.از سویی با توجه به تحولات صد سال اخیر می توان بررسی کرد که کدام یک از این محورها تغییرات بیشتری را در حوزه حریم خصوصی خانواده به همراه داشته است.
مقدمه:
انسان شناسان و متخصصان علوم اجتماعی می گویند نیاز به حریم خصوصی،امری بسیار ریشه دار و فطری است که تنها به انسان محدود نمی شود بنا براین جدایی حوزه و حریم خصوصی از گستره عمومی به یک معنا، پیشینه ای به امتداد حیات انسانی دارد.تحقیقات و مطالعات مردم شناسی نشان می دهد در تمام جوامع،تمام زمان ها و دوره ها،حتی در جوامع ابتدایی،قواعد اجتماعی وجود داشته که ورود به اماکن خاصی را محدود می کرده و حضور در اماکن معینی را ممنوع می دانسته است(شهری باف،۱۳۷۸،۲۷۷-۲۷۶). در عین حال مطالعه حریم خصوصی از زوایای حقوقی،فلسفی، دینی،اجتماعی و سیاسی و یا مذهبی و اخلاقی نتایج متفاوتی به دنبال دارد.
حریم خصوصی یکی از حقوق معرفی شده که دارای ویژگی نسبیت است.نسبیت را برخی اینگونه تفسیر کرده اند: نظام های حقوقی مختلف هر کدام بر جنبه های خاصی از این حق تاکید کرده اند و قلمرو آن در هر فرهنگ ،نظام اجتماعی یا هر موقعیت متفاوت است.از میان واقعیت مادی و شرایط نسبتا پایدار اجتماعی که تاثیر زیادی بر موازین حریم خصوصی دارند می تواند به مواردی همچون تراکم جمعیت ،درجه تعامل افراد،الگوهای منزل،تقسیم کار،ماهیت خانواده و دیگر روابط اجتماعی اشاره کرد.برای مثال جوامع شهری در مقایسه با جوامع روستایی و افرادعادی در مقایسه با سیاستمداران،قلمرو حریم خصوصی وسیع تری دارند.
ادامه مطلب در: