استفان فوکار برگردان آریا نوری
در اجلاس که اخیراً در پاریس به‌منظور بررسی شرایط جوی زمین انجام شد، بحث‌ها و جدل‌های بسیاری صورت گرفت. تحقیقاتی که به‌تازگی توسط گرین‌پیس[۱] صورت گرفته این امر را به ما نشان داد که شرکت‌های تولیدکننده‌ی سوخت‌های فسیلی تا چه اندازه می‌توانند با پرداخت پول، دانشگاهیان و محققان را به سمت خود بکشانند. این مسئله نیز سبب می‌شود که ایشان تااندازه‌ای در برابر آثار مخرب سوخت‌های فسیلی بر شرایط آب و هوایی زمین سکوت کنند. بن استیورات[۲]، مدیر مطبوعاتی گرین‌پیس انگلستان در این مورد به لوموند گفت: «هدف ما از انجام تحقیق بررسی این امر بود که آیا کارخانه‌های تولیدکننده‌ی سوخت‌های فسیلی می‌توانند با پرداخت پول محققان و دانشگاهیان را از بیان حقیقت در مورد عوارض وحشتناک سوخت‌های فسیلی بر شرایط جوی زمین بازدارند یا خیر.»
نوشته‌های مرتبط
اوایل ماه نوامبر، یکی از اعضای گرین پیس خود را به‌عنوان مشاور یکی از شرکت‌های نفتی در خاورمیانه جا زد و برای آقای ویلیام هاپر[۳]، استاد بلندمرتبه‌ی پرینستون، نامه‌ای با این محتوا ارسال کرد:
«من یکی از مشاوران یک شرکت نفتی بزرگ در خاورمیانه هستم. شرکت ما بسیار نگران اجلاسی است که قرار است در پاریس برگزار شود. ما فکر می‌کنیم با توجه به جایگاهی که شما دارید و سابقه‌ی کاری‌تان، اگر مقاله‌ای حتی کوتاه هم که شده در مورد منفعت استفاده از نفت و گاز بنویسید، بسیار به نفع شرکتمان خواهد بود.»
آقای هاپر قبول کرد که مقاله را نگارش کند اما برای این کار مبلغ سنگینی درخواست کرد و خواست که مبلغ به‌حساب اتاق فکر اتحاد دی‌اکسید کربن[۴] واریز شود.
کسی که خود را به‌عنوان مشاور جا زده بود درخواست کرد برای آنکه مقاله اعتبار داشته باشد، قضیه‌ی واریز وجه برای نگارش آن مسکوت باقی بماند. آقای هاپر هم به او پاسخ داد: «چون من هستم که این مقاله را می‌نویسم، فکر نکنم اصلاً مشکلی باشد که آخر آن قید کنم که هیچ پولی برای نگارشش دریافت نکرده‌ام.»
اما این‌همه‌ی ماجرا نیست، آقای هاپر، فیزیکدان برجسته‌ی دانشگاه پریسنتون، به مشاور جعلی گفت که به‌تازگی هم مبلغ هنگفتی از یک شرکت آمریکایی دریافت کرده بود تا در برابر دادگاه به نفع آن صحبت کند. زمانی که لوموند با آقای هاپر تماس گرفت، او حاضر نشد پاسخی به ما بدهد، اما مسئله‌ی گفت و گویش با گرین پیس را هم رد نکرد.
آقای فرانک کلمانت[۵]، جامعه‌شناس و استاد عالی‌مقام دانشگاه پنسیلوانیا هم مسئله‌ی مشابهی را تجربه کرده است. او هم حاضرشده تا با دریافت وجه هنگفتی، اقدام به انتشار مقاله به نفع شرکت‌های نفتی و گازی بکند. عضو گرین‌پیس که قبلاً خود را به‌عنوان مشاور یک شرکت نفتی در خاورمیانه جا زده بود، این بار خود را به‌عنوان نماینده‌ی یک شرکت تولیدکننده‌ی زغال‌سنگ جا زد: «شرکت ما تمایل دارد که یک چهره‌ی دانشگاهی برجسته، مقاله‌ای بنویسد و در آن گزارش‌هایی که در مورد آثار سوی استفاده از زغال‌سنگ ارائه‌شده است را نفی کند. به‌خصوص گزارشی که بر مبنای آن هرساله ۳٫۷ میلیون نفر در اثر آلودگی‌ای که به‌وسیله‌ی سوخت‌های فسیلی پدید می‌آید جان خود را از دست می‌دهند.»
آقای کلمانت حاضر به نگارش مقاله و پرداختن به منعت استفاده از زغال‌سنگ شد، به‌خصوص در کشوهای درحال‌توسعه؛ اما به چه قیمتی؟! به قیمت دریافت پازده هزار دلار برای نگارش مقاله‌ای ۸ تا ۱۰ صفحه‌ای و ۶۰۰۰ دلار برای چاپ مقاله‌ای کوتاه در مطبوعات. این استاد دانشگاه برای آنکه کارایی مقاله‌های خود را نشان دهد به مقاله‌ای اشاره کرد که ماه مارس سال قبل در دفاع از زغال‌سنگ در مطبوعات آمریکا نوشته بود. مقاله‌ای که بازتاب گسترده‌ای هم داشته است. این استاد دانشگاه حتی به کسی که خود را به‌عنوان مشاور جا زده بود اطمینان داد که به ازای دریافت مبلغ بسیار بالایی، حاضرشده بود در دادگاه به نفع یک شرکت تولیدکننده‌ی زغال‌سنگ شهادت داده و به‌این‌ترتیب از بسته شدن آن جلوگیری کند. آقای کلمانت دریکی از پیام‌های خود گفته:
«من آخر همه‌ی مقاله‌هایم حتماً می‌نویسم که به‌عنوان دانشمند مستقل فعالیت می‌کنم، خیالتان راحت باشد.» مبلغی که این استاد برجسته‌ی دانشگاه دریافت می‌کند، بعضی وقت‌ها خیلی بالا می‌رود. برای مثال پنجاه‌هزار دلار برای نگارش مقاله‌ای با عنوان ارزش جهانی زغال‌سنگ[۶].
البته وی در آخر این مقاله قید کرده بود که شرکت تولیدکننده‌ی زغال‌سنگ پی بادی[۷] از او حمایت مالی کرده، ولی به‌هیچ‌عنوان به مبلغ آن اشاره‌ای نکرده بود. زمانی که ما با او تماس گرفتیم، آقای کلمانت در این مورد گفت:
«من زمانی که به‌عنوان مشاور فعال بودم، به‌هیچ‌عنوان حقوقی از دانشگاه دریافت نمی‌کردم به‌علاوه نوشتن مقاله حق هر چهره‌ی دانشگاهی است.» وی در مورد مقاله‌ی ارزش جهانی کربن هم خاطرنشان کرد که آژانس بین‌المللی انرژی این مقاله را در سال ۲۰۱۲ منتشر کرده بود و بسیاری از دانشمندان دیگر هم آن را تأیید کرده بودند.
این استاد برجسته‌ی دانشگاه نسبت به مقاله‌ای که نوشته احساس غرور خاصی کرده و آن را مبری از هرگونه اشتباه علمی می‌داند…
[۱] Greenpeace
[۲] Ben Stewart
[۳] William Happer
[۴] CO2 Coalition
[۵] Frank Clemente
[۶] La valeur mondiale du charbon
[۷] Peabody
منبع: روزنامه ی لوموند، دهم دسامبر ۲۰۱۵
