انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

افریقا: پاتریس لومومبا، الهامی سازنده (لوموند دیپلماتیک: ژوئن ۲۰۱۴)

آنیسه موب برگردان حوا بختیاری

تصویر: لومامبا

قانون اساسی جمهوری دمکراتیک کنگو RDC که رسما در سال ٢٠٠۶ به تصویب رسید تمرکز زدایی در اداره و سرپرستی امور در چهارچوب یک دولت متحد و یکپارچه متشکل از بیست و شش استان را برنامه ریزی کرد . این طرح بلند پروازانه موضوع یک رشته تالیفات موزه ی سلطنتی افریقا مرکزی در Tervuren بلژیک بود که به ویژه شامل توصیفی در مورد هر یک از استان ها می شد . سومین جلد این مجموعه که اخیرا منتشر شده حاوی معدنی از اطلاعات است که امکان تجزیه وتحلیل موشکافانه ی داده های اداری، فرهنگی، جمعیتی،اقتصادی و تاریخی ناحیه ی Kwango، را فراهم می سازد که با تبدیل شدن به استان (١) باید مسیر رشد و توسعه اش را تضمین کند .

بخش دوم فعالیت این موسسه ی انتشاراتی به معرفی اثر خانم پل بوویه، استاد برجسته ی دانشگاه آزاد بروکسل (٢) پرداخته است . سرشت و پیدایش روند تمرکز زدایی با بازگشت به دوران استقلال کشور در سال ١٩۶٠مورد بررسی و مطالعه قرارگرفته . نویسنده ذکر می کند دولت کنونی ابدا منابع مالی لازم برای نیل و دستیابی به این هدف را مهیا نمی کند…

نتایج مورد اعتراض انتخابات نوامبر ٢٠١١ به هیچ وجه فضای سیاسی را نه از جنبه ی صلاحیت در پیشبرد امور دولت و نه از لحاظ شفافیت در مدیریت مواد خام (٣) تثبیت نکرد . علی رغم تولیدات معدنی فوق العاده ، جمهوری دمکراتیک کنگو نتوانسته ثروت هایش را به توان وقدرتی برای تولید و نه عواید حاصل از نفت اش را به منبعی از پول و ثروت در جهت رشد و توسعه تبدیل کند . بیش از پیش شکاف و گسستی آشکار میان طبقه سیاسی به شدت بی اعتباری، که در چپاول و غارت منابع طبیعی دست دارد و جامعه مدنی که برای زنده ماندن باید مهارت و زیرکی خاصی از خود نشان دهد، دیده می شود .

شتاب دادن و تسریع یا متوقف کردن طرح تمرکز زدایی به خودی خود حائز اهمیت نیست . مسئله اساسی در ظرفیت مردم کنگو درنشان دادن درک نقادانه و هوشمند از سیاست در جهت برانگیختن خلاقیت جامعه ی مدنی (۴)، نهفته است . دهه هاست، که انجمن ها و شورا ها پویایی فوق العاده ای برای رفع اهمال و بی توجهی حکومتی ناتوان و ضعیف را به نمایش گذاشته است . بی فکری و عدم تدبیر حاکمان ، حرص و طمع جناح ها و دسته های شورشی و گروهای ذینفع خارجی را تشدید کرده ، که بر سر کنترل اوضاع برای دستیابی به منابع اقتصادی با هم می جنگند.

در این اوضاع، تفکر و اندیشه ی پاتریس لومومبا همیشه برای مبارزین (۵) الهام بخش بوده . برهه ی سیاسی حاضر به اندازه ی کافی حاد و بحرانی است تا اتحاد وپیوند طبقاتی بین مردم کنگو و بخشی از روشنفکران را بر انگیزد ، همان طور که زمانی در فواصل سال های ١٩۵۵ تا ١٩۶٠ توانسته بود نظم استعماری را به لرزه در آورد .

١- Jean Omasombo Tshonda . Le pays des Bana Lunda . Le cri Buku, Musee royal de l’ Afrique centrale, Bruxelles/ Kinshasa 368 pages 2013 , 29 euros .

٢- Paule Bouvier . La Decentralisation

٣- Maryse Stefaan et Jean Omasombo Tshonda , conjonctures congolaises 2012. Politique, secteur minier et gestion des ressources naturelles en RDC, cahiers Africains n82 Tervuren /L’ Harmattan Bruxelles,paris, 2013 . 25,13 euros

۴- Pierre Englebert et Denis Tull, Lire le dossier Republique democratique du Congo, Terrains disputes , dans Politiques Africaine, Karthala, Paris , mai 2013, 22 euros .

۵- Patrice Lmumba, Recueil de textes . Introduction Georges Nzongola- Ntalaja. Editions du Cetim, Geneve, 2013, 8,50 euros