کریستف وانتورا فرستاده ویژه لوموند دیپلو ماتیک
برگردان باقر جهانبانیبرخی از خود می پرسند که تقابل بین راست وچپ چه اعتباری می تواند داشته باشد؟ خصوصیات محلی آرژانتین این بحث را پیچیده می کند. یک جریان سیاسی، از یک سونئو لیبرال ها و از سوی دیکرطر فداران اقتصاد حمایتی، از یک سوطرفداران پیمان اتلانتیک شمالی و از سوی دیگر طرفداران استقلال کشور، از یک سوطرفداران آزادی داد وستد و از سوی دیگر کسانی که به دولتی قدرتمند باور دارند را گرد هم آورده است: پرونیسم
نوشته‌های مرتبط
هر دوشنبه شب از بیست سال پیش تاکنون، گروه اوستر هلد نشست خود را در سالن هتل بوئن بر گزار
می کند، هتلی لوکس، مهمترین مرکز معاشرتی بوئونس ایرس که توسط یک شرکت تعاونی اداره می شود. گروه اوستر هلد، نا م یک نویسنده کتابهای تصویری و شخصیت چپ پرونیست که متوفی در سال ١٩٧٧ را برای خود انتخاب کرده است.در سالن سیمون بو لیوار، دور میز شامی « دوستانه وسیاسی»، رهبران، طرفداران، شخصیتها ودوستان این «جنبش ملی ومردمی» پر زرق وبرق گرد آمده اند.
اگر دوران دو سال وده روزه ریاست جمهوری فرناندو دلاروا از حزب(اتحاد مدنی رادیکال)بین سالهای ١٩٩٩ تا ٢٠٠١ را کنار بگذاریم، پرونیستها آرژانتین را از سال ١٩٨٩ تا سال ٢٠١۵ رهبری کرده اند. در حال حاضر، موریسیو ماسری یک کار فرما از جناح راست، اولین رئیس جمهر غیر پرونیست وغیر وابسته به نظامیان است. با این حال در دوران پرونیسم هرگز همسانی وجود نداشته است: نئولیبرالها وسرسپردگی شان به بنیاد های مالی بین المللی در دوره کارلوس منم(١٩٨٩-١٩٩٩)، و مخالفت با آمریکا وسرمایه گذاری های خارجی در دوران نستور کریشنر (٢٠٠٣-٢٠٠٧) و سپس در دوره همسرش کریستینا فرناندز دو کریشنر(٢٠٠٧-٢٠١۵).
پرونیسم چون عنصری نا متعارف ومنحصر به فرد در تاریخ سیاسی آرژانتین، جناحها و مسیر های سیاسی متنوع را در بر می گیرد. در هر مرحله از موجودیتش، تغییرات اجتماعی- اقتصادی کشور وتحولات در زمینه ژئو پولیتیک، تغییرات راهبری و مبارزات درونی سیستم را موجب می شود که از آن جوانه هائی ظهور می کند که مسیر جدیدی را می پیمایند. حتی به قیمت زیر پا گذاشتن آنچه در گذشته بر آن باور داشتند…
در اواخر جنگ دوم جهانی، نخبگان، بین طر فداری از متفقین ( به خاطر رابطه با انگلستان) و نیروهای طر فدار آلمان ( در رابطه با بخشهای ملی گرای ارتش و بورژوازی وابسته به سرملیه داری آلمان) در کشاکش بودند. در این زمان بود که سر هنگ ژوان دومینگو پرون سر بر آورد. او دو هدف را دنبال می کرد: ایجاد کشوری فعال به منظور ترویج تولید، صنعتی کردن واستقلال ملی در برابر امپریالیسم انگلیسی و آمریکائی، ولی همچنین ادغام بخشهای مردمی در زندگی سیاسی واجتماعی.
این سرهنگ که بعد ها وزیر کار وسپس رئیس جمهور آرژانتین در سال ١٩۴۶ شد جنبشی بوجود آورد که توانست راهبرد همکاری طبقاتی بین تولید کنندگان وکارگران، تحت نام ملت را بوجود آورد. او موفق می شود پرلتاریای صنعتی نو پای سالهای ١٩٣٠-١٩۴٠ را بسیج نماید، و قصد داشت با هدف جلو گیری از «خطر کمونیست»، دهقانان استثمار شده با روشهای پیشین، بخشی از بورژوازی ملی صنعتی نوین، بورژوازی کوچک شهری مخالف الیگارشی سنتی، بخشی از دستگاه دولتی، ارتش و مذهبی ها را سازنان دهی نماید. مرکز ثقل هم گرائی این برنامه : رهبری کاریزماتیک حزب عدالت(١).
سرتا سر سالن سیمون بولیوار پوشیده از خاطرات جنبش پرون است که در سال ١٩۴۵ تاسیس شد: نقاشی چهره ها، عکس، پوستر فعالان سیاسی، قهرمانان وشهیدان جنبش. برای چند لحظه نظر بسوی عکس های رنگارنگ ژان و اوا پرون، نستور و کریستینا کریشنر جلب می شود، ولی همینطور شمایل هائی از مادران میدان مه ویا پاپ فرانسوا، همچنین عکس هائی از جنبش های کار گری و رهبران تاریخی سی جی تی، جنبش زنان وجوانان…
غذای واحد (پرونیست) با پرداخت ٢٠٠ پزوس ( حدود ١٢ یورو)، برای دویست مهمان حاضر امشب، شامل غذاهای مطلوب ملی است که در روزهای استثنائی و جشنهائی خانوادگی ارائه می شود: مورتادل(بجای ژامبون که مختص پولدارهاست)، سالاد روسی، ماتامبر( قطعه گوشت گاو سرخ شده ) و تیرامیسو( دسر ایتالیائی) همراه شراب تولید شده در کندوزا بنام الپرونیستا.
شرکت کنندگان در این شب از ماه آوریل ٢٠١۶ به مناسبت اهدای عنوان «وطن پرست» به سه مهمان مهم که ایده الهای های اصلی پرونیسم را نمایندگی می کنند گرد آمده اند: استقلال ملی واقتصادی، عدالت اجتماعی، دفاع از بخش عمومی. سخنرانان از نزدیکان کریستینا کشنر هستد که تصویری از او در بالای جایگاه سخنرانان قرار دارد. پیام در این دوران که توازن قوای جدید در جنبش، پس از شکست انتخابات ریاست جمهوری نامزد میانه رو آقای دانیل سیولی ازجبهه برای پیروزی(اف پی وی)، در جریان است نمی تواند بی اثر باشد. بسیاری برنامه میانه رو و نیزعدم گیرائی شخصیش را مورد انتقاد قرار می دهند. اثرات این شکست مستقیما متوجه رئیس جمهور سابق کریستینا کرشنر است که از جانب بخشهائی از حزب عدالت به چالش کشیده می شود.
در حالیکه به پایان ضیافت نزدیک می شویم، دوزن، شصت ساله با افراشتن علامت (وی)پیروزی پرونیست ها با دو انگشت، سرود پارتیزانهای جنبش اواخر سالهای ١٩۴٠ را می خوانند و با خنده چنین توضیح می دهند: « ما قبل از بازگشت پرون مبارزه کردیم حتی به طرف ما شلیک کردند. با این حال ما اینجا هستیم چون قبل از هرچیز پرونیستیم!». آنها به کشتار در فرودگاه ازیزا اشاره می کنند. ٢٠ ژوئن ١٩٧٣ در گیریهای خونینی، طی گرد همائی تاریخی به افتخار بازگشت پرون به آرژانتین، بین پرونیستهای چپ ( از جمله مونتونروس) و راست افراطی (جوخه مرگ « اتحاد ضد کمونیستی آرژانتین (٣ ای)») در گرفت. جوخه مرگ توسط ژوزه لوپز رگا، وزیر امور اجتماعی وبهزیستی(!) هکتور ژوزه کامپورا و منشی مخصوص پرون تا سیس شده بود. پرون بی جهت، چپ پرونیست را مسئول این اتفاق معرفی می کند. این جریان موجب از هم پاشیدن جنبش، و تشدید سرکوب چپ ها می شود. نقطه گسست در جامعه آرژانتین که کودتای ١٩٧۶ نقطه پایان آنست.
امروز « پرونیست بودن» چه مفهومی می تواند داشته باشد؟ در برابر این سوال مخاطبان ما با چشمان خیره و مثل اینکه در برابر احکام دینی قرار گرفته اند اکثرا چنین می گویند : « پاسخی وجود ندارد». یک از آنها چنین ادامه می دهد:« بله، پرونیست بودن یعنی در طرف خوب تاریخ قرار داشتن است: مبارزه برای استقلال و دفاع از منافع مردم». تعریفی بشکل یک چیستان.
١- تاسیس در سال ١٩۴٧ حزبی با نام « حزب پرونیست»
و نهال کاشته شد
۴ ژوئن ١٩۴٣: کودتا علیه رئیس جمهور رامون آنتونیو کاستیلوتوسط یک گروه افسران ملی گرا و ضد کمونیست، گروه افسران متحد(جی او یو). در بین آنها افسر جوان سرهنگ خوان دومینیک پرون که بزودی وزیر کار می شود وبه سرعت صعود می کند.
٩ اکتبر ١٩۴۵: دستگیری پرون توسط رفقای سابقش گروه افسران متحد در کودتا.
١٧ اکتبر ١٩۴۵ : بسیج گسترده بخشهائی از شهروندان بوئونس ایرس که خواهان بازگشت پرون بودند. در این شرایط اعتراضی و از سر ضعف حکو مت دست به برگزاری انتخابات می زند.
٢۴ فوریه ١٩۴۶ : پرون به ریاست جمهوری انتخاب می شود.
١۶ سپتامبر ١٩۵۵ : کودتای نظامی در شرایط بحران اقتصادی که طبقه متوسط ومردمی از ان متاثر می شوند.
١٩۵۵-١٩٧٢ دوره «مقاومت پرون» تا بازگشت از تبعید(در اسپانیای فرانکو) ١٩٧٢
٢٣ سپتامبر ١٩٧٣ : پرون در انتخابات ریاست جمهوری پیروز می شود با همسر دومش به عنوان معاون ریاست جمهوری. و سرکوب جناح چپ پرونیست را سازماندهی می کند.
اول ژوئیه ١٩٧۴: مرگ پرون. همسرش ایزابل جانشین او می شود
مارس ١٩٧۶ کودتا و واستقرار یک دیکتاتوری نظامی
آوریل- ژوئن ١٩٨٢ : جنگ مالوین
اول کتبر ١٩٨٣ : باز گشت دمکراسی، انتخاب رائول آلفونسین( اتحادیه مدنی رادیکال)
ژوئیه ١٩٨٩ : انتخاب کارلس منم( انتخاب مجدد ١۴ مه ١٩٩۵)
آوریل ٢٠٠٣ : انتخاب نستر کریشنر
٢٨ اکتبر ٢٠٠٧ : انتخاب خانم کریستینا فرناندز دو کریشنر(انتخاب مجدد ٢٣ اکتبر ٢٠١١)
٢٢ نوامبر ٢٠١۵ : شکست آقای دانیل سیولی نامزد پرونیست در برابر موریسیو مارسی.
لوموند دیپلماتیک مارس ۲۰۱۷
انسان‌شناسی و فرهنگ ناشر مجله لوموند دیپلماتیک در ایران است
