پرونده اینترنتی شهر ارومیه

مقدمه

ارومیه یکی از زیباترین شهرهای ایران و مرکز استان آذربایجان غربی و نیز مرکز شهرستان ارومیه است. در سرشماری سال ۱۳۹۰جمعیت ارومیه ۶۶۷٬۴۹۹ نفر بود و بدین ترتیب ارومیه دهمین شهر پرجمعیت ایران و دومین شهر شمال غربی ایران بعد از تبریز است. ارومیه در جلگه گسترده و سرسبزی به درازای ۷۰ کیلومتر و به پهنای ۳۰ کیلومتر واقع شده که اطراف آن تا کیلومترها پوشیده از باغات انگور و سیب و کشتزارها است. با توجه به شرایط جغرافیایی مهمترین اشتغال در شهرستان ارومیه، کشاورزی بوده و اکثر صنایع آن نیز وابسته به کشاورزی است.

بدون تردید این منطقه یکی از بسترهای شکل دهنده تمدن بشری بوده است. امروز نشانه هایی در دست است که سابقه زندگی انسان را در این منطقه به ۵۰۰۰ سال قبل باز می گرداند. آثار به دست آمده از غارهای تمتمه و دیگر نقاط ، نشان دهنده زندگی انسانها از عصر جمع آوری خوراک تا ساختن ابزارهای ابتدایی سنگی در این نواحی است. همچنین شهر ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و دانش بوده و تپه های تاریخی گوی و حسنلو گواه این مدعاست. مدفن چند تن از حواریون زرتشت (ع) در گوی تپه که در ۶ کیلومتری جنوب شرقی آن واقع است، گویای آن است که این شهر یکی از کانون های مذهبی و علمی گذشته بوده است. پس از ظهور اسلام این شهر بعد از مراغه دومین شهر آذربایجان به شمار می رفته است. یکی از جلوه های مدنی و زیبای شهر ارومیه اختلاط اقوام مختلف در این شهر است. ساکنین شهر ارومیه را ترک ها ، کردها، اقلیتی از آشوریها و ارمنیها تشکیل می دهند که همه به صورت بسیار صمیمانه و برادرانه در کنار هم در این شهر زندگی می‌کنند.

در ارتباط با معماری و شهرسازی ارومیه نیز باید گفت متاسفانه گذر زمان در ارومیه نه تنها از هویت اصیل و سبک معماری اصیل ایرانی – اسلامی صیانت نکرده است بلکه آنچه از گذشتگان در این عرصه به یادگار مانده را نیز رفته رفته به تاراج می برد و بنابراین امروزه دیگر معماری بومی و سنتی در این منطقه کمتر دیده می شود. این رویه خود موجب از دست رفتن هویت برجسته و نادر معماری بومی آذربایجان غربی به ویژه ارومیه شده است. سرعت تغییر و تحولات در ساخت و سازها به سمت استفاده از نمادهای غربی و نیز نماهایی که هیچ سنخیتی با فرهنگ مردم این منطقه ندارد در سالهای اخیر چنان شتاب گرفته که در صورت ادامه بی توجهی مسئولان در آینده ای نزدیک باید با هویت اصلی شهر خداحافظی کرد.

فهرست مطالب:

تاریخچه و وجه تسمیه ارومیه

پایگاه مجلات تخصصی نور / معرفی کتاب تاریخچه ارومیه

دانشنامه آزاد ویکی پدیا / نامگذاری و تاریخ معاصر ارومیه

رادیو اینترنتی ایران صدا / وجه تسمیه و پیشینه تاریخی ارومیه

تاپ فروم / وجه تسمیه و پیشینه تاریخی ارومیه

کتابناک / کتاب تاریخچه ارومیه

مگ‌ایران / ارومیه شهری به قدمت ۶۰۰۰ سال

روزنامه آفرینش / شهر آب در آیینه تاریخ

جغرافیا و اقلیم ارومیه

دانشنامه ویکی‌پدیا / وضعیت طبیعی ارومیه

گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه ارومیه / بررسی و طبقه بندی اقلیمی شهر ارومیه بر اساس نظریات و روشهای اقلیمی

پایگاه مجلات تخصصی نور / بررسی تغییرات پارامترهای هواشناسی موثر بر اقلیم ارومیه

سیویلیکا / بررسی آسایش اقلیمی شهرستان ارومیه و تبریز با استفاده از مدل دمای موثر

جمعیت و اقوام ارومیه

دانشنامه ویکی‌پدیا / جمعیت‌شناسی تاریخی منطقه ارومیه

آژانس خبری – تحلیلی زریان / شهرهای آذربایجان غربی چقدر جمعیت دارند؟

سیویلیکا / بررسی نقش حقوق شهروندی اقوام وادیان در بافت تاریخی شهر ارومیه

خبرگزاری آذربایجان غربی / نشست هم‌اندیشی حقوق اقوام در ارومیه

شبکه اطلاع‌رسانی دانا / ۶۴ درصد ساکنین ارومیه کرد هستند

اطلس فرهنگی ایران / نژاد و تیره در استان آذربایجان غربی

معماری و شهرسازی ارومیه

اروم‌نیوز / شهرسازی ارومیه مبتنی بر نیازهای متنوع شهری است؟

شبکه اطلاع رسانی دانا / مدیریت شهری ارومیه بر مبنای شهرسازی و مبلمان شهری مدرن

خبرگزاری مهر / معماری ارومیه در تصرف نمادهای غربی

آینا نیوز / شهرسازی ارومیه مغفول مانده است

پرتال جامع علوم انسانی / ارائه ی الگوی بهینه ی گسترش کالبدی- فضایی شهر ارومیه

پرتال جامع علوم انسانی / ارزیابی توسعه فیزیکی شهر ارومیه به منظور حفظ پوشش گیاهی و اراضی کشاورزی

آراز آذربایجان / معماری ارومیه گمشده در اعماق تاریخ

خبرگزاری فارس / سیستم یکپارچه شهرسازی ارومیه گامی در تسهیل خدمت‌رسانی است

دانشجو / اقلیم شناسی معماری ارومیه

جوان پرس / رواج نمادهای موهوم در معماری شهر تاریخی ارومیه

پایگاه مجلات تخصصی نور / معرفی کتاب تاریخچه ارومیه

نویسنده: رحیم نیکبخت

لینک دسترسی:

http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/69247/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87?q=%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%20%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87&score=208.27324&rownumber=1

دانشنامه آزاد ویکی پدیا / نامگذاری و تاریخ معاصر ارومیه

نام‌گذاری

نوشتار اصلی: ریشه نام ارومیه

اور در زبان آشوری به معنای شهر است (همان واژه‌ای که در نام اورشلیم (شهر آشتی) هم وجود دارد) و میه به معنای آب است (هم‌ریشه با مآء عربی) و اورمیه یا ارومیه در زبان آشوری به معنای «شهر آب» است.[۹][۱۰][۱۱] نام این شهر در شروع دوره پهلوی به دلیل علاقه رضا شاه به این شهر[۱۲] به رضائیه تغییر نام داد[۱۳] و بعد از انقلاب اسلامی دوباره به نام ارومیه برگشت.[۱۴] ارومی، ارومیه، ارْمیه، اورمیه،[۱۵] ارم از دیگر نام‌های آن بوده است.[۱۶] در بین آذربایجانی‌ها نام اورمی رواج دارد.

دوره معاصر

پس از درماندگی روسیه به دلیل شکست‌های پی‌درپی در جبهه شرق دور، عثمانی در اوت ۱۹۰۶ منطقه ارومیه -به جز شهر ارومیه- را به بهانه اختلافات مرزی -چون که هیچگاه مرز ایران و عثمانی مشخص نبود- اشغال کرد. سربازان عثمانی با شروع جنگ بالکان به آنجا فراخوانده شدند. پس از درگیری‌های تبریز، در دسامبر ۱۹۱۱م سربازان روس، ارومیه را اشغال کردند.[۱۹]

در طی جنگ جهانی اول ارومیه چندین نوبت دست به دست گشت. پس از فروپاشی ارتش روسیه در سال ۱۹۱۷م، مسئولیت حقیقی اداره امور در شهر به دست شورای مسیحیان آشوری (موتاوا) سپرده شد. پس از یک سلسله رویدادهای پی‌درپی غم‌انگیز و وقایع خونینی چون کشتار مسلمانان ارومیه به دست مسیحیان در ۲۲ فوریه ۱۹۱۸، ترور مطران مارشیمون به دست کردهای طرفدار سمکو در ۲۲ فوریه، رسیدن ۲۰ هزار ارمنی پناهجو از وان، جنگ‌های بین آشوری‌ها و ترک‌ها در نتیجه همهٔ جمعیت آشوریان در جلگه ارومیه جمع شدند. این جمعیت ۵۰ تا ۷۰ هزار نفری از آشوریان به سوی جنوب حرکت کردند تا تحت‌الحمایه بریتانیا قرار گیرند. این مهاجرت دسته‌جمعی به همراه زنان، کودکان و رمه‌ها از طریق صائین قلعه و همدان، در میان نبرد با ترک‌ها و کردها صورت گرفت. پناهجویان در بعقوبه -در نزدیکی شمال بغداد – اسکان یافتند. پس از رفتن آشوریان، سونتاگ، عالی‌جناب اسقف کاتولیک و اچ فلاومر، مبلغ باپتیست در آگوست ۱۹۱۸م در ارومیه به قتل رسیدند.[۱۹]

اسماعیل آقا معروف به سمکو شکاک در سال ۱۲۹۹ش به کمک ارشدالملک شهر ارومیه را گرفت. پس از رسیدن نیروی ارتش در سال ۱۳۰۱ش سمکو متوالی شد و مدتی بعد کار او پایان گرفت.[۲۳] پس از ویرانی و خالی از سکنه شدن شهر، آرامش بر ارومیه حکمفرما شد. رفته رفته حکومت مرکزی در تهران توانست قدرت حامیتی خود را در غرب دریاچه ارومیه بدست آورد.[۱۹]

اوضاع شهر ارومیه در دوره پهلوی رفته رفته بهبود یافت. رقابت سیاسی روس‌ها و انگلیس‌ی‌ها مانع از ایجاد خط ‌آهن در شمال‌غربی ایران طی جنگ جهانی اول شد. طی توافقی بین راشین دیسکانت و لوپن بانک، خط‌آهن جلفا-تبریز احداث شد. این خط یک شاخه ۳۰ مایلی نیز داشت که در سال ۱۹۱۶م به شهر ارومیه رسید. در دوره پهلوی نام شهر ارومیه به رضائیه تبدیل و پس از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹م دوباره به نام سابق بازگشت.[۱۹]

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87#.D9.86.D8.A7.D9.85.E2.80.8C.DA.AF.D8.B0.D8.A7.D8.B1.DB.8C

رادیو اینترنتی ایران صدا / وجه تسمیه و پیشینه تاریخی ارومیه

از سوابق اولیه ی بنای این شهر که فعلا به نام ارومیه معروف است اطلاعات چندانی در دست نیست. هم چنین اطلاع درستی از این که نام باستانی ارومیه چه بوده در دست نیست. تنها می دانیم که کرانه های باختری دریاچه ارومیه را در قدیم گلیزان می نامیدند. گروهی به اشتباه آن را با شهرستان چی چست (شیز) یکی می دانند. برخی نام آن را مشتق از شهر ارومچی ترکستان چین می دانند. برخی نیز ارومیه را از شهرهایی می دانند که انوشیروان بنا کرده و می گویند پس از آن که سپاهیان ایران به فرماندهی انوشیروان وارد شامات (سوریه) شد و شهر انطاکیه را تسخیر نمود ،دستور داد تا اهالی آن شهر را به ایران کوچ داده و در این شهر اقامت دهند. سپس شهری به نام «ارومیه» ساخته شده و مردم انطاکیه در آن ساکن شدند و بعد کلمه رومیه رفته رفته به ارومیه تبدیل شده است. به عقیده بعضی دیگر از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده و از اماکن مقدس زرتشتیان به شمار می رود. بر اساس نوشته های کتاب «اوستا» در نیمه قرن هفتم قبل از میلاد زرتشت در کنار رود «داییتا» که از رودخانه های استان آذربایجان غربی است از جانب خدای بزرگ مأمور اصلاح امور مردم شده و در حاشیه باختری دریاچه «چی چست» به اشاعه مذهب خود پرداخته است. از شواهد و آثار باستانی منطق معلوم می شود که ارومیه در زمان دولت ماد نیز آباد و مسکون بوده است. از برخی آثار عتیقه و ابنیه تاریخی این منطقه و اطراف آن مانند قلعه حسنلو گوی تپه صورت حجاری شاه ساسانی، بنای مسجد جامع و کلیسای ننه مریم و بعضی آثار دیگر به درستی مشخص می شود که این منطقه از گذشته های دور با کمی تغییر محل (گوی تپه – تویراق قلعه – چیچکلو و نیز محل فعلی ) وجود داشته است. همین طور از روی نبش قبوری که کشف شده قدمت این ناحیه را تا چهار هزار سال پیش از میلاد مسلم می دانند. باختر دریاچه ارومیه همواره بیش از سایر نقاط ایران مورد توجه ملل ما قبل تاریخ قرار داشته زیست گاه های متعددی نیز که امروزه تپه هایی از آن ها باقی است نشان دهنده همین امر است. آثار مکشوفه از تپه های تاریخی گوی تپه و حسنلو گواه بارز این ادعا است. «گوی تپه» با قدیمی ترین تپه های باستانی بین النهرین آسیای صغیر و فلات ایران قابل مقایسه است.

انتساب چند زرتشتی که در هنگام تولد عیسی (ع) به بیت الحم رفته بودند و در ارومیه مدفون اند حاکی از آن است که این شهر یکی از بزرگ ترین کانون های مذهبی و اجتماعی گذشته های دور بوده و سرداران و امپراطوران روم جهت دست یابی به ‌آتشکده یا آذرخش بزرگ زرتشتیان (آذرگشسب) و پایتخت تابستانی ساسانیان ( گزنا) یا تخت سلیمان بارها از آن عبور کرده اند. بعد از اسلام نیز ارومیه دومین شهر مهم آذربایجان پس از مراغه به شمار می رفت. از قرن ۱۵ میلادی که ترکان عثمانی جایگزین امپراطور روم شرقی شدند ارومیه به عنوان شهر سرحدی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد و از برج و باروی مهمی برخوردار ششد. برج سه گنبد و مسجد جامع ارومیه از یادگارهای عظمت تمدن اسلامی در منطقه به شمار می رود. در این دوران شهر ارومیه نقطه تلاقی اقوام و ادیان پیرامون خود از قبیل آشوری ها ارمنی ها¡ یهودی ها و بالاخره مسلمانان بود. ارومیه و حومه آن از جهت منابع طبیعی و انسانی یکی از غنی ترین مناطق آذربایجان غربی محسوب می شوند.

شهرستان ارومیه مهم ترین منطقه آذربایجان غربی است که وجود جاذبه های متعدد طبیعی و تاریخی آن را از نظر گردشگری برجسته و قابل توجه نموده است. انواع درختان کهن سال در میان چمن زارهای سبز و خرم و باغ ها و بوستان های با صفا این شهرستان را در برگرفته اند. به عقیده بعضی از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده است. اهالی این منطقه به شغل های کشاورزی دام داری صنایع دستی و شغل های خدماتی و بازرگانی اشتغال دارند. دریاچه ارومیه در این شهرستان مهم ترین پدیده طبیعی اقتصادی و گردشگری به شمار می آید. ارومیه از نظر کشاورزی، باغ داری و دام داری خودکفا بوده و جایگاه مناسبی دارد. پارک ملی،چشمه های متعدد منطقه، مناطق حفاظت شده، کوه های سر به فلک کشیده، مراتع ییلاقی و از همه مهم تر دریاچه ارومیه به همراه جزایر متعدد داخل آن و زیستگاه های پرندگان عمده ترین جاذبه های طبیعی شهرستان ارومیه را تشکیل می دهند. هم چنین پیشینه ی غنی و تاریخ پرفراز و نشیب منطقه نیز باعث وجود اماکن و بناهای تاریخی متعددی در این ناحیه شده است. مساجد زیادی نیز در این منطقه وجود دارند که برخی از آن ها مانند مسجد سردار ارومیه از جمله آثار دیدنی منطقه به شمار می روند. کلیساهای متعدد موجود در ارومیه نیز جزو بناهای تاریخی و معماری با ارزش هستند.

منطقه تاریخی ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و مرکز علم و دانش بوده و شهر ارومیه یکی از مناطق معتبر علوم قدیمی به شمار می رفته و علما و فضلا و دانشمندان متبحر، اصول فقه اسلامی و حکمت و فلسفه و ادبیات را به علاقه مندان تدریس می کردند.

تهیه کننده اینترنتی: محمدرضا حاج حیدری

منبع : رادیو فرهنگ – شکوه ایران

http://www.iranseda.ir/FullItem/?g=386903

تاپ فروم / وجه تسمیه و پیشینه تاریخی ارومیه

واژه «ارومیه» مشتمل از دو کلمه «اور» و«میه» است. زبان های باستانی اور به معنای شهر، جا، مکان و قلعه است، مانند اورشلیم. و «میه» یا «میا» نیز به معنای آب است و این شهر را به سبب وفور آب «شهر آب» نامیده اند. از سوابق اولیه ی بنای این شهر که فعلا به نام ارومیه معروف است اطلاعات چندانی در دست نیست. هم چنین اطلاع درستی از این که نام باستانی ارومیه چه بوده، در دست نیست. تنها می دانیم که کرانه های باختری دریاچه ارومیه را در قدیم گلیزان می نامیدند. گروهی به اشتباه آن را با شهرستان چی چست ( شیز) یکی می دانند. برخی نام آن را مشتق از شهر ارومچی ترکستان چین می دانند. برخی نیز ارومیه را از شهرهایی می دانند که انوشیروان بنا کرده و می گویند پس از آن که سپاهیان ایران به فرماندهی انوشیروان وارد شامات (سوریه) شد و شهر انطاکیه را تسخیر نمود، دستور داد تا اهالی آن شهر را به ایران کوچ داده و در این شهر اقامت دهند. سپس شهری به نام «رومیه» ساخته شده و مردم انطاکیه در آن ساکن شدند و بعد کلمه رومیه رفته رفته به ارومیه تبدیل شده است.

به عقیده بعضی دیگر از مورخین ارومیه محل تولد زرتشت پیغمبر بوده و از اماکن مقدسه زرتشتیان به شمار می رود. بر اساس نوشته های کتاب «اوستا» در نیمه قرن هفتم قبل از میلاد؛ زرتشت در کنار رود «داییتا» که از رودخانه های استان آذربایجان غربی است از جانب خدای بزرگ مأمور اصلاح امور مردم شده و در حاشیه باختری دریاچه «چی چست» به اشاعه مذهب خود پرداخته است.

از شواهد و آثار باستانی منطقه؛ معلوم می شود که ارومیه در زمان دولت ماد نیز آباد و مسکون بوده است. از برخی آثار عتیقه و ابنیه ی تاریخی این منطقه و اطراف آن مانند قلعه حسنلو، گوی تپه، صورت حجاری شاه ساسانی، بنای مسجد جامع و کلیسای ننه مریم و بعضی آثار دیگر به درستی مشخص می شود که این منطقه از گذشته های دور با کمی تغییر محل (گوی تپه – تویراق قلعه – چیچکلو و نیز محل فعلی ) وجود داشته است. همین طور از روی نبش قبوری که کشف شده؛ قدمت این ناحیه را تا چهار هزار سال پیش از میلاد مسلم می دانند. باختر دریاچه ارومیه همواره بیش از سایر نقاط ایران مورد توجه ملل ما قبل تاریخ قرار داشت، زیست گاه های متعددی نیز که امروزه تپه هایی از آن ها باقی است، نشان دهنده همین امر است.

آثار مکشوفه از تپه های تاریخی گوی تپه و حسنلو گواه بارز این ادعا است. «گوی تپه» با قدیمی ترین تپه های باستانی بین النهرین، آسیای صغیر و فلات ایران قابل مقایسه است. انتساب چند زرتشتی که در هنگام تولد عیسی (ع) به بیت الحم رفته بودند و در ارومیه مدفون اند؛ حاکی از آن است که این شهر یکی از بزرگ ترین کانون های مذهبی و اجتماعی گذشته های دور بوده و سرداران و امپراطوران روم جهت دست یابی به ‌آتشکده یا آذرخش بزرگ زرتشتیان (آذرگشسب) و پایتخت تابستانی ساسانیان ( گزنا) یا تخت سلیمان، بارها از آن عبور کرده اند.

بعد از اسلام؛ نیز ارومیه دومین شهر مهم آذربایجان، پس از مراغه، به شمار می رفت. از قرن ۱۵ میلادی که ترکان عثمانی جایگزین امپراطور روم شرقی شدند، ارومیه به عنوان شهر سرحدی اهمیت بسیار زیادی پیدا کرد و از برج و باروی مهمی برخوردار شد. برج سه گنبد و مسجد جامع ارومیه از یادگارهای عظمت تمدن اسلامی در منطقه به شمار می رود. در این دوران شهر ارومیه؛ نقطه تلاقی اقوام و ادیان پیرامون خود از قبیل آشوری ها، ارمنی ها، یهودی ها، و بالاخره مسلمانان بود. منطقه تاریخی ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و مرکز علم و دانش بوده و شهر ارومیه یکی از مناطق معتبر علوم قدیمه به شمار می رفته، علما و فضلا و دانشمندان متبحر، اصول فقه اسلامی و حکمت و فلسفه و ادبیات را به علاقه مندان تدریس می کردند.

http://www.topforum.ir/threads/80537/

کتابناک / کتاب تاریخچه ارومیه

نویسنده: رحمت الله توفیق

این کتاب دربرگیرنده خاطرات یکی از شاهدان عینی حوادث و تحوّلات ارومیه از بدو شروع جنگ اول جهانی (۱۹۱۴-۱۹۱۸ میلادی)که این سرزمین را دستخوش رویاویی‌های خانمان برانداز خارجی و داخلی ساخت تا اعاده نظم و حاکمیت مرکز در مراحل نخست دهه ۱۳۰۰ خورشیدی و پس از روی کار آمدن رضا خان ابتدا به عنوان سردار سپه و سپس در قامت شاهنشاه ایران، که به این سرگذشت هولناک پایان بخشید.

ارومیه در دوران جنگ جهانی روزگار دشواری را می گذارند. در ان دوران، میسیونرهای خارجی به بهانه حمایت از اقلیت دینی مسیحیان وارد ارومیه شده بودند ولی هدف نهایی و غایی انان نه حمایت از اقلیت های دینی که تامین منابع کشورهای خود بودند چرا که مسیحیان ارومیه، سالیان مدیدی در کنار مسلمانان می زیستند و خود را نه مسیحی که ایرانی می دانستند. این کتاب، یکی از خواندنی ترین روایت ها از ان روزهای خونبار است.

http://ketabnak.com/book/43698/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87

لینک دانلود کتاب:

http://ketabnak.com/wiki/%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%D9%86

مگ‌ایران / ارومیه شهری به قدمت ۶۰۰۰ سال

نویسنده: ثریا قدوسی

سرزمین ایران بر اساس مستندات معماری بیش از ۶۰۰۰ سال تاریخ پیوسته داشته و از ۷۰۰۰ سال پیش به این سو، دارای آثار باستانی و بناهای دیدنی می باشد که به رغم هجوم و یغما و ویرانگری وحشیانه یونانیان، رومیان، ترکان، ازبکان، مغولان، عثمانیان و … در دوران مختلف تاریخ ، به واسطه دارا بودن بی نظیرترین گنجینه های فرهنگی و باستانی جهان؛ همواره به لحاظ گردشگری و جهانگردی مورد توجه جهانیان بوده و می باشد. کشور ایران دارای ۳۰ استان، ۳۳۶ شهرستان، ۸۸۹ بخش، ۲۴۰۰ دهستان و ۱۰۱۶ شهر است که بیش از ۵۰۰ روستای آن هر یک از نظر تاریخی و طبیعی حداقل یک اثر شگفت انگیز دارد. در اینجا به معرفی ارومیه یکی از شهرهای باستانی ایران پرداخته ایم.

نام ارومیه که گاهی نیز به صورت “اورمیه” یا “رومیه” آمده است، مشتمل بر دو بخش “اور” و “میه” است که به ترتیب “اور” به معنای شهر، جا، مکان و قلعه و “میه” یا “میا” به معنای آب است که به سبب فراوانی آب آن را شهر آب نامیده اند. کرانه غربی دریاچه ارومیه را در قدیم گیلزان می نامیدند. گروهی آن را با شهر باستانی “چی چست” یا “شیز” یکی می دانند. نام ارومیه در گذشته به صورت “ارمیه” ثبت شده است. در تداول آذربایجان آن را “ارومی” و گاهی “ارومچی” نیز می خوانند.

شهر ارومیه مرکز استان آذربایجان غربی در جلگه ای به طول ۷۰ کیلومتر و عرض ۳۰ کیلومتر در کنار دریاچه ارومیه گسترده شده است. این جلگه از رسوبات غنی رودهای باراندوز چای، روضه چای و نازلو چای پوشیده شده و زمین های آن بسیار بارور می باشند. املاح آب دریاچه ارومیه بسیار زیاد بوده و بعضا به عنوان درمانی از آن بهره می جویند.

در سرشمار ۱۳۷۵ جمعیت آن ۴۳۵۲۰۰ نفر بوده است که بر اساس گزارش اداره آمار ایران، در سال ۱۳۸۴ این جمعیت به میزان ۹۱۷۶۳۴ نفر برآورد گردیده است و به طور کلی جمعیت شهری استان یک و نیم برابر جمعیت روستای آن است.

آبادی های اطراف ارومیه در دامنه کوههای زاگرس قرار گفته اند. حدود ۴۸ هزار مالک و خرده مالک در اطراف ارومیه وجود داردو ساکنان شهر را می توان به چهار گروه تقسیم نمود: ۱) مسلمانان شیعه، ۲) کردها و عشایر منطقه، ۳) ارامنه و آشوری ها و ۴) اقلیت کلیمیان.

ساکنان مسلمان ارومیه، اغلب از ساکنان اصلی و قدیمی این شهر می باشند که از چندین ایل و طایفه تشکیل یافته اند. مشهورترین آن ایل افشار است که در دوران صفویه از شمال شرق ایران با هشت هزار خانواده به ارومیه و نواحی اطراف آن کوچ کرده اند و مهمترین طوایف آن عبارتند از: قاسملو، گندوزلو، کهکلو، ایمانلو، ارشلو و پاپلو و … افراد ساکنین بخشی از ارومیه را تشکیل می دهند که اکثریت دوم را پس از شیعیان دارند. بر اساس آمار مندرج در مراجع، در سال ۸۳ شهر ارومیه دارای ۹ بیمارستان با ۹۲۰ تخت بوده و بدین ترتیب به طور متوسط برای هر ۶۸۷ نفر یک تخت بیمارستانی و برای هر ۲۶۰۲ نفر یک پزشک وجود دارد. بر اساس گزارشات سال ۸۳، در شهر ارومیه ۲ بیمارستان (دولتی و خصوصی) با ظرفیت ۹۰۲ تخت در دست احداث بود. بر اساس آمار ارائه شده مرکز آمار ایران در سال ۸۲ تراکم نسبی جمعیت استان ۴/۷۵ نفر در کیلومتر مربع، میزان شهرنشینی ۹/۵۹ درصد، میزان جوانی جمعیت ۳/۴۰ درصد، میزان باسوادی ۶۹ درصد، میزان اشتغال ۱/۸۹ درصد و میزان بیکاری ۹/۱۰ درصد می باشد.

با توجه به شرایط جغرافیایی مهمترین اشتغال در شهرستان ارومیه، کشاورزی بوده و اکثر صنایع آن نیز وابسته به کشاورزی است. مانند کارخانه قند، تحقیقات توتون شیر پاستوریزه، تهیه آب انگور، تهیه رب گوجه فرنگی، کارخانه سبزی پاک کنی و سردخانه ها برای نگهداری میوه و سایر مواد غذایی. ارومیه از نظر کشاورزی و باغداری و دامداری خودکفا بوده و در رشته دامپروری مقام اول را در کشور داراست. ارومیه با توجه به حاصلخیزی خاک از نظر کشاورزی در حد خودکفایی اهالی و ارسال به سایر استان ها یا صدور به خارج قرار دارد. ۷۰ درصد زمین های زیر کشت این مناطق به کاشت گندم اختصاص داشته که مشتمل بر ۳۲ رقم می باشد. کشت چغندر قند برای تامین مواد اولیه کارخانه قندان دارای اهمیت است. ارومیه همچنین یکی از مراکز مهم کشت توتون آذربایجان است. از جمله محصولات این شهر حاصلخیز انگور و پس از آن سیب درختی است که به مقدار بسیار مرغوب به دست آمده و به کشورهای روسیه و آلمان صادر می گردد. آب انگور به صورت بسته بندی های استاندارد در تمامی کشور توزیع می شود که از اهمیت خاصی برخوردار است. پرورش طیور و مرغداری همواره در آن معمول بوده و تاسیسات نوین علمی بدین منظور وجود دارد. به طور کلی از حیث منابع طبیعی و انسانی یکی از غنی ترین مناطق آذربایجان بوده و از مهمترین مراکز فعالیت اقتصادی کشور به شمار می رود. این شهر (و به طور کلی استان آذربایجان غربی) طی دو هفته اخیر به دلیل امکانات فراوان مهاجرپذیر بوده است. بر اساس آمار سال ۸۲ مرکز آمار ایران، در این استان و دربخش های مختلف زراعت ۱۵۲۰۵۷ نفر، باغداری ۹۱۸۹۶ نفر، تولید گلخانه ای ۳۳ نفر، پرورش طیور خانگی ۱۲۳۱۰۸ نفر، پرورش زنبور عسل ۵۵۰۶ نفر، پرورش دام بزرگ ۹۸۶۶۹ نفر و پرورش دام کوچک ۶۷۱۱۱ نفر فعالیت دارند.

شهر ارومیه از قرن ها پیش مهد تمدن و دانش بوده و تپه های تاریخی گوی و حسنلو گواه این مدعاست. مدفن چند تن از حواریون زرتشت (ع) در گوی تپه که در ۶ کیلومتری جنوب شرقی آن واقع است، گویای آن است که این شهر یکی از کانون های مذهبی و علمی گذشته بوده است. پس از ظهور اسلام این شهر بعد از مراغه دومین شهر آذربایجان به شمار می رفته است.

در سال ۱۲۲۹ هجری شمسی، نخستین مدرسه عالی که به منزله دانشکده پزشکی بوده، در ارومیه افتتاح گردید. دانشکده ها و دانشگاه های کنونی ارومیه عبارتند از: دانشکده کشاورزی (۱۳۳۴)، دانشگاه ارومیه (۱۳۵۶)، دانشگاه آزاد اسلامی (۱۳۶۷) و دانشگاه پیام نور (۱۳۶۶.)

آثار باستانی به دست آمده از این شهر، خصوصا گوی تپه، تویراق قلعه، چیچکلو و حسنلو در سال های ۱۳۱۳ و بعدها در ۱۳۳۷ که شامل گوشواره های خوشه ای و اناری، دستبندها، گردن بندها، پیشانی بندها، دگمه ها و یا یک جام طلای ناب و بی نظیر بوده متعلق به عصر حکومت مانتائی ها بوده، قدمتی حدود ۴۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح (ع) را به اثبات می رساند. این موضوع در کتاب “حفریات در آذربایجان” چاپ لندن ۱۹۴۸-۱۹۵۱ به قلم بورتون براون که خود کاوش های حفاری را در این استان بر عهده داشته، صراحتا قید شده است.

برخی ارومیه را زادگاه حضرت زرتشت (ع) می دانند. مطابق نوشته های اوستا، این پیامبر در اواسط سده هفتم پیش از میلاد در کنار رود دانیتا که از رودهای آذربایجان غربی می باشد، به دعوت مردم به خداپرستی پرداخته است. در معجم البلدان و نزهه القلوب این شهر را بسیار آباد با ۱۲۰ پارچه آبادی به همراه درختان میوه بسیار مانند انگور، گلابی، زردآلو و ۷۴۰۰۰ دینار حقوق دیوانی، در سال ۶۱۷ هجری قمری قید کرده اند. از آنجا که از قرن پانزدهم میلادی شهری سرحدی محسوب می شده، دارای برج و باروهای مهمی گردید. برج سه گنبد و مسجد جامع ارومیه هر دو یادگار عظمت تمدن اسلامی به شمار می روند.

آتشکده تمر، واقع در ۲ کیلومتری قریه تمر و حومه قوشچی، بخش قلعه، واقع در ۲ کیلومتری شمال شرقی ساحل دریاچه ارومیه، تپه حسنلو، واقع در نقده، تپه کردلر، واقع در حاشیه جنوب غربی جاده ارومیه، گلمانخانه، خان تختی، واقع در کوه قریه خان تختی – حجاری اردشیر بابکان، سه گنبد، واقع در داخل شهر آثار عهد سلجوقیان، قلمه دیم دیم، واقع در محل برادوست، قلعه شهر بابک، واقع در صومای، کاظم داشی، واقع در دریاچه ارومیه، به صورت شبه جزیره، کلیسای ننه مریم، واقع در داخل شهر، آثار عتیقه گوی تپه، واقع در قریه گوی تپه سه کیلومتری ارومیه، مسجد جامع، واقع در مرکز شهر، مسجد سردار، واقع در مرکز شهر، قوچ سنگی، امامزاده ابراهیم، امامزاده محمد، مسجد مناره، بازار، ساختمان شهرداری و موزه تاریخ طبیعی از بناهای تاریخی و دیدنی ارومیه هستند. این شهر دارای ۵ گردشگاه و ۵ بوستان مهم و زیبا است و سوغاتی همچون صنایع دستی، حلوای گردو و انواع عرقیات دارد.

مراجع:

۱) شناخت شهرهای ایران، تالیف عبدالحسین سعیدیان، انتشارات علم و زندگی، چاپ ۱۳۸۳

۲) اطلس راه های ایران، موسسه گیتاشناسی، واحد پژوهش، سعید بختیاری، چاپ ۱۳۸۵

۳) پایگاه اطلاع رسانی مرکز آمار ایران به نشانی: www.sci.org.ir

http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1319990

روزنامه آفرینش / شهر آب در آیینه تاریخ

در کتاب (آذربایجان غربی در سیر تاریخ) آمده که شهر ارومیه با دریاچه ای که بر ساحل غریبش نشسته، همنام است.

ارومیه در زبان سریانی اورمیا تلفظ و در پارسی ارومی و ارومیه، در عربی ارومیه, در ترکیه اورمیه و در ارومنی ارمی تلفظ می شود و به جرات می توان گفت منشا» آن فارسی نیست.

گروهی از دانشمندان بر این عقیده هستند که این نام از دو واژه آرامی اور به معنی شهر و میاه به معنی آب تشکیل شده که معنای شهر آب را تداعی می کند. همچنین منطقه اورمان در غرب ایران نیز احتمالا از این مقوله مستثنی نیست. نام های منسوب به این شهر را اورموی، ارموی، گاهی ارومیه ای و ارومچی می خوانند.

ارومیه از سوی غالب مورخان و جغرافی نگاران ایرانی، زادگاه زرتشت قلمداد شده است. تا این اواخر نیز مردم منطقه، غاری را در شمال شرقی شهر نشان کرده بودند و معتقدند که زرتشت در آن مکان زندگی می کرده است. وجود همین عقاید، صرف نظر از اینکه تا چه اندازه به حقیقت نزدیک است، خود حاکی از اهمیت این شهر از نظر کیش زرتشی دارد.

عده ای می گویند: ارومیه یک لغت کلدانی است و از دو واژه (اور) به معنی نزدیک و (میه) به معنی دریا گرفته شده است. سابقا نیز به آن، شهر نزدیک دریا می گفتند. برخی دیگر معتقدند: ارومیه در گذشته (خورومه) بوده که یک لغت فارسی است و از دو کلمه ( خور) به معنی خورشید و (مه) به معنای ماه ساخته شده است. دلیل اطلاق نام خورشید و ماه به شهر رضائیه از آن جهت است که زیبایی های طبیعی این نقطه، طعنه به زیبایی خورشید و ماه می زند.

قدمت شهر رضائیه با قدمت شهرهای تاریخی و باستانی سارد و نینوا برابری می کند، اما از این دو شهر قدیمی اثری جز توده ای خاک برجای نمانده، در حالی که ارومیه پس از چندین قرن هنوز پابرجاست و به عنوان یکی از زیباترین شهرهای ایران به شمار می رود.

در ساحل غربی و جنوبی دریاچه ارومیه نواحی (ارومیه، سلماس, ساوجبلاغ و…) از دو هزار سال قبل از میلاد مسیح، مردمی ساکن بودند که در معرض هجوم آشوری ها و اورارتوها قرار داشتند. مدتی نیز این نواحی “پارسوا” نامیده می شد سکنه آن از نژاد آریایی بودند که در ۸۱۵ سال قبل از میلاد به سمت جنوب سرازیر شدند و به پارس رسیدند.

سر اورل استین انگلیسی که به همراه هیاتی در سال ۱۳۱۴ شمسی به ارومیه سفر کرد، در مورد قدمت این شهر معتقد است: رضائیه از قدیمی ترین بلاد ایران است و از روی آثار و وسایل مکشوفه در اشنویه و تپه حسنلو و قبوری که در سلدوز کشف شده، قدمت آن به ۴ هزار سال قبل بازمی گردد.

شهر ارومیه که محل تولد زرتشت نام گرفته، در صحرای وسیعی واقع شده است. اراضی آن از رودخانه شهر “شهرچای” مشروب می شود و در حوالی آن شهر، گندم فراوان یافت می شود. دریاچه ارومیه که یکصد فرسنگ از آن فاصله دارد، از آب شرب برخوردار است. اطراف این شهر را کوهستان و دره های خوش آب و علف فرا گرفته است. در ارومیه دهات حاصلخیز به وفور یافت می شود.

از مطالب کتب جغرافیا در گذشته چنین برمی آید که ارومیه شهری زیبا و پر نعمت بوده و تاکستان های انگور فراوانی داشته است. فراوانی درخت مو در اطراف ارومیه به قدری بوده که ۳۰ نوع انگور در آن به عمل می آمده است. پس از گذشت زمان، میزان تولید انگور ارومیه کاهش یافت و به جای برخی از تاکستان ها، درخت سیب کاشتند. در حال حاضر علاوه بر انگور، سیب، گلابی، چغندرقند و دانه های روغنی نیز در اطراف ارومیه کاشته می شود.

رودخانه های اطراف ارومیه عبارتند از: باراندوز چای، رومنه چای، نازلوچای، و شهر چای که به دریاچه ارومیه سرازیر می شوند.

نام شهر ارومیه از سال ۱۳۰۵ شمسی به رضاییه تغییر یافت و پس از پیروزی انقلاب اسلامی، دوباره به نام اصلی بازگشت. عده ای معتقدند زبان ترکی از زبان های اولی ساکنان این سرزمین است. جانب داران این نظر می گویند: آذربایجان از دوران انسان های اولیه مسکونی بوده و بارها مسکن اقوام و طوایف مختلف گشته است. طوایف و قبایلی نیز از این مکان به دیگر نقاط کوچ کرده اند و گاهی پس از مدت ها به همین مکان باز گشته اند. به همین دلیل می توان گفت: ارومیه، سرزمین گذرگاه و محل سکونت اقوام مختلف بوده است. قبایل ترک زبان نیز از جمله اقوامی بودند که از دیرباز در این سرزمین اقامت داشتند اما آغاز اقامت آنها در این مکان در ابهام مانده است.

ریشه زبان ترکی آذری مربوط به زبان مادهاست که در اثر گذشت زمان تحت تاثیر زبان های فارسی، عربی، ترکی قرار گرفته است. زبان عادی این منطقه از ریشه زبان های هند و اروپایی است.

از اوایل قرن سوم هجری به تدریج پای امرای ترک آسیای مرکزی به آذربایجان باز شد و از قرن پنجم هجری نیز مهاجرت تیره های مختلف ترک به این سامان آغاز شد. در نتیجه اختلاط زبان ترکی آسیای مرکزی با فارسی آذری، زبان ترکی آذری پدید آمده است.

در مورد زبان کردی باید گفت عده ای کردی را لهجه ای از زبان فارسی و گروهی دیگر آن را زبانی مستقل می دانند. یکهزار سال پیش از میلاد مسیح، آریاها به زبان اوستایی تکلم می کردند که پدر تمام زبان های مادی، پارسی و هندی بوده است. زبان کردی نیز از ریشه همان زبان اوستایی است که در میان لهجه های کردی، لهجه مکری شیرین تر و مقبول تر و نزدیک به زبان اوستا است.

http://afarineshdaily.ir/afarinesh/News.aspx?NID=17147

جغرافیا و اقلیم

دانشنامه ویکی‌پدیا / وضعیت طبیعی ارومیه

جغرافیا

ارومیه با داشتن موقعیت ممتاز جغرافیایی در ۲۰ کیلومتری دریاچه ارومیه قرار دارد.[۲۴] ارتفاع ارومیه ۱۳۳۲ متر از آب‌های آزاد است.[۲۵] ارومیه در دشت ارومیه واقع شده است که ارتفاعاتی چون کوه سیر، کوه قیزقلعه، کوه جهودها، کوه چهل مر شهیدان، کوه ماه، کوه علی پنجه سی و کوه علی ایمان آن را احاطه کرده‌اند.[۲۶] در واقع ارومیه بین دریاچه ارومیه و دیوارهٔ کوه‌های غرب استان واقع شده است.[۲۷]

موقعیت جغرافیایی

شهر ارومیه روی مدار ۳۷ درجه و ۳۲ دقیقه در نیم‌کره شمالی از خط استوا قرار گرفته است. همچنین این شهر روی نصف النهار ۴۵ درجه و ۲ دقیقه طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ قرار دارد.[۱۹]

رودخانه‌ها

رودخانه شهرچای یا برده سور از دره بیقار ترکیه سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از ناحیه کوهستانی دشت ارومیه از میان شهر عبور می‌کند و به دریاچه ارومیه می‌ریزد.[۱۹][۲۹]

آب و هوا

آب و هوای ارومیه با متوسط درجه حرارت ۸/۹ درجه سانتی‌گراد در تابستان تقریباً گرم و در زمستان سرد می‌باشد. دوره بارندگی از اواخر مهر و ابتدای آبان شروع شده و تا خرداد ادامه دارد.[۲۷] میانگین دوره بارش ۹۳ روزه در ارومیه ۳۶۰ میلی‌متر[۳۰] و میانگین بارش بلندمدت ارومیه ۲۳۸/۲ میلی‌متر است.[۳۱] روزهای یخبندان ارومیه در آبان ۱۹ روز، در آذر ۲۷ روز، در دی ۳۰ روز، در بهمن ۲۸ روز، در اسفند ۱۴ روز و در فروردین ۶ روز می‌باشد. در مجموع ۱۲۰ روز از سال در ارومیه یخبندان است. میانگین سرعت باد در ارومیه ۱۰/۵ متر بر ثانیه است؛ که اردیبهشت و اسفند با ۱۶ متر بر ثانیه حداکثر سرعت باد و دی و بهمن با ۷ متر بر ثانیه حداقل سرعت باد را دارند.[۲۷]

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87#.D9.88.D8.B6.D8.B9.DB.8C.D8.AA_.D8.B7.D8.A8.DB.8C.D8.B9.DB.8C

گروه جغرافیای طبیعی دانشگاه ارومیه / بررسی و طبقه بندی اقلیمی شهر ارومیه بر اساس نظریات و روشهای اقلیمی

نوشته: یونس قاسمی

۱. اصول تقسیم بندی اقلیمی:

– درک این واقعیت که اقلیم یک متغیر فضایی – مکانی ممتد است.

– در نظر گرفتن هدف تقسیم بندی اقلیمی که عبارت است از:

– کشف نظم موجود در اوضاع آب و هوایی کل سطح زمین

شناخت جامع پدیده های اصلی اقلیمی در مقیاسهای مختلف مکانی

– جدا کردن تیپ های مختلف آب و هوایی از یکدیگر است.

۲. مشکلات طبقه بندی اقلیمی:

• معیار انتخاب شده برای تقسیم بندی به جای عناصر اقلیمی ، پدیده های دیگر مانند نوع پوشش گیاهی، نوع خاک و… است.

• از تمام عناصر اقلیمی استفاده نمی گردد.

• عوامل بیرونی مانند گردش عمومی جو و توده های هوا بررسی نمی گردد.

• معیار های تقسیم بندی اختیاری است.

• در طبقه بندی ها میانگین ها مورد استفاده قرار می گیرند.

روشهای طبقه بندی اقلیمی:

روشهای تجربی

روشهای ژنتیک یا طبقه بندی هیدرولوژی

برای خواندن متن کامل روی لینک زیر کلیک کنید:

http://galin.blogfa.com/post-75.aspx

پایگاه مجلات تخصصی نور / بررسی تغییرات پارامترهای هواشناسی موثر بر اقلیم ارومیه

نویسندگان: بهمنش،جواد؛ آزاد طلاتپه،نسرین

یکی از خواص چرخه اتمسفری تغییرات اقلیمی است، به­طوری که نوساناتی را در پارامتر­های هواشناسی ایجاد می­کند. این نوسانات در بسیاری از نقاط دنیا شدید بوده و منابع آب و خاک توسط آن­ها متأثر می­شود. لذا جهت آمادگی در برابر اثرات نامطلوب پدیده تغییر اقلیم و اتخاذ برنامه­های مناسب توسعه و مدیریت منابع آب، بررسی تغییرات متغیرهای هواشناسی در هر منطقه اقدامی ضروری است. هدف از این مطالعه، بررسی تغییر اقلیم در منطقه ارومیه بود. در این تحقیق روند تغییرات پارامترهای درجه حرارت، بارندگی، درصد رطوبت، ساعات آفتابی و تبخیر-تعرق پتانسیل مورد مطالعه قرار گرفت. بدین منظور از داده­های روزانه ایستگاه سینوپتیک ارومیه با دوره آماری ۴۰ ساله (۱۳۸۹-۱۳۵۰) استفاده شد. آزمون آماری من-کندال در سطح اطمینان ۹۵ درصد جهت بررسی وجود روند معنی­دار در این پارامترها به­کار گرفته شد. بررسی­ها نشان داد که روند تغییرات درجه حرارت بیشینه، کمینه و متوسط درجه حرارت افزایشی و در سطح اطمینان ۹۵ درصد معنی­دار بود. میزان بارندگی ارومیه با شیب ۲۶/۲- کاهش یافته که این کاهش معنی­دار بود. ساعات آفتابی شیب مثبت و معنی­دار داشت. اما شیب منفی درصد رطوبت و شیب مثبت تبخیر- تعرق پتانسیل (۰۰۶۸/۰) معنی­دار نبود. بررسی­های ماهانه نشان داد متوسط درجه حرارت در همه ماه­های سال شیب مثبت داشت اما این شیب مثبت در همه ماه­های سال معنی­دار نبود. سایر پارامترها در برخی ماه­ها دارای شیب افزایشی و در برخی ماه­ها شیب کاهشی داشت.

کلیدواژه ها : ارومیه ،تغییر اقلیم ،درجه حرارت ،بارندگی ،تبخیر – تعرق پتانسیل ،من کندال

لینک دسترسی به متن کامل مقاله:

http://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1068010/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%AA%D8%BA%DB%8C%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AA-%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%85%D8%AA%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87?q=%D8%AC%D8%BA%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%20%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85%20%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87&score=1205.0796&rownumber=1

سیویلیکا / بررسی آسایش اقلیمی شهرستان ارومیه و تبریز با استفاده از مدل دمای موثر

نویسندگان: ناهید قلی‌نژاد ، اکرم کمانی

چکیده مقاله:

در این مقاله با استفاده از شاخص دمای موثر به بررسی اقلیم گردشگری دو شهر ارومیه و تبریز پرداخته شده است. این شاخص با استفاده از پارامترهای میانگین دمای روزانه و رطوبت نسبی، شرایط اقلیمی را برای فعالیت گردشگری و توریسم مورد ارزیابی قرار می دهد. هدف این تحقیق شناخت آسایش زیست اقلیمی ماهانه این دو شهرستان با روش شاخص دمای موثر می باشد تا شرایط آسایشی مطلوب ارومیه و تبریز در مقیاس ماهانه تعیین گردد. در این بررسی شاخص مورد نظر برای دو ایستگاه سینوپتیک ارومیه و تبریز در دوره آماری ۵۵ ساله ۲۰۰۵-۱۹۵۱ ( محاسبه شد. نتایج این بررسی نشان داد که این دو شهر در طی ماه های فصل تابستان یعنی ژولای و آگوست (تیر و مرداد) از شرایط مطلوب و آسایش اقلیمی برای گردشگران برخوردار می باشند. در ماه ژانویه (دی) شرایط سرد، در دو ماه ژوئن و سپتامبر (خرداد و شهریور) شرایط بیوکلیمایی خنک و در شش ماه بقیه سال، یعنی بهمن، اسفند، فروردین، اردیبهشت، مهر، آبان و آذر این دو ایستگاه با داشتن وضعیت اقلیمی خیلی خنک از محدوده آسایش زیست اقلیمی خارج است.

کلیدواژه‌ها:

گردشگری، شرایط بیوکلیمایی، دمای موثر، آسایش اقلیمی، سینوپتیک

لینک دسترسی به مقاله:

http://www.civilica.com/Paper-IGSCUT04-IGSCUT04_166.html

جمعیت و اقوام

دانشنامه ویکی‌پدیا / جمعیت‌شناسی تاریخی منطقه ارومیه

طبق سرشماری سال ۱۳۹۰ با ۶۶۷٬۴۹۹ نفر جمعیت، ارومیه دهمین شهر پرجمعیت ایران و دومین شهر پرجمعیت منطقهٔ شمال‌غرب ایران است. ارومیه به دلایل وجود اقوام و ادیان و مذاهب گوناگون، همواره بستر ستیزهای قومیتی بوده است. در واقع هرکدام از اقوام این شهر چون ترک‌های آذری، کردها، آشوریان و ارامنه این شهر را از آن خود می‌دانند و همین عامل بستر ستیزهای قومیتی را در این شهر فراهم آورده است.

سرهنگ میهن اوضاع ارومیه را در اوایل دهه بیست خورشیدی اینگونه توصیف می‌کند:[۱]

«… سه قسمت عمده کرد، آثوری و عجم (منظور از عجم ساکنین شهر و رعایای شیعه مذهب ترک زبان هستند)… این سه طبقه بر اثر پیشینه خصومت آمیز خونینی که از دیر زمانی با هم دارند کاملاً مخالف یکدیگر بوده، یگانه آمال و آرزوی آنان نابود ساختن و انتقامجویی از دشمنان خود می‌باشد…»

آمارها[ویرایش]

در اوایل دوره اسلامی کردها و مسیحیان، آذری ها ساکنان ارومیه را تشکیل می‌دادند.[۲]

در یک سند دست اول مربوط به سده ۱۲ق/۱۸م که عثمانی‌ها از مردم ارومیه مالیات می‌گرفتند. از مجموع ۱۵۰۶ مودی مالیاتی شهر ارومیه ،۱۴۵۴ مودی ترک و ترکمن -که ۱۱۱ آنان کوچنده و ۱۳۴۳ نفر آنان یکجانشین بودند-،۴۵ نفر یهودی ،۳ نفر مسیحی و ۴ نفر گبر عنوان شده‌اند.[۳]

طبق یک مطالعه از ترکیب قومی خانوارهای نمونه و مورد بررسی در سطح شهر ارومیه که حدود سال ۱۳۷۹ انجام گرفت نشان می‌دهد که ترک زبانان ۸۵٫۷٪ درصد خانوارهای نمونه را به خود اختصاص داده و کردزبان‌ها حدود ۱۰٫۵٪ بوده‌اند. در این آمارگیری نمونه‌ای درصد آشوری‌ها، فارس‌زبان‌ها و ارمنی‌ها در شهر ارومیه به ترتیب ۱٫۷، ۱٫۶ و ۰٫۵ بود.[۴]

بر طبق آماری منتشره در سال ۱۳۷۶ ،۶۳ در صد شهرستان ارومیه را مسلمانان اثنی عشری، ۳۳ درصد را مسلمانان سنی شافعی و حنفی و همچنین ۱ درصد را مسیحیان آشوری و ارمنی تشکیل می‌دادند.[۵]

اقوام ارومیه قبل از اسلام[ویرایش]

از هزاره سوم تا ابتدای هزاره اول پیش از میلاد اطلاعی از اقوام استان آذربایجان غربی موجود نیست؛ البته بجز اطلاعات پراکنده‌ای که از لولوبی‌ها و گوتی‌ها در دست است.[۶]

پارسواها ،بییانیا ،هوری‌ها ،نایری‌ها ،موصا صیری‌ها ،آشوری‌ها و ماناها، اقوام ساکن در جلگه ارومیه را در هزاره اول پیش از میلاد تشکیل می‌دادند.[۶]

در سالنامه‌های آشوری آمده است که منطقه شمالی دریاچه ارومیه در دست اورارتو بوده و جنوب آن در دست ماننا و ارومیه نیز یک منطقه چند قومیتی بوده است.[۷]

و پارسیان در مهاجرت خود از ایران‌ویج نخست در غرب و جنوب دریاچه ارومیه ساکن شدند ولی پس از آن به مهاجرت خود ادامه دادند و تا سرزمین پارس (استان فارس) پیش رفتند.[۸]

ترک‌ها

اغوزها[ویرایش]

نوشتار اصلی: اغوز

همهٔ اغوزها از آذربایجان مراجعت نکرده و عده‌ای در منطقه ماندند. احتمالاً این عده در ارومیه ساکن بودند. اغوزهای تحت امر دانا که در ارومیه مانده بودند، بعد از خروج از شهر به ارامنه حمله کرده عدهٔ زیادی را کشتند یا اسیر نمودند و غنایمی به دست آوردند. کردهای هذبانی تحت امر ابوالهیجا که ساکن حوالی ارومیه بودند، به جنگ با اغوزها پرداختند. اغوزها بعد از غارت روستاهای کردها عدهٔ زیادی از آنان را کشتند. سکونت اغوزها در ارومیه و دادن شهر به عنوان تیول به آنان می‌باید در ارتباط با ازدواج فرمانده اغوزها با یکی از اقربای وهسودان، حاکم آذربایجان، صورت پذیرفته باشد. چون ابوالهیجا رئیس کردهای این منطقه با وهسودان عداوت داشت.[۹]

یوه‌ها[ویرایش]

نوشتار اصلی: ایوا (ایل)

شمار زیادی از یوه‌ها در اوایل قرن ۱۲م در ارومیه می‌زیستند؛ آنطور که می‌توانستند ۱۰ هزار مرد جنگی را برای نبر حاضر کنند. این شاخه از یوه‌ها که شاخه‌ای جدا از یوه‌های سلیمانشاه بودند. به هیچ وجه حرف‌شنوی از سلطان جلا الدین نداشتند. با راهزنی و حجوم به سرزمن‌های همسایه، ترس و وحشت در دل اهالی افکنده بودند. علاوه بر ارومیه و اشنویه که در دستشان بود از اهالی خوی نیز خراج می‌گرفتند. در نهایت جلا الدین به خواهش همسرش -دختر طغرل سوم- در سال ۶۲۳ق/۱۲۲۶م به یوه‌ها حمله کرد. او پس از محاصر آنان به کشتار وسیع آنان دست زد. خانواده‌هایشان را به اسارت و احشامشان را به غنیمت برد. این احشام که عبارت از گله‌های گوسفند بودند به قدری زیاد بودند که ۳۰ هزار درهم درآمد نصیب خزانه جلال الدین کرد. ۶ سال پس از این رویداد بقیه آنان به دلیل حمله مغول‌ها به سرزمین‌های غربی رفتند.[۱۰] گویا بعدها آنان در آناتولی به سپاه قاضی غزالدین وزیر ملحق شدند.[۱۱]

افشار[ویرایش]

نوشتار اصلی: افشار ارومی

ارومیه یکی از سکونت‌گاه‌های ایل افشار است.[۱۲] گویا نخستین دسته از افشارها که به ارومیه آمدند، افشارهایی بودند که به همراه گرگین بیگ اوصانلو در سال ۸۰۲ قمری در توپراق قلعه، محل حاکم نشین ارومیه، استقرار یافتند.[۱۳] از زمان آمدن اوصانلوها به ایران اطلاع دقیقی در دست نیست. در گزارشی مربوط به افشارهای حاکم ارومیه ذکر شده که امیرتیمور، گرگین‌بیگ اوصانلو را برای سرکوب کردها و عشایر شورشی ارومیه، در سال ۸۰۲ق به حکومت آن منصوب نمود. پس از او دو پسرش یکی بعد از دیگری به حکومت ارومیه رسیدند.[۱۴]

شاه عباس یکم، منطقه ارومیه را به عنوان اقطاع به کلبعلی خان ایمانلو داد.[۱۵] ترکان بوربور در نیمهٔ اول قرن یازدهم همراه سایر طوایف افشار به ارومیه کوچیدند.[۱۶] از دهه ۱۷۶۰ میلادی، افشارهای ارومیه یکی از گروه‌های قزلباشی بودند که زندیه برای استحکام ارتش از آنها استفاده کرد.[۱۷]

ترک‌های سنی[ویرایش]

نوشتار اصلی: کره‌سنی

ترک‌های سنی به صورت گسترده در شهر ارومیه زندگی می‌کنند.[۱۸] آنان همچنین در دهستان دول، در جنوب شرقی ارومیه زندگی می‌کنند. آنانی که در دهستان دول زندگی می‌کنند امروزه دیگر به زبان کردی صحبت می‌کنند.[۱۹]

ایل قره‌داغ[ویرایش]

نوشتار اصلی: قره‌داغی‌ها

تعداد معدوی از اهالی ایل قره داغ در دهستان انزل شمالی و جنوبی زندگی می‌کنند.[۲۰]

کردها[ویرایش]

نوشتار اصلی: کردهای ایران

عمده کردهای ارومیه با لهجه کرمانجی و قسمت‌های جنوبی آن به لهجه سورانی صحبت می‌کنند.

در اوایل دوره اسلامی کردها و مسیحیان، ساکنان ارومیه را تشکیل می‌دادند.[۲] تا اواخر قرن دهم هجری، ارومیه هنوز یک شهر عمدتاً کردنشین سنی مذهب بود.[۲۱]

هزبانیان[ویرایش]

هزبانیان دودمانی کردتبار بودند که در نخستین سده‌های ورود اسلام به ایران از اطاعت عباسیان سر باز زده و بر آذربایجان و ارمنستان سکنی داشته و حکم می‌راندند ایشان شهر ارومیه را مرکز فرمانروایی خود قرار داده بودند.[۲۲]

برادوست[ویرایش]

نوشتار‌های اصلی: برادوست و امارت برادوست

ایل برادوست یا اتحادیه عشایری برادوست، روزگاری در ناحیه وسیع از ارومیه زندگی می‌کردند و حکم می‌راندند؛ ولی پس نبر دیمدم و آمدن افشارها این اتحادیه از هم پاشید و حضورشان در ارومیه کم رنگ و محو شد.[۲۳][۲۴]

بیگ‌زاده

اتحادیه عشایری بیگ‌زاده[۲۵] در جنوب ارومیه زندگی می‌کنند.[۲۶]

شکاکها[ویرایش]

نوشتار اصلی: ایل شکاک

ایل شکاک در شمالغربی شهرستان، در بخش صومای برادوست می‌زیند.[۱۲][۲۷]

هرکی[ویرایش]

نوشتار اصلی: ایل هرکی

مردمان ایل هرکی در غرب و جنوب غربی ارومیه می‌زیند.[۲۸]

گورک[ویرایش]

ایل گورک یکی از عشایر شهرستان ارومیه هستند.[۱]

دری[ویرایش]

ایل دری یکی از عشایر شهرستان ارومیه هستند.

برای خواندن ادامه مطلب روی لینک زیر کلیک کنید:

https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%AC%D9%85%D8%B9%DB%8C%D8%AA%E2%80%8C%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87_%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87

آژانس خبری – تحلیلی زریان / شهرهای آذربایجان غربی چقدر جمعیت دارند؟

جمعیت شهرنشین ایران در سدهٔ اخیر رشد چشم‌گیری داشته‌است. در نخستین سرشماری رسمی ایران که در سال ۱۳۳۵ صورت گرفت، از کلّ جمعیت ایران (۱۸٬۹۵۴٬۷۰۴ نفر) حدود ۳۲ درصد (۶٬۰۰۲٬۶۲۱ نفر) در شهرها ساکن بوده‌اند.

به گزارش خبرنگار زریان؛ در این سرشماری، پس از تهران که با ۱٬۵۶۰٬۹۳۴ نفر پرجمعیت‌ترین شهر ایران بود، شهرهای تبریز، مشهد، اصفهان، آبادان، شیراز، کرمانشاه، اهواز و رشت به ترتیب در رده‌های بعدی قرار داشتند. این در حالی است که در سرشماری رسمی که در سال ۱۳۸۵ انجام گرفت، جمعیت شهرنشین ایران ۴۸٬۲۵۹٬۹۶۴ نفر بوده و ۶۸ درصد از کل جمعیت ایران (۷۰٬۴۹۵٬۷۸۲ نفر) را شامل شده‌است.

مهم‌ترین دلیل این افزایش، مهاجرت مردم از روستاها به شهرها بوده‌است؛ البته عواملی چون تبدیل روستاهای بزرگ به شهر نیز در آن نقش داشته‌اند.در آخرین سرشماری سال ۱۳۹۰ انجام گرفت جمعیت کشور بالغ بر ۷۵،۱۴۹،۶۶۹ تن بوده است.

رشد تعجب‌برانگیز شهر کرج به‌جهت نزدیکی به پایتخت، افزایش بسیار زیادی داشته و از یک شهر کوچک با ۱۴٬۵۲۶ نفر جمعیت در سال ۱۳۳۵ خورشیدی به یک کلان‌شهر با ۱٬۳۷۷٬۴۵۰ نفر جمعیت در سال ۱۳۸۵ خورشیدی تبدیل شده‌است.

جنگ ایران و عراق در متراکم کردن حجم و توزیع جمعیت شهرهای درگیر، تاثیر بسزایی داشت

سایت اقتصاد ایران، در جدولی جمعیت شهرهای ایران را به همراه رتبه این شهرها در کل کشور استانها خود را منتشر کرده است که جمعیت شهرهای آذربایجان غربی به شرح زیر است:

برای خواندن مطلب و مشاهده جدول روی لینک زیر کلیک کنید:

http://www.ziryan.ir/NewsDetail.aspx?itemid=3870

سیویلیکا / بررسی نقش حقوق شهروندی اقوام وادیان در بافت تاریخی شهر ارومیه

نویسندگان: مجید زارعی، ائلناز ضرغامی سلطان احمدی

چکیده مقاله:

خداوند در قرآن کریم می فرماید: ای مردم ما همه شما را نخست از مرد و زنی آفریدیم و آنگاه شعبه های بسیار و فرق مختلف گردانیدیم تا یکدیگر را بشناسید بزرگوارترین شما نزد خدا با تقواترین مردمند و خدا کاملا آگاه است حجرات،آیه ۳۱ . در این آیه اصل زندگی اجتماعی تثبیت شده است درواقع اسلام بیش از آن که به کالبد شهر بپردازد، روح و شرایط زندگی در یک اجتماع انسانی را مد نظر قرار می دهد که البته برآیند کالبدی آن شهر ها از جمله شهرهای اسلامی خواهند بود.در بسیاری از شهرها اقوام و مذاهب مختلفی در کنار هم زندگی می کنند و با همدیگر تعامل و مشارکت دارند بدون این که با همدیگر به جنگ و جدال بپردازند و همین عامل در شکل گیری بناها و بافت های شهری تاثیر بسزایی داشته است. در میان این شهرها، بافت تاریخی شهر ارومیه نمونه بارز و زنده این نمونه می باشد. شواهد و اسناد تاریخی نشان می دهد که در این شهر اقوام و ادیان مختلف مسلمانان،مسیحیان ویهودیان در محلاتی جداگانه زندگی می کردند و همه آن ها با همدیگر یک انسجام و کل واحدی را تشکیل داده و سبب شکل گیری بافت تاریخی شهر شده بودند. لذا این مطالعه در صدد است که نقش اقوام و ادیان را در بافت تاریخی شهر و تعامل میان آن ها که در حقوق شهروندی میان اقوام و ادیان متجلی می شود، به روش توصیفی- تحلیلی و با استفاده از مطالعه ی کتابخانه ای و برداشت میدانی مشخص نماید.در این راستا بافت تاریخی شهر ارومیه که نمونه بارز و زنده این مورد می باشد، مورد مطالعه قرار گرفت و این نتیجه حاصل شد که دین و قومیت نقش موثری را در ایجاد وحدت و اتحاد ایفا می نماید و اقوام و ادیان مختلف نقش با اهمیتی را در ساختار اصلی این شهر دارا می باشد.

کلیدواژه‌ها:

حقوق شهروندی، اقوام وادیان، بافت تاریخی، ارومیه

برای دسترسی به مقاله روی لینک زیر کلیک کنید:

http://www.civilica.com/Paper-CEAE01-CEAE01_347.html

خبرگزاری آذربایجان غربی / نشست هم‌اندیشی حقوق اقوام در ارومیه

ه گزارش خبرگزاری صدا و سیما مرکز آذربایجان غربی، در این نشست دکتر میری عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم انسانی و نشست هم اندیشی حقوق اقوام در ارومیهتحقیقات فرهنگی کشور با اشاره به تنوع قومیتی در آذربایجان غربی، بر اهمیت همگرایی و وحدت در این خطه از ایران اسلامی تاکید کرد و گفت: تنوع قومیتی به گفته قرآن کریم از جمله آیات الهی است و باید از فرصتها و ظرفیت های موجود در حوزه تنوع قومیتی در این استان برای هم افزایی در موضوعات مختلف بویژه حقوق شهروندی مورد استفاده قرار گیرد.

حجت الاسلام کریمی مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان هم با اشاره به تعامل بین اقوام و ادیان در آذرباین غربی گفت: مردم آذربایجان غربی که بهشت اقوام و ادیان نام گرفته است برای تأمین امنیت کشور ۱۲ هزار شهید تقدیم نظام و انتقلاب کرده اند که خود نشانگر دوشادوشی اقوام و ادیان در این استان برای دفاع از کیان ایران اسلامی است.

http://www.iribnews.ir/fa/news/1338527/%D9%86%D8%B4%D8%B3%D8%AA-%D9%87%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B4%DB%8C-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87

شبکه اطلاع‌رسانی دانا / ۶۴ درصد ساکنین ارومیه کرد هستند

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا، به نقل از اروم نیوز، آذربایجان غربی رنگین کمانی از قومیت های مختلف است که سالیان سال ترک، کرد و مسیحی زندگی مسالمت آمیزی در کنار هم دارند.

اما در این میان برخی فتنه گران و معاندان با افکار پوچ و واهی و با اقدامات و آمار کذایی خود سعی در اختلاف افکنی و ایجاد تفرقه در بین قومیت های مختلف این استان دارند.

یکی از این اقداماتی که اخیرا از طرف تعدادی از رسانه های جدایی طلب و اختلاف افکن منتشر شد مربوط به دیدار گروهی از جبهه متحد کرد با حجت‌الاسلام علی یونسی، دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و اقلیت‌های دینی و مذهبی در محل دفتر کار وی در تهران بود.

به ظاهر این خبر در وهله اول به وسیله شبکه تلویزیونی “روداو”، متعلق به نیچروان بارزانی، نخست وزیر دولت اقلیم کردستان عراق منتشر شده بود که بلافاصله بعد از آن در سایت های معاندی همچون کردپا، خودنویس و غیره بازنشر شد و با لینک دادن در سایت اشتراک گذاری “بالاترین” مطلب را نشر گسترده دادند.

ادعای جبهه متحد کرد: ۶۴ درصد ساکنان ارومیه کرد هستند

اعضای جبهه متحد کرد در این دیدار مواردی از جمله عملی نشدن وعده‌های رئیس جمهور در مورد اقوام و اقلیت‌ها و دلایل مخالفت دولت با درخواست تاسیس حزب کردی را مطرح کرده اند و در آماری خیالی، ۶۴ درصد ساکنان ارومیه را کرد عنوان کردند.

گذشته از آمار اعلامی در این دیدار، یونسی گفته که ” بخشی از آذری‌های آذربایجان غربی، پیشتر کرد بوده‌اند و در طی زمان “آذری” شده‌اند.”

درست است که یونسی دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و ادیان است اما نباید آمار کذایی را قبول کرده و بدتر از آن برخی از ساکنان و آذری زبانان این مرز و بوم را کرد تلقی کند چرا که این گفتار و افکار توسط یک فرد عالی رتبه در کشور زمینه های ایجاد اختلاف و تفرقه در بین اقوام و ادیان مختلف در آذربایجان غربی را فراهم می کند.

امام خمینی (ره) تشکیل حکومت به ویژه حکومت اسلامی را برای نجات قلمرو اسلام و اتحاد بین مسلمانان لازم می دانستند. مهم ترین مسأله ای که باعث جدایی و اختلاف بین مسلمانان شده مطرح کردن مسأله شیعه و سنی بودن که توسط ابرقدرتها مطرح و به آن دامنه زده می شود تا از این طریق بین مسلمانان اختلاف بیندازند تا هم مانع رشد اسلام شوند و هم از طرفی بتوانند به راحتی بر آنها سلطه پیدا کنند.

امام خمینی(ره): شیعه و سنی با اتحادشان نقشه های دشمنان را خنثی کنند

امام خمینی به این مساله مهم توجه داشته اند و بارها در سخنان خود به برادری اهل سنت و شیعه تأکید کرده اند. ایشان تفرقه اندازی را کار دشمنان اسلام دانسته و از شیعیان و سنی ها خواسته اند که وحدت خود را حفظ و نقشه های اجانب را خنثی کنند. امام (ره) اختلاف شیعه و سنی را از ملی گرایی خطرناکتر می دانند و در این مورد می فرمایند: از ملی گرایی خطرناکتر و غم انگیزتر، ایجاد خلاف بین اهل سنت و جماعت با شیعیان است و القای تبلیغات فتنه انگیز و دشمنی ساز بین برادران اسلامی و ایمانی است.

از دیدگاه امام خمینی، یکی از دیگر ابزارهای مهم برای وحدت جهان اسلام، روشنگری‌های علما و اندیشمندان است. این قشر می‌تواند با ایجاد بیداری در میان مردم و آگاه کردن آنها از خطرات و مضرات تفرقه در جهان اسلام، آن‌ها را به سوی انسجام هدایت کنند.

حال یونسی که به جای تقویت وحدت و اتحاد موجود در بین اقوام و مذاهب مختلف با برگزاری جلسات و محفل های صمیمی و با قبول عده ای به اصطلاح نمایندگان جبهه متحد کرد آمار کذایی آنان را قبول کرده و تشکیل حزب کردی را وعده می دهد.

معاون استاندار آذربایجان غربی: پذیرش و اسکان ۶۰۰ هزار آواره عراقی در سال ۷۰

بهتر است این دستیار ویژه رئیس جمهور بداند که آذربایجان غربی سالیان سال پناهگاه خوبی برای آوارگان سنی مذهب عراق بوده است به طوری که معاون سیاسی و امنیتی استاندار آذربایجان غربی معتقد است: اولین گروه از پناهندگان در دهه ۵۰، از کشور عراق وارد استان شدند.

اوج حضور پناهندگان در این استان در سال ۷۰ بود که شاهد حضور ۶۰۰ هزار پناهنده عراقی ظرف مدت ۱۰ روز در استان بودیم که در شهرستان های سردشت و پیرانشهر اسکان یافتند.

در آن زمان مردم آذربایجان غربی به اندازه یک چهارم جمعیت خود، از پناهنده های کردی عراقی استقبال کرد.

قاضی پور: یونسی بین اقوام و مذاهب تشنج ایجاد نکند

نادر قاضی پور، یکی از سه نماینده مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی که این استان رابا نام آذربایجان غریب در این مجلس یاد می کند، معتقد است که احتمالا یونسی به خاطر کهولت سن متوجه آمار اشتباه ترکیب جمعیت آذربایجان غربی نشده است.

وی سخنان یونسی را که گفته بود اکثر مردم استان کرد بودند و به مرور زمان آذری شده اند را کامل کذب می داند و به عکس آن معتقد است.

قاضی پور آماری که در دیدار جبهه متحد کرد با دستیار ویژه رئیس جمهور در امور اقوام و ادیان مطرح شده را بدون پایه و اساس دانسته و معتقد است که این آمار خودسرانه و بدون استعلام از نهادهای مربوطه اعلام شده است.

منتخب مردم ارومیه در مجلس شورای اسلامی این صحبت ها را عامل ایجاد اختلاف بین شیعیان و سنی های آذربایجان غربی می داند و معتقد است کردها و ترک ها در این استان زندگی مسالمت آمیزی داشته و ارتباط تنگاتنگی دارند.

وی آذربایجان را خواستگاه آذری زبانان عنوان می کند و می گوید که برخی کردهای بومی نیز در این استان زندگی می کنند که مورد احترام ما هستند.

http://www.dana.ir/news/205710.html/%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C-%D9%BE%D9%88%D8%B1–%DB%8C%D9%88%D9%86%D8%B3%DB%8C-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8-%D8%AA%D8%B4%D9%86%D8%AC-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D9%86%DA%A9%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%AF%D8%B9%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D8%A8%D9%87%D9%87-%D9%85%D8%AA%D8%AD%D8%AF-%DA%A9%D8%B1%D8%AF–64-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D8%AF-%D9%87%D8%B3%D8%AA%D9%86%D8%AF

اطلس فرهنگی ایران / نژاد و تیره در استان آذربایجان غربی

آنچه از آثار محققین به دست مى‏آید این است که در حدود ۳ یا ۴ هزار سال قبل، مردمى به نام آریان از میهن اصلى خود مهاجرت کرده و به سوى اروپا آمده‏اند و دسته‏اى از آنها از اروپا گذشته و به طرف ایران مهاجرت کردند.

این عده که خود از سه گروه تشکیل مى‏شوند در نقاط مختلف ایران ساکن شدند. از جمله آنها مادها هستند که در آذربایجان سکونت اختیار کردند و به همین جهت مردم آذربایجان از نژاد مادها مى‏باشند.

آذربایجان یا ماد آتروپاتن از اقوام گوناگونى تشکیل یافته است که برخى از آنها عبارتند از:

هوریان

قوم هورى بین ارتفاعات زاگرس و دریاچه ارومیه زندگى مى‏کردند، در هزاره دوم پیش از میلاد در مغرب آذربایجان پراکنده بودند.

لولوبى‏ها

قوم لولوبى‏ها بخش وسیعى از دریاچه ارومیه را به خود اختصاص داده بودند و از لحاظ نژادى با عیلامى‏ها قرابت داشته‏اند.

ماننا

قوم ماننا با لولوبى‏ها و هورى‏ها قرابت داشته و در جنوب دریاچه ارومیه ساکن بودند.

اقوام دیگرى نیز مانند آشورى‏ها، اورارتوها، تیانى‏ها و سکاها در این منطقه سکونت داشته‏اند.

اقوام کنونى آذربایجان ترک‏ها و کردها مى‏باشند.

کردها بزرگترین و قدیمى‏ترین قوم آریایى ایران هستند که در غرب ایران از جمله آذربایجان غربى ساکن هستند.

ایل‏ها و طایفه‏ها

ایل‏ها و طایفه‏هاى گوناگونى در سطح این استان پراکنده هستند که هر کدام داراى آداب و رسوم خاص خود هستند.

ایل‏ها و عشایر ارومیه

ـ ایل شکاک

در شمال غربى شهرستان ارومیه در بخش صوماى و برادوست پراکنده‏اند. این ایل از تیره‏هاى کار دارى و عبدویى تشکیل شده است.

-ایل بیگ زاده

در غرب شهرستان ارومیه و در مرز ترکیه و عراق ساکن هستند. این ایل فقط داراى طایفه بیگ زاده مى‏باشد.

-ایل میلان

از کنار رود زنگمار ماکو تا دهستان قطور بخش مرکزى شهرستان خوى ساکن هستند. ایل میلان به دو قسمت میلان و خلکانى تقسیم مى‏شود.

قسمت میلان شامل طوایف:

شیخ کانلو، دود کانلو، ممکانلو،

مندوله کانلو و سارمانلو مى‏شود.

قسمت خلکانى شامل طوایف:

دلایى، کچانلو، امویى،

قوردویى، مرویى، گلى کانلو و

خوزدیى مى‏شود.

ایل کره سنى

از ایل‏هاى کرد و در پیرامون شهرستان خوى زندگى مى‏کنند. این ایل داراى یک طایفه مى‏باشد. ایل ممکان لو و ایل دنبلى نیز در شهرستان خوى به سر مى‏برند.

-ایل زیلان

این ایل در شهرستان ماکو به سر مى‏برند.

طوایف این ایل عبارتند از:

کره سنى، بروکى، قلیکى،

حیدرانلو و سیپکى.

ـ ایل جلائى

بزرگترین ایل منطقه است و اطراف شهرستان ماکو ساکن هستند و داراى ۱۰ طایفه است.

طوایف این ایل عبارتند از:

قزلباش، خلکانلو، مصرکانلو،

جنى کانلو، اوتایلو، على محولى،

حسو خلف، بلخکانلو، ساکان و

قندکانلو.

-ایل قره پاپاق

در ناحیه سلدوز نقده زندگى مى‏کنند.

این ایل از طوایف:

عربلو، جان احمدلو، ترکون شمسه دین،

چاخرلو، سارال و نقى خانلو تشکیل شده است.

-ایل زرزا

در اشنویه و روستاهاى سنگان، نالوس، نالیوان و چند روستاى اطراف ساکن هستند.

طوایف این ایل عبارتند از:

ابراهیم خانى، عبدالله خانى، سیده بیگى،

حسین بیگى، غفور خانى و فتحعلى خانى.

-ایل مامش

در منطقه کوهستانى بین پیرانشهر، پسوه، نقده و اشنویه سکونت دارند.

طوایف این ایل عبارتند از:

قادرى، احمدى، پاشایى امیر عشایرى،

سلیمانى، خل آقایى، گلابى آقا و

بایزیدى.

-ایل هرکى

در اطراف اشنویه ساکن هستند.

این ایل از طوایف سیدان، سرهاتى و مندان تشکیل شده است.

ایل پیران و ایل صوفیانلو در شهرستان پیرانشهر و صوفیان زندگى مى‏کنند.

ایل سادات در روستاهاى اطراف ارومیه پراکنده‏اند و داراى یک طایفه سادات مى‏باشد.

-ایل افشار

از بزرگترین ایل‏هاى ایران است که در سایر مناطق ایران نیز پراکنده هستند.

-ایل زعفرانلو

در ناحیه صائین دژ و روستاهاى على بالتا، کران، قزل قیه علیا و چند روستاى اطراف پراکنده هستند.

-ایل دهبکرى

مردم ایل دهبکرى در مهاباد و بوکان زندگى مى‏کنند و تخته قاپو شده‏اند طوایف ایل دهبکرى عبارتند از:

معروف آقا، محمد آقا، عباس آقا،

سلمان آقا و شیخ آقا.

-ایل عثمان بیگى و ایل گورک در اطراف مهاباد و روستاهاى آن زندگى مى‏کنند.

ایل گورک از طوایف:

عزیزى، حسنى، محمدى،

ابراهیمى و قادرى تشکیل شده است.

-ایل منگور

در روستاهاى بین پیرانشهر، سردشت، مهاباد و بوکان پراکنده‏اند.

طوایف این ایل عبارتند از:

شم، مروت، آمان،

زیرن و خضر.

-ایل باسک کوله، ایل بریاحى، ایل کلاسى،

-ایل پشتدرى و ایل ملکارى در ناحیه سردشت و مرز عراق سکونت دارند.

http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=%D9%86%DA%98%D8%A7%D8%AF_%D9%88_%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%87_%D8%AF%D8%B1_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D8%A2%D8%B0%D8%B1%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D9%86_%D8%BA%D8%B1%D8%A8%DB%8C

معماری و شهرسازی

اروم‌نیوز / شهرسازی ارومیه مبتنی بر نیازهای متنوع شهری است؟

به گزارش اروم نیوز،هویت هر شهر را مردمان آن رقم می‌زنند. با تاریخ و معماری، با بازار و مسکن، با تردد و عبور، با زندگی‌کردن و فکرکردن و صدها شکل و رفتار دیگر. معاصرت انسان با خود و جامعه‌ی خود به نحوه و نوع برخورداری او از ابزار آلات و امکانات زمان و به روز باز می‌گردد.چگونگی استفاده و رفتار با این ابزار و امکانات، اساس فکر و هویت فرهنگی او را می‌سازد،در این زمره می‌توان به معماری و شهر‌سازی هر شهر و منطقه اشاره‌کرد.

رفتارفرهنگی هر جمعیت و جامعه‌ی انسانی را می‌توان از نظرگاه‌ها ودیدگاه‌های مختلف مورد مطالعه قرارداد. مطالعه و مطبوعات، اقتصاد تولیدی و مصرف تولید مدار، گردش اطلاعات و ارتباطات رسانه‌ای، هنرو ادبیات ، معماری و شهرسازی و…. از جمله این دیدگاه‌ها و نظرگاه‌ها هستند.

یکی از مهمترین این دیدگاه ها معماری و شهرسازی هر منطقه و اجتماع انسانی است. نحوه‌ی تعاملات انسان با ساخت و ساز اطراف و عمران حاکم بر جو زندگی او تنها ازراه بررسی نوع شهرسازی و معماری حاکم بر جامعه‌ی شهری او قابل شناسایی و مطالعه است. هر قدر شهرسازی و معماری در یک جامعه‌ی شهری با ریشه و از روی اساس باشد، پیشرفت و تکامل شهری و مدیریت آن اصولی ترو شفاف تر خواهد‌بود.

هر قدرعبور و مرور در قالب یک شهر سهل و آسان و از نظر زمانی با کمترین وقفه و پرت زمانی و هزینه‌ی اضافی انجام گیرد، شهرسازی و معماری آن شهرروی اصول و زمانمند انجام گرفته‌است.خیابان کشی و احداث شوارع محلی و منطقه ای(خیابان کشی های اصلی و فرعی ‌) پیاده روهای مناسب با ابعاد عرضی و طولی به جا، پل‌های‌عابرپیاده وعابرگذر‌های متناسب با محل-های تجمع انسانی(مانند بازارها ومیادین اصلی شهر،محلهای شلوغ و پررفت‌وآمد )، پیش بینی محل پارک و احداث پارکینگ‌های مناسب و اجرای کامل قانون ساخت و ساز شهری در این مورد و… از جمله شاخصه‌های عبور و مرور در شهر سازی و عمران یک شهر می‌تواند باشد.

به این ترتیب پیش بینی همه موارد گفته شده به عنوان شاخصه در شهرسازی و عمران در یک شهر از ضروریات آن به شمار می‌آید. همچنین یک شهر سازی مبتنی بر اصول و قائده و برخاسته از نیازهای متنوع شهری، آینده نگر نیز هست و آینده‌ی شاخصه‌های فوق الذکر را نیز در نظر گرفته و بر اساس آن برنامه ریزی می‌کند. بامقدمه فوق به بررسی سه شاخصه‌ی اصلی (و درواقع سه عارضه‌ی اصلی ) در قالب شهر سازی شهر ارومیه می پردازیم.

*پیاده رو:

پیاده رو حریم مشخص خیابان با حاشیه و بر آن است. این نوارکه ممکن است با صدها مترطول پابه پای هر خیابان از ابتدا تا انتهای آن اندازه داشته‌باشد، با شناسه‌ی حریم گره خورده‌است. حریم خانه یا مغازه ی بر خیابان ازعرض پیاده رو تا جوی آب تعبیه شده در کنار آن، حریم خیابان آسفالته تا جوی و لبه پیاده رو، حریم عرض مناسب پیاده رو برای تعیین حریم شخصی افرادی که در آن مشغول قدم‌زدن و یا تردد هستند.

پس پیاده رو باید ابعاد و طول و عرض مناسب با منطقه احداث خیابان و آینده آن داشته باشد.پیاده رو باید از مصالح متناسب و متنوع از نظرنما و استحکام برخوردار باشد.همچنین باید عاری از پستی و بلندی و تداخل با خیابان و یا عدم توازن با جوی آب کنار آن و نتیجتا ً سر ریزشدن آب برف و باران و… باشد. پیادرو باید … پیاده رو مناسب و حجیم، راه رفتن ، قدم زدن و تردد افراد مختلف را آسان و روشن‌می کند.

ممکن است افرادی برای خرید ودیدن مغازه‌های مختلف از پیاده رو استفاده کنند ، پس طبیعتا ً آرام و کند قدم خواهند زد، ممکن است افرادی برای گذر و عبور سریع از پیاده رو استفاده کنند، پس طبیعتا ً تند و سریع قدم خواهند زد و…پیاده روی مناسب، نحوه ی راه رفتن و قدم زدن افراد را شکل می‌دهد و حتی اصلاح می کند و یا تکامل می‌بخشد و در مقابل پیاده روهای نا مناسب وشلوغ محل وقوع انواع جرم های اخلاقی، جزایی و…را فراهم نموده و از نظرانسانی و بهداشتی نیز موجب فرسایش اعصاب و روان ‌و…می‌شود . حال به وضع و شرایط پیاده روهای شهر ارومیه نظری بیفکنیم.

در سالهای اخیر احداث و بهینه سازی پیاده روها در شهر سرعت قابل قبولی به خود گرفت و پیاده روهای شهر بعد از سالها رنگ و لعاب جدیدی به خود دیدند. اما به هر دلیل در یک سال اخیر این ضرب آهنگ کند شده و حتی بعضا ً متوقف شده‌است.برای مثال هنوز پیاده روهای حاشیه خیابان خیام جنوبی از چهارراه دانش تا فلکه خیام و از این فلکه تا فلکه جهاد هنوز کوه و دره را تداعی می کند و این درحالی است که خیابان خیام بعنوان محل بازار و منطقه ی تجاری متن و مرکز شهر بوده و روزانه محل تردد هزاران نفر از همشهریان است. تنگ و کم عرض بودن پیادروهای این خیابان از دیگر معضلات این محل پر تردد است.

*پل عابر گذر:

یک سوال: کدام یک از خیابان ها و گذرگاه‌های پر تردد ، شلوغ و اصلی متن شهر دارای پل عابر گذراست؟ آیا باید شلوغی و ازدحام این محل‌ها ازحد انفجار بگذرد تا مسولین عمرانی شهر و از آن جمله شهرداری به فکر احداث و اجرای پل عابر گذر مناسب دراین محل ها بیافتد؟( گویا به زبان خبر اشاراتی از باب وعده ی وعید برای احداث و راه اندازی پل‌های میکانیزه شما بخوانید برقی، آن هم تا ۶ یا ۷ باب، در سال های گذشته! سخن به میان آمده بود !) آقایان مسئول محترم و دلسوز، تقاطع چهاراه خیام جنوبی و شمالی، میدان امام حسین (ع) یا همان گول اوستی!،تقاطع خیابان‌عطایی وبعثت و خیابان امام یا همان بازارآغزی ، تقاطع خیابان شهید بهشتی و کاشانی یا همان چهاراه دانشکده، تقاطع خیابان پاسداران و خیابان دفاع مقدس یا همان شهرچایی، میدان مرکزو خیابانهای منتهی به آن، میدان مدرس و خیابان امینی و پنجراه و… منتظر پل های معمولی هستند و عطای پل میکانیزه را به لقایش بخشیدهاند. تا کی در اخبار بخوانیم و اثری از آثار عمل نبینیم؟ ( جزء اینکه در بزرگراه های چون رجایی!، باهنر!، خیابان هایی پارک خیز والفجر و امامت! ونیز کمربندی خاتم الانبیا که جزو متن و هسته شهر نیستند!)

برای مثال در کلانشهری مثل تبریز در نقاط شلوغ و پر تردد آن می توان انواع پل های عابرگذر را دید. مکانیزه، فلزی معمولی ،زیرگذرهای عابرگذر با قابلیت بازار و اتصال بازارهای دوطرفه خیابان ‌ها و جدیدا ً پل های عابرگذر هوایی با قابلیت بازار و شاید پل موزه های عابرگذر!

نبود پل های عابرگذر مناسب در نقاط یاد شده، ضعف و نقصان بزرگی برای شهرسازی ارومیه به شمارمی آید و عاجلا ً باید برای رفع این نقیصه اقدام سریع انجام گیرد.

*آسفالت و خیابان های آسفالته:

برای اینکه پرسیده باشیم، می پرسیم: وضع و شرایط آسفالت خیابان‌های اصلی سطح شهرارومیه چگونه است؟ و آیا آخرین بار چه زمان آسفالت این خیابان ها تجدید شده و روکش شده‌است؟ و اینکه وضعیت تولید آسفالت در تنها کارخانه آسفالت سازی در ارومیه چگونه است؟ رفت وآمد وسایط نقلیه‌ی عمومی و شخصی از همین خیابان ها صورت می گیرد. طبیعتا ً این تردد استهلاک قابل توجه ای را در طول زمان بر آسفالت خیابان‌ها وارد می کند. جنس و نوع آسفالت نیز در فصل های گرم و سرد سال بر اندازه و نوع این استهلاک تاثیردارد (استاندارد آسفالت ).

شرایط و وضع آسفالت خیابان‌های شهر از شاخصه های مهم در مدیریت شهری و شهر سازی به شمار می‌آید و بی توجهی به آن اختلال در رفت و آمد خودروهای شخصی و عمومی را به دنبال دارد و پیامد این اختلال تلف شدن و صرف بی جای سوخت و انرژی ،هدررفت زمان ، استهلاک و کم شدن عمر خودروها خواهدبود.

http://www.uromnews.ir/index.aspx?fkeyid=&siteid=44&pageid=1055&newsview=233070

شبکه اطلاع رسانی دانا / مدیریت شهری ارومیه بر مبنای شهرسازی و مبلمان شهری مدرن

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از اروم نیوز، نویسنده متن حاضر برمبنای احساس نیاز به مطالعه و بررسی در زمینه شکل و شمایل شهر سازی شهر ارومیه ونحو مدیریت شهری آن، که روند محیطی شهر و گسترش آن به سمت و سویی نامعلوم،نمود بیرونی آن است،دست بکار این مقاله شده است. لازم به ذکر است که نویسنده در زمینه فنی و تخصصی مبحث طرح شده دارای ادعا نبوده و فقط براساس مطالعات و تحقیقات شخصی ونسبی که دراین مورد داشته و دارد ، وهمچنین با در نظر گرفتن این مهم” که انسانم وچشم دارم و اطرافم را می بینم و شهروند این شهر هستم ودرآن زندگی ،کارو درجغرافیایی آن تردد می کنم”درچهارچوب این مقاله به تحلیل وبررسی خواهد نشست.

بی مقدمه به سراغ اصل مطلب می رویم:

مشکلات و مسائل گریبانگیر فضاهای شهری ( موجود ) در ایران

الف) مبلمان شهری :

فقدان طراحی ، ساخت ، نصب مبلمان شهری کارآمد

فقدان ارتباط و هماهنگی مناسب بین عناصر مبلمان شهری ( فقدان معنی )

آشفتگی مبلمان شهری

نبود طراحی مبلمان شهری هماهنگ ، طبیعت ( فقدان به کارگیری عوامل طبیعی به موازات عوامل مصنوع )

فقدان مطالعات اجتماعی ، اقتصادی ، تاریخی و غیره در طراحی ، ساخت و نصب مبلمان شهر

عدم استفاده مناسب از ابزارهای طراحی ( تعریف کردن ، مشخص کردن حریم ها ، تفکیک فضاها و .. )

نادیده گرفتن روحیات ، آداب ، رسوم ، فرهنگ و مذهب درطراحی ،نصب واجرای مبلمان شهری ( یک طراح مبلمان شهری باید عمق طرح ها را ببیند و باید با جامعه شناسی و روانشناسی روحی که از یک فضای شهری استفاده خواهد کرد ، آشنایی کامل داشته باشد).

ب ) ترافیک :

اوضاع نابسامان و پراکندگی استقرار وسایل نقلیه در فضاهای شهری

تداخل حرکت سواره و پیاده درفضاهای شهری فقدان تسهیلات مناسب جهت ایمنی تردد عابرین پیاده

استقرار نامناسب تاکسی ها و تجمع آنها در فضاهای شهری ( بارگیری و بارگزاری وسایل نقلیه عمومی و فقدان پارک)

ج) کالبدی :

عدم وجود الگوهای مناسب معماری در ساختمانها

نبود فضای کافی جهت توقف ، نشستن و سایر امور فرهنگی- اجتماعی درفضای شهری (به خصوص میادین شهر)

ناهماهنگی در مبلمان شهری

آشفتگی سیمای فضاهای شهری

د) عملکردی :

تراکم بیش از حد فعالیتهای متعدد

ناسازگار بودن فعالیتها

فقدان الگوهای مناسب جهت فعالیتهای شهری

بزرگ شهر ارومیه نیز از الگوی یاده شده مستثنی نیست و حتی ارومیه بویژه نمونه ی بسیار خوبی در خصوصی مطابقت یکا یک موارده یاد شده در الگوی فوق است.

به زبان ساده ، وجود آشفته گی در عبور و مرور خودروهای سواره و افراد پیاده رو ، آشفته گی در عدم وجود ایستگاه های مناسب تاکسی و اتوبوس و از همه مهمتر،عدم تناسب محیطی شهر و مسیر خیابانها ومعابر و راه های اصلی با کمییت و کیفیت تردد خودروهای سواره و نهایتا ً معضل پارک و دوبله پارک و…، عدم احداث اصولی و استاندارد شوارع و مسیر های خیابانی در متن شهر با احتساب آینده شهرسازی شهر، خروجی ها و ورودی های مناسب و به جا با تاکید برعدم ایجاد ترافیک درطول این گونه مسیر های خیابانی و…. گسترش بی رویه و به تناسب و بی برنامه شهر و طول و عرض آن زیر سایه افزایش جمعیت و تغییر ترکیب جمعیتی و دست آخر زمین خواری و ساخت وساز غیر مجاز و غیر اصولی در سالهای گذشته و احتمالا ً در شرایط فعلی.

در مبانی شهر سازی ، ساخت و تحول شهر و گسترش فضاهای مبتنی بر آن تحت اصطلاح “توسعه پایدار شهری” معرفی وتحلیل می شود.که عناصری نظیر: کاهش آلودگی ها ( آب ، خاک و هوا) ، کاهش حجم ضایعات شهری ، افزایش بازیافت ها ، کاهش انرژی مصرفی ، عدم تمرکز شهری و کاهش پراکندگی ها ، ایجاد اشتغال محلی ، توسعه متنوع مسکن در مراکز اشتغال ، حمل ونقل عمومی و کاهش ترافیک ، توزیع منابع و تهیه غذای پایدار محلی ، ایجاد جامعه ای جنگلی ، درختان شهری و نواحی سبز وکاهش فواصل ارتباطی ازسرفصل ها ی آن است.

در کل توسعه پایدار شهری به دنبال ساختن یک شهر نسبتا ً ایده آل و آرمانی است که در آن هم شهروندان معاصر از یک زندگی نسبتا ًخوب برخوردار شوند و هم توانایی های نسل آینده برای برآورده کردن نیاز هایشان به مخاطره نیفتد و آن چنان عاقلانه و منطقی از ثروت های مادی و معنوی جامعه برای بالا بردن سطح کمی و کیفی زندگی بهره برداری کنند که بدانند بعد ازخودشان نسل دیگری هست که در آینده حق زندگی کردن دارند وباید خود را مؤظف بدانند که به توانایی های نسل های بعدی برای برآوردن نیازهایشان آسیبی وارد نشود.

بنابراین با توجه به اشرافیت موضوع،درکشور ایران،برای اینکه شهرها ،محلی مطلوبی برای زیستن و آسایش باشند،ما راهی جز این در پیش نداریم که سبک زندگی کردن هایمان را عوض کنیم.

سوال:

وضعیت و فعلیت محیطی شهر ارومیه از نظر احداث شوارع و مسیرهای خیابانی و تقاطع های فرعی ، اصلی در طول این مسیر ها و همچنین شکل تقسیم دوربرگردانی و مسیر باز گشت از میانه این مسیرهای خیابانی و..، چگونه است؟

آنچه که ازسیمای ظاهری شهر ارومیه برداشت می شود، نحو تردد و مسیر تردد خودروها ، تداخل عابرین پیاده و خودروهای سواره در طول و عرض مسیرهای مختلف خیابانی و… آیا از نمودهای بارز دورشدن از مسیر اصلی پروژه توسعه پایدار شهری در چهار چوب این شهر نیست؟ برای ساده ترشدن موضوع وروان ترشدن جریان تشریح آن مثالی در خصوص یکی از سر فصلهای پروژه فوق الذکر ذیلا ً آورده می شود:

احداث و ساخت مسیر های خیابانی در ایران و در شهر ارومیه در دوران معاصراز اسلوب بلوار سازی و ساخت مسیر های دو باندیه رفت و برگشت در طول یک مسیر ودر یک منطقه تبعیت می کند.میانه این مسیرهای دوباندیه بلواری،دور برگردانی ها و در اصطلاح بریدگی های پیش بینی شده که دور زدن از یک باند مسیر به باند مخالف و یا خروج از مسیر اصلی به فرعی و یا معابر کوچک مانند کوی وبرزن و… ازاین طریق تسهیل می شود.اما مشکل آنجاست که برای جبران عدم پیش بینی آینده مسیرها ( باریکی و تنگی آنها به مرور زمان) ویا نا فرهنگی رانندگی اهالی شهرو… به دفعات تغییر شکل و یا انسداد و کور شدن و… به خود می بینند.

به همین ترتیب می توان معماری و اسلوب شهرسازی شهر ارومیه را از این جهت مثال و شاهد آورد. از بین رفتن مرز بافت قدیمی شهر در تناسب با بافت جدید آن ، روی آوردن به ساخت و ساز های عاری از اصول و مبانی معماری که به نشانه های بومی و ملی همراه با ابزار و مصالح معاصر و اسلوب های معاصر و رسیدن به یک اجرای موزون ،عدم حفظ بافت قدیمی شهر و بهره گیری از مسیر تاریخی ساخت و ساز در این بافت،عدم گریز و تحمیل نقشه شهری حاصل آمده از تداخل بافت قدیمی شهر و نیاز های امروز و معیار های امروز( برای مثال خیابان کش های سنتی، استقرار پادگانها و مراکز نظامی در متن و دل شهر،استقرار و پراکندگی ادارات دولتی و مراکز دولتی در تمام نقاط شهر بدون توجه به نحو و مسیر تردد کارمندان این ادارات و مراکز و بویژه ارباب ارجوع و مردم عادی ومراجعه کنندگان آنها و…)، رشد بی رویه و بی قواره ی شهر از چهار سو به سمت ارتفاعات اطراف بی توجه به آینده این رویه و چگونگی امکانات دهی شهری و رفاهی و… به این مناطق غیر دسترس و…

توسعه پایدار شهری ، شهر سازی متناسب وزمانمند می خواهد به نحوی که هم اقتصاد( سوخت ، انرژی، وقت ،سرمایه و…) و مدیریت محیط (اکولوژی، محیط زیست ، آلودگی آب وهوا،زمین و اراضی و…) و هم برابری اجتماعی (تردد، عابر پیاده، خودرو ، وسایل نقلیه عمومی ، توانبخشی و…) به یک شکل و در عرض هم ، شهر و فضای شهری را به پایداری در حیات و روند زمانی خود برسانند و نیاز به تغییر درعرض و طول و یا کم و کیف آن مگر به شکل جزء و نه کلی و کلان احساس نشود.

می توان با مراجعه به آمارونمودارهای موجود در خصوص مبانی و جزئیات پروژه توسعه پایدار شهری در مورد شهر ارومیه ، پیرامون مطالب گفته شده به ارزیابی نشست و نتیجه گیری کرد.

با امید به آینده و اهتمام بیشتر دست اندرکاران حوزه شهر سازی و متخصصین امور و همخوانی و هماهنگی انتظارات مردم و اهالی شهر در زمینه نیل به مطلوب یعنی توسعه پایدار شهری شهر ارومیه.

منابع و ماخذ:

. پورمحمدی ، محمد رضا / ۱۳۸۷ / برنامه ریزی کاربری اراضی شهری / انتشارات سمت.

. محمود نژاد ، هادی/ ۱۳۸۸ / طراحی شهری از روان شناسی محیطی تا رفاه اجتماعی/ انتشارات طحان.

. نوابخش ، مهرداد / ۱۳۸۸/ مبانی توسعه پایدار شهری / انتشارات جامعه شناسان.

. بررسی توسعه پایدار شهری در قالب شهر ارومیه ،وب لاگ آقای آسیایی

http://dana.ir/487683

خبرگزاری مهر / معماری ارومیه در تصرف نمادهای غربی

خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها: سکینه اسمی

متاسفانه گذر زمان در ارومیه نه تنها از هویت اصیل و سبک معماری اصیل ایرانی – اسلامی در ارومیه صیانت نکرده است بلکه آنچه از گذشتگان در این عرصه به یادگار مانده را نیز رفته رفته به تاراج می برد.

امروزه دیگر معماری بومی و سنتی در این منطقه کمتر دیده می شود در عوض ساختمان های با سازه های فلزی یا بتونی جایگزین ساختمان هایی با نماهای آجری و … که به سبک ایرانی و اسلامی ساخته شده بودند شده بنابراین این رویه خود موجب از دست رفتن هویت برجسته و نادر معماری بومی آذربایجان غربی به ویژه ارومیه شده است.

سرعت تغییر و تحولات در ساخت و سازها به سمت استفاده از نمادهای غربی و نیز نماهایی که هیچ سنخیتی با فرهنگ مردم این منطقه ندارد در سالهای اخیر چنان شتاب گرفته که در صورت ادامه بی توجهی مسئولان در آینده ای نزدیک باید با هویت اصلی شهر خداحافظی کرد.

ساختمانهای شهرداری، شهربانی و لشکر ۶۴ ارومیه، بازار سنتی ارومیه و… اثر های تاریخی هستند که با وجود گذشت سالها از ساخت آنها هنوز پابرجا بوده و هویت خاصی به این شهر مرزی داده اند اما متاسفانه احداث ساختمان های بی هویت همانند ساختمان جدید استانداری این نماد و هویت ها را زیر سوال برده است.

نکته قابل تامل اینکه ساختمان های جدید در حال احداث نه تنها هویت اصیل این منطقه را زیر سوال می برند بلکه به دنیا استفاده از نماهای کامپوزیت، شیشه و …. مطابق با استاندارد آیین نامه ۲۰۰۸ نبوده و با کوچکترین زلزله و حادثه ای می توانند مسبب مشکلات فراوانی شوند.

ساختمان تازه تاسیس استانداری آذربایجان غربی با نمای کامپوزیت، ساختمان اداره کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی بدون توجه به معماری ایرانی و اسلامی، ساخت میدان امام با الگوهای غربی تنها بخش کوچکی از این بی توجهی ها به هویت و معماری اصیل ایرانی و اسلامی است.

نهادهای متولی پایبند به قوانین معماری ایرانی نیستند

در این میان نهادهای متولی از جمله اداره کل راه و شهرسازی استان، استانداری و سایر نهادهای دولتی در سالهای اخیر اقدام به ساخت و ساز ساختمان جدید برای خود کرده اند که هیچ کدام بویی از سبک معماری اصیل ایرانی و اسلامی ندارد.

با توجه به روند رو به رشد تقلید در ساخت و سازها از الگوهای موهوم و نیز غربی در شهر و وقتی یک نهاد متولی خود پایبند قوانین نیست چگونه می توان انتظار داشت مردم از الگو ها و قانون تبعیت کنند.

همچنین حوادث و زلزله های اخیر در کشور بحث مقاوم سازی در استان و کشور را ضروری ساخته اما این امر به هیچ وجه در ساخت و سازهای اخیر در نظر گرفته نمی شوند.

برای آسیب شناسی این مشکل سراغ عادل فتاحی عضو سه دوره شورای اسلامی شهر ارومیه که فعالیتش در زمینه عمران و ساخت و ساز بیش از سه دهه است، رفته ایم.

طی سه دهه اخیر ساختمانی با معماری اصیل در ارومیه ساخته نشده است

عادل فتاحی در گفتگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت ساخت و سازها و نیز استفاده از سبک معماری ایرانی – اسلامی در ارومیه گفت: متاسفانه در سالهای اخیر شاهد ترویج نمادهای موهوم غربی و نیز تقلید ناآگاهانه مردم از این مدل ها هستیم.

وی ادامه داد: امروز به جای استفاده از نمادهای منطبق بر فرهنگ اصیل ایرانی و اسلامی در ساخت و ساز ها از اینترنت نمادهای غربی کپی برداری شده و به خورد مردم داده می شود.

فتاحی با اشاره به اینکه در سه دهه اخیر مسئولان هیچ بهره ای از معماران و کارشناسان متخصص و خبره نبرده اند، اظهارداشت: در این مدت با تقلید از مدل ها و نماهای غربی و نیز کپی از اینترنت نماهایی که بیشتر کامپوزیت و شیشه هستند در ارومیه احداث شده که در کنار بی هویتی با استانداردهای مقاوم سازی نیز همسویی ندارند.

وی با اشاره به وجود ساختمان های قدیمی شهرداری ارومیه، شهربانی و ساختمان لشکر ۶۴ ارومیه که زیبایی و هویت خاصی به ارومیه داده اند عنوان کرد: با ابراز تاسف باید بگویم اما بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی تاکنون حتی دو ساختمان نیز با توجه به معماری اصیل ایرانی و اسلامی درارومیه ساخته نشده است.

خط آسمان در ارومیه اصلا رعایت نمی شود

عضو شورای اسلامی شهر ارومیه با اشاره به تدوین طرح تفضیلی شهر ارومیه برای ۱۰ الی ۱۵ سال آینده اظهارداشت: با توجه به تدوین این طرح مقرر شده در یک منطقه از شهر ارومیه تمامی الگوهای معماری ایرانی – اسلامی رعایت شود تا به عنوان الگو مورد توجه مردم قرار گیرد.

وی با اشاره به اینکه در کنار استفاده از نمادهای غربی متاسفانه خط آسمان در ارومیه اصلا رعایت نمی شود عنوان کرد: متاسفانه در کنار بی توجهی به ساخت و سازها با سبک معماری و اسلامی خط آسمان در ارومیه رعایت نشده است و این امر موجب شده است خیابانهای ارومیه نماهای درست و حسابی نداشته باشند در یک خیابان در کنار آپارتمان ۱۲ طبقه یک ساختمان دو طبقه احداث شده است.

فتاحی با بیان اینکه در سالهای قبل مقرر شده بود تا یک ساختمان نماسازی نداشته باشد پایان کار نگیرد، گفت: از این رو در شورای شهر و شهرداری ارومیه بر اساس این طرح تفضیلی مصوب شده ساختمان هایی که در شب برای زیباسازی شهر اقدام به نورپرداری کنند هزینه آن از سوی شهرداری تامین شود.

عضو شورای اسلامی شهر ارومیه در خصوص رعایت نماهای ساختمان توسط دستگاه های اجرایی گفت: در حال حاضر شاهد ساخت و ساز ساختمان و سازه هایی در ارومیه از سوی نهادهای اجرایی هستیم که هیچ سنخیتی با معماری ایرانی و اسلامی ندارند.

ساختمان های ارومیه به تصرف نمادهای غربی در آمده است

فتاحی با بیان اینکه ارومیه به دلیل هم مرزی با سه کشور خارجی یکی از شهرهایی است که میزبان رخدادهای ملی و بین المللی است گفت: رعایت نماهای ایرانی و اسلامی در سطح شهر و حضور گردشگران و مقامات کشورهای همسایه می تواند نشان دهنده هویت و فرهنگ اصیل ایرانی باشد اما متاسفانه این امر اصلا مورد توجه قرار نگرفته است.

وی با اشاره به ساختمان تازه تاسیس استانداری آذربایجان غربی بدون رعایت سبک معماری ایرانی و اسلامی و با استفاده از نمای شیشه و کامپوزیت گفت: در کنار بی توجهی به ساخت این ساختمان درست پشت ساختمان شهرداری ارومیه متاسفانه بحث مقاوم سازی در برابر زلزله نیز مورد بی توجهی قرار گرفته است.

فتاحی با بیان اینکه متاسفانه در کنار این موضوع شاهد ساخت و سازهایی در ارومیه هستیم از سوی نهادها که هیچ سنخیتی با سبک معماری ایرانی و اسلامی ندارند عنوان کرد: ساختمان اداره کل راه و شهرسازی آذربایجان غربی در ارومیه که یکی از نهادهای متولی در امر ساخت و ساز است یکی از بدترین ساختمانها در طول ۴۰ سال اخیر است.

عضو شورای اسلامی شهر ارومیه با اعلام اینکه متاسفانه در کنار نماد بی هویت این ساختمان داخل آن نیز به خصوص راهروهای آن شبیه مدرسه ساخته شده که نشان از بی توجهی مسئولان است افزود: به هر حال هویت چیزی نیست که به این راحتی از کنار آن گذشت برای احداث یک اثر تاریخی زمان زیادی لازم است بی توجهی و تخریب این آثار و انکار هویت را دوباره نمی توان به یک ملت بازگرداند چه بهتر که از امروز مسئولان به فکر صیانت از سبک معماری اصیل ایرانی و اسلامی باشند.

هویت و معماری ایرانی در ارومیه رو به فراموشی می رود

رضا حیدری کارشناس ارشد باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی هم معتقد است: ظرف چند دهه اخیر آرام آرام بهره گیری از عناصر معماری ایرانی و اسلامی کم رنگ تر و رواج عناصر و نمادهای موهوم در معماری این شهر تاریخی به شدت افزایش یافته است.

وی در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به سوابق تاریخی شهر ارومیه گفت: در هزاره اول قبل از میلاد آثار و محوطه های تاریخی فراوانی تنها در سطح این شهرستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است تپه ماوانا، کوکیا، محمود آباد، دیزج تکیه، ژار آباد، بزرگ آباد، ترکمان و… که میراث دار سبک معماری اصیل ایرانی و اسلامی هستند آثاری که رفته رفته رو به فراموشی هستند.

حیدری اظهارداشت: ارومیه در دوران اسلامی نیز محوطه های متعددی را در خود جای داده است سه گنبد به عنوان قدیمی ترین بنای اسلامی شهر از دوران سلجوقی قرن ششم هجری قمری، مسجد جامع با محراب بی بدیلش به عنوان نگین محراب های اسلامی در دوران ایلخانی، بازار تاریخی ارومیه با سه هکتار وسعت و بیش از ششصد باب مغازه، میدان تاریخی انقلاب با بناهای تاریخی متعدد به عنوان معدود میادین تاریخی کشور همه و همه تنها بخشی از هویت تاریخی این شهر است.

کارشناس ارشد باستان شناسی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی ادامه داد:هویت هایی که نه تنها صیانت نمی شوند بلکه با ادامه این روند دیری نخواهد پایید که در گذر بی توجهی زمان و مسئولان رو به فراموشی روند.

این اظهارنظرهای در حالی صورت می گیرد که متاسفانه ارومیه به شهر نمادهای غربی و موهوم تبدیل شده و هر روز بر تعداد نماهای رومی، غربی، کامپوزیت وشیشه و … در این شهر افزوده می شود و مسئولان همچنان نظاره گر از بین رفتن اصالت معماری ایرانی – اسلامی در این منطقه هستند.

mehrnews.com/news/3684492/

آینا نیوز / شهرسازی ارومیه مغفول مانده است

ه گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، سیدجواد محمودی پیش از ظهر امروز در مراسم معارفه شهردار ارومیه که در سالن جلسات شهرداری ارومیه تشکیل شد، اظهار داشت: سخت ترین کارهای مدیریتی امروز در بخش مدیریت شهری است چرا که انجام این رسالت نیاز به جهاد شبانه روزی دارد. وی با بیان اینکه خدمت در نظام جمهوری اسلامی ایران نیت الهی و خدایی دارد، تصریح کرد: مسئولان نظام رمز موفقیت خود را در خدمت به مردم می بینند و رمز ماندگاری تلاش مسئولان نیتی ارزشمند است، به طوری که تحقق موفق برنامه های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی زیر سایه خداوند و به برکت وجود انفاس قدسی ولایت فقیه این چنین تحقق می یابد که هر چه هست به سبب حضور ایشان در صحنه است. این مسئول افزود: با تعامل هر چه بیشتر شورا و شهرداری ارومیه امید می رود گره ای از مشکلات مردم برداشته شود. محمودی با بیان اینکه مردم ایران مردمی ولایت مدار هستند، خاطرنشان کرد: این ولایت مداری را در سال های پس از انقلاب مشاهده کردیم. وی گفت: بسترهای لازم در این زمینه در شهرداری ایجاد شده است و نیاز به همت مسئولان در این زمینه داریم. این مسئول با اشاره به تصویب طرح جامع ترافیک شهری، اظهار داشت: طرح جامع ترافیک شهر ارومیه مصوب شده و در این زمینه آماده حرکت جهادگرانه به تبعیت از فرمایش رهبر هستیم. این مسئول با بیان اینکه مسائل شهرسازی در ارومیه مورد غفلت قرار گرفته اند، تصریح کرد: آنچه باید بیشتر از گذشته مد نظر قرار گیرد توجه به موضوع شهرسازی است چرا که این موضوع در سال های بعد از انقلاب مورد غفلت قرار گرفته است. محمودی ابراز داشت: نباید برخی از دغدغه های شهرداری سبب غفلت این نهاد از موضوع شهرسازی شود. وی با تاکید بر اینکه باید بر جسب اولویت و با توجه به ظرفیت وزنی و اعتبارات به اهداف خود در مدیریت شهری برسیم، اظهار داشت: چند پروژه مغفول مربوط به شهر ارومیه است که از آن جمله می توان به توسعه و زیباسازی فرودگاه ارومیه، توجه هر چه بیشتر بر اتمام عملیات در کمربندی ارومیه، ایجاد فضای نمایشگاه بین المللی در ارومیه، اتمام عملیات پل قویون، طرح میدان امام و بازگشایی لشگر ۶۴ پیاده ارومیه اشاره کرد و لازم است که این پروژه ها مد نظر مدیریت شهری ارومیه قرار گیرد.

http://www.ainanews.com/Default.aspx?tabid=1298&articleType=ArticleView&articleId=324209

پرتال جامع علوم انسانی / ارائه ی الگوی بهینه ی گسترش کالبدی- فضایی شهر ارومیه

امید مبارکی، جمال محمدی، اصغر ضرابی

چکیده: یکی از موضوعات حیاتی قرن بیست و یکم برای دانشمندان شهری در ارتباط با پایداری شهر، نوع فرم شهر(فشردگی یا پراکنش) و حومه نشینی یا نوشهرنشینی است. در واقع حرکتی از شهر ماشینی به سمت شهر آینده (اطلاعات گره ای ترانزیت شهری) و احیاء مجدد شهری است. لذا آگاهی از فرم فضایی و شکل شهر می تواند نقش مهمی در میزان موفقیت برنامه ریزان شهری داشته باشد و به بهبود محیط های شهری کمک شایانی بنماید. هدف این تحقیق شناخت الگوی رشد شهر ارومیه به منظور برنامه ریزی جهت دستیابی به یک الگوی بهینه است.

نوع تحقیق کاربردی و روش بررسی آن توصیفی- تحلیلی است. داده ها و اطلاعات مورد نیاز از طریق نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن، طرح های جامع و تفصیلی شهر، همچنین از طریق اسناد، مجلات، کتب مرتبط با موضوع و سازمان های مختلف جمع آوری گردیده است و سپس با استفاده از نرم افزارهای Mat labوExcel در چارچوب مدل های هلدرن، آنتروپی شانون، موران و گری برای شناخت الگوی رشد شهر داده ها تحلیل شده اند. یافته های این تحقیق نشان می دهد که؛ الگوی رشد شهر ارومیه به صورت پراکنده است و این امر موجب ناپایداری زیست محیطی، اجتماعی، اقتصادی و در نهایت شکل شهری شده است. با توجه به پیامدهای نامطلوب رشد پراکنده و در راستای دستیابی به توسعه ی پایدار و شکل پایدار شهری به نظر می رسد؛ روش تمرکز غیرمتمرکز (تبدیل شهر تک مرکزی به چندمرکزی بر پایه ی متراکم سازی و افزون سازی فعالیت ها در مراکز فرعی) با تأکید بر اصول و راهبردهای رشد هوشمند شهری بهترین الگو برای گسترش کالبدی – فضایی شهر ارومیه در آینده باشد.

کلمه های کلیدی:

• برنامه ریزی • گسترش فیزیکی • رشد پراکنده • شکل پایدار • شهر ارومیه

متن کامل مقاله را در اینجا بخوانید:

http://www.ensani.ir/fa/content/320498/default.aspx

پرتال جامع علوم انسانی / ارزیابی توسعه فیزیکی شهر ارومیه به منظور حفظ پوشش گیاهی و اراضی کشاورزی

احمد پوراحمد، حیدر صالحی میشانی، لیلا وثوقی راد، احمد رومیانی

چکیده: در مناطق شهری افزایش جمعیت باعث تغییر کاربری اراضی کشاورزی به مسکونی، تجاری و صنعتی شده است. این تغییرات دارای پیامدهای ناخوشایندی بر روی محیط زیست شهری هم چون کاهش پوشش گیاهی، افزایش دمای محیط و تخریب زمین های مرغوب کشاورزی شده است. در این رابطه یکی از راهبردهایی که سبب بهینه سازی بافت فیزیکی شهری و کاهش خسارت ها زیست محیطی شده، استفاده از تکنیک های نوین سنجش از راه دور می باشد که توانسته نقش موثری در مدیریت و بهبود کاربری اراضی شهری ایفا کند. لذا این پژوهش با هدف ارزیابی و بهینه سازی رشد فیزیکی شهر ارومیه در جهت حفظ پوشش گیاهی و زمین های کشاورزی تدوین شده است. بدین منظور، تغییرات کاربری اراضی شهر ارومیه بین سال های ۱۳۶۵ تا ۱۳۹۱، محاسبه گردید. بررسی ها نشان دهنده کاهش شدید اراضی کشاورزی و باغات در نتیجه تبدیل آن ها به اراضی ساخته شده است. بنابراین با استفاده از مدل AHP مشخصات اراضی بر اساس نیازهای توسعه شهری به پنج طبقه؛ از کاملاً مناسب تا کاملاً نامناسب تقسیم شدند. نتایج نشان داد که از مساحت۲۶/۲۱۶۹۲ هکتاری منطقه، ۰۸/۵ درصد دارای شرایط کاملاً مناسب برای هدف مورد نظر است.

کلمه های کلیدی:

• شهر ارومیه • حفظ محیط زیست • بهینه سازی گسترش شهری

متن کامل مقاله را در اینجا بخوانید:

http://www.ensani.ir/fa/content/352126/default.aspx

آراز آذربایجان / معماری ارومیه گمشده در اعماق تاریخ

علی رزم آرای

گروه فرهنگی: معماری ارومیه؟ درست مثل یک سؤال، همه پهنه ذهنم را اشغال کرده است. زمانی از سر علاقه و صد البته نیاز، گوشه و کنار شهرم ارومیه را با پای پیاده گز می‌کردم تا بیشتر در تاریخش غرق شوم.

نه اینکه با معاصرت و مدرنیته سر ناسازگاری داشته باشم نه! برای ورود به حوزه گفتمان مدرنیته باید از نظر سنتی خودآگاه بود چرا که باید آگاهانه و از سر خرد بعد سنت را به محک نقد به میدان مدرنیزاسیون فرستاد.

در این حوزه ناآگاهانه و بی¬زمینه عمل کردن درست مثل غرق شدن آدمی است در آب که یا شنا بلد نیست و یا محل مناسبی را برای شنا انتخاب نکرده است. می‌خواستم در مقام یک شاعر، نویسنده و روزنامه نگار بیشتر عرصه و جایگاهی که در آن ایستاده بودم و از غربتش دم می‌زدم بشناسم و راه‌های عبور این شهر و متن آن را از پیچ و خم زمان بیابم و به عینه ببینم.

حداقل برای من ماجرای تاریخ شهرم و حیات معاصرش به دغدغه‌ای بزرگ تبدیل شده بود.

بهترین راه را در شناختن بنیان‌های تمدنی و فرهنگی آن یافتم. به عبارتی رسیدن به این نکته که ارومیه از کجای تاریخ شروع می‌شود و نسبتش به کجای زمان برمی‌گردد! یعنی اولین پایه‌های مسکونی آن، یعنی اولین زمزمه های تفکر مادی و نگرش مادی به دنیای اطراف از سوی مردمان آن. در این زمینه بیشترین بار فکری، بر روی جلوه‌های مختلف تفکر اهالی یک منطقه نسبت به عالم هستی سنگینی می‌کند.

در ارومیه ما چطور؟ از فرهنگ و تمدن دیرین سال این شهر اکنون چه نشانه‌هایی برجا مانده است؟ بهترین نمونه معماری آن بود. یعنی اولین بارقه‌های تفکر مادی اهالی آن در طول تاریخ نسبت به عالم هستی.

یعنی مقطع تلفیق امنیت معنوی و تفکر مادی مبتنی بر فرهنگ و جریان زندگی در این شهر! تک‌وتوک، نشانه‌هایی باقی مانده بود. این نشانه‌ها بیشتر به گوهر‌های درخشانی شبیه بودند که مثل قارچ این سو و آن سوی شهر به حال خود رها شده بودند (و چه دیر و بعضاً به شکل موقت به داد این مرواریدهای درخشان آسمان معماری ارومیه رسیدند). مساجد، کلیساها، بازار سر پوشیده ارومیه، حمام‌ها، عمارت‌ها و خانه‌های قدیمی، بقعه‌ها و امام زاده‌ها و…هر کدام متعلق به زمانی و تاریخی که امروز با پراکندگی مشهود شهر و از بین رفتن بافت تاریخی آن (آنانی که در رشته معماری تحصیل کرده‌اند و یا متخصص در این هنر هستند می‌دانند که بافت تاریخی یک شهر شناسنامه و مبین آینده شهرسازی آن است و درست مثل یک راهنما عمل می‌کند) هر کدام سازی می‌زدند بی قاعده و بی تناسب با زمان حال. وقتی از نیافتن دید و عرصه‌ای مناسب از بافت قدیمی شهر و بسنده کردن به اقوال این و آن در کتابی یا مصاحبه شخصی باز ایستادم، رسیدن به این نکته که اگر ارومیه، معماری ویژه و بومی خود را هم داشته و صدالبته داشته، مطمئناً باید زیرمجموعه معماری ویژه آذربایجان بوده باشد، مشغولم کرد.

این درست بود چرا که بعدها در طول مطالعات تحقیقی خود به اصطلاحی برخورد کردم به نام مکتب معماری آذربایجان. جالب اینکه این مکتب فقط در معماری خلاصه نمی‌شد که در فلسفه و حکمت، ادبیات و شعر، موسیقی و نقاشی و حتی خوشنویسی عمق داشت و دارای جلوه‌های گوناگونی بود. جالب‌تر اینکه معماری مکتب آذربایجان (متأثر از بدنه اصلی معماری ایران) با مذهب، مکتب دینی و عرفان گفتمان داشت و جوهره اصلی آن را عناصر دینی و عرفانی تشکیل می‌داد. هم به دلیل میان رشته‌ای بودن هنر معماری، معمار آن نیز باید حکیم به معنای تام کلمه می‌بود.

ریاضی و هندسه، نجوم و فلسفه، فقاهت و طب، موسیقی و عرفان و… همه و همه باید درونی شخص معمار می‌شد تا او حکیم کامل باشد و اثری بدیع در معماری خلق کند که تا به امروز زوایای آن ناشناخته مانده باشد.

(برای مثال مسجد امام اصفهان که در سال‌های اخیر دریافتند که گوشه‌ها و زوایای مسجد خاصیت انتقال اصوات را دارد) اما سؤال بزرگی در نه توی ذهنم صدا می‌کرد، معماری ارومیه چه نسبتی با معماری مادر یعنی معماری مکتب آذربایجان داشت؟ و یا چه میراثی از آن به ارث برده است که اکنون معرف آن مکتب در زمان حال باشد؟ تا آنجا که تحقیق کرده بودم، هیچ بررسی و تحقیق جامعی در این مورد در ارومیه موجود نبود که این فقر در زمینه خود معماری ارومیه هم به شکل مضاعفی به چشم می‌خورد. این در حالی بود که متخصصین به نامی را هم در ارومیه می‌شناختم که در این مورد اثری از آثار آن‌ها حاوی این مهم نبود و شاید من بی خبر بودم. البته بزرگان دیگری هم بودند و هستند که نه اهل ارومیه ولی متخصص معماری ایرانی بودند ولی در آثار آن‌ها نیز چیزی به چشم نمی‌خورد جزء نقل قول سیاحی یا باستان شناسی و یا محققی که فرنگی است و چند صباحی مسافر سرزمین ما.اما در مورد اصطلاح مکتب معماری آذربایجان نکات مهم و بدیعی را یافتم و فرا گرفتم. یکی از منابع مکتوب و شناخته شده در این زمینه آثار استاد محمد کریم پیرنیا است. مقالات و کتاب‌های استاد پیرنیا از نمونه‌های مهم در این زمینه بودند و هستند.

استاد پیرنیا در تألیفات خود از سبکی به نام آذری یاد می‌کند که مترداف با همان معماری دوران ایلخانی و تیموری است. (مجله فرهنگ معماری ایران – شماره ۱ سال ۱۳۵۴- سبک آذری) مطلعین هنر معماری می‌دانند که قرون هفتم و هشتم هجری قمری عصر شکوفایی معماری در آذربایجان است. مسجد جامع ارومیه یادگاری از قرن هفتم نشانه از همین شکوفایی معماری در ارومیه است.

شاخص‌های مکتب معماری آذربایجان را می‌توان در بنیان معماری تبریز، مراغه، زنجان، ارومیه، اردبیل، خوی، اصفهان، خراسان و در نهایت نخجوان و قره‌باغ و حتی شیروان و … در ادوار مختلف تاریخی دید.

مکتب تبریز و مکتب نخجوان از مهم‌ترین پایه‌های آن هستند.

بنا به گفته بهرام آجرلو استادیار باستان شناسی دانشگاه هنر اسلامی تبریز در مقاله‌ای تحت عنوان درآمدی بر سبک معماری آذربایجان، در توصیف مکتب آذری، به تأثیرات بنیادین مکاتب محلی آذربایجان بر معماری دوران ایلخانی و تیموری اشاره‌ای نشده است.

http://www.araznews.ir/%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%D9%8A-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%D9%8A%D9%87-%DA%AF%D9%85%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B9%D9%85%D8%A7%D9%82-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE/

خبرگزاری فارس / سیستم یکپارچه شهرسازی ارومیه گامی در تسهیل خدمت‌رسانی است

غلامرضا عدل‌دوست امروز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در ارومیه اظهار داشت: سیستم یکپارچه شهرسازی ارومیه یک گام موثر و ارزشمند در تسهیل خدمات‌رسانی همچنین پاسخ‌گویی به اقشار مختلف مردم و مراجعه‌کننده‌ها به شمار می‌رود.

وی شهر را یک پدیده پیچیده سیاسی و اقتصادی دانست و ادامه داد: شهر به معنای واقعی کلمه حالت ایستا و سکون نداد پس همواره به اشکال مختلف در حال رشد و نمو همچنین تغییر پیدا کردن است همچنین تحولات درونی زیادی هم در آن رخ می‌دهد.

این مسؤول تحولات به وجود آمده در مناطق شهری را مرهون عوامل مختلفی دانست و اضافه کرد: با تبعیت از این تغییرات باید طرح‌های توسعه شهری نیز به مرحله اجرا گذاشته شود تا امکانات و خدمات شهرداری‌ها مناسب با نیازهای روز شهر و شهروندان به روزرسانی شده و در آنها تجدیدنظر صورت گیرد.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری ارومیه با اظهار اینکه این معاونت عهده‌دار ساماندهی، کنترل ساخت و سازهای موجود در مناطق شهری شده است، بیان داشت: همچنین مسئولیت‌های مختلفی را به دلیل ماهیت خود عهده‌دار است.

عدل‌‌‌دوست صدور مجوزهای ساختمانی، پاسخ‌گویی به استعلامات و تغییر کاربری آنها، نظارت داشتن بر طرح‌های توسعه شهری و … را ازجمله مسؤولیت‌های حائز اهمیت این معاونت برشمرد و ادامه داد: با همراهی پرسنل و کارشناسان برای انجام وظایف قدم برداشته می‌شود.

وی با اظهار اینکه بخش عمده‌ای از اعمال و فعالیت شهرداری‌ها از طریق معاونت شهرسازی انجام می‌گیرد، خاطرنشان کرد: برای ایفای نقش در این زمینه به صورت جدی و با همراهی کارشناسان و شهردار قدم برمی‌داریم.

این مسؤول بیان داشت: طبق بررسی و مطالعات انجام گرفته به میزان ۸۰ درصد مراجعان شهرداری‌ها را ارباب رجوع معاونت معماری و شهرسازی تشکیل می‌دهد، پس این حوزه به معنای واقعی کلمه در پاسخگویی به مراجعه‌‌کننده‌ها حائز اهمیت است.

معاون شهرسازی و معماری شهرداری ارومیه با اظهار اینکه ۸۵ درصد از مجموع درآمد شهرداری در این معاونت تحقق پیدا می‌کند، اضافه کرد: بنابراین در این حوزه وقت زیادی برای پاسخ‌گویی به مراجعان و رفع مشکلات آنها صرف می‌شود.

عدل‌دوست اقدامات مختلف مبنی بر عملیات عمرانی، زیباسازی فضای شهری، احداث فضای سبز، ایجاد پارک‌ها، تنظیف فضای عمومی شهر، آسفالت خیابان‌ها، احداث تقاطع‌های غیر‌هم‌سطح، پل‌های عابر پیاده و … را مورد اشاره قرار داد و گفت: مردم این سری خدمات را شاهد هستند.

وی به راه‌اندازی سیستم یکپارچه شهرسازی در ماه جاری اشاره کرد و بیان داشت: از این رهگذر برای ارتقای سرعت در پاسخگویی و جلب رضایت اقشار مختلف مردم قدم برداشته می‌شود که امیدوار هستیم نتایج مورد انتظار حاصل شود.

http://khabarfarsi.com/ext/22215338

دانشجو / اقلیم شناسی معماری ارومیه

پاورپوینت اقلیم شناسی معماری ارومیه

فهرست:

¨مقدمه / شناخت اقلیم / تعریف اقلیم(کلیمایت) / تعریف خرده اقلیم ( میکرو کلیمایت ) / شناخت عوامل اقلیمی / اقلیم ارومیه / بافت قدیمی ارومیه / بناهای سنتی ارومیه / نحوه استقرار بافت مسکونی در مناطق کوهستانی / بافت جدید شهر ارومیه / نقشه خیابان های ارومیه / تاثیر سایه بر معمای / نتیجه گیری

برای دسترسی به مقاله به لینک زیر مراجعه کنید:

http://daneshju.4kia.ir/info/15119/%D8%A7%D9%82%D9%84%DB%8C%D9%85-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%85%DB%8C%D9%87/

جوان پرس / رواج نمادهای موهوم در معماری شهر تاریخی ارومیه

جوان پرس / رضا حیدری * : معماری و سبک های ان در حوزه سرزمینی ایران تا بدان پایه و جایگاه رسید که بخشی از تقسیم بندی های آن به سبک آذری نامبردار گشت . سبکی که به گفته پیر نیا استاد مسلم در حوزه معماری ایرانی پس از اینکههولاکو در سال ۶۵۷ق/۱۲۵۹م در مراغه مستقر شد، معماری ایرانی ترقی کرد و در پی دگرگونی‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی در جامعه، سبک رازی (معماری دوره سلجوقی) نیز تغییر کرد و «سبک آذری» زاده شد. سبک آذری از مراغه آغاز شده و با نام «سبک مغولی» به تبریز و سلطانیه و سپس به سراسر ایران و خارج ایران رفت و روز به روز درخشان‌تر شد. در اوج سبک آذری، شاهکارهای معماری زمان جانشینان تیمور به ویژه شاهرخ( ۸۰۷-۸۵۰ق/۱۴۰۴-۱۴۴۶م) بنا شدند.حال چگونه میشود که وضعیت معماری در شهر هایی که خود دارای سبک های شاخص میباشند به چنین وضعیتی دچار میگردد و چه کسی متولی وضعیت اسفبار معماری کنونی است ؟

ارومیه به عنوان مرکز استان آذر بایجان غربی شهر بی هویتی نیست ، بررسیهای باستان شناسی نشان میدهد در فاصله نه چندان دور از این شهر و درست در پشت بزرگترین دانشگاه استان و روستای تمتمان پناهگاه صخره ای وجود دارد که نشان از حضور گروههای بشری حداقل از پیش از دوازده هزار سال قبل در این حوزه دارد. پس از این استقرار جوامع بشری در روستاهای اولیه در هزاره هفتم و ششم قبل از میلاد نیز شواهد مختلفی موجود است . گوی تپه و کردلر تپه در ارومیه نیز از جمله محوطه های مشهور در سطح جهانی از دوران برنز در حدود پنج هزار سال پیش بشمار می آیند که مقالات متعدد و مختلفی از آن در جهان به چاپ رسیده است .

در هزاره اول قبل از میلاد نیز آثار و محوطه های تاریخی فراوانی تنها در سطح این شهرستان در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است تپه ماوانا ، کوکیا ، محمود آباد ، دیزج تکیه ، ژار آباد ، بزرگ آباد ، ترکمان و… شاهدی بر این مدعاست . ارومیه در دوران اسلامی نیز محوطه های متعددی را در خود جای داده است . سه گنبد به عنوان قدیمی ترین بنای اسلامی شهر از دوران سلجوقی قرن ششم هجری قمری ، مسجد جامع با محراب بی بدیلش به عنوان نگین محراب های اسلامی در دوران ایلخانی ، بازار تاریخی ارومیه با سه هکتار وسعت و بیش از ششصد باب مغازه ، میدان تاریخی انقلاب با بناهای تاریخی متعدد به عنوان معدود میادین تاریخی کشورهمه و همه تنها بخشی از هویت تاریخی این شهر است .

اما بی تردید ظرف چند دهه اخیر آرام آرام بهره گیری از عناصر معماری ایرانی و اسلامی کم رنگ تر و رواج عناصر و نمادهای موهوم در معماری این شهر تاریخی به شدت افزایش یافت به گونه ای که شیوه های اصیل معماری در این شهر در چشم برخی زائد و حتی بهره گیری از آنها به صورت کهنه پرستی و سنت گرایی به نظر میرسد . جای تعجب بیشتر آنکه برخی از آنانی که بر اساس قوانین مصرحه میبایست خود سردمدار حفاظت و صیانت از معماری اصیل اسلامی و ایرانی در استان میبودند با زیر پا گذاردن اصول بر رواج این عناصر دامن زده اند و بر ادامه بحران بی هویتی در این شهر تاریخی افزودند و حالا سوال اینجاست چه کسی مدافع معماری اصیل اسلامی و ایرانی و پاسخگوی رواج نمادهای موهوم در معماری شهر تاریخی ارومیه است ؟

http://www.javanpress.ir/%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%86%D9%85%D8%A7%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%88%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE/

مطالب پیشین:

پرونده اینترنتی شهر اهواز

http://anthropologyandculture.com/fa/%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%A7%D9%86%DB%8C/950-%D9%BE%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%AA%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A7%D9%87%D9%88%D8%A7%D8%B2.html