فرهنگ عامه مرزن آباد(۱۳۹۴). محمدهادی منصوری و یعقوب شربتیان، ناشر: بهمن برنا با همکاری شهرداری مرزن آباد، چاپ اول، ۱۷۴ ص، مصور،۱۵۰۰۰ تومان
وجود پیشینه کهن و درخشان تاریخی، زندگی اقوام و طوایف مختلف در کنار هم و تنوع آب و هوایی باعث شده است که کشور ایران دارای گنجینه بسیار غنی و سرشار از آداب و رسوم، لهجه ها، جشن ها، قصه ها، افسانه ها، اعتقادات، ضرب المثل ها، بازی ها و… باشد؛ به همین دلیل دامنه فرهنگ عامه در ایران بسیار وسیع و متنوع است.
اما با وجود این منابع غنی فولکلور، به دلیل حضور فرهنگ بیگانه و بنا به تغییراتی که به سرعت در جامعه انجام می گیرد، بسیاری از آداب و رسوم و مراسمی که ریشه در اعماق تاریخ ایران دارند، در حال فراموش شدن هستند و اگر امروز نسبت به جمع آوری و تدوین آنها اقدامی نشود، دیری نمی پاید که بسیاری از این گنجینه های ملی را از دست خواهیم داد و اگر فولکلور یک ملت از دست رود، قسمت اصلی هویت آن ملت هم از بین خواهد رفت.
استان مازندران با تاریخ تمدن دیرینه، یکی از مناطقی است که از نظر فرهنگ و ادبیات یکی از مناطقی است که از نظرفرهنگ و ادبیات عامه بسیار غنی است و میتواند به عنوان پایگاه مردمشناسی و تحقیقات فولکلوریک مورد توجه قرار گیرد و قبل از آنکه در جریان مدرنیته و گذشت زمان این میراث کم نظیر فرهنگی به دست فراموشی سپرده شود ثبت و نگهداری¬گردد.
نوشتههای مرتبط
در این میان شهر مرزن¬آباد نیز به¬عنوان یکی از شهرهای استان مازندران با داشتن عناصرفرهنگی متعدد و متنوع که حتی ازروستایی به روستای دیگری متفاوت است از منظر مطالعات مردمشناسی بسیار حائز اهمیت است.
بنابراین به منظور ثبت و ضبط پارهای از ویژگیهای فرهنگی این منطقه که کم¬کم به دست فراموشی سپرده میشوند و همچنین درک تحولات فرهنگی آن که یکی از وظایف مردمشناسی است، مولفین کتاب به جمع آوری اطلاعات فرهنگی، فولکلور و آداب رسوم منطقه مرزن آباد در قالب یک پژوهش میدانی¬اقدام کرده اند.
کتاب حاضر که در مجموع به بخشی از فرهنگ عامه مردم مرزن آباد از گذشته تا به حال اختصاص یافته، شامل۶ فصل است. در فصل اول ضمن تعاریفی از علم انسانشناسی؛ فرهنگ و فولکلور به ویژگی های¬کلی-استان مازندران و شهر مرزن آبادپرداخته شده است. ضمن آنکه در این فصل در مورد چارچوب نظری، روش و فنون تحقیق بحث میشود.
در فصل دوم به سنتهای رفتاری که در مرزن¬آباد مرسوم است پرداخته شده و مراسم و جشنهای منطقه¬ای و محلی، بازی ها، ورزش، تفریح و سرگرمی¬های بومی، آئینها و مراسم مربوط به فعالیت¬های تولیدی و موسیقی محلی مورد توجه قرار گرفته اند.
فصل سوم این کتاب، سنتهای شفاهی نام دارد. ترانه¬ها، چیستان¬ها، لالایی¬ها، مثل ها، دوبیتی¬ها و افسانه های محلی به عنوان بخش مهمی از فرهنگ عامه دراین فصل تشریع شده است.
در فصل چهارم فرهنگ و سنتهای مادی شامل خوراک، پوشاک، صنایع دستی، آلات موسیقی، معماری و مسکن به عنوان اصلی ترین عناصر فرهنگ مادی و قابل رویت مورد توجه قرار گرفته اند.
فصل پنجم، نظام¬خانواده و مراسم¬گذار نام دارد. مسائلی نظیرزایمان، تولد، ازدواج و مرگ عناوین اصلی این فصل را تشکیل میدهند.
فصل آخر این کتاب اعتقادات و باورهای عامیانه مردم مرزن آباد را در برمی گیرد. در این فصل به موضوعاتی همچون شیوههای درمان و طب سنتی، سفرههای نذری و… توجه شده است.