شمارۀ ۱۳۹ ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت با عنوان «دوستی و شفقت» منتشر شد. این دفتر مشتمل بر پنج مقاله و یک گفتوگو است. دربارۀ اهمیت دوستی میتوان پرسشهای مختلفی طرح کرد مانند اینکه «آیا تابه‌حال به سهم «دوستی» در زندگی‌خود اندیشیده‌اید؟ آیا «دوستی» از نیازهای ضروری زندگی شماست یا صرفا مفهومی پرطمطراق است که به آن تن در می‌دهید ازآن‌رو که بر شکوه و زیبایی زندگی خود بیفزایید؟» با اینکه شاید در نگاه نخست بتوان دوستی را به‌عنوان نیازی حقیقی در زندگی و در رشد و شکوفایی اخلاقی فرد و جامعه تعریف کرد اما بهتر است که سرشت و ذات دوستی، انواع دوستی، عوامل مؤثر بر ایجاد دوستی، بقا و ماندگاری و فزونی آن و همچنین کاستی و نقصان و اضمحلالش؛ آثار و پیامدهایش بر هریک از دو طرف دوستی و جامعۀ آنها؛ و درنهایت سودمندی‌های دوستی و حتی ترویج آن در زمرۀ ضروری‌ترین لوازم زندگی فردی و اجتماعی با نگاهی فلسفی بررسی شود.
نغمه پروان دبیر دفتر ماه این شماره از نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت در سخن دبیر نوشته است: «در وسیع بودن حوزۀ دوستی چون‌و‌چرایی وجود ندارد؛ از یک آشنایی مختصر گرفته تا آن نوع دوستی که، به بیان مُنتنی، در آن «دوجان به هم می‌آمیزند و یکی می‌شوند. چنان‌که دیگر نشانی از نخی که به هم دوخته‌شان نتوان یافت.» همه‌‌وهمه دوستی شمرده می‌شوند. اما مطلب اینجاست که ایستادن، در هر نقطه‌ای از این طیف وسیع که باشد، شخصیت و منش آدمی را کم یا زیاد تحت تأثیر قرار خواهد داد. همین نکته فیلسوفان و روان‌شناسان را بر آن داشته است تا به بررسی این مهم بپردازند که تحقق دوستی در افراد چه آثاری اعم از روان‌شناسانه و جامعه‌شناسانه با خود به‌همراه دارد.»
نوشته‌های مرتبط
دفتر ماه شمارۀ ۱۳۹ از ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت مشتمل بر شش نوشتار است. نخستین نوشتار با عنوان « تأملی بر دوستی و شفقت‌ورزی» گفتوگویی با دکتر علی صاحبی است که از منظر یکی از رویکردهای مهم روان‌شناسی این عصر یعنی نظریۀ انتخاب دوستی و شفقت‌ورزی را واکاوی میکند.
دومین نوشتار با عنوان «جایگاه «دیگری» از منظر کیرکگور» به قلم راضیه زینلی است. هدف اصلی مؤلف در این مقاله، پرداختن به «دیگری» و ارتباط «دیگری» با فردِ انسانی از منظر کیرکگور است و پرسش اصلی این است که آیا ما در آیینۀ «دیگری» خود را می‌شناسیم یا اینکه «دیگری» مانع و حائلی است در شناخت ما از خویشتن. به همین خاطر در این مقاله قبل از پرداختن به بحث «دیگری»، ابتدا به تعریف «خود» و انسان پرداخته شده است و سپس دیدگاهِ کیرکگور دربارۀ فردِ انسانی و «خود» بررسی شده و در ادامه باتوجه‌به کتاب «اعمال عشق» جایگاهِ «دیگری» را تحلیل شده است. همچنین رابطۀ انسان با «دیگری» را در سه ساحت وجودشناسی، معرفت‌شناسی و ارزش‌شناسی واکاوی شده است.
سومین نوشتار مقالهای با عنوان « روحِ دوستی» به قلم مارک ورنون و با ترجمه علیرضا رضایت است. آنچه در این مقاله آمده است خواننده را به تأمل در روابطی وامیدارد که آنها را «دوستانه» می‌خواند.
چهارمین نوشتار با عنوان « دوستان به مثابه «من‌های دیگر» به قلم لورن اسمیت پنگل است که فاطمه سعیدی به فارسی ترجمه کرده است. تأمل درخصوص دوستی را بیش از هرکس می توان نزد ارسطو یافت. در این مقاله نویسنده میکوشد بحث خودخواهی و محبت به دوست را از نظر ارسطو واکاوی کند. گرچه ممکن است در تفکرات عامیانه خودگزینی دون پایه به‌نظر برسد، پنگل نشان داده است که از نظر ارسطو این دو، هیچ‌گونه منافاتی با هم ندارند؛ ارسطو خودگزینی را در سطحی ژرفتر نشان از فضیلت انسان برمی‌شمارد. او با برشمردن پنج مؤلفه بنیادین دوستی نشان می‌دهد همۀ این خصوصیات در ارتباط آدمی با خویش نیز یافت میشود. چراکه دوست به‌عبارتی «منِ دیگر» ماست.
پنجمین نوشتار با عنوان «تحلیل پدیدارشناسانه ادیت اشتاین از همدلی» را محمداصغری نگاشته است. مؤلف میکوشد در این مقاله نشان دهد که اشتاین با استفاده از پدیدارشناسی هوسرل و مفاهیم به‌عاریت گرفته از فلسفۀ او به تحلیل پدیدارشناسانه «همدلی» پرداخته است. اشتاین معتقد است که همدلی دارای یک ساختار قصدی است که با بدن زیستۀ دیگری امکان وقوع دارد. من از تجربۀ دیگری به‌واسطۀ ادراک بدن و حالات و رفتارهای بدنی او آگاهی همدلانه مییابم. او معتقد است که پدیده همدلی (Einfühlung) برخلاف ادراک حسی غیرآغازین است. لذا اگر در ادراک اوبژهای به ما داده میشود در تجربه همدلی چیزی یا اوبژهای به ما داده نمیشود. اشتاین سه سطح برای همدلی قائل است و سطح دوم را مهم میداند. اشتاین معتقد است که من فقط چهرههای افراد را نمیبینیم بلکه چهرههای عصبانی یا شاد یا بهت زده یا غمگین یا افسرده را میبینم. من بدن صرف فرد را نمیبینم بلکه تجارب زیستۀ بدنی فرد را که در برابر من قرار دارند میبینم.
عنوان ششمین نوشتار «تکیه بر روابط اجتماعی» به قلم سونیا لیوبومیرسکی است که نازنین اردوبازارچی ترجمه کرده است. سونیا لیوبومیرسکی استاد روان‌شناسی دانشگاه کالیفرنیا ریورساید است و دکترای خود را در رشتۀ روان‌شناسی اجتماعی-شخصیتی از دانشگاه استنفورد دریافت کرده است. وی در حال حاضر دوره‌های روان‌شناسی اجتماعی و روان‌شناسی مثبت را در دانشگاه تدریس میکند. مقالۀ مذکور بخشی از کتاب او با عنوان «چگونگی شادکامی» است که انتشارات پنگوئن آن را در سال ۲۰۰۸ به‌چاپ رسانده است. این کتاب راهنمای جامعی برای درک چیستی شادکامی است و با ارائۀ بیش از دوازده استراتژیِ افزایش شادکامی راه جدیدی برای درک پتانسیل ذاتی انسان برای شادکامی وتوانایی حفظ آن در زندگی به ما نشان می‌دهد .
بخش دوم نشریه «ادب و هنر» نام دارد و به نوعی دنبالۀ بخش دفتر ماه است. در این بخش مقالهای با عنوان «دوستی و عشق در معنویت اسلامی» به قلم ویلیام سی چیتیک و با ترجمه معصومه نقدبیشی است.
بخش سوم نشریه «اندیشه و نظر» نام دارد و مشتمل بر دو مقاله است. نخستین مقاله با عنوان «تشابه در نظرپردازی مابعدالطبیعی» به قلم رودولف اوتو و با ترجمه انشاءالله رحمتی است.
مقالۀ دیگر با عنوان «مطالعه تطبیقی ویژگی‌های پیامبری در نوشته‌های ابن‌سینا و غزالی» را محمد عفیفی نگاشته و موسی ملایری به فارسی ترجمه کرده است.
بخش چهارم نشریه کتاب نام دارد. نخستین مقالۀ این بخش «ریشه‌های هندی و سنسکریت در داستان‌های حکایی ایرانی» به قلم سید مسعود رضوی است. سپس منیره پنجتنی، دبیر بخش کتاب ابتدا مقالهای با عنوان «تکرار تکرار» نگاشته است و کتاب تکرار اثر سورن کیرکگور و دو ترجمۀ موجود از آن یعنی ترجمۀ محمدهادی حاجی بیگلو (نشر شبخیز) و ترجمۀ صالح نجفی (نشر مرکز) را نقد و بررسی کرده است. همچنین در ادامه در قالب گفتوگویی با محمدهادی حاجی بیگلو کتاب تکرار و اندیشۀ کیرکگور را بررسی کرده است.
بخش پنجم نشریه به دبیری منوچهر دینپرست، گزارش نام دارد و به گزارش مهمترین وقایع یک ماه اخیر حوزۀ اندیشه اختصاص دارد.
شمارۀ ۱۳۹ نشریۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «دوستی و شفقت» با مدیر مسئولی و سردبیری دکتر انشاءالله رحمتی با بهای ۵۰۰۰ تومان در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.