«گذاری اجباری» برای طبقه متوسط بالنده: تب خرید برزیلی ها در میامی

امانوئل استیلز و آن وینیا ترجمه ی شیرین روشار

کاهش فقر در دوران ریاست جمهوری آقای لوئیز ایناسیو لولا داسیلوا برای سی میلیون نفر دیگر این امکان را فراهم ساخته است تا به فروشگاه های بزرگ دسترسی یابند. برزیلی های مرفه تر، چنانچه خواسته باشند خود را از سایرین متمایز کنند، می بایست از این پس برای خرید … به جائی خیلی دورتر بروند.

چمدان های خالی و جیب های پر از دلار : اینها هستند علائم مشخصه برزیلی ها در شهر میامی. آنها دسته دسته با اتوبوس هائی که از طرف آژانس های مسافرتی کرایه شده اند، در مراکز عظیم خرید که در پیرامون شهر قرار دارند پیاده می شوند و به بوتیک های لباس هجوم می آورند. به شهادت آقای شاربل مارون و خانم مارنیلا آماتو که از شهر رسیف آمده اند و در یکی از فروشگاه های بزرگ شمال شهر، اولین روز خرید خود را به پایان می رسانند : «همه چیز در اینجا یک سوم قیمت است».

توجه سرمایه گذاران به برزیل، در حالیکه طوفان بحران مالی اقتصادهای کشورهای شمالی را تکان می دهد، موجب تقویت یکباره ارزش پول محلی شده، و به این ترتیب، قیمت های اعلان شده به دلار را چندین برابر جذاب ترساخته است. اگر در اول ژانویه ۲۰۰۳، برای خرید جنسی به ارزش ۱۰۰ دلار ۳۵۴ رئال لازم بود ، در مه ۲۰۱۰، فقط ۱۷۵ رئال، یعنی کمتر از نصف آن مبلغ، فقط برای خرید همان جنس کافی است (۱). پس می توانید تصور کنید که، کالسکه خرید این زوج – مرد وکیل و زن حسابدار – لبریز از ساک های خرید با علامت مارکهای آمریکائی است. برای شش روز، آنها بودجه ای معادل ۲۰۰۰۰ دلار (حدود ۱۵۰۰۰ یورو) فقط برای خرید در نظر گرفته اند. بوتیک «لوکسیتان» در میامی بیچ، که ۸۵% مشتری هایش پرتغالی زبان هستند، در جستجوی استخدام فروشنده ای است که پرتغالی حرف بزند.

وزارت بازرگانی آمریکا، سهم درآمد بازدیدکنندگان بزریلی در اقتصاد آمریکا در سال ۲۰۱۱ را معادل ۸,۵ میلیارد دلار (حدود ۶,۴ میلیارد یورو) برآورد کرده است. در همان سال، یک میلیون و نیم برزیلی در ایالت فلوریدا فرود آمده اند. تنها کشور کاناداست که جهانگردان بیشتری به آنجا می فرستد. ولی در میامی، برزیلی ها در همه رشته ها قهرمان اند : هم تعدادشان بیشتر است و بخصوص، ولخرج ترند. بنا به اظهارات آقای ویلیام تالبرت سوم، رئیس اداره جهانگردی میامی بزرگ (Greater Miami Convention and Visitors Bureau) : «این واقعاً بی سابقه است. از سال ۲۰۱۰، این اولین بازار بازدیدکننده خارجی است که بیش از یک میلیارد دلار در سال در شهر ما خرج می کند. رشد اقتصادی ما مدیون طبقه متوسط برزیلی است. »

اما همین «طبقه متوسط»، در عمل، فقط ۳۰% ازمرفه ترین افراد جمعیت را در برمی گیرد… برای آنها، سفر به میامی به مثابه یک «گذار اجباری» است. بنا به تحلیل آقای الکساندر پیکت، وکیل برزیلی، بنیانگذار آژانس معاملات ملکی «Piquet Realty» برای کمک به هموطنانی که مایل اند در میامی سرمایه گذاری کنند : «این سفر، نشانه گذار موفقیت آمیز به یک وضعیت اجتماعی جدید است. کسانی که موفق به گذشتن از این مرحله می شوند، شدیداً احساس غرور می کنند.»

با بهره گیری از این تحرکات، آژانس معاملات ملکی پیکت شاهد دو برابر شدن درآمد خود در بین سالهای ۲۰۱۰ و ۲۰۱۱ شد. تعداد برزیلی هائی که هر چه بیشتر ثروتمند می شوند به اندازه ای بالا رفته است که ، مجذوب پائین بودن قیمت ها، می توانند یک خانه دوم برای خود در میامی بخرند. قیمت هر متر مربع یک آپارتمان لوکس، نزدیک به دو برابر ارزانتر از یک مسکن با مشخصات مشابه در کوپوکابانا یا در سائو پائلوست. در اینجا، همه اذعان دارند که برزیلی ها سهم بسیاری در تحرک بخشیدن به بازار محلی مسکن داشته اند که از پائین ترین نقطه اش در سال ۲۰۰۹، امروز ۵۰% افزایش نشان می دهد (۲). بر اساس انجمن ملی معاملات ملکی، برزیلی ها در سال ۲۰۱۱، ۸% خریداران خارجی در ایالت فلوریدا را درمقابل ۳% در سال پیش از آن، تشکیل می داده اند : مهم ترین سهمیه، چنانچه کانادائی ها را حذف کنیم. با این وجود، در حالیکه کانادائی ها «به دنبال املاک ارزان قیمت به منظور اجاره دادن هستند، برزیلی ها چشمشان به دنبال خانه های مجلل تر به قیمت متوسط ۲۰۰۰۰۰ دلار [۱۵۰۰۰۰ یورو] یا بیشتر است : مبلغی بالاتر از آنچه که سایر سرمایه گذاران پرداخت می کنند (۳)».

به این دلایل است که آمریکائی ها در شرایط صدور ویزا برای برزیلی ها تغییراتی داده اند. خانم سارا مرکادو، مسئول امور جهانگردی در سفارت آمریکا در شهر ریو، توضیح می دهد : «هدف کوتاه کردن صف متقاضیان بوده است». دفاتر تازه ساز، کارمندان بیشتر، سهولت در پرداخت : حساب همه چیز شده است برای ناز و نوازش کردن این بازدیدکنندکان که مبادا هوس کنند به اروپا بروند که ویزا از آنها نمی خواهد. به نظر آقای آلن لانگ، کنسول مسئول امور بازرگانی : «مالیات ها در برزیل خیلی بالا هستند».

هنگامیکه بر غیر قانونی بودن این خریدها که طبق قانون برزیل ورود بیش از ۵۰۰ دلار جنس را، بدون اعلام کردن، ممنوع می داند، انگشت می گذاریم، مأمورین از دادن پاسخ درمی مانند. کنسول آمریکا اعتراف می کند که گمرک آمریکا چمدانها را موقع خروج از شهر بازبینی نمی کند. پس این کار به دوش گمرک برزیل می افتد، که با هزاران پروازی که از مبدأ میامی می رسند، فرصت سر خاراندن هم ندارد. آقای پیتر تفته، کارمند ارشد گمرکات در شهر برازیلیا می پذیرد :«ما آگاه هستیم به اینکه مشکلاتی وجود دارد .» بر اساس آمار بانک مرکزی برزیل، برزیلی ها در سال ۲۰۱۲، ۲۱ میلیارد دلار با کارت اعتباری برای خریدهای گوناگون ( بدون محاسبه مخارج اقامت) در خارج از کشور خرج کرده اند.

ده مأمور گمرک، صدها چمدان

در فرودگاه، البته غیرممکن است بتوان همه چمدان ها را بازبینی کرد، ولی مأمورین گمرک کارشناس پروازهائی شده اند که از میامی می آیند. در سائو پائولو، ده مأمور خود را آماده می کنند. در برابر آنها، سیصد و پنجاه مسافر سومین پرواز روزانه هواپیمائی آمریکا (American Airlines). هیچکدام مبلغی بالای ۵۰۰ دلار خرید اعلام نکرده است، ولی همه بارشان برای یک سفر چند روزه بیش از اندازه سنگین است. آقای آروخو ناتوس، مسئول گمرک، می گوید : «ما یک انتخاب چشمی می کنیم به نسبت تعداد چمدانها، بعد با گذشتن از زیر اشعه ایکس، وسایل الکترونیکی را پیدا کنیم».

پس از آن «جمعه سیاه» (black Friday) معروف، که فردای جشن « شکرگزاری» (Thanksgiving) است و حراج در آمریکا به ویژه بیداد می کند، بازگشت به برزیل برای برخی با صورتحسابی بلند بالاتر از آنچه پیش بینی شده بوده، همراه است. کارمند گمرک اضافه می کند : «ما می توانیم ۴۰% از پرواز را کنترل کنیم، و اغلب مسافرین جریمه می شوند». کار مأمورین گمرک ساده نیست : مسافرین معترض، آنها را به دزدی متهم می کنند. یک خانواده (چهار نفره با دوازده چمدان و سه کامپیوتر) می بایست ۲۰۰۰۰ رئال جریمه بپردازد (۷۲۰۰ یورو). آژانس های مسافرتی برزیلی که همه سفرهائی به میامی عرضه می کنند و با خودستائی در بروشورهایشان اعلام می کنند : «سفر همراه با فردی حرفه ای برای خریدهایتان و راهنمائی کردن شما در بین بیست مرکز بزرگ خرید شهر»، فراموش می کنند این نکته کوچک را به مشتریانشان تذکر دهند.

پانوشت ها :

۱- و ۲۵۰ رئال در ژانویه ۲۰۱۳.

۲-

« Brazilian rock stars beat drum for Florida condos », Financial Times, Londres, 23 novembre 2011.

۳- همان.

۴- در برزیل، مالیات واردات بالغ بر ۳۵% است برای پوشاک و کفش، و بین ۲ و ۱۶% قیمت برای وسائل انفورماتیک، در مقابل ۶% در آمریکا.

این مطلب در چارچوب همکاری بین انسان شناسیو فرهنگ و دوستان لوموند دیپلماتیک منتشر می شود و در فرانسه در فوریه ۲۰۱۳ به انتشار رسیده است.

پرونده ی «لوموند دیپلماتیک» در انسان شناسی و فرهنگ
http://www.anthropology.ir/node/15007