مقدمه:
برخورداری از حق تحصیل برای مهاجران افغانستانی در ایران فرازوفرودهای بسیاری داشته است، جریان مدارس خودگردان نیز از دل همین داستان پرپیچ‌وخم بیرون آمده. اگرچه تحصیل برای دانش آموزان افغانستانی که از مدارک اقامتی برخوردار بودند همواره بلامانع بوده است اما این مدارس برای آن‌ها رایگان نبود و ملزم به پرداخت شهریه‌هایی بود که برای بسیاری از خانواده‌های کم وسع مهاجر پرداخت آن با سختی همراه بود و برخی از خانواده‌ها نیز از پرداخت آن ناتوان بودند. همچنین روایت تجربه‌ی زیسته‌ی بسیاری از والدین افغانستانی نشان می‌دهد که مدارس دولتی در بسیاری از مناطق از ثبت‌نام دانش آموزان افغانستانی اکراه داشتند.
نوشته‌های مرتبط
علاوه بر این معمولاً زمان ثبت‌نام دانش آموزان افغانستانی پس از اتمام دوره‌ی ثبت‌نام دانش آموزان ایرانی و بر اساس بخش‌نامه‌هایی از طرف آموزش‌وپرورش بوده است و بسیاری از مدارس در این زمان دیگری ظرفیتی برای پذیرش دانش آموزان افغانستانی نداشتند. همچنین بخشی از مهاجران که فاقد مدارک اقامتی بودند از تحصیل در مدارس دولتی ایران محروم بودند. عواملی ازاین‌دست باعث می‌شد هرسال تعداد زیادی از این دانش آموزان از فرصت تحصیل در مدارس دولتی محروم شوند. مدارس خودگردان باوجود موانع قانونی و نیز کاستی‌های شدید مالی و مشکلات مدیریتی و کمبود نیروی متخصص نهاد هایی نوپا و غیررسمی بودند که توسط مهاجران افغانستانی در ایران شکل گرفتند تا خلأهای تحصیلی و آموزشی دانش آموزان افغانستانی را پر کنند. ذکر این نکته ضروری است که در حال حاضر بسیاری از این محدودیت‌ها به‌تدریج در چند سال اخیر رفع شده به‌طوری‌که سال ۹۴ نقطه‌ی عطفی در این جریان بوده است و در مهر این سال تمام دانش آموزان افغانستانی بدون پرداخت شهریه مجاز به ثبت‌نام در مدارس دولتی شدند. طی رفع محدودیت‌ها و هموار شدن راه تحصیل برای مهاجران افغانستانی تعداد مدارس خودگردان نیز بسیار کاهش‌یافت و برخی از این مدارس نیز با دریافت مجوزهای رسمی از سوی نهاد ها جایگاه رسمی یافتند.
فهرست:
- تاریخ شفاهی مدارس خودگردان مهاجران افغان در شهر اصفهان/ روح الله صفری، سید مرتضی رضوانی،حسن قانونی، بهاره آزاد
- بررسی تأثیر سیاست‌های تحصیل اتباع افغانستانی در ایران (موردمطالعه: شهر تهران)/ آرش نصر اصفهانی، سید حسن حسینی
- نادر موسوی: از مدرسه‌ی خودگردان تا مدرسه‌ی بین‌المللی/ پیمان حق‌طلب
- مدارس خودگردان مهاجرین افغان (مجموعه عکس)/ خبرگزاری عصر ایران
- با همین سرانه‌ی پایین: “خودگردانی فرهنگی “/ در گفت‌وگویی با محمد کریم مرادی(رئیس شورای سرپرستی مدارس خودگردان افغانستان)
- مدارس خودگردان، رویای ویران‌شده‌ی مهاجران غیرقانونی افغان برای تحصیل/ جمعیت مبارزه با تبعیض تحصیلی
- کودکان افغان، هم‌نیمکتی‌های تازه در مدارس ایران/ شیرین شکیب
- آغاز سال تحصیلی در مدارس خودگردان افغان‌ها در ایران/ خبرگزاری آناتولی
- مدارس خودگردان غیرقانونی‌اند/ خبرگزاری ایسنا
- اجازه مشروط وزارت آموزش‌وپرورش ایران برای بازگشایی مدارس خودگردان افغانستانی/ خبرگزاری آوا
برای دیدن پرونده پرونده ی اینترنتی مدارس خودگردان افغانستانی در ایران- ویرایش شده کنید.
