رالف گوستاو دارندورف (Ralf Gustav Dahrendorf)، جامعه شناس، سیاستمدار و روزنامه نگار آلمانی- بریتانیایی در سال ۱۹۲۹ در هامبورگ متولد شد. او در مدت فعالیت حرفه ای خود، رییس جامعه جامعه شناسی آلمان، عضو مجلس ملی، دبیر دولتی در وزارت امور خارجه، عضو کمیسیون اروپایی، مدیر مدرسه عالی اقتصاد و علوم سیاسی لندن، از پایه گذاران دانشگاه کنستانتز (Konstanz) و عضو خانه لردهای بریتانیا بود. پس از او محفل دارندورف در حزب لیبرال دموکرات تشکیل شد.
دارندورف در رشته فلسفه و زبان و ادبیات در دانشگاه هامبورگ به تحصیل پرداخت. در سال ۱۹۵۲ دکترای خود را با به پایان رساندن رساله ای با عنوان مفهوم عدالت در تفکر کارل مارکس دریافت کرد. بین سال های ۱۹۵۲ تا ۱۹۵۴ در مدرسه عالی اقتصاد لندن تحصیل کرد. در آنجا با تفکرات کارل پوپر آشنا شد و به همراه دیوید لاک وود (David Lockwood) و بازیل برنشتین (Basil Bernstein) به محفلی از دانشجویان دکترا پیوست که تحت سرپرستی هالزی (A. H. Halsey) جامعه شناس قرار داشت.
او در کنار رساله بریتانیایی خود با عنوان کار غیرحرفه ای در صنعت بریتانیا (۱۹۵۶) بر روی اثر خود به نام طبقات اجتماعی و نزاع های طبقاتی در جامعه صنعتی به کار پرداخت، اثری که با ارائه آن به دانشگاه زارلند (Saarlandes) در سال ۱۹۵۷ به درجه استادی نائل شد. بین سال های ۱۹۵۸ و ۱۹۶۰ به عنوان استاد جامعه شناسی در آکادمی علوم اقتصادی هامبورگ به کار پرداخت و در همان زمان، در این دانشگاه کنفرانس هایی نیز ترتیب دارد. پس از آن به توبینگن (Tübingen) و سپس به دانشگاه کنستانتز منتقل شد.
پس از جنگ با آن که دارندورف ابتدا به حزب سوسیال دموکرات آلمان پیوسته بود، اما در فعالیت های سیاسی خود پیش از همه به عنوان ابداع گر لیبرالیسم شناخته شد. پس از آن، یک بار در فهرست انتخاباتی ناحیه ای دموکرات آزاد قرار گرفت و سپس در سال ۱۹۶۰ برای همیشه به حزب دموکرات آزاد آلمان پیوست. او همچنین در جریان اقدام جسورانه خود نسبت به انجام مباحثات آزاد با پیشگامان جنبش ۱۹۶۸ از جمله رودی دوچکه (Rudi Dutschke) مشهور شد.
در سال ۱۹۶۸ دارندورف به عنوان نماینده به پارلمان ایالتی بادن وورتمبرگ خوانده شد، سمتی که در سال ۱۹۷۰ با ورود به مجلس ملی آلمان از آن استعفا داد. او نخست مدتی کوتاه به عنوان دبیر دولتی پارلمانی در وزرات امور خارجه خدمت کرد و سپس به عنوان کمیسر بازرگانی خارجی به بروکسل منتقل شد. وی تا سال ۱۹۷۴ در بخش پژوهش، علوم و فرهنگ مشغول به کار بود.
نوشتههای مرتبط
بین سال های ۱۹۷۴ تا ۱۹۸۴ دارندورف در موسساتی دیگر چون، مدرسه عالی اقتصاد لندن، فعالیت در دانشگاه کنستانتز، بنیاد راسل سیج (Russell Sage Foundation) نیویورک، کالج سنت آنتونی در دانشگاه آکسفورد و سرانجام دانشگاه آکسفورد به فعالیت پرداخت.
دارندورف در سال ۱۹۸۲ از سوی ملکه الیزابت لقب اشرافی “سر” و در سال ۱۹۸۳ نیز لقب “بارون” شهر وست مینیستر را دریافت کرد. او که شهروندی بریتانیا به وی اعطا شده بود، در سال ۱۹۹۳ به عضویت خانه لردهای این کشور درآمد. در آنجا به عنوان رییس کمیسیون تولید ثروت و انسجام اجتماعی، رییس سالیانه کمیته گزینش قدرت های نمایندگی و اصلاحات تنظیمی و نیز در سمت های دیگر مشغول بود. در آلمان نیز مشاور روزنامه بادن بود.
دارندورف جوایز زیادی دریافت کرد که از میان آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد: جایزه زیگموند فروید برای نثر علمی، عنوان سفیر اقتصاد بازار اجتماعی نوین، جایزه تئودور هویس (Theodor-Heuss) برای فعالیت های مادام العمر در زمینه های سیاسی و علوم انسانی، و نیز در سال ۲۰۰۲ نخستین جایزه والتر هالشتین (Walter-Hallstein) دانشگاه فرانکفورت که از سوی بانک دولتی شهرهای فرانکفورت و درسدن به او اعطا شد.
او در سال ۲۰۰۵ به عنوان استاد پژوهش در مرکز علمی پژوهش های جامعه شناختی برلین و از سال ۲۰۰۶ تا زمان مرگش به عنوان رییس ژوری اعطای جایزه گردا هنکل (Gerda Henkel) فعال بود. در سال ۲۰۰۷ جایزه بسیار مشهور بین المللی پرنس فون آستوریاس (Prinz-von-Asturien) به پاس فعالیت های او در زمینه علوم اجتماعی به وی تعلق گرفت.
دارندورف در سال ۲۰۰۸ از سوی نخست وزیر وقت، یورگن روتگرز (Jürgen Rüttgers) (اتحاد مسیحی- دموکرات) به ریاست کمیسیون آتی هیات دولت در ایالت نوردراین وستفالن منصوب شد. در سال ۲۰۰۹ نیز جایزه شادر (Schader) را دریافت کرد. همچنین رییس افتخاری جامعه آلمانی- بریتانیایی بود.
دارندورف در ژوئن ۲۰۰۹ در سن ۸۰ سالگی بدرود حیات گفت و در هامبورگ به خاک سپرده شد.
علاقمندی او به سمت جامعه شناسی نزاع معطوف بود که این از طریق نظریه نقش ها و نیز تا اندازه ای از طریق مشارکت وی در نزاع پوزیتیویستی در جامعه شناسی آلمانی شناخته شده است، او به همراه فیلسوفانی چون کارل پوپر و تئودور آدورنو در این نزاع شرکت داشت.
او با اثر پیشین خود، طبقات اجتماعی و نزاع طبقاتی در جامعه صنعتی، که امید می رفت در میان نزاع مکتبی میان جامعه شناسی مارکسیستی و کارکردگرایی ساختاری، “راه سوم”ی بگشاید، بعدها در جامعه شناسی آلمان به صورت عمده در قلمرو زبان انگلوساکسون مطرح شد و بسیاری از آثار او با ترجمه انگلیسی به چاپ رسید.
دارندورف با مجموعه مقالاتی – که به صورت مجموعه ای با نام جامعه و آزادی (۱۹۶۱) منتشر شد- نوعی جامعه شناسی نزاع و نظریه قدرت را بنیان نهاد که در برابر نظریه جامعه کارکردگرای ساختاری تالکوت پارسونز و مریدان او قرار گرفت. در این جا منظور دارندورف از نزاع نه نوعی “ناکارامدی” و نه یک پدیده مخل نظم اجتماعی است، بلکه به عنوان “نوعی نیروی عالی پدیدآورنده” دگرگونی های اجتماعی به کار می رود.
اثر او فرهنگ، حق مدنی است (۱۹۶۵) که درباره نقص ساختی در آلمان به رشته تحریر درآمد و به عنوان تهدیدی برای دموکراسی ایالتی آلمان ارزیابی می شد، به اثری ماندگار تبدیل شد. او با این اثر، استدلالاتی عمده در مورد نوعی توسعه طلبی ساختی مطرح ساخت.
دارندورف همچنین با مفهوم انسان اجتماعی (Homo sociologicus)، نظریه نقش ها را در جامعه آلمانی زبان وارد کرد. او به عنوان حامی لیبرالیسم سیاسی به شمار می رفت، آنچه وی آن را به دلیل “نابودی پیوندها” در جامعه در معرض خطر می یافت.
او به عنوان یک متفکر منتقد زمان خود، در بسیاری از مسائل جاری به موضع گیری می پرداخت و توجه خاص او به دگرگونی های اروپای شرقی – نگاهی به انقلاب در اروپا، ۱۹۹۰- و نیز پیشرفت های پس از سال ۱۹۸۹ و توسعه در اروپا معطوف بود.
دارندورف به عنوان “ماحصل دانش اجتماعی” خود مجموعه مقالاتی با عنوان نزاع اجتماعی مدرن (۱۹۹۲) تدارک دید که موضوع اصلی آن- طبقات اجتماعی و نزاع، حقوق و شانس زندگی، جامعه مدنی و بورژوازی جهانی- در ارتباطی سازگار قرار می گیرند.
او در مشاهده گر متعهد(۲۰۰۵) و جستجوی محرومیت از آزادی (۲۰۰۶) به پدیده متفکران در عصر آزمون پرداخت، متفکرانی که توتالیتاریسم را رو به ویرانی نهادند و برای همیشه از آرمان ها فاصله گرفتند. او به عنوان نمونه متفکران مستقل هدفمند از کارل پوپر، ریمون آرون و آیزایا برلین نام می برد که تاثیری عمیق بر او گذارده بودند.
از نظر دارندورف متفکران مصمم آزادی خواه در تفکر و عمل در قرن بیستم تنها در اقلیتی اندک تجسم یافته اند. او به بریتانیا به عنوان جامعه ای لیبرال (سرزمین اراسموس) می نگریست، جامعه ای که به عنوان جامعه ای باز بر پایه نوعی عقل سلیم استوار بود و با آن، این نویسنده به عنوان نویسنده ای کم و بیش لیبرال شناخته شد.
کتاب های باقیمانده از دارندورف پس از مرگ او در سال ۲۰۱۰ از سوی همسرش به دانشگاه و کتابخانه شهر بن اهدا شد.
آثار دارندورف
تک نگاری ها
• Industrie- und Betriebssoziologie. Walter de Gruyter (Sammlung Göschen Bd. 103), Berlin 1956 (spätere Auflagen weitergeführt von Wolfram Burisch)
• Soziale Klassen und Klassenkonflikt in der industriellen Gesellschaft. Ferdinand Enke, Stuttgart 1957
o (engl.) Class and Class Conflict in Industrial Society. Routledge, London 1959 (zahlreiche Neuauflagen, im angelsächsischen Raum viel als Lehrbuch benutzt)
• Sozialstruktur des Betriebes. Gabler, Wiesbaden 1959
• Über den Ursprung der Ungleichheit unter den Menschen, [1961][8], Mohr (Siebeck), Tübingen 1966
• Gesellschaft und Freiheit. Zur soziologischen Analyse der Gegenwart. Piper, München 1961
• Die angewandte Aufklärung. Gesellschaft und Soziologie in Amerika. Piper, München 1962
• Bildung ist Bürgerrecht. Plädoyer für eine aktive Bildungspolitik, Nannen-Verlag 1965
• Homo Sociologicus. Ein Versuch zur Geschichte, Bedeutung und Kritik der Kategorie der sozialen Rolle. [Erstdruck 1965], 16. Auflage mit einem neuen Vorwort, VS Verlag, Wiesbaden 2006, ISBN 978-3-531-31122-7
• Gesellschaft und Demokratie in Deutschland. Piper, München 1965
• Konflikt und Freiheit. Auf dem Weg zur Dienstklassengesellschaft. Piper, München 1972, ISBN 3-492-01782-7
• Pfade aus Utopia. Arbeiten zur Theorie und Methode der Soziologie. Piper, München 1974, ISBN 3-492-00401-6
• Lebenschancen. Anläufe zur sozialen und politischen Theorie. Suhrkamp-Taschenbuch, Frankfurt am Main 1979, ISBN 3-518-37059-6
• Die neue Freiheit. Überleben und Gerechtigkeit in einer veränderten Welt. Suhrkamp, Frankfurt am Main 1980, ISBN 3-518-37123-1
• Die Chancen der Krise. Über die Zukunft des Liberalismus. DVA, Stuttgart 1983, ISBN 3-421-06148-3
• Reisen nach innen und außen. Aspekte der Zeit. DVA, Stuttgart 1986, ISBN 3-421-06183-1
• Fragmente eines neuen Liberalismus. DVA, Stuttgart 1987, ISBN 3-421-06361-3
• Betrachtungen über die Revolution in Europa. DVA, Stuttgart 1990.
• Der moderne soziale Konflikt. Essay zur Politik der Freiheit. DVA, Stuttgart 1992, ISBN 3-421-06539-X
• Liberale und andere: Portraits. DVA, Stuttgart 1994, ISBN 3-421-06669-8
• LSE. A History of the London School of Economics and Political Science, 1895–۱۹۹۵. Oxford University Press, Oxford 1995, ISBN 0-19-820240-7
• Die Zukunft des Wohlfahrtsstaats. Verlag Neue Kritik, Frankfurt am Main 1996
• Liberal und unabhängig. Gerd Bucerius und seine Zeit. C. H. Beck, München 2000, ISBN 3-406-46474-2
• Über Grenzen. Lebenserinnerungen. 4. Auflage, C. H. Beck, München 2002, ISBN 3-406-49338-6
• Auf der Suche nach einer neuen Ordnung. Vorlesungen zur Politik der Freiheit im 21. Jahrhundert. C. H. Beck, München 2003, ISBN 3-406-50540-6
• Der Wiederbeginn der Geschichte: vom Fall der Mauer zum Krieg im Irak; Reden und Aufsätze. C. H. Beck, München 2004, ISBN 3-406-51879-6
• Engagierte Beobachter. Die Intellektuellen und die Versuchung der Zeit. 1. Auflage. Passagen Verlag, Wien 2005, ISBN 978-3-85165-726-5 (Buchvorschau bei Libreka).
• Versuchungen der Unfreiheit. Die Intellektuellen in Zeiten der Prüfung . München 2006, ISBN 3-406-54054-6
• (mit anderen) Klimawandel und Grundeinkommen. Die nicht zufällige Gleichzeitigkeit beider Themen und ein sozialökologisches Experiment, hgg. von Maik Hosang. Andreas Mascha Verlag, München 2008, ISBN 978-3-924404-73-4
مقالات او در روزنامه ها
• Gibt es noch Klassen? Die Begriffe der „sozialen Schicht“ und „sozialen Klasse“ in der Sozialanalyse der Gegenwart, in: Seidel, B. / Jenkner, S. [1968] Klassenbildung und Sozialschichtung. Darmstadt, S. 279–۲۹۶
• An der Schwelle zum autoritären Jahrhundert. Die Globalisierung und ihre sozialen Folgen werden zur nächsten Herausforderung einer Politik der Freiheit, Die Zeit Nr. 47/1997
• Vorworte zum 6-bändigen Basiswissen Politische Bildung, Dirk Lange/Volker Reinhardt (Hrsg.): Handbuch für den sozialwissenschaftlichen Unterricht. Basiswissen Politische Bildung, 6 Bände, Schneider Verlag Hohengehren, Baltmannsweiler
منبع: ویکی پدیا