انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

نوشتارهایی درباره توسعه شهری

استیون.ام.ویلر-تیموتی.بیتلی، (۱۳۸۴)نوشتارهایی درباره توسعه شهری،ذاکر حقیقی افوشته،کیانوش،مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری-وزات مسکن و شهرسازی، مشخصات ظاهری:۴۹۹صفحه،مصور ،سیاه و سفید.

ویراستاران یا گردآورندگان کتاب،«استیون­ام.ویلر»(دانشیار رشته‌ی طراحی و برنامه‌ریزی منطقه‌ای در دانشگاه نیومکزیکو)و «تیموتی بیتلی»(استاد معماری در دانشگاه ویرجینیا)هستند و مترجم‌ کتاب نیز«کیانوش ذاکر حقیقی»(عضو هیأت علمی گروه شهرسازی، دانشگاه آزاد واحد همدان)است.چاپ اول کتاب حاضر در ۲۰۰۰نسخه‌ توسط مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری(وابسته به‌ وزارت مسکن و شهرسازی)در پاییز سال ۱۳۸۴وارد بازار نشر شد و در جای جای کتاب از جدول،شکل و تصویر استفاده شده است.

هدف این کتاب فراهم سازی مقالات منتخب و تفکر برانگیز در این مورد است که سی و هفت مقاله­ی کلاسیک در ارتباط با موضوع برنامه ریزی جوامع پایدار از کتب ،مجلات دانشگاهی و مجلات عمومی استخراج ودر آن ارائه شده اند.گرچه اغلب مقاله ها از امریکای شمالی است،اما کتاب ،در برگیرنده مقالاتی از اروپا،آسیا،آمریکای لاتین و دیگر نقاط نیز هست و بسیاری ازچالش های پایداری شهری جهانشمول را در بر می گیرد.

فصل اول با عنوان ریشه های مفهوم پایداری، مقالات کلاسیک تاریخی را مطرح می کند. این مقالات مسیر مباحث جاری را در زمینه پایداری شهری را هموار کرده اند.درک پیش زمینه های تاریخی – که انعکاس آن نیز امروز ادامه دارد – برای درک چگونگی رشد پایدارتر شهرهای کوچک و بزرگ جهان در آینده امری حیاتی است.

در فصل دوم با عنوان ابعاد پایداری شهری، چند مقاله کلاسیک درباره برخی از زمینه های مهم توسعه شهری مورد بررسی قرار می گیرند.مقدمه این فصل ،خوانندگان و علاقه مندان را به سوی دیگر مقالات و منابع ، و در این مورد خاص به جنبش هایی همچون،”شهرسازی جدید”و “توسعه هوشمند”رهنمون می سازد.در بخش “کاربری زمین و طراحی شهری” به پرسش های زیر پاسخ می دهد:چگونه می توان واحدهای همسایگی فشرده تر و قابل پیاده روی را طراحی نمود؟ و چگونه می توان خیابان ها و فضاهای عمومی با عملکرد بهتر برای مردم ساخت؟

سامانه های حمل و نقل ، پایه ای برای شکل گیری کاربری زمین و شکل کالبدی محدوده های شهری،و نیز تعیین کننده میزان قابلیت زیست جوامع هستند.بخش بعدی در مورد این موضوع و با منتخبی از “روبرت کرورو” با عنوان “حمل و نقل” آغاز می شود.

بحث در مورد بوم شناسی شهری و گسترش فضاهای سبز با منتخبی از کتاب باغ” گرانیت” اثر “آن ویستون اسپیرن “که در جستجوی روابط درونی عمیق میان طبیعت و شهر است،با عنوان” بوم شناسی شهری و احیاء”آغاز می شود.

یکی از ابعاد نا پایدار توسعه جدید شهری با استفاده از انرژی و مواد،ضایعات،آلودگی،و انتشار گازهای گلخانه ای ناشی از مصرف بی رویه سرو کار دارد. در فصل بعدی کتاب،منتخبی از پیشگام انگلیسی پایداری ، هربرت گیراردت در مورد استفاده از منابع ارائه شده است که در آن جریان مواد خام درون سامانه شهری تحلیل می شود،نام این بخش”استفاده از انرژی و مواد” است.

موج فزاینده نابرابری و بی عدالتی در بسیاری از جوامع ریشه های عمیقی در طرح های جاری توسعه شهری دارد. در این بخش با عنوان “عدالت زیست محیطی و برابری اجتماعی” دو مقاله برای بررسی بعضی ابعاد شهری در مقوله عدالت به کار گرفته شده است

بخش بعدی باعنوان “توسعه اقتصادی” یکی از تلاش های پایه ای و اصلی برای گسترش توسعه پایدار ،درک ضرورت جهت گیری مجدد موتور اقتصادی به راه هایی می داند که بیش از تخریب کننده بودن ،احیاگر باشند.

بخش آخر از فصل دوم عنوانش”معماری و ساختمان سازی سبز” است که در این بخش سه مقاله ارائه می شود و نویسندگان به طور مختصر ماهیت،پیدایش و محدودیت های موجود در این چارچوب های پایه که در آن ساختمان های شهری شکل می گیرند،اصرار می ور زند.

فصل سوم با عنوان “ابزارهایی برای برنامه ریزی پایدار”موضوع شاخص های پایداری را از طریق تحلیل آنها توسط”ویر جینیا مک لارن”در مجله “انجمن برنامه ریزی امریکا “بررسی می کند. پس از آن ،”تحلیل اثر زیست محیطی” از طریق مقاله دو تن از پایه گذاران این مفهوم”ویلیام ریز” و “ماتیس وایکر ناگل”از کتاب ایشان با همکین عنوان مورد بررسی قرار می گیرد.در منتخبی از کتاب”نگاهی به شهرها”اثر “آلن جاکوبز”راهنمای مفیدی بر ای تکنیک های تحلیل شهری ارائه می شود.در آخر”مایکل لرنر”توصیفی مهم از “سیاست های معنی” را فراهم می کندکه تبدیل به یکی از ابزارهای پایه برای تغییر وضع موجود می شود.

فصل چهارم، با عنوان “توسعه پایدار در مقیاس بین المللی”تلاش های بین المللی برای توسعه پایدار شهری با هدف ارائه فرصت ها و چالش های بسیار گسترده در شهرهای مختلف دنیا را بررسی می کند.تیموتی بیتلی در مقاله‌ی برنامه‌ریزی‌ برای پایداری در شهرهای اروپا،تلاش‌های صورت گرفته در زمینه‌ی پایداری را با عطف نظر به اروپا به بحث می‌گذارد.شهرسازی‌ سبز،گسترش قلمروهای عمومی و حمل‌ونقل پایدار،از جمله مباحث‌ این مقاله است.

در فصل پنجم با عنوان “رویای جوامع پایدار”از طریق تشریح وضعیت ایده آل در جوامع با پایداری بیشتر ،به موضوع آرمان گرایی اشاره می شود.چنین دیدگاهی از لحاظ تاریخی در جلب توجه مردم به نیاز برای تغییر و تعیین فلسفه های جایگزین بسیار پر اهمیت هستند.

فصل ششم با عنواان “نمونه های موردی از پایداری شهری”۲۴ مورد مطالعاتی از تجربیات توسعه پایدار شهری ارائه می شود.این مطالعات در مقیاس های گوناگونی صورت پذیرفته اند:از مقیاس یک ساختمان منفرد یا یک سایت،تا مقیاس یک واحد همسایگی و یا ناحیه،و در نهایت مقیاس یک شهر یا یک منطقه.

فصل هفتم با عنوان “تمرین های برنامه ریزی پایدار”نتیجه گیری با مجموعه ای از تمرین ها انجام شده است ، که خوانندگان علاقه مند می توانند به صورت فردی ،گروهی و کلاسی آنها را کامل کنند.این تمرین ها به وسیله یکی از نویسندگان به نام “ویلر”برای واحدهایی در دانشگاه برکلی آماده شده است،اما برای استفاده انواع گروه ها و موقعیت های دیگر نیز انطباق یافته است،تمرین‌هایی طراحی شده که ناظر به بررسی وضعیت برنامه‌ریزی‌ پایدار در مقیاس‌ها و زمینه‌های مختلف هستند.این تمرین‌ها را می‌توان براساس نیازها تغییر داد و نیز با اتکاء به آنها می‌توان ایده‌های‌ برنامه‌ریزی شهری پایدار را به شکلی تجربی به کار بست.