انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

نقاشی کارتونی در شاهراه زمان

موروانیدیو برگردان مهرداد میرزایی

 

آلبرتو بره سیا (١)( ١٩١٩- ١٩٩٣ ) تصویر گر ماهر، توانا و خلاق آرژانتینی، استاد نقاشی کارتونی است که به همان اندازه که در طنز سیاسی، سیاه و عجیب و غریب تبحر دارد، در اقتباس از آثار فانتزی اچ. پی. لاورکرفت (٢) و ادگار آلن پو هم خوب است. سال ١٩۶٢ آغاز نشر مجموعه ای جذاب است با همکاری ژرمن استرهلد ِ سناریو نویس، که خود خیلی زود قربانی دیکتاتوری نظامی شد و نام او را بر قهرمان داستان گذاشتند. چاپ مجدد ترجمۀ آن به زبان فرانسه فرصت کشف ماجراهای انسانی است که «یک بار به دنیا آمده و هزار بار می میرد»، شاهدِ شومن دو دامس (٣)، شاهدِ ساخت برج بابل، مسافر زمان که در دوره های گوناگون می میرد و متولد می شود؛ به همراه دوست عتیقه-باز لندنی اش، ازرا وینستون. غنای تجربۀ بره سیا در کارهای سیاه و سفید، اکسپرسیونیست ِ آثار او، نشانِ نسلی از نقاشان است که ژوزه مونیوز، خالقِ آلاک سینر، از مجموع شان یک ژانر درست کرد. چاپ دوباره آن، که با پراکنده شدن صفحه های نسخه اصلی دشوار شده بود؛ امری محال می نمود.

دانیل کلاوس در سال ١٩۶١، یک سال پیش تر از مورت سیندر، در شیکاگو به دنیا می آید. در سال ١٩٩٠ با «دنیای ارواح»، که با اقتباس روی پرده رفت، به شهرت رسید. کلاوس طی ِ سی سال مجموعه ای را ساخت که در آن مشاهدۀ طنزآمیز هم روزگارانش را با دیوانگی در هم می آمیخت. اگر این داستانها، معمولا در حاشیۀ شهر روایت می شوند؛ حاکی از آن است که میلی به توصیف زندگی معمولی و روابطی وجود دارد که همان جا شکل می گیرند و همان جا پایان؛ توصیف امر غیر عادی هجوم گهگاه به مُتل ها و زمین هایشان. پس از پنج سال سکوت، پَسیانس (۴) به نقطۀ اوج این میل می رسد. رقص و پایکوبی پَسیانس و همراهش، جَک، برای اتفاقی خوش، «دیوانه از شادی و سرخوشی»؛ اما با برداشتی کاملا به سبک کلاوس. با این حال جدایی از این عاشقان دور نیست؛ عاشقانی که هر کدام به نوبت، برداشت خود از واقعیت را در این روایت شفاف، تکگویی می کنند؛ چرا که اندکی بعد، پَسیانس کشته می شود و جک می رود پی جست-و-جوی مجرم و هم زمان تغییر روال داستان…

مثل آثار مورت سیندر، امکان گذر از دوره ای به دوره ی دیگر، بیشتر بهانه ای برای دادن دورنمایی هستی شناسانه – تجربه ای در فرمی تقریبا وهم-آفرین برای کلاوس – است تا تغییر موقعیت های پیاپی ِ داستانی؛ و پرسشی ست درباره ی شرایط و انتخاب هایی که زندگی هر کس را رقم می زند. درخشش رنگارنگ هنر مردمی به خدمت روایتی برگرفته از سیاهی کابوس در می آید که قهرمان مرد اش با چنگ زدن به خاطرات، به پیمان ها، به عشق و پدرانگی اش در تکاپوی گریز است. ملاقات و دوستی میان اَلَن ایگرام و اِمانوئل گیبر ِ فرانسوی زبان، باعث تولد نقاشی ِ تاثیرگذاری در سال ١٩۶۴ شد که خاطرات سربازی آمریکایی را که همراه ارتش در سال ١٩۴۵ به فرانسه رسیده بود و تصمیم گرفته بود آن جا بماند را روی پرده آورد. در این فصل جدید، مارتا و اَلن، گیبِر، ما را به کالیفرنیای دهۀ ٣٠ می بَرد. دوران بعد از جنگ ِ اَلن و سپس کودکی اش. تکیه داستان روی عشق نوجوانی است. پرده نمایش کاملا بی طرف است، برای کسانی که می آیند برای کشف تصویری سر راست از قرن بیست و یک، مارتا و الن از پیشرفت گرافیکی کتاب های پیشین سود جسته است. گیبِر، نقاش بی نظیر، این جا، کیفیت های یک تکنسین و نقاش را در هم آمیخته ( آلبوم ژاپنی او چاپ شده در ٢٠٠٨ را هم ملاحظه کنید.) هیچ گزافه گویی ای در صفحاتی که کاملا دکوپاژ شده اند وجود ندارد: زیبایی تجملاتی اش، به سادگی به روایت خاطرات اَلن تبدیل می شود و ما را به فضای از مد افتاده ی آن دوران می برد. او می داند چطور جهانی را از دل داستانی به قدمت بشریت بیرون بکشد، بی آنکه به شرایط یکتایش پشت کند.

نویسنده: Morvandiau

 

١.Alberto Breccia

٢.نویسنده آمریکایی که در ژانر ترس، فانتزی و علمی تخیلی مشهور است.

٣.Chemin de Dames

۴.Patience

 

لوموند دیپلماتیک ژآنویه ۲۰۱۷

 

انسان شناسی و فرهنگ ناشر رسمی مجله لوموند دیپلماتیک در ایران است