نظریه های مرتبط با حریم خصوصی

آزمایشگاه علوم انسانی

نویسنده: مهدیه محمدی

حریم خصوصی یکی از مباحث بسیار مهم و البته میان رشته ای است که در رشته های مختلف در مورد آن بحث و گفتگو شده است اما تنها در رشته حقوق تعاریف مشخصی در این رابطه مطرح شده است. در علوم اجتماعی و به طور ویژه انسان شناسی تا کنون تفکیک مجزایی در رابطه با حریم و حوزه خصوصی انجام نشده است چرا که این بحث زیرمجموعه انسان شناسی حقوقی قرار دارد و این گرایش از انسان شناسی حوزه ای نوپا و جدید محسوب می شود. با این حال زیر مجموعه مباحث دیگری، در مورد حریم خصوصی اشاراتی شده است که در ذیل به آن اشاره می شود.با توجه به اینکه به طور خاص نظریه ای مشخص در رابطه با حریم خصوصی در علوم اجتماعی و انسان شناسی وجود ندارد، در اینجا تنها اشاراتی که در سایر عناوین و نظریه ها آمده است، مطرح می شود.
نظریه های مرتبط با حریم خصوصی:
۱-حریم از نظر فروید:
فروید( ۱۸۵۶=۱۹۳۹) در سال ۱۸۸۱ از دانشگاه وین پذیرش گرفت و سپس در زمینه‌های اختلالات مغزی و گغتار درمانی اعصاب میکروسکوپی در بیمارستان عمومی وین به تحقیق پرداخت. او به عنوان استاد دانشگاه در رشته نوروپاتولوژی در سال ۱۸۸۵ منصوب و در سال ۱۹۰۲ به عنوان پروفسور شناخته شد. وی در مطالعات خود را در رشته پزشکی در دانشگاه وین در سال ۱۸۷۳ آغاز کرد. او تقریباً ۹ سال در آنجا تحصیل کرد.
برخی از کتاب ها و مفاهیمی که فروید مطرح کرده است:
تعبیر خواب (۱۹۰۰)
تفسیر خواب
توتم و تابو (۱۹۱۳)
روان‌شناسی گروه و تحلیل من (۱۹۲۱)
تمدن و ملالت‌های آن (۱۹۳۰)
اتوبیوگرافی (۱۹۲۵)
بررسی رفتارهای جنسی
روش تعبیر رؤیا
اصول روانکاوی بالینی
آسیب‌شناسی روانی زندگی روزمره
زیگموند فروید یکی از نظریه پردازانی است که مباحثی را در رابطه با حریم سازی مطرح کرده است. فروید معتقد است که همواره بنا به تابوهایی که وجود دارد،حریم ها ساخته و شکسته می شوند. فروید معتقد است که پدر مشترک مالک تمامی حریم ها محسوب می شود و از سویی دیگر اجازه برخی حریم شکنی ها را نیز دارد.
توتم و تابو و حریم سازی:طبق دیدگاههای او، توتِم‌ها اجسامی نمادین هستند که در اقوام بومی بیشتر قاره‌ها کاربردهای آیینی دارند. توتم معمولاً به عنوان یادمانی از نیاکان یک ایل یا طایفه عمل می‌کند و افراد طایفه توتم را دارای نیرویی برای حمایت و حفاظت از طایفه می‌دانند. توتِم‌باوَری شامل دو قانون و تابو مهم است :حیوان توتم را نباید کشت و با افرادی از جنس مخالف و از توتم مشترک نباید روابط جنسی برقرار کرد.در آغاز انسان‌ها در گروه‌ها یا گله‌های کوچک می‌زیسته‌اند که هر یک از این گله‌ها از تعدادی ماده و یک نر قدرتمند یا رییس تشکیل می‌یافت که مانع آمیزش جنسی دیگر نرها با ماده‌ها می‌شد و آنها را از گله می‌راند .یک روز برادران رانده‌شده گرد هم آمدند و پدر خویش را کشتند و خوردند و با این کار گله پدری را از میان برداشتند. آنان در اتحاد با هم موفق به انجام کاری شدند که برای هر یک به تنهایی ناممکن بود. بی‌شک آن پدر اولیه خشن، برای یکایک این جمع برادران سرمشقی بوده‌است که هم از آن می‌ترسیده و هم بر آن رشک می‌بردند و آنان با خوردن او توانسته‌اند خود را با او همسان سازند و هر یک بخشی از قدرت وی را به دست آورد.
فروید در کتاب توتم و تابو این نظریات و اثرات آن را بیان می کند. به نظر فروید، انسان ابتدایی، در دسته آغازین زندگی می کرد. این دسته تشکیل می شده است از نری مسلط که پدر بود و تعدادی از ماده ها را در انحصار خود داشت . این پدر نیرومند، پسران خود را از ماده ها دور نگه می داشت. روزی این پسران متحد شده پدر مسلط را کشتند و سپس آن را خوردند . دلیل این آدم خواری به نظر فروید این بود که آنها اعتقاد داشتند با خوردن قربانی، نیرو و قدرت او را به دست می آورند. بعد از مدتی، آنها از عمل خویش پیشیمان شدند و برای جبران و کفاره عمل خویش دو ممنوعیت را ابداع کردند : یکی این که نمادی به صورت یک نوع حیوان را به جای پدر گذاشتند؛ این نماد است. برادران خوردن حیوان توتمی را حرام اعلام کردند، و دیگر این که ازدواج درون گروهی را حرام کردند و با تحریم ماده های آزاد شده بر خود، از ثمرات پیروزی شان چشم پوشی کردند . فروید این پدر کشی را نتیجه ی همین جنایت می داند.

ادامه مطلب در فایل ورد: nazareiye