معرفی کتاب «روشنایی تابلوهای تبلیغاتی»
در این سخن کتاب هشتم مجموعه «دانش زیباسازی شهری»، تحت عنوان «روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» را معرفی خواهیم نمود. «روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» عنوان کتابی است که گروه علمی متشکل از سید مهدی کسائی، افشین کساییان، محمود رازجویان، سید ابوالحسن ریاضی، سید جواد موسوی،لاله کاظمی و اعظم عابد ابیانه با مشاوره شرکت «پایا پرتو سپاهان» نوشته است و نشر هنر معماری قرن در سال ۱۳۹۲ آنرا در ۴۸ صفحه به چاپ رسانده است. طرح و عکس جلد اثر با فواد علیجانی است.
نوشتههای مرتبط
سید مهدی کسائی کارشناس متالوژی صنعتی، افشین کسائیان کارشناس مهندسی برق قدرت ، سید جواد موسوی کارشناس ارشد طراحی صنعتی و لاله کاظمی کارشناس عمران هستند که همگی علاوه بر کتاب «روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» در کتابهای «مبانی نور و روشنایی» و چند کتاب دیگر از مجموعه «دانش زیباسازی شهری» همکاری داشته اند. همچنین اعظم عابد ابیانه کارشناس ارشد طراحی صنعتی است که علاوه بر این کتاب و کتب دیگر این مجموعه، «مطالعات طراحی وسایل بازی کودکان در فضای باز» را برای سازمان زیباسازی شهر تهران در کارنامه خود دارد.
محمود راز جویان نیز دارای مدرک دکتری معماری است که پس از اخذ مدرک کارشناسی ارشد رشته معماری از دانشگاه تهران برای ادامه تحصیل عازم آمریکا شد و توانست تحصیلات تکمیلی خود را در رشته معماری با گرایش روانشناسی محیط از دانشگاه پنسیلوانیای امریکا در سال ۱۹۸۰ ادامه دهد. راز جویان هم اکنون عضو هیئت علمی و استاد دانشگاه شهید بهشتی است. وی مولف کتب «آسایش در پناه معماری هم ساز با اقلیم» و «آسایش در پناه باد» می باشد که کتاب «آسایش در پناه باد» در دوره بیستم از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان کتاب سال برگزیده انتخاب شده است. سید ابوالحسن ریاضی دارای دکترای جغرافیای انسانی است. وی استاد و عضو گروه مطالعات فرهنگی در پژوهشکده از سال ۱۳۸۵ تاکنون است. علایق پژوهشی وی «فلسفه جغرافیا»، «سیاستگذاری» و «برنامهریزی شهری» است.
تیم نویسنده این اثر از حوزه های متالوژی صنعتی، برق قدرت، طراحی صنعتی، عمران، معماری و جغرافیای انسانی است که بیشتر متمرکز بر حوزه «نورپردازی» با دید «طراحی شهری» است.
کتاب « روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» شامل مقدمه و دو بخش «بررسی روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» و «بررسی ضوابط روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» می باشد.
مقدمه نقش انکار ناپذیر تابلوهای تبلیغاتی را در زندگی اجتماعی شهروندان خاطر نشان نموده و از اهمیت این تابلوها و نورپردازی آنها با توجه به رشد صنعت تبلیغات، هویت شهری، دید در شب و مشکلات کیفیت نامناسب و اتلاف انرژی صحبت می نماید.
بخش نخست به «بررسی روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» در چهار زمینه «رویت تابلوهای تبلیغاتی»، «روشنایی تابلوهای تبلیغاتی»، «توزیع یکنواخت نور» و «تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز» می پردازد.
– «رویت تابلوهای تبلیغاتی» به لحاظ محل قرار گیری و پیام گرافیکی آن بسیارحائز اهمیت است و جدای از این به توانایی ناظر در امر دیدن نیز بستگی دارد. کتاب بخشی از این توانایی دید ناظر، وابسته به خواص فیزیکی تابلو و قابلیت چشم در شرایط موجود را ذکر می نماید.
– «روشنایی تابلوهای تبلیغاتی» به این لحاظ حائز اهمیت هستند که ۴۰ درصد زمان مشاهده تابلوها آن هم در زمان رفت و آمد شهروندان برای خرید و مهمانی در شب را در بر می گیرد. چشمگیر بودن تابلوها در شب نیز به عواملی وابسته هستند از جمله کنتراست، عدم انعکاس نور خیره کننده و… ذکر می گردند. در ادامه «انتخاب منبع نوری مناسب» با دو مقوله لامپ و چراغ، از مهمترین تجهیزات نورپردازی توضیح داده می شوند. «انواع لامپ»، «توان لامپ»، «نوع رفلکتور» و «ابعاد تابلو» هم مورد بررسی و شرح قرار می گیرند.
– «توزیع یکنواخت نور» با توجه به اینکه تابلو های تبلیغاتی به دو صورت رو شنایی پس زمینه و تابشی روشن می شوند به عواملی همچون: رعایت فاصله منبع نوری، تعداد مناسب منبع نوری و … دارد. اثر جهت نوردهی از بالا به پایین و بالعکس را با ذکر معایب و مزایا مفصل مورد بحث قرار گرفته و سپس روشهای اندازه گیری روشنایی تابلوهای تبلیغاتی را ذکر نموده و هر یک را با تصاویر مرتبط شرح می دهد و در آخر به توضیح شدت روشنایی تابلوهای تبلیغاتی در استاندارد های جهانی می رسد.
– «تامین انرژی الکتریکی مورد نیاز» از روش های مختلفی صورت می گیرد که هر یک مزا یا و معایب خاص خود را خواهد داشت و کتاب به چند نمونه از آن می پردازد.
بخش دوم به بررسی و توضیح ضوابط روشنایی تابلوهای تبلیغاتی می رسد. ابتدا ضوابط «جانمایی سازه تابلو های تبلیغاتی» از منظر روشنایی و موارد مرتبط با آن را مطرح نموده و سپس ضوابط «ساخت و نصب»، «تجهیزات الکتریکی»، «طراحی و نحوه نور پردازی»، «ایمنی» و نیز ضوابط «تعمیر و نگهداری» را یک به یک مختصر شرح داده و کتاب را خاتمه می دهد.
با وجود افزایش تبلیغات در زمینه های مختلف، از تجاری گرفته تا فرهنگی، تابلو های تبلیغاتی بخش جدایی ناپذیری از فضای شهری امروز به حساب می آیند و بالطبع بهبود و تاثیر پذیری انتقال پیام، دید در شب تابلو ها و مسایل و مشکلات آن مورد نیاز طراحان و مجریان خواهد بود. کتاب این هدف را دنبال نموده و خلاصه ای است از یک پروژه تحقیقاتی در سال ۱۳۸۹ در همین زمینه که توسط پدید آورندگان کتاب تهیه شده است. همانطور که گفته شد، بخش اول آشنایی مختصری با نور پردازی تابلوها و بخش دوم به مسایل کاربردی این حیطه می رسد. مطالعه اثر برای مدیران، دانش پژوهان و مجریان زیباسازی شهری موثر خواهد بود.