دکتر عرفان مصطفی، فارغ التحصیل رشته فلسفه زبان از دانشگاه اربیل، محقق حوزه‌ی کردشناسی و فلسفه است.
دکتر عرفان مصطفی سعی دارد که به شیوه‌ای آکادمیک و از دریچه‌ی فلسفه در مورد مساله سیاسی کرد بیاندیشد. او مساله‌ی کرد را یک مساله معرفتشناختی دانسته و سعی دارد به این سوال اصلی پاسخ دهد که آیا کرد یک ملت -طایفه است؟ زیرا برخی این تصور را در مورد ناسیونالیسم کرد دارند و حتی علت به نتیجه نرسیدن ناسیونالیسم کردی، یعنی عدم موفقیت کردها در تشکیل یک دولت مستقل که هر چهار بخش کردستان را که در میان چهار کشور امروزی ایران، عراق، ترکیه و سوریه تقسیم شده‌است، را طایفه‌ای بودن ناسیونالیسم کردی میدانند.
نوشته‌های مرتبط
این کتاب شامل پنج بخش است تحت عناوین:
– بخش اول: اندیشه‌ی ملت در میتن عقل و واقعیت
– بخش دوم: نظریه‌های سربرآوردن ملت
– بخش سوم: نظریه‌های ملی‌گرایی و ساختن ملت
– بخش چهارم: تصویر کردن کرد به عنوان یک ملت طایفه‌ای
– بخش پنجم: جنبشهای کردی در میان کرد بودن و ملی‌گرایی
سه بخش اول کتاب فصولی است که به مسائل کلی مانند نظریه‌های سیاسی ناسیونالیسم و ساخت ملت میپردازد. ما دراینجا به بحث از این فصول نمیپردازیم زیرا شامل نکات و نظریه‌هایی است که در کتب دیگر نیز موجود میباشد، اما آنچه این کتاب را شایسته معرفی و بررسی کرده‌است پرداختن نویسنده به موضوع خاص ملی‌گرایی کرد است و در بررسی موضوع عدم موفقیت ملت کرد در تشکیل یک دولت نظریه تازه‌ای را ارائه میدهد. که در ادامه به شرح این نظریه تازه وی در این باره میپردازیم.
کتاب ” ملت ها و ناسیونالیسم” گلنر، یکی از مهمترین منابع در زمینه ناسیونالیزم است که عرفان مصطفی در نگارش کتاب خویش به اشاره به نقدهایش از این منبع، از آن بسیار بهره برده‌است و در جای جای کتاب “وجود ملی کرد” نام کلنر را میبینیم. گلنر در دسته‌بندی‌اش از جنبشهای ملی‌گرایانه، جنبشهای کردی را از دیگر جنبشها متفاوت میداند. او در بررسی جنبشهای کردی، مانند دیگر تحلیلگران عمل نکرده و به بررسی تاریخ این جنبشها نپرداخته‌است. به زعم او، جنبشهای کردی در دسته‌ای از جنبشهای ملی‌گرایانه قرار میگیرند که ملت طایفه‌ای هستند و به عبارتی دیگر کردها نه ملت هستند و نه طایفه. از آنجایی که اکثریت قریب به اتفاق محققان، دنباله‌رو نظریه گلنر هستند که بر این باور بود که ملیتگرایی کرد، چیزی ساخته‌شده از بیرون ملت است و در داخل طایفه‌گرایی وجود دارد که لذا میتوان از کردها تحت عنوان ملت طایفه‌ای نام برد، عرفان مصطفی در کتابش به شرح کامل نظرات گلنرپرداخته و سپس انتقادش از نظریات وی را بیان نموده و در این اسنا به بیان نظریه‌ی خویش در تحلیل مساله سیاسی کرد میپردازد.
برای خواندن متن کامل به همراه پانویسها به فایل پیوست مراجعه کنید:
