مقدمه:
محوطه تاریخی –باستان شناسی آنا نتاپور Anantapur در ایالت آندراپرادشAndhra Pradesh در جنوب هند و در شهر هیندو پور Hindupur در دهکده لیپکشی Lepakshi واقع شده است,این محوطه دارای مجموعه معابدی است که پادشاهان سلسله ویجی نگر Vijayanagara که در بین سالهای ۱۶۴۶-۱۳۳۶ در این منطقه حکمرانی می کرده اند ,ساخته و به خدایان هندو یعنی شیوا Shiva ویشنو Vishnu و ویرابدرا Veerabhadraتقدیم کرده اند ,لازم به ذکر است که تمامی این معابد بر مبنای علم معماری خاص هندو ها یا وستو شاشترا VastuShastra ساخته شده و ساخت این محوطه باستانی حدود ۴۵ سال به طول انجامیده است ,این علم به جهت یابی باستانی هندوان که به ساخت معابد ,قصرها ,خانه ها و شهرها توجه خاص مبذول داشته و آن را در واقع با قواعد علمی کهن و باستانی پیوند داده است .
نوشتههای مرتبط
تقسیم بندی این معابد:
این مجموعه معابد به سه بخش تقسیم میشود:
۱-معبد مادواریا Madhavaraya:که در منطقه گورانتلاGorantla در آنانتا پورام واقع شده است.این معبد به شیوا Shiva یکی از سه خدای بزرگ هندوها تقدیم شده,چندین سنگ نبشه بر روی این معبد قرار دارد که حاکی از دستور ساخت و اتمام آن میشود.
۲-معبد موناگیری هانومان Mounagiri Hanuman : این معبد در ۱۸ کیلومتری بزرگراه آنانتاپور و در دهکده هامپاپورام Hampapuram در منطقه راپتادو مندال RapthaduMandalقرار گرفته , که به خدای میمون شکل یعنی هانومان تقدیم شده است.این معبد نشان دهنده سبک خاص معماری هندو در منطقه آندراپرادش می باشد,شری ایشور سوامی Sir EswaraiahSwamyرییس جامعه جهانی اعتماد و فلسفه موناگیریMounagiri Global Trust And Philosophical Society این معبد را توسعه و گسترش داد و بصورت فعلی بازسازی کرد.
۳- معبد ویرابدراVeerabhadra یا معبد لیپکشی Lepakshiکه در زبان سانسکریت به آن آکاسا استمبا AakaasaSthambha یا ستون آویخته گفته میشود ,در قرن ۱۶ میلادی و دقیقا در سال ۱۵۸۳ با زیبایی تمام ساخته و تزیین شد , دو برادر معمار به نام های ویروپانا Virupanna و ویرانا Veeranna مامور ساخت آن بوده اند.این معبد به معبد ستون آویزان یا آویخته معروف می باشد و یکی از شاهکارها و عجایب دنیای معماری باستانی هند است, لیپکشی دارای ۷۰ ستون سنگی کنده کاری شده می باشد که در تالار بزرگ رقص یا ناتیا گیرا Natyagriha نهاده شده اند ,فقط یکی از آنها بدین شکل آویخته طراحی شده , و درازای هر کدام از این ستون ها حدود هشت و نیم متر می باشد که به شکل زیبایی کنار یکدیگر و با نظم و ترتیب خاصی کنار یکدیگر چیده شده اند,این ستون به سقف معبد متصل ولی از کف معبد فاصله دارد یعنی به کف معبد وصل نیست و به راحتی می توان از زیر آن دستمال یا کاغذ را عبور دادو در حقیقت این ستون به حالت معلق درآمده است نظریه بیشتر محققان بر این است که تمامی این معبد بر روی این ستون آویخته پایه ریزی شدهاست.در این معبد کنده کاری های بسیار نفیس و زیبا از راما Rama و کریشنا Kirshna خدایان هندو و هم چنین صنحه هایی از حما سه های باستانی , کهنو مقدس هندوان یعنی رامایانا Ramayana و ماهابهارت Mahabaharat و هم چنین داستان هایی از متون کتب پورانا ها Puranas یا داستانهای هند باستان که در آنها از خدایان و کارهای آنان با اشاره به مفاهیم فلسفی و دینی هندویسم و ستودن کارهای آنان صحبت شده با هنرمندی و چیره دستی خاصی نقش شده است,این معبد نمونه کاملی از سبک معماری ویجی نگر می باشد .این معبد دارای چندین تالار می باشد که از آن جمله :تالار عروسی,تالار رقص و تالار عبادت شایان ذکر است.این معبد هم چنین با نقاشی ها و کنده کاری هایی از پادشاهان سلسله ویجی نگر و سنگ نبشه هایی از زبان محلی این منطقه یعنی کاناداKannada منقش شده است,هم چنین کنده کارهایی از زنان نژاد پادمینی Padminiیا نژاد اولیه هندیان که در این منطقه در نظر مردم جنوب هند به زیبایی معروف بوده اند, دورگا پدم DurgaPaadamیا جای پای الهه دورگا Durga که الهه قدرت زنانه یا شکتی Shakti و هم چنین نماد آفرینندگی,محافظت و نابودی می باشد , چشمان ویروپاکشان Virropaakshanna یا ویروپاکشا Virupaksha که امپراتور و پادشاه منطقه و سلسله ویجی نگر بوده و طرز بستن خاص ساری منطقه لیپکشی (لباس ملی زنان هند) از دیگر جاذبه های گردشگری این منطقه و معابد خاص آن می باشد .در زمان تسلط انگلیس در هند و در سال ۱۹۰۲ میلادی یک مهندس معمار به نام لرد همیلتون سعی در بیرون آوردن یکی از این ستون ها کرد تا به راز آن پی ببرد که البته با تکنولوژی آن زمان کار بیهوده ای بود و او به هیج نتیجه ای نرسید و مساله مهم در طراحی این ستون خاص این می باشد که ۶۹ ستون دیگر به این ستون وابسته هستند یعنی اگر این ستون به هر صورتی تخریب شده یا به آن آسیبی برسد بقیه ستون ها نیز از بین خواهند رفت و سقف قادر به تحمل آنها دیگر نیست.
از افسانه هایی که به این معبد تعلق دارد یکی این است که راما Rama یکی از خدایان هندو و قهرمان حماسه بزرگ رامایانا پس از طی مسافت طولانی به این منطقه رسید و با دیدن این منطقه و زیبایی آن ناگهان گفت لی پکشی که در زبان تلگو یعنی زبان محلی ایالت آندراپرادش به معنی برخاستن پرنده یا پرنده پرواز کرد می باشد و هم چنین در زبان سانسکریت پکشی به معنای پرنده نیز هست.
لازم به ذکر است که سقف این معبد به زیبایی و استادی تمام با رنگ های طبیعی رنگ دانه ای خاص این منطقه منقش شده ,تپه کوچکی که مانند لاک پشت می ماند و به آن کورما سیلامKurmaSailam یا کورما سیلا KurmaSila که در زبان محلی به معنی لاک پشت است ,گفته میشود به عجایب این منطقه می افزاید.
در بیرون دروازه این معبد مجسمه بزرگی از گاو مقدس هندو ها یا ناندی Nandi قرار گرفته است,این گاو نماد دهان شیوا خدای هندو ها و هم چنین دروازه بان شیوا و همسرش پروتی Parvati می باشد.این معبد در ۱۵ کیلومتری شهر هیندو پور Hidupur و ۱۲۰ کیلومتری شهر بنگلورBanglore در دهکده لیپکشی Lepakshi و بزرگراه حیدر آباد –بنگلور واقع شده است .
منابع:
۱-Encyclopaedia Of Tourism Resources In India /Dr. ManoharSajnani /Kalpaz Publications 2001
۲-Temples Of South India /V.V.Subba Reddy /Gyan Publishing House 2009