این کتاب مجموعه‌ی تصاویر محمد علی حضرتی از معماری، طبیعت، رسوم و مردم استان قزوین است. «محمد علی حضرتی به سال ۱۳۴۲ در قزوین به دنیا آمد. جادوی عکس از ده سالگی مسحورش کرد. فنون ظهور و چاپ را از عکاسی ارمنی به نام یوسکا آموخت. و آموخته‌هایش را در کلوپ عکاسی که در مدرسه راه انداخته بودند به دیگران انتقال داد. عکاسی از تظاهرات خیابانی سال ۵۷ را در نوجوانی تجربه کرد و آن را تا ثبت تصویری رویدادهای جنگ تحمیلی ادامه داد.»
«انتشار چهارده جلد کتاب در قلمرو ادبیات، تاریخ و فرهنگ قزوین و ده‌ها پوستر و کارت پستال از آثار اوست.». او همچنین برگزاری چندین نمایشگاه فردی و شرکت در چند نمایشگاه گروهی را در کارنامه دارد.
این کتاب که به پشتیبانی شهرداری قزوین و مصادف با روز قزوین (نهم شهریور) منتشر شده؛ شامل حدود دویست تصویر رنگی در کاغذ‌های گلاسه است. تصویر روی جلد، دروازه‌ی درب‌کوشک را نشان می‌دهد که با تصویر پشت جلد (نمایی از طبیعت الموت) نام پیشین قزوین؛ یعنی مینودر را تداعی می‌کند. صفحه‌ی آغازین و پایانی کتاب دو نمای دور از چند خیابان مرکزی شهر قزوین؛ در حال حاضر را نشان می‌دهد.
پیش‌درآمد عکاس بر کتاب، صورت خلاصه‌ای از تاریخ این شهر را ارایه داده است و بعد یادداشتی از شهردار وقت (مسعود نصرتی)درباره‌ی شهر و تصاویر کتاب به‌چشم می‌خورد. او در این درآمد، از «پیشینه‌ی درخشان تاریخی»، «موقعیت برجسته‌ی ژئوپولتیکی»، «ظرفیت فوق العاده‌ی اقتصادی»، «توان نهفته و بالفعل علمی» و «مردمان خونگرم» استان صحبت می‌کند و این قابلیت‌ها را راهنمایی برای دستیابی به اهداف آینده می‌داند. «توجه و تأکید بر جاذبه‌های گردشگری منطقه وآمایش و احیای آثار تاریخی از رویکرد های اصلی شهرداری است». او هدف انتشار این مجموعه را در همین راستا قلمداد می‌کند.
با توجه به هدف کتاب (مرتبط با زمینه‌ی جذب گردشگر) تأکید و تمرکز عکاس بر زیبایی‌ها و نقاط قوت مناطق عکس‌برداری شده است. زمان عکس‌برداری، ترکیب بندی، نورپردازی، کادر، زاویه‌ی تصاویر به گونه‌ای تنظیم شده‌اند که حالتی رؤیایی و بی نقص از هر مکان ارایه دهند.
تصاویر به لحاظ محتوایی از چیدمان خاصی تبعیت نمی‌کند و موضاعات مختلف به صورت پراکنده قرار داده شده‌اند. حتی بعضاً چند تصویر از زوایای مختلف یک موضوع وجود دارد که به تناوب چاپ شده‌است. همین پراکندگی مانع دلزدگی و تکراری شدن نماها می‌شود.
در ادامه، بخشهایی از کتاب، معرف جاذبه‌های طبیعی مناطق مختلف استان قزوین می‌باشد که در فصل‌های گوناگون سال گرفته شده است. «دشت‌های لاله‌پوش آبیک، سنبلستان‌های بی‌انتهای آوج، شقایق‌زاران الوند، صحرای نمکسود بویین زهرا، آب‌های معدنی شفابخش، سروها و چنارهای مقدس، آبگیرها وتالاب های مصفا، آبشارهای سربه‌زیر، صخره‌های سرافراز، رودهای پرخروش، غارهای رازناک، دریاچه‌ی افسون‌گر اوان، آهوان تیزپای باشگل، باغستان‌های دوهزارساله‌ی قزوین»، کوههای افراشته و مغرور که از پس حریر ابر نظاره‌گر دشت‌هایند، شالیزارها، دامنه‌ها و دره‌های الموت زمانی‌که پوشیده از برف، آراسته به شکوفه‌های بهار، یا منقش با الوان پاییزی‌اند.
همچنین بناهای تاریخی در این مجموعه منعکس شده‌اند. مساجد گوناگون و امامزاده‌ها با طاق وگنبدهایی که نقوش هندسی و اسلیمی در آن‌ها جان دمیده‌اند، کاشی‌کاری‌هایی که با ظرافت و نرمش خود تو را به غور کردن در دنیای گل و مرغ‌ها فرا می‌خوانند، کلیساها، مقبره‌هایی که هر یک سرنخی از ریسمان بلند تاریخ را در خود جای داده‌اند، کارونسراهایی که اکنون برهنه در مسیر جاده‌های آسفالته وانهاده شده‌اند، بقایای دژهای نظامی بر فراز کوههای صعب العبور که روزگاری هسته‌های مرکزی مقاومت و تدابیر سیاسی-نظامی بوده‌اند، برج‌های دیده بانی که امروز خودشان نظاره‌گر راه‌هایند، بازارها، سراها و سراچه‌هایی که هنوز هم زندگی در شاهرگ‌ها و مویرگ‌های پر فراز و نشیبشان میلغزد، حمام‌ها، آب انبار‌هایی که درست برخلاف گذشته؛ اکنون میتوان بر زمین آن ایستاد و از نورگیر سقفش به دنبال آسمان گشت، اتاق خانه‌های سالخورده که دارای گچ‌بری و آیینه‌کاری چشم‌نواز هستند، دو دروازه‌ی باقی مانده در شهر، صنایع دستی و سوغات خاص استان ازجمله موضوعات منعکس در تصاویر است.
گر چه در آغاز، کتاب با عنوان «دریچه‌ای به معماری، طبیعت و مردمان استان قزوین» معرفی می‌گردد؛ اما بخش کم‌تری از تصاویر به انسان‌ها اختصاص دارد، آن‌ها هم غالباً موضوع عکس نیستند بلکه بخشی از عناصر موجود در آیین یا مناسک ویژه‌ای هستند که مورد نظر عکاس بوده‌است. چهارشنبه‌سوری، نوروز، پنجاه به‌در (رسمی که پنجاه روز پس از سال نو و در طلب باران برگزار می‌گردد)، عزاداری عاشورا، اجرای تعزیه، جشن انار و جشن انگور؛ از جمله مراسمی هستند که افراد به عنوان بخشی از ترکیب‌بندی در آن حضور دارند. تعداد کمی از تصاویر نشان‌گر گوشه‌هایی از زندگی مردم است که تا حدی تلطیف شده به نظر می‌رسد؛ مثلاً خانه‌ای روستایی، زن بافنده‌ی چادر شب یا مردی در حال قلمزنی.
این کتاب با کیفیت چاپ و عکس‌های هنرمندانه؛ می‌تواند به طرز مؤثری زیبایی جادویی، رنگارنگی، روح بخشی و تنوع طبیعت، روند پیچیده و ناپایدار تاریخ، کوله‌ی پر بار و پر ماجرایی که قزوین، این شهر پیر جاودانه با خود دارد و شیرینی و نشاطی که میتوان در زیست مردمان یافت را به بیننده بنماید؛ از این رو قابلیت برانگیختن ذهنی و بصری مخاطبان برای بازدید از این جلوه‌ها و آثار طبیعی و فرهنگی را داراست و می‌تواند به‌عنوان یک اثر هنری- فرهنگی در جهت جذب گردشگر معرفی گردد.
نوشته‌های مرتبط
مشخصات کتاب‌شناختی:
حضرتی، م.، ۱۳۹۲، قزوین سرزمین روزگاران، قزوین: نشر حدیث امروز با سرمایه گذاری شهرداری قزوین.
