فصلنامه آبادی

خیابان ها و میادین از فضاهایی شهری هستند که از زمان شکل گیری اشان تا به امروز به عنوان مکان هایی پراهمیت حمل و نقل، حضور شهروندان، زیبایی کالبدی، کارکردهای اجتماعی، فرهنگی و سیاسی و… در یک شهر را ترتیب عمل می داده اند و با مفاهیم خاص خود در هر فرهنگ در اذهان مردم یک جامعه به عنوان مکان های حافظه و فضاهایی برای زندگی نقشی اساسی را ایفا می کنند که می توان آن را از ابعاد گوناگون مورد بررسی قرار داد.

موضوع ویژه ی شماره ی آخر فصلنامه ی آبادی(شماره ۶۳، تابستان ۱۳۸۸) «خیابان و میدان» است. این فصلنامه که به سردبیری محمد علی طبرسا و توسط مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری منتشر می شود، در این شماره چهارده مقاله از نویسندگان ایرانی و چهار مقاله ترجمه شده به زبان فارسی در باره ی مباحث اجتماعی- فرهنگی و ابعاد کالبدی و کارکردی میدان و خیابان ارائه می دهد.

برخی از مباحث این شماره در زیر می آید:

–    تاملی در مفاهیم فضای شهری

–    مولفه های موثر بر مطلوبیت ادراک فضایی میدان های شهری

–    بررسی تطبیقی میدان آزادی تهران و نقش جهان اصفهان

–    بررسی تاثیر الگوهای رفتاری بر میزان حضور و فعالیت در فضاهای شهری با تاکید بر حضور زنان

–    مفهوم تخریب گرایی در فضاهای عمومی شهر

–    گذر از بحران جهانی شدن در شهرهای جهان سوم

–    بازسازی حوزه های عمومی شهر نیویورک

–    …
علاوه بر مباحث اصلی، پروژه های «طراحی شهری شهر جدید پردیس» و «طراحی شهری مرکز شهر پولادشهر»، گزارش «مسابقه طرح معماری سال تبریز» و «مسابقه طراحی تئاتر ایده آل آمریکا» و هم چنین معرفی چند کتاب در زمینه ی معماری و شهرسازی، در این شماره آمده است.

در ادامه سخن سردبیر را می خوانیم:
«فضاهای شهری و بخصوص میدان و خیابان، عرصه های حضور شهروندان در قلمرو عمومی شهر هستند. شهرسازی معاصر و بویژه طراحی شهری پس از دوره ی مدرن، تلاش نموده تا با ارتقای محیط فضاهای شهری، کیفیت زندگی شهروندان را در شهرهای دنیا ارتقا بخشیده و متولی مشخصی برای رسیدگی به امور مربوط به توسعه قلمرو عمومی در شهرها تعیین نماید.
معماری بناهای اطراف میدان ها و خیابان ها نقش مهمی در ارتقای کیفیت این فضاها دارند. نبود قواعد هدایت کننده ی معماری بناها، خود باعث عدم تبعیت منظر شهرها از الگوهایی هماهنگ می گردد. این الگوها خود را در نقش و جایگاه فضاها در شهر نشان می دهند. عناوینی چون خیابان اصلی، خیابان ویژه، خیابان سبز و… حاکی از جایگاه این فضاهای شهری در ساختار فضایی شهرها است.
اما بیش از هر چیز زندگی و فعالیت شهروندان رونق بخش این فضاها است و حضور فعالیت های مختلف در فضاهای شهری می تواند انعکاسی از نشاط و سرزندگی جوامع باشد. فضاهای شهری مکان بروز فعالیت های اجتماعی و سیاسی، فرهنگی و تفریحی و اقتصادی و مذهبی است. امروز، ساماندهی و رسیدگی به فضاهای شهری نشان دهنده ی میزان پیشرفت تمدنی و مرتبه ی اجتماعی و اقتصادی جوامع است. کشورهایی که خواهان داشتن نقشی در تعاملات جهانی هستند، به کیفیت میدان ها و خیابان ها بها داده و صحنه حضور اجتماعات شهرنشین را هر چه بهتر می آرایند. شایسته است که جامعه ی ما نیز در این زمینه توجه کافی نموده و تلاشهای صورت گرفته را مجدانه پیگیری نماید.
حال می توان دریافت که در شهرهای ما، هم نیاز به متولی اجرایی واحد و هم نیاز به مسئول عمرانی فضاهای شهری وجود دارد و مورد نیاز است. دستگاه های اجرایی مختلف، متولیان آب، برق، فاضلاب، مترو، مخابرات، مدیریت ترافیک و حمل و نقل… همگی بر کیفیت فضاهای شهری ما تاثیرگذارند و معمولا عدم هماهنگی مابین آنها به از دست رفتن ارزشهای زیباشناسانه این فضاها می انجامد.»

آدرس دفتر فصلنامه آبادی: تهران، خیابان ولی عصر، بالاتر از م.ونک، خیابان شهید خدامی، شماره ۵۶، طبقه ی نهم غربی.
آدرس اینترنتی صفحه فصلنامه آبادی در سایت مرکز مطالعاتی و تحقیقاتی شهرسازی و معماری: http://www.causar.gov.ir/causar/abadi2.php