شهر ها و فرهنگ ها

معرفی کتاب: شهر ها و فرهنگ ها ، مالکوم میلز، انتشارات راتلج، لندن و نیویورک، ۲۰۰۷
شهر و فرهنگ هر یک زمینه های مفهومی پیچیده در شاخه های علمی مختلف بوده و صرف نظر از شهرها و فرهنگهای خاص، تاریخ مختص به خود را دارند. یکی از اهداف نویسنده در کتاب شهرها و فرهنگها مشخص کردن این است که چگونه کاربردهای مختلف این دو مفهوم فرضیه های متفاوت را ایجاد می کند. هدف دیگر معرفی حوزه های علمی از آکادمیک گرفته تا ادبی به خوانندگان است. از جهتی دیگر نویسنده قصد این را داشته تا بدون پنهان کردن پیچیدگی ها و با نوشتن کتابی انتقادی، مقدماتی و دسترس پذیر، منابع موجود را تکمیل کند. این کتاب برای دانشجویان سال دوم و سوم دوره ی کارشناسی مطالعات شهری، معماری، هنر و طراحی، میراث فرهنگی، مطالعات فرهنگی، سیاست فرهنگی، برنامه ریزی فرهنگی، جامعه شناسی و همچنین جغرافیای فرهنگی، انسانی و شهری و دانشجویان کارشناسی ارشد حوزه های بین رشته ای، طراحی شده است.
کتاب شهر ها و فرهنگ ها تبیینی انتقادی از ارتباط میان شهر های معاصر و فرهنگ هاییست که آنها تولید می کنند و در آن تغییر شکل می یابند. سؤالات کتاب ایده هایی را در مورد چگونگی ساخت فرهنگ شهری از طریق مطالعات موردی دنبال کرده است که در آنها انواع مختلف فرهنگ – هنرها، صنایع و میراث فرهنگی، شیوه های متمایز زندگی- با توجه به کاربردهای مختلفی که دارند و یا با در نظر گرفتن تأثیری که از شهرهای توسعه یافته گرفته اند، دیده شده اند. کتاب نه به شکل پیچیده بلکه به گونه ای قابل ادراک برای دانشجویان دوره ی لیسانس، این مقولات را بررسی می کند.
مالکوم میلز، مفسر نظریه ی فرهنگی در دانشگاه پیلی ماس (Plymouth) UK، با بهره گرفتن دو معنا از فرهنگ رویکرد واحدی را با ارائه ی مباحث مرتبط با این معانی در جهت موارد خاص توسعه ی شهری امروز، اخذ کرده است. کتاب هم تفسیری انتقادی بر برخی حوزه های ادبی و هم برآمدی است از تحقیقات میدانی نویسنده در مورد فرهنگ های شهری را شامل می شود.
کتاب از جنبه های گوناگونی بهره گرفته به گونه ای که در دو فصل اول به شهرها و فرهنگها یعنی دو موضوعی که بنیان اصلی کتاب را شکل می دهند، می پردازد. مقصود نویسنده استخراج تغییر پذیری و بی ثباتی این مفاهیم است. به عنوان نمونه فرهنگ می تواند به معنای هنرها و یا شیوه ای از زندگی تعبیر شود. در فصل ۳ و ۴ شهرها به عنوان جایگاههای تولید نوآورانه ی فرهنگ مد نظر قرار داده شده اند و بحث این است که چگونه تصویر شهر از تاریخ فرهنگی برگزیده ی خود بهره می گیرد. در فصل ۵ بحث صنایع فرهنگی مطرح می شود ، در دنباله ی این بخش و در فصل ۶ فضای شهرهای اروپایی به گونه ای خاص مد نظر است. در بخش نهایی کتاب به پرسشهای مرتبط با گذار در شهرهای بلوک شرقی سابق پس از پایان اتحاد جماهیر شوروی پرداخته می شود؛ پرسشهایی در باب هویتهای فرهنگی و نفوذ پذیری محیط های ساخته شده، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی.
طیف موضوعات و رویکردهای نظری موجود در کتاب، گوناگونی شهرها در تجربه ی زندگی معاصر را منعکس می کند. بنابراین شهر جایگاه زندگی روزمره ای است که تحت تأثیر شرایط اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی قرار گرفته است. در واقع رابطه میان شهر ها و فرهنگهای جنبه ای دیالکتیک دارد به گونه ای که شرایط برآمده از محیطهای ساخته شده، اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی بر نحوه ی کنش و واکنش افراد تأثیر می گذارد، چنانچه ممکن است واکنشهای آنان این شرایط را مجددا نظم دهی کند.

ساختار کتاب:
هر یک از فصلهای کتاب از چارچوب یکسانی برخوردار هستند، بدین ترتیب که یک پرسش کلیدی در تمامی نظریه ها و تاریخ ها ذکر شده و همچنین یک مورد اصلی بر مبنای یک مکان شهری در آثاری از نویسندگان مختلف و گاه مطالعات خود نویسنده، مورد بحث قرار گرفته است. در کتاب شهرها و فرهنگها از سه گونه مطالعات موردی استفاده شده شده است؛ مورد اول برگرفته از روزنامه نگاری، تخیل و نقل قولهای شخصی است، در مورد دوم از متون آکادمیک بهره گرفته شده و مورد سوم برگرفته از عکسهایی است که در تمامی موارد به جز دو فصل توسط خود نویسنده گرفته شده است. هر فصل با مجموعه ای از اهداف آموزشی آغاز می شود و با خلاصه ی کوتاهی از نکات اصلی به پایان می رسد.
کتاب در ۴ بخش تنظیم شده است. بخش اول (فصل ۱ و ۲) در ارتباط با مفاهیم شهر و فرهنگ است و از دوگانگی های معنایی که برگرفته از اشکال منحصر به فرد و چندگانه ی این دو مفهوم هستند بهره برده و در عین حال به منابع و چارچوبهای روشنفکرانه ی وسیعی اشاره دارد که به طور کلی متناسب با کتاب هستند. به علاوه در این فصل به شواهد باستان شناسانه ی استخراج شده از کاتال هویوک (Çatal Hüyük)، یکی از نخستین شهرها، پرداخته شده تا بدین ترتیب نویسنده مبحثی را در مورد اولین شهرهایی که انسان در آنها سکونت داشته است، مطرح کند. در فصل ۲ نویسنده به طور اجمالی به تاریخ فرهنگ اشاره کرده و سپس بحثی را در مورد تِیت مدرن (Tate Modern)، یک نهاد فرهنگی مهم، مطرح می کند. مطالعات موردی این بخش به غلبه ی اسپانیایی ها بر مکزیک، به شهرهای معمولی و همچنین به یک سری یادداشت در مورد عکسی از کبوترخانه های شمال شرق انگلستان اختصاص دارد.
بخش دوم (فصلهای ۳ و ۴) نقش شهرها را به عنوان نقاط عطف نوآوری فرهنگی مورد بررسی مجدد قرار می دهد. بسیاری از تولیدات و دریافتهای فرهنگی در شهرها اتفاق می افتد و این امر متأثر از موقعیت مجاورتی است که در فصل یک در مورد آن بحث شد. در این بخش پاریس به عنوان شهری که جایگاه جریانهای مهم مدرنیسم بوده به عنوان مثال ذکر می شود، اما سؤال این است که آیا این ارتباط خاص مدرنیسم و چگونگی ظهور الگوهای شهری جدید است. فصل ۴ این مبحث را با پرسش در مورد اینکه چگونه شهرها به صورت فرهنگی نمایان می شوند، تکمیل می کند و در این بخش بارسلونا به عنوان شهری که تصویر خود را بواسطه ی روشهای فرهنگی دگرگون ساخته است، مطرح می شود. مطالعات موردی این فصل به فرهنگ تقسیم بندی شهری در سان فرانسیسکوی ۱۹۶۰ و تأثیر شرط بندی بر توسعه ی کناره های ساحلی ملبورن اختصاص دارد.
در بخش سوم از کتاب (فصل ۵ و ۶) به صنایع و ابداعات فرهنگی پرداخته شده است. نویسنده برای بحث در مورد دو دهه ی گذشته ی اروپا و آمریکای شمالی به مقایسه ی جایگاه حمایت کنندگان می پردازد و به علاوه استدلالهایی را در ارتباط با نظریه ی انتقادی از سال ۱۹۳۰ تا ۱۹۶۰ ارائه می دهد و همچنین نگاهی به سرمایه گذاری دیزنی در طراحی و مدیریت شهری در فلوریدا دارد. در فصل ۶ به طور اخص برنامه های اتحادیه ی اروپا در مورد شهرها و یا پایتخت های فرهنگی بررسی شده و به عنوان نمونه به شهرهای گلاسکو (Glasgow) و برگن (Bergen) اشاره می شود. در بخش مطالعات موردی نویسنده به باشگاههای فیلم غیرحرفه ای در لهستان، تلاش تئاتر اریترِ (Eritrea) برای آزادی ملی و استفاده از افسانه برای ایجاد اهداف فرهنگی در سنگاپور (Singapore) استناد کرده است.
بخش ۴ (فصل ۷ و ۹) اشکال هویتی و نوآورانه ی روزمره در متنهای جهانی و محلی و همچنین اثرات برخورد میان چارچوبهای فرهنگی را مورد بررسی قرار می دهد. در فصل ۷ نویسنده بر آشفتگی فرهنگی در اروپای شرقی پس از کنار گذاشتن سازوکارهای فرهنگی، اقتصادی و سیاسی اتحادیه ی جماهیر شوروی سابق، تمرکز دارد. ابقاء دالهای فرهنگی همچون مجسمه های مربوط به دوره ی شوروی که به پارک جنگلی در لیتوانی (Lithuania) انتقال داده شده اند، سؤالاتی را ایجاد می کند در ارتباط با اینکه چگونه خوانش یادواره های عمومی رژیم سابق با به پایان رسیدن قدرت آن، تغییر کرده است. در فصل ۸ پروژه ی ساخت و ساز اجتماعی و چند قومیتی در محله های شهر لیسبون (Lisbon) مورد بررسی قرار می گیرد تا به این پرسش پاسخ گوید که افراد چگونه خارج از جریان مصرف فرهنگی از شیوه ها و ابزار فرهنگی برای ساخت هویت ها بهره می گیرند. در فصل ۹ با نگاهی به توسعه ی شبکه های شهری در آمریکای لاتین و اسپانیا، تأکید بر نفوذپذیری ترکیبات فرهنگی از طریق اشتقاق این شبکه ها است. در بخش مطالعات موردی هند، ارمنستان و آمریکای شمالی مد نظر قرار داده شده اند و همچنین به منظور نقد ایده های دریافت شده از فرهنگ و ساختمان به عنوان حاملین تمدن، داستان رابینسون کروزوئه (Robinson Crusoe) مورد اصلاح قرار گرفته است.

فهرست مطالب:
مقدمه ی کلی
بخش اول: تعاریف
فصل ۱ شهر ها
فصل ۲ فرهنگ ها
یادداشت هایی برای مطالعه ی بیشتر: فصول ۱ و ۲

بخش دوم: کنش های متقابل
فصل ۳ شهر ها شکل دهنده ی فرهنگ ها هستند
فصل ۴ فرهنگ ها، شهر ها را بازتولید می کنند
یادداشت هایی برای مطالعه ی بیشتر: فصول ۳ و ۴

بخش سوم: صنایع و سیاست های فرهنگ
فصل ۵ صنایع فرهنگ
فصل ۶ شهرهای فرهنگ
یادداشت هایی برای مطالعه ی بیشتر: فصول ۵ و ۶

بخش چهارم: مداخلات
فصل ۷ جریان های میان- فرهنگی
فصل ۸ هویت های فرهنگی
فصل ۹ فرهنگ های نفوذ پذیر
یادداشت هایی برای مطالعه ی بیشتر: فصول ۹-۷
کتابشناسی
Miles, Malcolm, 2007, Cities and Cultures (Routledge Critical Introductions to Urbanism and the City), London and NY :Routledge.

پانوشت

Email:malihedargahi@yahoo.com