بر اساس اعلام اداره آمار فدرال سوئیس، بازل تا سال ۲۰۰۹ دارای بیش از ۱۶۶هزار سکنه بوده و نرخ رشد جمعیت آن بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۰ به ۰.۹% می رسید. نرخ مهاجرت آن مثبت ۴.۴%، اما نرخ افزایش طبیعی جمعیت آن منفی ۲.۸% بوده است. تنوع جمعیت بازل نسبت به کل سوئیس بسیار کمتر است. در سال ۲۰۱۰ سکنه خارجی ۳۴.۱% جمعیت این شهر را تشکیل می دادند و آلمانی، زبان اصلی ۷۷.۸% ساکنان بود. زبان های ایتالیایی با ۵.۴% و فرانسه با ۲.۶% در رده های بعدی جا داشت. نسبت اهالی پروتستان و کاتولیک بازل هر یک با ۲۵.۲% در سال ۲۰۰۰ با هم برابر بود. سایر ادیان ۳۱.۴% جمعیت این شهر را به خود اختصاص می دهند. این رقم بسیار بالاتر از میانگین کل سوئیس (۱۱%) است. در سطح کانتون بازل اشتات، ۳۱% جمعیت تعلق دینی ندارند و این نسبت احتمالا بسیار مشابه خودِ شهرِ بازل است، چرا که این شهر ۹۰% جمعیت کانتونی را در خود جای می دهد. جمعیت بازل اندکی پیرتر از جمعیت کل سوئیس است. ۱۶.۳% جمعیت این شهر را افراد زیر ۱۹ سال، ۲۰.۱% را افراد بالای ۶۴ سال تشکیل می دهند که نسبت های مربوط به رده های سنی فوق در کل سوئیس به ترتیب ۲۰.۹% و ۱۶.۹% است.
از لحاظ تقسیمات شهری، بازل همرا با دو بخش دیگر، کانتون بازل اشتات را تشکیل می دهد. این شهر به دلیل اندازه کوچک خود منطقه شهری ندارد و تنها شهر سوئیس است که ساختار اداری خاصی نیز ندارد و مستقیم توسط دو نهاد کانتونی شورای دولتی و پارلمان کانتونی اداره می شود. نخستین نهاد، اجرایی و دومین، نهاد قانونگذاری است.
نوشتههای مرتبط
شورای دولتی با رای مستقیم مردم و هر چهار سال یکبار انتخاب می شود. این شورا هفت عضو دارد که یکی از آنها رئیس دولت است. پارلمان نیز ۱۰۰ عضو دارد که آنان نیز به همین ترتیب انتخاب می شوند. این نوع رای گیری برای انتخاب مسئولان رده بالای قضایی کانتون نیز به کار می رود. پارلمان در هتل شهر بازل تشکیل شده و جلسات آن عمومی هستند.
رای دهندگان شهر بازل به سمت احزات چپ گرایش بیشتری دارند. در واقع، از سال ۱۹۹۵ به این سو اهالی بازل در شواری دولتی به اعضای حزب سوسیالیست رای می دهند. از سوی دیگر، نمایندگان بازلیِ مجلس سفلای مجمع ملی سوئیس نیز اغلب سوسیالیست هستند. البته انتخابات سال ۲۰۱۲ امکان برقراری اتحاد بین سوسیالیست ها و سبزها را فراهم کرد. در حال حاضر در پارلمان بازل، سوسیالیست ها دارای ۳۳ کرسی، اتحاد دموکراتیک میانه ۱۵ کرسی و اتحاد سبز ۱۳ کرسی دارد. در شورای دولتی نیز سه وزیر سوسیالیست، دو وزیر رادیکال- دموکرات، یک وزیر سبز و یک وزیر دموکرات- مسیحی وجود دارد.
در اِشل حمل ونقل، با توجه به وضعیت جغرافیایی شهر بازل که در بالا توضیح داده شد، ۱۴ پل امکان عبور از راین و بیرزیگ را فراهم می کنند که مهمترین آنها میتلره بروکه {Mittlere Brüke} نام داشته و در مرکز شهر قرار دارد. دو پل اصلی دیگر که بیشترین آمد و شد از آنها صورت می گیرد، درای روزن بروکه {Dreirosenbrüke} و شوارتز والد بروکه {Schwarzwaldbrüke} هستند که اولی از دو مسیر جاده ای بر روی خود و دومی، از یک بخش اتوبانی و یک بخش جاده ای تشکیل شده است.
در مقیاس هوایی، فرودگاه بین المللی بازل- مولوز در بازل قرار دارد و بیشتر با نام تجاری خود، یورو ایرپورت شناخته شده است. خصوصیت این فرودگاه، دوملیتی بودن آن {سوئیسی/فرانسوی} است. البته آلمان نیز در شورای اداری آن، جایگاهی مشورتی دارد.
شهر بازل دارای پنج ایستگاه راه آهن نیز هست که سه فقره از آنها در مسیر چندین خط بین المللی قرار دارد: ایستگاه راه آهن بازل {Bahnhof Basel SBB/Bale CFF} که متعلق به سوئیس است؛ ایستگاه راه آهن بازل اس ان سی اف {Bale SNCF} که متعلق به خط آهن آلزاس فرانسه است؛ ایستگاه راه آهن باده {Basel Badischer Bahnhof/ Gare badoise de Bale} ملقب به «خط آهن آلمانی» که بخشی از راه آهن آلمان است. افزون بر این خطوط، بازل از دو خط آهن محلی دیگر نیز برخوردار است.
بازل و حومه بین المللی آن، یک کمربندی اتوبانیِ عمده را نیز تشکیل می دهد که سوئیس را به فرانسه {استراسبورگ، کولمار و مولوز} و آلمان {فرانکفورت، راین فلدن باده} متصل می کند. در کنار اینها بندر بازل، تنها بندر تجاری این کشور در رود راین است که با آلمان، فرانسه و هلند مربوط می شود. این بندر، تنها دسترسی غیرمستقیم سوئیس به دریا برای حمل و نقل کالا را فراهم و بازل را به «بندر طلایی سوئیس» تبدیل کرده است.
این شهر مجاور راین، از دو شبکه متراکم تراموای شهری و حومه ای نیز برخوردار است. شبکه تراموای شهری به رنگ سبز و تحت نظر شرکت حمل ونقل عمومی بازل {BVB} قرار دارد؛ شبکه حومه ای به رنگ زرد با نوارهای سرخ و متعلق به شرکت حمل و نقل بازل {BLT} است.
جالب تر از همه اینها اهمیتی است که در ایجاد مسیرهای دوچرخه سواری در بخش گسترده ای از اروپا از جمله در سوئیس به چشم می خورد: ایستگاه راه آهن بازل، محل آغاز سه مسیر دوچرخه سواری ملی است: مسیر راین که به آندرمات {ایستگاه ورزش های زمستانی سوئیس در کانتون اوری} می انجامد؛ مسیر شمالی- جنوبی که به شیاسو {بخشی در کانتون تسین} می رسد؛ مسیر ژورا که به نیون {بخشی در کانتون وو} منتهی می شود. بازل همچنین دارای یک مسیر دوچرخه سواری {EV6} است که به نام «مسیر دوچرخه سواری رودها» خوانده می شود. این مسیر به مسیر کلی یورو ولو {Euro Velo} تعلق دارد که از بازل می گذرد و سن نازر {در غرب فرانسه} را به کنستانسا {در جنوب رومانی} متصل می کند. این مشهورترین مسیر دوچرخه سواری اروپا به طول ۳۶۵۳ کیلومتر است که غرب این قاره را به شرق آن و اقیانوس اطلس را به دریای سیاه وصل می کند و در مسیر خود از ۱۰ کشور می گذرد. این مسیر، در امتداد سه رود بزرگ اروپا واقع شده: لوار، راین و دانوب.
در قرن شانزدهم، پژوهشگران بزرگ علم پزشکی مانند آندره وزال، پاراسلسوس و متفکرانی چون اراسموس اهل روتردام برای چاپ مقالات و رسالات خود به بازل می آمدند. در واقع پیشه وران این شهر از قرن پانزدهم شروع به ساخت کاغذ کرده بودند. به این ترتیب بازل در جریان انسان گرایی رنسانس و پیشرفت های علمی آن قرار گرفت. سپس بازل تعداد زیادی از پناهندگان {به دنبال اختلافات مذهبی} فرانسه و ایتالیا را در خود جای داد. به این ترتیب بود که صنایع نوینی از جمله ابریشم و بافندگی به این شهر راه پیدا کرد. از سوی دیگر، در قرن نوزدهم بازل در تاسیس گروه های بانکداری سوئیس شرکت کرد و جریان کالا به سمت شمال یا جنوب به لطف شبکه رودخانه ایِ سازگار آن بدون مشکل صورت گرفت. در واقع رود راین سهم بزرگی در توسعه بازل داشت. اما پس از کهنه شدن صنعت روبان سازی، صنایع شیمیایی و داروسازی به شکوفایی نهاد و به تشکیل مجموعه هایی عمده انجامید که بازل را در نخستین رده های جهانی این محصولات جای داد. فناوریهای زیستی، زمینه شکوفای دیگر سوئیس است. بازل در قلب این صنایع قرار دارد که فناوریهای زیستی و پژوهش های مربوط به سه کشور مختلف را بهم پیوند می دهد. حدود ۷۰۰۰ مرزنشین در زمینه شیمی فعالند که تقریبا ۱۲% جمعیت فعال بازل در این زمره جای می گیرند. صنایع شیمیایی سوئیس که در حال حاضر رویکردی بیرونگرا و آتی نگر به خود گرفته، پیوسته پذیرای پژوهشگرانی از سراسر دنیاست. تجارت بازل نیز ۳۶% جمعیت فعال آن را مشغول می کند. بخش خدمات با ۲۳%، صنعت با ۲۶% و خدمات عمومی با ۱۵% جمعیت فعال در رتبه های بعد قرار دارند.
همه این بخش ها تنها با پشتوانه محکم بانکی سوئیس کار می کنند. نخستین بانک بازل توسط خانواده مدیسیس که از ایتالیا به آنجا آمده بودند، تاسیس شد. انجمن بانکداران سوئیس نیز بر اساس ابتکار شهر بازل در سال ۱۹۱۲ ایجاد شد. در سال ۱۹۹۷ دو بانک بزرگ سوئیس، اتحاد بانک های سوئیس و جامعه بانکی سوئیس با هم تلفیق شدند و یو بی اس {UBS} با دو مقر اجتماعی پدید آمد که یکی از آنها در زوریخ و دیگری در بازل قرار دارد. این بانک، بزرگترین بانک مدیریت ثروت دنیاست که فعالیت های عمده آن عبارتند از مدیریت ثروت، بانکداری خصوصی و سرمایه گذاری. مقر بانک تسویه حساب های بین المللی نیز در بازل قرار دارد که کار اصلی آن، ارتقای همکاری بین بانک های مرکزی است.
در زمینه معماری، بازل خانه های قدیمی و بناهای منحصربفرد زیادی متعلق به دوره های معماری گوناگون این منطقه را در خود جای داده است. کلیسای جامع بازل متعلق به قرن یازدهم {۱۰۴۹} و هتل شهر متعلق به قرن شانزدهم {۱۵۱۴} از این جمله اند. تمام کلیساهای قرون وسطایی بازل پس از زلزله سال ۱۳۵۶م. این شهر بازسازی و بسیاری از آنها به محل های آئینی کیش پروتستان تبدیل شد. قلعه های بازل نیز در قرن سیزدهم ساخته و در قرن نوزدهم تخریب شد تا به تسهیل حمل ونقل و گسترش شهری آن کمک کند. البته باقیمانده هایی از آنها هنوز به چشم می خورد.
بخش قدیمی شهر سه گروه عمده از سازه های شهری را در خود جا داده: خانه های گوتیک که گاه از سنگ و گاه از چوب ساخته شده اند؛ خانه های شخصی اعیانی قرن هجدهمی که توسط تاجران ابریشم ساخته شد؛ ساختمان های قرن نوزدهمی با سبک ناهمگن از جمله ایستگاه های بزرگ راه آهن و دفتر مرکزی پست. بازل یکی از کانون های عمده معماری معاصر است. وجود مقر یو اس بی، موزه تنگلی، بنیاد بایلر، سالن کنفرانس ساخته شده توسط تادائو آندو، مسه تورم {برج نمایشگاه} به بلندی ۱۰۵ متر در بازل بر این امر گواهند. از میان موزه های بازل می توان به موزه بازل اشاره کرد که مجموعه های متنوعی را با تاکید بر هنرهای تجسمی در خود جای داده. این موزه دارای حدود ۳۶ خانه نمایش است که همه ساله بیش از یک میلیون بیننده را به خود جذب می کند. تراکم موزه در بازل نسبت به شهرهایی با ابعاد مشابه، بسیار بالاست. این موزه ها نقشی اساسی در فرهنگ و سیاست های فرهنگی بازل ایفا می کنند و توسط شبکه ای منسجم از مجموعه داران هنری و مشوقان فرهنگی خصوصی و دولتی اداره می شوند، که قدمت برخی از این مجموعه ها به قرن شانزدهم می رسد. از میان بناهای هنری بازل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
بنیاد بایلر که مجموعه هنرهای معاصر ریهن است،
بنیاد هرتزوگ که به عکاسی اختصاص دارد،
کونست هاله که نمایشگاه های موقت در آن برگزار می شود،
کونست موزئوم {موزه هنر} که مجموعه استثنایی نقاشی حوزه راین در دوره رنسانس و نیز مجموعه زیبای هنر مدرن را در خود جای داده،
موزه شاولاگر که مجموعه هنرمعاصر را در خودجای داده، و
موزه معماری سوئیس، موزه هنرهای معاصر، ارکستر سمفونیک بازل، موزه تاریخ بازل، موزه موسیقی، موزه داروسازی دانشگاه بازل، موزه عهد باستان، موزه تاریخ طبیعی بازل، موزه فرهنگ های بازل، موزه کاریکاتور و طراحی طنز بازل.
از میان شخصیت هایی که در بازل متولد شده یا وفات یافته اند، می توان از افراد زیر نام برد:
مارک آلگره، عکاس و تهیه کننده فرانسوی
کارل بارت، کشیش پروتستان و الهیات شناس برجسته قرن بیستم
ورنر آرنولد، دوچرخه سوار
گاسپار بوئن، ژان بوئن، طبیعت شناس
هانس برنولی، معمار
ژاک برنولی، ریاضی دان و فیزیک دان
آرنولد بوکلین، نقاش
روژه فدرر، تنیس باز حرفه ای
رمی گیوس فش، حقوقدان
کریستوف گلازر، داروساز
ماتیز کونتزلر، هنرپیشه تئاتر و تلویزیون
فریتز مولر، پزشک و جانورشناس
فرنس راکوتزی، شاعر، نویسنده و روانکاو،
اراسموس، انسان گرا
فرنس فریسای، رهبر ارکستر با اصالت مجارستانی
میشائیل فورتر، چاپگر پایان قرن پانزدهم
فریتز هابر، شیمیدان
مرت اوپن هایم، هنرمند
فرانتز اووِربِک، تاریخدان و الهیات شناس
هانس اورس فون بالتازار، الهیات شناس
آدولف بوش، ویولون زن آلمانی
اورس گراف، طراح و حکاک
هرمان هسه
آلبرت هوفمن، شیمیدان
کارل گوستاو یونگ
فریدریش نیچه
کریستیان زیمرمن، پیانیست