شمارۀ ۱۴۵ ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت با موضوع «سلامت معنوی» اول اردیبهشتماه ۹۷ منتشر شد. علیرضا رضایت دبیر دفتر ماه این شماره در سخن دبیر چنین نوشته است: «دفتر حاضر از دو حوزه بسیار مهم و حیاتی برای انسا‌ن‌ها در سطح جهان و نیز تأثیر و تأثر آنها سخن می‌گوید. امروزه اهمیت سلامتی و بهزیستی از یک سو، و معنویت و معناداری از سوی دیگر بر کسی پوشیده نیست. مع الوصف آنچه این دو را کنار یکدیگر می‌نشاند و سلامت و بهزیستی معنوی را می‌سازد، نوع نگاهی است که هر فرد و جامعه بدانها دارد.» بر اساس تعاریفی که امروزه از مفهوم سلامت و بهزیستی در سطح جهانی و خاصه منشور ملل متحد و سازمان بهداشت جهانی ارائه شده است، سلامت جسمی یکی از ابعاد سلامت در کنار سلامت روانی، سلامت اجتماعی، و سلامت معنوی است. «رویکردی که در این زمینه در غالب تحقیقات مد نظر است، رویکرد کل‌نگرانه(Holistic) است.
دراین رویکرد، باید به سلامت به شکل یک کل منسجم و مرتبط با هم نگریست. سلامتی در این نگاه، زمینه را برای گرایش به معنویت و معنا فراهم می‌کند، و در عین حال، معنوی‌گرایی، به مثابه یک مکانیسم می‌تواند در ایجاد، حفظ و گسترش سلامت و بهزیستی در تمام ابعاد اعم از جسمی، روانی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و حتی دینداری تأثیرگذار باشد.»
نوشته‌های مرتبط
دفترماه شمارۀ ۱۴۵ ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت مشتمل بر هفت نوشتار است. نوشتار نخست با عنوان «سلامت معنوی؛ زندگی اصیل» گفت‌و‌گویی است که نغمه پروان با مسعود عارف نظری انجام داده است. در این گفتوگو به ابعاد وجودشناختی، اخلاقی، اجتماعی و الهیاتی سلامت معنوی پرداخته شده است. «سلامت معنوی مفهوم عام‌تر از باور مذهبی است و صرف باور به برخی اعتقادات مذهبی نمی‌تواند ضامن سلامت معنوی باشد، معنویتی که صرف نظر از نژاد، رنگ پوست و دین و طبقه اجتماعی و غیره، می‌توان آن را در یک جامعه تمرین کرد و گسترش داد.»
دومین نوشتار با عنوان «ماهیت و ارزیابی سلامت معنوی» را جان. دبلیو. فیشر نگاشته و علی اخلاقی به فارسی ترجمه کرده است. «جان فیشر از صاحبنظران حوزه سلامت معنوی، در مقاله ماهیت و ارزیابی سلامت معنوی به دنبال ارائه الگویی برای این مفهوم دوبخشی است. او ضمن تعریف معنویت، و ابعاد چهارگانه آن، به نسبت آن با دین پرداخته و از سلامت معنوی در چهار سطح سخن می‌گوید و در پایان، پس از ترسیم الگوی سلامت معنوی، به چالش‌هایی میپردازد که سلامت معنوی در حوزه بهداشت جهانی با آنها مواجه است.»
مقالۀ سوم با عنوان «دین و پزشکی یا بعد معنوی شفا» به قلم کورینا دیما کوزما و ترجمۀ معصومه زهدی زیرک است. «کورینا کوزما در مقاله خود از مزایای مراقبت بهداشتی و سلامت مکمل ناشی از دین‌ورزی سخن می‌گوید که مستقیماً با کنترل بیماری و امید به زندگی ارتباط دارد. دین‌ورزی گرچه چالش‌هایی را به همراه دارد اما فی نفسه راهکارهایی را در درون خود تعریف و عرضه می‌کند که برای عبور از این چالش‌ها بسیار کارآمد هستند.»
«دشواری‌ها و راهکارهای دین درباره چالش‌های معنوی و بهزیستی و سلامت معنوی» عنوان چهارمین نوشتار به قلم هشام ابو رایا، کنت آی، پارگامنت، نیل کراوس است که الهام صادقی به فارسی ترجمه کرده است. «هشام ابو رایا و همکاران او در مقاله دشواری‌ها و راهکارهای دین در رابطه با چالش‌های معنوی و سلامت معنوی، از چهار عامل دینی به مثابه حفاظ‌هایی بالقوه نام می برند که می‌توانند شاخصی برای ایجاد آرامش فردی و احساس خوشبختی و نیز راهکاری برای رفع استرس و اضطراب باشند. ارتباط بین فعالیت‌های دینی و میزان پایین شادی و خوشحالی و یا افسردگی را میزان بالای هر یک از این چهار حفاظ دینی تعیین می‌کنند. نکته جالب در این تحقیق آن است که دین را می‌توان توأمان و همزمان منبع راه‌حل برای مشکلاتی دانست که فی نفسه بخشی از خود حیات دینی‌اند.»
در مقالۀ پنجم «ملاحظات مفهومی و الهیاتی در تعریف سلامتی و مفاهیم وابسته به آن» که میترا سرحدی به فارسی برگردانده است، « مارک هنسن مفهوم سلامتی را در پرتو مفاهیم الهیاتی تبیین کرده است. از نگاه او سلامتی همتراز با مفهوم خیر است؛ خیری که کل جهان را دربرگرفته است؛ سلامتی به مثابه خیر فراگیر می‌تواند مرحله نخست کسب دیگر خیرها در زندگی باشد. در این میان، ایمان واسطه کسب خیر (یعنی همان سلامتی) است که در الهیات مسیحی بر آن تأکید بسیار شده است.»
نوشتار ششم را با عنوان « چشم‌اندازهای الهیاتی و پیوستگی دین و معنویت در حوزه بهداشت و سلامت» راولریش اچ. کورتنر نگاشته و علیرضا رضایت به فارسی ترجمه کرده است. «اولریش کورتنر نیز در مقاله خود با عنوان چشم‌اندازهای الهیاتی و پیوستگی دین و معنا در حوزه بهداشت، در همین راستا، ضمن اشاره به دو بعدی بودن انسان یعنی بعد مادی و معنوی، به تأثیر و تأثیر متقابل این دو میپردازد و معتقد است که این تأثیر و تأثر، در حقیقت آستانه ورود معنویت به حوزه پزشکی در دو دوره باستان و جدید بوده است. بررسی این تأثیر و تأثر البته بسیار متکی به تعریفی است که از معنویت و سلامت می‌شود و در عین حال، با نوع تلقی بیماران و پزشکان از سلامت و معنا ارتباط دارد.»
آخرین مقالۀ دفتر ماه «ساز و کارهای معنوی سلامت معنوی» به قلم اصغر افتخاری نام دارد. نویسنده «ضمن تعریف معنویت، ابعاد آن، ارتباط آن با سلامت، به لوازم و مقتضیات معنوی سلامت معنوی پرداخته است. او در این مقاله از هفت مکانیسم یاد می‌کند که در تحقق هر چه بهتر سلامت و بهزیستی معنوی تأثیرگذارند. این هفت مکانیسم طیفی از سبک زندگی و رفتارهای سالم، حمایت‌های اجتماعی، ذهنیات، تا اثرات فوق طبیعی و کوانتومی را شامل می‌شوند. مفهوم سلامتی در تلقی کلی، از سطح شخص فراتر می‌رود و شخصی که امروزه در فضایی با عنوان دهکده جهانی زیست می‌کند، سلامتی‌اش تعریف عام‌تر و جهانشمول‌تر دارد و از‌این‌رو، هر گونه اختلالی در این سلامتی، جهان را تحت تأثیر قرار خواهد داد. جهان قرن بیست و یکم، از معنویت به مثابه کلیتی در خدمت سلامت در تمامی زمینه‌ها اعم از سلامت جسمی، اجتماعی و سیاسی، روانی، زیست محیطی، فرهنگی و علمی بهره می‌برد.»
بخش دوم نشریه ادب و هنر نام دارد و مشتمل بر سه مقاله است.
مقالۀ نخست با عنوان «سینما چیست؟» به قلم نوئل کرول و با ترجمه شیدا معظمی است. مقالۀ دوم با عنوان «سروده‌های زندان» را حیدر عیوضی نگاشته است. سومین مقاله با عنوان «مقدمه‌ای بر تاریخ زیبایی‌شناسی مدرن» به قلم پل گایر است که سید جواد فندرسکی آن را به فارسی ترجمه کرده است.
بخش سوم نشریه با عنوان اندیشه و نظر مشتمل بر دو مقاله است که به ترتیب عبارتند از:«دین و عرفان مقایسه‌ای» به قلم انشاءالله رحمتی و «ایمان» به قلم جان هیک که لطیفه عباسزاده به فارسی ترجمه کرده است.
چهارمین بخش ماهنامه یعنی بخش کتاب مشتمل بر چهار نوشتار است. ابتدا مقالهای با عنوان «غزالی پژوهان معاصر ایران» به قلم سید مسعود رضوی آمده است. سپس منیره پنجتنی، دبیر بخش کتاب، مقالهای با عنوان «بودلر به روایت شایگان» در نقد و بررسی کتاب جنون هشیاری به قلم زندهیاد داریوش شایگان نوشته است. بخش بعدی بررسی کتاب گل و مرغ: دریچه‌ای بر زیبایی‌شناسی ایرانی است. پنجتنی پس از بررسی این اثر و اشاره به برخی از نکات مهم آن در نوشتاری با عنوان «پژوهشی درباره گل و مرغ در هنر نقاشی ایران» با جهانگیری شهدادی، مؤلف کتاب گفتوگو کرده است.
گزارش بخش پایانی نشریه به دبیری منوچهر دینپرست است که به گزارش برخی از مهمترین وقایع اخیر در حوزۀ اندیشه میپردازد.
شمارۀ ۱۴۵ ماهنامۀ اطلاعات حکمت و معرفت با مدیر مسئولی و سردبیری انشاءالله رحمتی با موضوع «سلامت معنوی» با بهای ۵۰۰۰ تومان در اول اردیبهشت ماه ۹۷ در اختیار علاقمندان قرار گرفته است.