شماره تازه
جهان کتاب
نوشتههای مرتبط
سال بیست و سوم
خرداد _ مرداد ۱۳۹۷
۱۰۰ صفحه. ۱۷۰۰۰ تومان
شماره تازۀ جهان کتاب، در زمان کمیابی و گرانی بیسابقۀ کاغذ، منتشر شد.
این شماره نیز با نامهای از پراگ آغاز میشود: “طاووس سفید”. پرویز دوائی خواننده را با خود از بوفۀ کتابخانۀ شهر به “باغ ازگیل” و دیدار پرندهای تنها میبرد و در میان راه از هر دری سخن میگوید، با یادی از گذشتهها و اشارهای به فضای فرهنگی ایران در آن سالها.
“فرانسه، مهد جوایز ادبی” عنوان مقالهای است از نسیم وهابی که در آن از تعدد جوایز ادبی فرانسه، اعتبار و تأثیر آنها در صنعت نشر سخن گفته است. در پی آن، یادداشتی از آرش اخوت به نفسِ “جایزه” (ادبی/هنری) میپردازد و پرسشهایی جدّی را دربارۀ آن مطرح میسازد.
نقد و بررسی کتابها با مقالۀ محمد شکری فومشی آغاز میشود که به ترجمۀ فارسی کفالایا (از مریم قانعی و سمیه مشایخ) اختصاص دارد. کفالایا مجموعه روایاتی است منسوب به مانی که اصل آنها احتمالاً اندکی پس از درگذشت وی در نیمۀ دوم سدۀ سوم میلادی از سوی صحابهاش به طور نظاممند گردآوری شده است. این روایتها مشتمل بر پاسخهای مانی به پرسشهای شاگردانش است در موضوعهایی مانند آفرینش، رستاخیز، ایزدان، اهریمن، دیوان و صدها موضوع دیگر.
“چنین گفت دانندهدهقان پیر” نقدی است به قلم سجاد آیدنلو بر کتاب چنین گفت دهقان (کوتاه شدۀ شاهنامۀ فردوسی)، گزینش و گزارش محمدجعفر یاحقی. علیرضا ذکاوتی قراگزلو نقدی دارد بر چشماندازهای معنوی و فلسفی اسلام ایرانی هانری کربن، ترجمۀ انشاءالله رحمتی.
علی قیصری در مقالۀ “تاریخ ایران در دوران مدرن” به بررسی کتاب تازۀ عباس امانت، ایران: یک تاریخ مدرن، پرداخته است. این اثر، در چهار بخش اصلی، دورههایی از تاریخ ایران را در برمیگیرد و شامل این مباحث است: پیدایش و ساختار دولت صفویان، تلاشهای قاجاریان در احیا و استقرار نهاد دولت در ایران در اواخر سدۀ دوازدهم و سدۀ سیزدهم شمسی، و سپس دگرگونیهای برآمده از انقلاب مشروطیت، پیدایش دولت مدرن در عصر پهلوی و سپس تشریح جریانات مخالف با آن، و سرانجام انقلاب سال ۱۳۵۷ و تشکیل حکومت جمهوری اسلامی.
“بهار و دلمشغولیهایش” از محمد فرحزاد به نقد و بررسی کتاب دلمشغولیهای بهار از ناصرالدین پروین اختصاص دارد. “خاطرات سفیر غیررسمی اسرائیل در ایران” عنوان نقد عبدالرحیم گواهی است بر کتاب خاطرات مئیر عزری، به کوشش غلامرضا امامی. “یک دهه محاکمههای مطبوعاتی” به قلم سیّد فرید قاسمی به بررسی کتاب اسناد و پروندههای مطبوعاتی ایران دهۀ ۸۰ (۱۳۸۹_۱۳۸۰) میپردازد. محمدحسین عزیزی زندگینامۀ خودنوشت دکتر مسلم بهادری، استاد برجستۀ پزشکی ایران، را معرفی کرده است. “خاطرات مستند” عنوان مقالهای است به قلم حسین محیی در معرفی مجموعه کتابهایی با این عنوان. این مجموعه شامل مقالهها و یادداشتهای آیتالله سیّد هادی خسروشاهی است که تاریخ معاصر ایران و نهضتهای اسلامی موضوع محوری اغلب آنهاست. این نوشته به معرفی برخی از مجلّدات این مجموعه اختصاص دارد. در مقالۀ “خاطرات فروتنانۀ زندان” از مجید رُهبانی، کتاب خاطرات و تأملات در زندان شاه نوشتۀ محمد محمدی گرگانی معرفی و بررسی شده است.
“نگاهی به مناسبات ترامپ و روسیه” نوشتۀ چارلز کایزر به بررسی کتابی دراینباره اختصاص دارد. در این مقاله از ارتباط رئیسجمهور آمریکا با مافیای روسیه و پیشینۀ این ارتباط و نقش اطرافیان بدسابقۀ او سخن رفته است.
معصومه علیاکبری به بررسی کتاب در دام داعش نوشتۀ پییر- ژان لوئیزار، ترجمۀ ویدا سماعی پرداخته است. مریم سیّدان با بررسی کتاب نامه به سیمین از “مبانی فکری و هنری ابراهیم گلستان” سخن گفته است.
بررسی مجموعه داستان وقتی زنها سیگار میکشند نوشتۀ مهناز میرزائی را از فرخ امیرفریار و نقد مجموعه شعر آشویتس خصوصی من سرودۀ حسن همایون را از کامیار عابدی میخوانیم. حمید نامجو رمان پایان رابطه از گراهام گرین را بررسی کرده است.
در ادامه، مسعود جعفری جزی “اثری نویافته در ذکر خاندان و فرزندان شیخ احمد جام” را معرفی میکند. سپس عکسهایی را از کتاب چهرهها (۵) سیمایی از موسیقی معاصر ایران از مریم زندی میبینیم. مقالۀ “فریده حسنزاده و ترجمۀ شعر جهان” از کامیار عابدی در ادامه میآید و پسازآن، مقالۀ”کتابها هرگز نمیمیرند” نوشتۀ جورج هاچینسن، ترجمۀ پرتو شریعتمداری دربارۀ رونق ادبیات پس از برپا شدن جنگ جهانی دوم. “داستان فرهنگ هانس وِر” نوشتۀ محمد جواهرکلام از چگونگی گردآمدن این فرهنگ معتبر عربی _ انگلیسی سخن گفته است. سپس مقالۀ “کتابخانهها: میدانی برای نبردهای نژادپرستانه؟”/ کریستوفر مل، ترجمۀ مریم زارع مِهرجَردی را میخوانیم که به ظهور گرایشهای نژادپرستانه در میان اعضای کتابخانههای عمومی امریکا میپردازد.
محمدعلی مرادی در نوشتهای از بازاریابان کتاب و نقش مهم آنها در چرخۀ تولید، معرفی و عرضۀ کتاب میگوید و مشکلات فعالان این حرفه را برمیشمرد.
بیستمین و آخرین قسمت از “نامهای آثار ادبی از کجا آمدهاند؟” نوشتۀ گری دِکستِر، ترجمۀ پرتو شریعتمداری به کتاب گتسبی بزرگ اثر اسکات فیتزجرالد اختصاص دارد.
زری نعیمی در “هزار و یک داستان” این شماره به نقد و بررسی این رمانها و مجموعه داستانها پرداخته است: آن مادران، این دختران/ بلقیس سلیمانی؛ انگار خودم نیستم/ یاسمن خلیلیفرد؛ خاطرات یک دروغگو/ نسیم وهابی؛ خوابهایت را در این خانه تعریف نکن محمود/ عباس سلیمی آنگیل؛ سرخ سفید/ مهدی یزدانی خرم.
سایه اقتصادی نیا در صفحۀ “وقت شعر” دو دفتر شعر را بررسی و نقد کرده است: از اینجا که منم/ جویا معروفی؛ صدای زنگ در آمد/ رؤیا شاه حسین زاده.
معرفی کوتاه چهارده کتاب و سپس “تازههای بازار کتاب” از فرخ امیرفریار در ادامه آمده است. پایانبخش این شماره، صفحههای “نامهها” و “درگذشتگان” است.