سیستم دیو داسی در هند باستان

مقدمه :

نظام دیو داسی یا کنیزان خدا یکی از کهن ترین سیستم های باستانی خدمت دختران جوان در تمامی معابد جنوب هند بوده است ,در این سیستم دختران ۶-۱۰ ساله را با مراسمی به نام Pottukattu که نوعی ازدواج آیینی با خدایان محسوب می شده در خدمت معبد و کسانی که به معبد می آمدند بوده ,در واقع خانواده ایشان این دختران را با سربلندی و افتخار وقف معابد می کردند تا آنان با خدمت به خدایان به رستگاری برسند , به این دختران رقص ,موسیقی و آوازخوانی آموزش داده می شد تا در مقابل خدایان برقصند و مردم را سرگرم کنند ,البته رقص های کلاسیک و آیینی هند هر کدام بخشی از عبادت در دین هندو محسوب می شود و این دختران علاوه بر عبادت و به جای آوردن مراسم و سنت های آیینی هندویی یا پوجا Puja در معابد در واقع می توانستند با هر کس که به آنها پول بدهد همخوابگی کرده و عواید آن را تقدیم معبد کند.در واقع این دختران به شکل سنتی دارای مقام و مرتبه بلند در جامعه خود بوده اند زیرا آنان خدمت خدایان را بر جای می آورند و پس از ازدواج با اشراف ,درباریان و ثروتمندان جامعه نه تنها در نقش یک زن خانه بلکه در مقام یک معلم آموزشی موسیقی و رقص های کلاسیک هندی به اطرافیان و فرزندان خویش در می آمدند,شوهر او البته همسر یا همسران دیگری نیز داشته که آن ها در واقع زن خانه بوده و خدمات خانه داری را به جای می آورده اند زیرا مقام آنان به حدی بالا بود که هر گز نمی توانستند به کارهای معمولی خانه و حتی بچه داری بپردازند,هم چنین همسر او می بایست او را از نظر مالی و اجتماعی کاملا حمایت کند تا آنان بتوانند با خیال راحت به آموزش و اجرای مراسم آیینی خویش بپردازند . اینان در ایالات مختلف هند نام های مختلفی داشته اند از جمله در ایالت کارناتاکا در جنوب هند به نام بسیوی Basivi و در ایالت ماهاراشترا در غرب هند به نام ماتانگی Matangi معروف بوده اند.

این سیستم منظم سنتی آیینی به چند دوره مشخص تقسیم می شده است که هر کدام برای خود ویژگی هایی داشته و در هر کدام دیوداسی ها مقام و موقعیت های مختلفی را تجربه کرده اند:

۱-دوره باستانی و میانه هند :

اولین آثار و مدارک درباره دیو داسی ها یا دختران رقصنده معبد در نوشته های کالیداس شاعر و نویسنده هند باستان دیده شده, ولی پیش از این نیز یعنی در قرن ۴ نیز آثاری از آن ها بدست آمده است ,او در اثر نامدار خود یعنی مگادوت Meghadhoot به این مساله اشاره می کند.در قرن ۶ کتب پورانا Purana به این مساله اشاره می کند که باید برای دخترانی که در معابد آواز می خوانند فهرستی تهیه شود ,درقرن ۱۰ تعداد دیو داسی ها برای هر معبد نشان دهنده ثروت ,قدرت و درجه مقام و موقعیت آن معبد بوده است مثلا معبدی در شهر تانجور در آن زمان حدود ۴۰۰ دیو داسی داشته ,بیشتر پادشاهان محلی در آن زمان با دعوت از این دختران به دربار خویش علاوه بر نشان دادن قدرت و ثروت خویش به دیگران می خواستند تا روش ها و سبک های رقص های کلاسیک هندی را برای هر رقصنده بسنجند و آن را تشویق کنند,در واقع در آن زمان دو نوع رقصنده وجود داشته است یکی دیو داسی و دیگری راجا داسی یا کنیزان پادشاه . دیوداسی رقص و هنر خویش را وقف خدایان می کرد بدون اینکه کسی این رقص را ببیند تا حتی به آن توجه کند این حرکات موزون و روح درونی این هنر فقط برای خدا بوده, ولی رقص راجا داسی Rajadasi بیشتر نوعی سرگرمی برای پادشاه و درباریان محسوب می شده است.محبوبیت ایشان در بین قرون ۱۰ تا ۱۱ به حد نهایت خویش رسید و با افول قدرت و مقام معابد ,مقام ایشان نیز در حد فواحش کوچه و خیابانی پایین آمد.

۲- دوره استعمار و تسلط انگلیسی ها بر هند:

دوران تسلط انگلیسی بر هند یکی از دوران است که معابد ثروت و قدرت خویش را از دست داده و دیو داسی ها از معابد بیرون آمده و به شکل رقصندگان خیابانی در آمدند, از دیگر جهت باید گفت که کلا انگلیسی ها درباره این سیستم کاملا دچار سوءتفاهم شده و با فکر دینی مسیحی قادر به درک درستی از آن نبودند,در جریان استقلال هند که از قرن ۱۹ شروع شد دو نهضت کاملا جدا درباره دیو داسی ها در هند شکل گرفت اول انقلابیون ناب و ضد این سیستم و دوم طرفداران احیای مذهب هندو ,گروه اول دیو داسی را نوعی بردگی وسیستمی شیطانی می دانستند که زنان را برده مردان می کند,اینان با برگزاری سخنرانی ها و تظاهرات گوناگون در سراسر شبه قاره هند خواستار توقف و براندازی آن شدند و البته در نهایت به برخی موفقیت ها نیز در این زمینه دست یافتند و بسیاری از معابد از پذیرفتن و نگهداری این دختران سرباز زده و رسما این سیستم در بسیاری از مناطق شبه قاره از بین رفت ,گروه دوم بر این اعتقاد بودند که باید سنت های کهن هندویسم به شکل اولیه خود احیا شده و مورد استفاده قرار گیرد که البته یکی از این رسوم دیو داسی بود ,این فکر هواخوانی داشت از جمله کسانی که در موسیقی و رقص های کلاسیک هندی استاد بوده و این دختران را تعلیم می دادند .

۳- عصر حاضر :

پس از استقلال هند در سال ۱۹۴۷ م و تشکیل دولت جدید نمایندگان مجلس خواستار وضع قانونی جامع برای لغو سیستم دیو داسی شدند که در نهایت سال ۱۹۴۸ م قانونی برای غیرقانونی بودن دیو داسی و مجازات برای کسانی که این روش را دنبال کنند یا فرزندان خویش را وقف معابد کنند در پی داشت ,در سال ۱۹۸۸ م قانون دیگری به تصویب رسید که در آن معابد حق نگهداری و قبول این دختران را نداشته و انجام این کار مجازات های سنگینی در پی داشت,این قانون بخصوص در ایالاتی چون اوریسا ,کرلا و کارناتاکا که دارای تعداد زیادی دیو داسی بود با شدت و حدت بسیار به کار گرفته شد.

نتیجه :

در قرن حاضر دیوداسی در هند به شکلی مخفیانه وجود دارد و دولت هند با آگاه سازی مردم به مبارزه با این سنت باستانی می پردازد ,کشور هند درواقع کشوری روستایی است یعنی بیشتر مردم آن در روستاها ساکن هستند و قشر بیسواد یا کم سواد در آن بسیار وجود دارد و نفوذ روحانیون هندو و قوانین هندویسم در آن ها وبوضوح دیده میشود و رعایت می گردد.در واقع مساله رستگاری و مقدس شدن آن چنان در ذهن و فکر هندوها ریشه دوانده که برای بدست آوردن آن به هر کاری دست می زنند حتی با تقدیم و وقف دختران کوچک خویش به معابد که نه تنها سرافرازی در دنیا و آخرت را در پی دارد بلکه با اعتقاد ایشان خدایان روح خود دختر و خانواده اش را تطهیر کرده وایشان به روحانیت نهایت کمال الهی دست می بایند پس این کار برای هر خانواده هندو فرض واجب شمرده میشود .

منابع :

Ashish Publisher House 1990/Joan Shankar /Devdasi Cult: 1-

A Sociological Analisis

۲- Saskia .C.Kersenboom Story1987 /Motilal Banarasidass/Nityasumangali:Devdasi Tradition In South India

۳-Life Journey 2013/Source Wilkipedia /Criticism Of Hinduism :Anti-Hinduism ,Devdasi Hindu Reform Movments ,Saffronization,Saffron Terror,Sati(Practice )