انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

زاها حدید: یک میراث

امید کامروانی

 

در هیات یک متخصص، شاید نزدیک ترین برخورد من با زاها حدید به چند سخنرانی در مدرسه AA، و همجواری دفتر ما (معماران کاموری) و زاها حدید، تنها به فاصله چند خیابان از هم در لندن ، محدود شود.

در مقام آموزش اما، او را هرگز دور نیافتم. من در ده سال اخیر افتخار و موهبت تدریس در سراسر خاور میانه، از تهران و باکو و دوبی، تا مسقط و ابوظبی و بیروت را داشته ام و زاها حدید نه تنها موثر ترین معمار، که با نفوذ ترین شخص در اندیشه نسل جوان مشتاق و تشنه ی بلند پروازی بود که در این منطقه با دنیای طراحی درگیر شده بودند.

در درسگفتارهایم در خاورمیانه، برای من مهم بود که در صفحه اسامی فارغ التحصیلان برتر مدرسه AA، نام زاها حدید را برجسته نشان دهم، چون به خوبی آگاه بودم نام اوست که برای مخاطب از سایرین مهم تر است و این به تنهایی گویای حد و اندازه نفوذ او در خاور میانه است، آنهم با توجه به این که فهرست فارغ التحصیلان AA فهرستی سرسام آور از معماران سرشناس نیز هست.

کمتر کسانی مانند او الهام بخش نسل ها بوده اند، کافیست در راهروهای هر مدرسه معماری، هر کجای دنیا پرسه ای بزنیم تا به بحث یا گفت و گویی پیرامون کارهای زاها حدید بر بخوریم، اما این اتفاق بیش از هر نقطه دیگر، در خاور میانه می افتد، جایی که او در آن تنها یک معمارْستاره نبود، بلکه “یکی از خود” آنها بود، نمونه زنی الهام بخش که بر خلاف همه موانع به “غیر ممکن” دست پیدا کرد. او نسلی از باورمندان و عملگرایان را پرورش داد؛ آنها که برخلاف تمام سختی ها، به معماری و توانایی معماری در بهبود کیفیت زندگی باور دارند.

زمان بهتر گویای این نکته خواهد بود که میراث ماندگار او نه بناهایی که طراحی کرد، بلکه شوری ست که در بسیاری براه انداخت، برای گذر از محدوده تصور، خلق کردن و متفاوت بودن.
فوت حدید خلا تمام نشدنی بر جای خواهد گداشت، اما میراث او برای سالیان سال ماندگار است.
باشد که به درستی با آن رفتار کنیم.
از تو برای هر آنچه برای ما، و حرفه معماری انجام داده ای ممنونم. روحت شاد.

 

این یادداشت در چارچوب همکاری رسمی و مشترک با سایت اتووود منتشر می شود.