رسانه ها: انگلستان، مطبوعات و قانون (لوموند دیپلماتیک: ژوئن ۲۰۱۳)

ژان کلود سرژان ترجمه ی شیرین روشار

تصویر: مورداک

تام واتسون که در سال ٢٠٠١ به مجلس انگلستان راه یافته و عضو کمیسیون فرهنگ و رسانه هاست، در زمین لرزه ای که امپراتوری روپرت مورداک را در سال ٢٠١١ تکان داد (١)، شاهدی بوده است در صف اول. گروه مورداک، زمانی که وی در مصدر وزارتخانه ای بود، دست از عاصی کردن وی بر نمی داشت و حتی او را تحت نظر قرار داده بود. وی اخیراً با همکاری خبرنگاری از روزنامه گاردین، به افشاگری در مورد زیر و بم سیستمی دست زده که از تجاوز به حریم خصوصی هزاران نفر، عمدتا اشخاص مشهور، از طریق استراق سمع پیام های آنها و یا واردشدن به رایانه هایشان، تغدیه می کند (٢).

طرز عملی که اسکاتلندیارد به هیچ وجه عجله ای برای تحقیق و تجسس در مورد آن از خود نشان نمی دهد. زیرا نیوز اینترناشنال (News International) – مؤسسه ای که عناوین روزنامه های انگلیسی گروه مورداک را تحت پوشش قرار می دهد، می داند چگونه کارمندان قدیمی سرویس پلیس را تر و خشک کند. به این روابط نرخ گذاری شده با پلیس، مجاورت ها و یا همدستی و تبانی ستاد گروه مورداک با مستأجرین پی در پی شماره ١٠، دآنینگ استریت، و بخصوص با آقای دیوید کامرون، نخست وزیر فعلی از حزب محافظه کار را می بایست افزود. با مرور اتفاقات اخیر، آقای برایان له وسن (Brian Leveson)، مسئول کمیسیون بررسی که در ژوئیه ٢٠١١ توسط آقای کامرون مأمور ارزیابی «فرهنگ، طرز کار و اصول اخلاقی» مطبوعات شد، گزارش خود را در ماه نوامبر گذشته ارائه داد (٣).

پس از دادن شرحی محکوم کننده از اوضاع (۴)، له وسن چندین پیشنهاد ارائه می دهد. در این گزارش آمده است که نهاد فعلی نظارت و کنترل «کمیسیون شکایات مطبوعات» (Press Complains Commission (PCC)) جز یک ارگان میانجیگری میان قربانیان و مسئولین هیئت تحریریه چیز دیگری نیست و تا آنجا که به تأمین مالی و ترکیب آن مربوط می شود، کاملاً تابع رسانه ها ست. به این ترتیب، وی پیشنهاد می کند که ارگانی به راستی مستقل جایگزین آن شود، که قادر باشد خود دستور بررسی و تجسس بدهد، و این قدرت را داشته باشد که انتشار متن اصلاحی به همراه عذرخواهی، وهمچنین جریمه هائی تا سقف ١ میلیون لیور استرلینگ را تحمیل کند.

تعیین اعضا این ارگان و بخصوص رئیس آن، به عهده کمیسیونی گذاشته خواهد شد که اکثریت آنها متشکل از شخصیت های بدون نقش سیاسی فعال و بدون ارتباط با بخش مطبوعات هستند. با اینحال آقای له وسن می پذیرد که این ارگان جدید مسئول جمع آوری سهم مالی ناشرین، که هدف آن تأمین سرمایه این دستگاه است، در روند تعیین اعضا نیز سهیم است. وی در ضمن معتقد است که اصول اخلاقی که این ارگان برای خود تعیین خواهد کرد، می بایست توسط یک متن قانونی که متضمن خصوصیت قانونی آن باشد تأئید گردد. امری که همچنین موجب خواهد شد تا بتوان به سیستم داوری نیز که برای سرعت بخشیدن به رسیدگی شکایاتی در نظر گرفته شده است که در نتیجه انتشار مقالاتی که در زمره دادرسی کیفری قرار می گیرند، جنبه قانونی بخشید (و هزینه ها را کاهش داد). اما «بدون انجام حرکتی که راه بازگشت نداشته باشد» (به گفته آقای کامرون)، یعنی دخالت دادن پارلمان در اداره امور مطبوعات. لیبرال- دمکراتها و سران اصلی حزب کارگر، بر خلاف دولت، با این امر موافق بودند…

در روز ١٨ مارس، البته سه طرف اصلی بر سر یک متن حقوقی به توافق رسیدند، اما یک توافق حداقل : یک منشور سلطنتی، اساسنامه و ترکیب یک کمیته تائید (recognition panel) را تشریح می کند که عهده دار نظارت برعملکرد نهاد قانونگذاری است که متخصصین می بایست تشکیل دهند. از آنجا که سیستم بر یک کار داوطلبانه تکیه دارد، تشویق ناشرین مطبوعات در شرکت کردن، اهمیت پیدا می کند. کسانی را که حاضر به همکاری نباشند، هنگام دادگاه های قضائی به دلیل هتک حرمت ، به پرداخت جریمه های سنگین تهدید می کنند. این اقدام از هم اکنون یک تبعیض و بر خلاف ماده ١٠ کنوانسیون اروپائی حقوق بشر متضمن آزادی بیان است، در حالیکه ناشرین مهم ترین روزنامه های ملی و محلی تهدید به تحریم این سیستم به نفع نهادی ساخته و پرداخته خود می کنند. در این میان، مصالحه ای در روز ١٩ مارس گذشته توسط پارلمان به تصویب رسیده، اما بحث و گفتگو همچنان ادامه دارد…

پی نوشت :

١- بخوانید مقاله « چرا امپراتوری «مورداک» از گوهری دست و پا گیر می رهد» اکتبر ٢٠١١

http://ir.mondediplo.com/article1738.html

٢-

Tom Watson et Martin Hickman, Dial M for Murdoch : News Corporation and the Corruption of Britain, Allen Lane Penguin Books, Londres 2012, 20 livres sterling.

٣-

« An inquiry into the culture, practices and ethics of the press », ۲۹ novembre 2012, www.official-documents.gov.uk

۴- بخوانید :

« Ce rapport qui accable les médias britanniques », Le Monde diplomatique, janvier 2013 .

صفحه لوموند دیپلماتیک در انسان شناسی وفرهنگ
http://anthropology.ir/lmd

پرونده «لوموند دیپلماتیک» در انسنا شناسی و فرهنگ
http://anthropology.ir/node/15007

پرونده «تحولات خاور میانه» در انسان شناسی و فرهنگ
http://anthropology.ir/node/10253