سیلوی کوفمان، برگردان آریا نوری
آیا دونالد ترامپ و مارین لوپن قبلاً باهم ملاقات داشته‌اند؟! اگر پاسخ منفی است که بهتر است در این مورد فکر کنیم. اصلاً شاید بهترین بود نشریه‌ی تایم، یکی از این دو نفر را به‌جای آنگولا مرکل که یک شخصیت سیاسی کلاسیک است، به‌عنوان چهره‌ی سال ۲۰۱۵ انتخاب می‌کرد.
مارین و دونالد هردو به دنبال چالش هستند، آن‌هم در معنای واقعی کلمه. هردوی آن‌ها به دنبال رسیدن به مقام ریاست جمهوری هستند و فعلاً وضعیت خوبی هم دارند. یکی از آن‌ها می‌خواهد سال ۲۰۱۷ جای باراک اوباما را بگیرد و دیگری روی‌ای کاخ الیزه را در سر می‌پروراند. مسئله اما بسیار ساده‌تر از آنی است که به نظر می‌آید: نه مارین و نه دونالد هیچ‌کدام مثل نامزدهای دیگر رفتار نمی‌کنند.
آن‌ها به دنبال بر هم زدن سازمان حاکم شده بر کشورهایشان هستند و احترامی برای ادب و نزاکت قائل نمی‌شوند. باید به این مسئله اشاره کرد که جریان‌های پوپولیسم در کشورهای دیگری از اروپا هم وجود دارند، ولی تا به الآن صحبت از دو کشور آمریکا و فرانسه به میان نیامده بوده است. دو کشوری که همیشه به دنبال حاکم کردن ارزش‌های منحصر به خود در سرتاسر دنیا هستند.ارزش‌هایی که در نظر خودشان انسان‌دوستانه و روشن‌گرایانه است.
دونالد و مارین برای بر هم زدن معادلات از خشم مردمی بهره می‌برند. خشمی که در اثر یک دهه بحران اقتصادی،بیکاری و نابرابری به وجود آمده است. آن‌ها روی ترس مردم مانور می‌دهند، ترسی که در همه جای دنیا رو به افزایش است. نونا میر[۱]، تحلیلگر سیاسی، اعتقاد دارد ترس مردم فرانسه یکی از علت‌های اصلی تعداد آرای بالای جبهه‌ی ملی به رهبری مارین لوپن در دور اول انتخابات منطقه‌ای فرانسه است. از طرف دیگر سقوط مردم ازنظر اقتصادی را نیز به‌هیچ‌عنوان نباید به دست فراموشی سپرد. برای مثال طبق نتایج تحقیقی که موسسه‌ی پیو ریسرچ به تازگی صورت داده، ۶۰ درصد مردم آمریکا معتقدند که وضعیت فرزندانشان در آینده بدتر از وضعیت خود ایشان خواهد بود. مارین لوپن در اظهارات خود این‌طور عنوان می‌کند که مهاجرت مسلمانان به فرانسه کم‌کم سبب می‌شود ایشان جایگزین مردم این کشور شوند. ترامپ هم مسلمانان را تهدیدی برای کشور خود دانسته و به‌تازگی عنوان کرده که دولت باید مانع از ورود آن‌ها به خاک آمریکا شود.
مارین و دونالد هر دو سعی می‌کنند تا از آب گل‌آلود به وجود آمده پس از حوادث تروریستی فرانسه و به دنبال آن آمریکا، ماهی بگیرند. نقاط مشترک دیگری هم بین آن‌ها وجود دارد. برای مثال هردویشان سخنوران بی‌نظیری هستند. خیلی خوب می‌توانند در سخنرانی‌های خود رقبایشان را مسخره کنند و یا مخاطب را بخندانند،کاری که سایر نامزدهای انتخاباتی انجام نمی‌دهد. ایشان می‌توانند سخنانی را ادا کنند که خیلی سریع در شبکه‌های اجتماعی مثل توییتر، فیس‌بوک و … بازتاب پیداکرده و باعث شود سر زبان‌ها بیافتند. این کار درواقع تبدیل‌شده است به یکی از شیوه‌های اصلی هردوی آن‌ها و به نظر نمی‌رسد قصد چشم‌پوشی از آن را داشته باشند.
دونالد و مارین میانه‌ی خوبی با روزنامه‌نگاران و در حالت کلی‌تر رسانه‌ها ندارند،امری که نشان‌دهنده‌ی شکاف اجتماعی و فکری است. دونالد ترامپ به‌تازگی در مورد رسانه‌ها این‌چنین گفته بود:« بیایید مطبوعات را کنار بگذاریم، ما بدون آن‌ها هم خیلی خوب می‌توانیم زندگی کنیم. رسانه‌ها را کنار بگذاریم، آن‌ها به درد سطل زباله می‌خورند.» این هم تفاوتی که بین این دو نفر وجود دارد. ترامپ رفتاری تهاجمی دارد، بی‌ادب است و خیلی راحت به رقبایش توهین می‌کند. پس از حمله‌ی تروریستی هفته‌ی پیش‌گفته بود:«این وضعیت دیگر تکرار نخواهد شد. دیگر حواسمان را جمع می‌کنیم. از این به بعد باید سختگیر، بدجنس و بد باشیم. داعش تنها زمانی از میان خواهد رفت که اوباما دست از سر آمریکا بردارد.»
مارین لوپن هیچ‌گاه این‌گونه صحبت نمی‌کند. صحبت‌های ترامپ بیشتر شبیه است به ژان مارین لوپن، یعنی پدر مارین که از صحنه‌ی سیاست فرانسه کنار رفته [۲]. زمانی که مجری شبکه‌ی TF1 نظر خانم لوپن را در مورد صحبت‌های ترامپ مبنی بر ممنوع کردن ورود مسلمانان به خاک ایالات‌متحده جویا شد، وی این‌گونه پاسخ داد:« من هیچ‌وقت هم‌چین حرفی نمی‌زنم، شما قبلاً هم‌چین حرفی از من شنیده‌اید؟!» وی همچنین در جواب اینکه مطبوعات فرانسه او را با ترامپ مقایسه می‌کنند گفته:« بله، اما مطبوعات من را با هیتلر هم مقایسه می‌کنند.» فیلیپ استفن در مقاله‌ای در فایننشال تایمز این‌گونه می‌نویسد:« ترامپ رفتاری فاحش دارد، لوپن خطرناک است، ترامپ می‌خواهد کار خود را با دادوفریاد پیش ببرد، لوپن آهسته و پیوسته پیش می‌رود.او توانسته چهره‌ی سنتی جذب خود یعنی نژادپرستی را تا حدی از میان بردارد، ولی چیزهای دیگری را جایگزین آن کرده است.»
ژان مارین لوپن در مورد یهودیان اظهارات نژادپرستانه می‌کرد و مارین لوپن در مورد مسلمانان. تفاوت دیگری نیز وجود دارد. در حال حاضر دونالد ترامپ، نامزد جمهوری خواهان برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری بوده و در آخرین نظرسنجی صورت گرفته نیز در صدر قرار دارد. سایر نامزدهای جمهوری‌خواه نگران آسیب‌هایی هستند که وی به حزبشان وارد می‌کند،همین امر نیز سبب شده رقبایش آشکارا به انتقاد از وی بپردازند. برای مثال جب بوش(برادر جرج بوش) در حساب کاربری توییتر خود نوشته بود که ترامپ تعادل روحی ندارد. تد کروز، نامزد دیگر جمهوری‌خواه نیز قدرت قضاوت آقای ترامپ برای قرار گرفتن در مسند ریاست جمهوری را زیر سؤال برده است. پول رایان، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نیز مواضع او را مغایر با جمهوری آمریکا می‌داند. با تمام این اوصاف دونالد ترامپ در آخرین نظرسنجی صورت گرفته با کسب ۳۵ درصد آرا، بیشترین شانس را برای انتخاب شدن به‌عنوان نامزد حزب جمهوری‌خواه در انتخابات ریاست جمهوری دارد. هرچند که در صورت انتخاب شدن هم هنوز بعید به نظر می‌رسد شانسی در برابر هیلاری کلینتون داشته باشد.
مارین لوپن اما جبهه‌ی ملی را پشت خودش دارد. حزبی که در طول سال‌های گذشته و به‌خصوص از سال ۲۰۱۲ به بعد توانسته به‌خوبی در بین رأی‌دهندگان جای خود را باز کند. احزاب سوسیالیست و راست میانه‌رو اما وضعیت مساعده ندارند. رهبر حزب راست میانه‌روی فرانسه، نیکولا سارکوزی، به‌جای آنکه سیاستی مخالف باسیاست‌های خانم لوپن را در پیش بگیرد، سعی می‌کند تا درست پا جای پای وی بگذارد تا به این طریق شاید بتواند کسانی را که به او رأی می‌دهند را مجدد به سمت خود بکشاند.
احزاب سنتی فرانسه امروز بدون شک تاوان ناتوانی خود در رویارویی با شرایط پیچیده‌ی دنیای جدید را می‌دهند. مردم دیگر اعتماد خود به این احزاب را تا حد زیادی ازدست‌داده‌اند. برای ایشان زمان زیادی باقی نمانده تا بتوانند خود را احیا کنند، چراکه مارین لوپن در دو قدمی رسیدن به دور دوم انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۷ در فرانسه قرار دارد.
منبع: نشریه ی لوموند، سیزدهم دسامبر ۲۰۱۵
آرشیو روزنامه لوموند در انسان شناسی و فرهنگ
