دوداسی در اصل به دختران و زنان گفته می‌شود که در معبدها و در خدمت خدایان هندو هستند و در حقیقت زندگی خود را وقف معبد و خدای آن معبد می‌سازند.” دو” در ترکیب این واژه به معنای خدا و “داسی” به معنای کنیز و بدین‌سان دوداسی به معنای کنیز خداوند است. از دیرباز در میان هندوها رایج بوده که وقتی با دشواری‌های بسیارروبرو می‌شدند زن و مرد نذر می‌کنند که یکی از فرزندان دختر خود را در سنین شش تا هشت سالگی به معبد مورد نظر خود تقدیم کنند که به عنوان دوداسی یا کنیز خدا درآید و در آنجا رشد کند و از آموزش‌های معبد بهره‌مند شود. از نظر دینی دختری که در راه خدا و برای معبد وقف شد باید به صورت راهبه درآید و هیچ گاه نمی‌تواند ازدواج کند و فرزندی از آن خود داشته باشد. او موظف است که تنها به رقص و آواز برای خداوند بپردازد. مردم او را مقدس می‌دانند و به عنوان کنیز و حتی همسر خدایان تلقی می‌کنند و همواره این برداشت عمومی هست که آنها با خدایان معبدها میثاق ازدواج بسته‌اند، اما عملاً دوداسی همسر خداوند نیست بلکه همسر زائران معبد و کاهنان و برهمنان است و به صورت یک روسپی «مقدس» درمی‌آید که زائران و کاهنانی که به وسیلۀ او به خدا مجذوب شده‌اند را به بهره‌ای برساند. امروزه این روسپی های «مقدس» اگر چه با این سبک و سیاق رو به کاهش هست اما هنوز در برخی نواحی هندوستان در معابد حضور دارند و در بیشتر موارد صرفا رنگ و روی دینی دارند و به ظاهر به خواندن آوازهای مذهبی می پردازند و رقص مذهبی می کنند اما در واقع کسب و کار خود را که بدان وسیله امرار معاش می کنند مد نظر دارند.
به گزارش کتاب‌های مذهبی و تاریخی هندوان، به نظر می‌رسد که این رسم از قرن‌های ۹ و ۱۰ درجنوب و غرب هند مرسوم شده است. با الهام گیری از اساطیر و القائات ودا و سایر متون مقدس از همان زمان باستان نهاد دوداسی در هند آغاز شد. بیشتر صاحب نظران معتقدند آغاز این نهاد، برگرفته از ودا و دوره اوپانیشاد است و از دورۀ پورانا دوداسی ظاهر شد. منشاء تصور دِوداسی را می‌توان در ریگ ودا، آتاروا ودا، اوپانیشاد، گیتا و متون مقدس دیگر هندوییسم سراغ گرفت. در ریگ ودا از نرتو نام برده شده است که رقاصه‌ای است در قلمرو ملکوت که خدایان را اغفال می‌کند و از کشش جنسی خود ذات‌های قدسی را به دام می‌اندازد و تحریک می‌کند. در عین حال دختری بسیار زیرک، باهوش، باتربیت، روشنفکر، تحصیل کرده و استاد فن رقص و سرود است. برخی صاحب نظران معتقدند نرتو نمونه و الگوی دوداسی است. دوداسی‌های معبدهای هندو نه تنها برای تن فروشی و اغفال مردان، حتی برهمنان و مرتاضان معبدها، بلکه به دانائی، هوش و ذکاوت نیز مشهور بوده‌اند.
منشاء ایدئولوژیک نهاد دوداسی در همین آشکارا گویی‌های متون مقدس ریگ ودا و برهمنان است. دین هندو در جهان شاید یگانه دینی باشد که در آن نهاد روسپیگری رنگ دینی گرفته ودر معابد به طور رسمی فاحشه‌ها را پرورش می‌دهند و پیدا است که این امر باید منشاء در متون مقدس دینی آئین هندو داشته باشد و چنان‌که گفته شد این کنیزان خدایان در معابد تحت آموزش‌های ویژه قرار داشتند و آداب معاشرت، رفتار، گفتار و روانی واژه‌ها و حرکات را به خوبی فرا می‌گرفتند و در همان زمان‌ها که این کنیزان به خانواده‌های اشراف راه داشتند و برای رقص و سرودهای مذهبی دعوت می‌شدند به آنها مسئولیت آموزش آداب معاشرت کودکانشان را نیز می‌دادند.
نوشته‌های مرتبط
به تدریج و طی زمان، نهاد دوداسی رواج پیدا کرد. بیشتر معبدهای بزرگ به ویژه درجنوب و غرب هند دارای دوداسی بودند. دوداسی‌ها در معبد، رویاروی بت بزرگ به رقص و آواز می‌پرداختند و در عیدها و جشن‌ها رقص آنان توجه عموم را جلب می‌کرد و هزاران نفربرای تماشا می‌آمدند. دوداسی‌ها نیز نظیر رقاصه‌های مدرن کاباره‌ها، در رقص خود به اشاره و کنایه‌های مبتذل جنسی روی می‌آوردند که برای مردم عادی و جوانان تحریک کننده بود و در واقع این رقص و آواز دینی، غمزه و عشوه‌گری را نیز برای زائران در بر می‌داشت. نقش دیگر دوداسی، عرضه کردن جسم خود برای لذت اندوزی به زائران بود. نظیر فاحشه‌ها، دوداسی‌ها نیز برای لذت جنسی از زائران پول دریافت می‌کرده‌اند. در همان حال کاهنان وبرهمنان که ظاهراً زندگی راهبانه داشتند و مدعی بودند از اعمال جنسی و لذت‌ها می‌پرهیزند، چون به «خلوت» می‌رفتند با دوداسی‌ها معاشقه می‌کرده‌اند و بدین‌سان این دختران و زنان، مورد استثمار جنسی صاحبان معبدها قرار می‌گرفتند.
در متون مقدس و قدیمی، دوداسی‌ها را به هفت دسته تقسیم کرده‌اند که آنها عبارتند از :
داتا( Dutta ) کسانی که خود را داوطلبانه تسلیم و وقف خدایان می‌کنند.
ویکریتا( Vikrita ) کسانی که خود فروشی می‌کنند و صرفا به فاحشگی می‌پردازند.
بریتیا( Bhritya ) کسانی که خود فروشی می‌کنند تا دوداسی در خانواده‌شان پایدار شود.
باختا( Bhakta ) کسانی که نه از سر فداکاری برای خدا که از سر اجبار به معابد آورده می‌شوند.
هریتا( Hrita ) کسانی که به تحریک و خشم از خانه بیرون می روند و به معابد می‌آیند.
آلانکارا( Alankara ) دختران آموزش دیده‌ای که به وسیلۀ پادشاهان به معابد پیش‌کش می‌شوند.
گوپالا( Gopala) کسانی که برای آمدن به معابد دستمزد می‌گیرند.
در بخش بعدی به پیشینۀ تاریخی نهاد دوداسی و تصور آن در متون مقدس و دیگر، واکنش هندوها و دیگران از سایر ادیان و دولت به حضور دوداسی‌ها در معابد پرداخته می‌شود.
فهرست منابع:
نقوی، علی محمد(۱۳۸۵): خرافات دینی در هند، راه اسلام، خانۀ فرهنگ ایران در دهلی نو
Dalal, Roshan(2006): The Penguin Dictionary Of Religion In India, Tomas Press, Noida
zahrasharbaf@yahoo.com
