محمودرضا طهماسبیان
خرافه عدد ۱۳ چیست ؟
این عدد در نزد چینی ها و مصریان باستان عددی مبارک وخجسته بکار می رفته است، تصور نحس بودن عدد ۱۳ یک تصور خرافی است .
مسیحیان ، یهودای خیانتکار را سیزدهمین آن دوازده نفر شام آخر میدانند.
در اساطیر یونان باستان چون به دوازده خدا اعتقاد داشتند در یک ضیافت ،*لوکی*با روحیه ستیزه جوئی نا خواسته به آن جمع پیوست وشمار آنهارا به ۱۳ رساند و آنگاه یکی از خدایان محبوب کشته شد،لذا عدد ۱۳راعدد نحسی میدانند.
ایرانیان عدد۱۳را نحس می شمارندو براین باورهستند که در انجام امور،رویداد بدی رخ می دهد،ومخصوصا روز جمعه را اگر سیزدهم ماه باشد ،روزی نا میمون می دانند،شاید هیچ پندار یا تصور خرافاتی به اندازه تصور نحس بودن عدد۱۳ در سراسر جهان این چنین باور کنندگانی نداشته باشد،در غرب متمدن هتل ها طبقه سیزدهم ندارند پس از طبقه دوازدهم چهارده نامیده می شود.اما ببینیم *ویل دورانت *مورخ نامدار در مورد عدد ۱۳ چه می گوید؟ از آنجاکه عدد ۱۲ عددی بوده که به ۲و۳و۴و۶بخش پذیر بوده وعددکاملی به شمار می آمده ودرست بعد از آن عدد سیزده است که به هیچ کدام از آن اعداد بخشپذیز نیست ،نحس شده است.در نگاه ریاضیدانها:۱۳ عددی اول است ،یعنی عددی است که بجز به خودش وعدد ۱ بخش پذیر نمی باشد،حدودا ۳۰۰۰ عدد اول داریم. حال با توجه به تعریف ویل دورانت و تعبیر علمی ریاضیدانها چرا ایرانیان یک بر داشت خرافی وغلط از اقوام غیر ایرانی را* سیزده بدر *نامیدند و باور یکروزه نوروز اول فصل بهار را به چند روز متمادی نوروزی افزوده اند و از ترس نحس بودن عدد ۱۳ در خانه نمانده و هجومی غیر عادی به دامان طبیعت داشته و در تخریب آن هم کوچکترین ترحمی ندارند،و در تقویم رسمی کشور هم *روز طبیعت* نامگذاری شده است.
عید تقدیری
شروع فصل بهار با قدمتی به بلندای ایرانیان باستان وافزودن باورها از اقوام مهاجم به این سرزمین ونقش گاهشمار سال جدید را موثر در سرنوشت وسلامت ودوری درد و بلای آسمانی وزمینی وخودرا اسیر شروع سالی با فصلی متفاوت از سایر فصل ها حتا مولای رومی را تحت تاثیر قرار داده که اشاره دارد :
پیش آ بهار خوبی تو اصل فصل هائی تا فصل ها بسوزد جمله بهار ماند
تعطیلات طولانی وافراط در خوردن آجیل وشیرینی و روبوسی تصنعی وادامه تا فرار به دامان طبیعت از ترس نحس بودن عدد ۱۳ یونانیان باستان .
مطلب فوق مربوط به ویژه نامه نوروز ۹۸ موسسه انسان شناسی و فرهنگ می باشد.