انسان شناسی و فزهنگ
انسان شناسی، علمی ترین رشته علوم انسانی و انسانی ترین رشته در علوم است.

جهان کتاب شماره ۳۱۹ آذر ۱۳۹۴

در آغاز، «نامه‌ای از پراگ» را می‌خوانیم به قلم پرویز دوائی با عنوان «… مهربان است». یادکردی است سرشار از طنز، از اولین ترجمه‌های سینمایی نویسنده و نیز شوخی با خویشتن به خاطر تعلق خاطری در «اوج جهالت جوانی» به یکی از بازیگران برازنده فیلم «کازبا» …

«خواندن به مثابه خوردن: تأملی بر یکی از استعاره‌های مطالعه» مقاله‌ای است از یزدان منصوریان. در این مقاله می‌خوانیم:

«قرار نیست همه افراد جامعه فقط به این دلیل کتاب بخوانند که مطالعه کنشی سودمند است. بلکه می‌توان کتاب خواند و از آن لذت بُرد. نخستین پاداش خواندن سرگرمی و پُر کردن اوقات فراغت ماست. درست مثل یک بستنی خُنک در ظهر تابستان، یک داستان کوتاه دلپذیر نیز می‌چسبد و این نه تنها اشکالی ندارد، بلکه یکی از انگیزه‌های اصلی خواندن است. اگر مطالعه با مشقّت همراه باشد دوام نمی‌آورد و آدم از هرچه کتاب است بیزار می‌شود. ما همان‌طور که غذای خوشمزه، لذیذ و معطر را ترجیح می‌دهیم، کتاب دلپذیر، قابل فهم و الهام‌بخش را می‌پسندیم.»

«سیاوش کسرایی: تحلیلگر شعر نیما (در بیستمین سال درگذشت او)» نوشته کامیار عابدی در ادامه آمده است. سپس مقاله «ویرانه‌های دل: دمی با دیک دیویس» نوشته سهیلا صارمی به این شاعر بزرگ انگلیسی‌زبان و پژوهشگر و مترجم برجسته ادبیات فارسی اختصاص دارد. در این مقاله نمونه‌هایی از شعر دیک دیویس به فارسی ترجمه شده است. «برو نگهبانی بِگُمار» نام کتابی است تازه‌یاب از هارپر لی، نویسنده کتابِ پرفروش کشتن مرغ مینا. این مقاله، نوشته دایان جانسون و ترجمه گلی امامی، نقدی است موشکافانه بر این اثر، ارزش‌های ادبی آن و تفاوت‌ها‌یی که در دیدگاه‌‌های نویسنده دو کتاب مشاهده می‌شود. «انسان‌دوستی که رمان سیاه می‌نوشت» مقاله‌ای است به قلم یاسمن مَنو درباره هنینگ مَنکِل، نویسنده سرشناس سوئدی که به‌تازگی درگذشت. «انسان‌دوستی مفهومی بود که مَنکِل از ورای موضوعاتِ رمان‌ها و نمایشنامه‌هایش و همچنین اعمال بشردوستانه‌اش همواره به آن پایبند بود». تلاش‌های انسان‌دوستانه منکل از افریقا تا نوار غزه را در بر می‌گرفت. سپس بخش سومِ سلسله مقالاتِ «نام‌های آثار ادبی از کجا آمده‌اند؟» از گری دکستر به ترجمه پرتو شریعتمداری را می‌خوانیم که به چگونگی انتخاب نام آثاری از ژول ورن، سامرست موآم و الکساندر دوما می‌پردازد.

کاوه بیات در مقاله‌ای‌، کتاب فهرست تفصیلی گنجینه پژوهشی مینورسکی را بررسی کرده است. نرگس انتخابی در مقاله‌ای به کتاب ترجمه ادبی در ایران مدرن نوشته اسماعیل حدادیان مقدم پرداخته است که به زبان انگلیسی در خارج از کشور منتشر شده است. طلیعه خادمیان کتاب جامعه‌شناسی مردم‌مدار: جامعه‌شناسی در قرن بیست و یکم را بررسی کرده است و معصومه علی‌اکبری به نقد کتاب ما ایرانیان مقصود فراستخواه پرداخته است. این کتاب با عنوان فرعیِ «زمینه‌کاوی تاریخی و اجتماعی خلقیات ایرانی» بررسی‌ای انتقادی است درباره خلقیات ایرانیان که ریشه در ملّت و تاریخ و تبار آنان دارد. کتاب با مقدماتی از گذشته آغاز می‌شود و به وضعیت معاصر می‌رسد و در ضمن آن، سرمنشأ اوصاف نیک و بدی را نیز بررسی می‌کند که ایرانیانِ امروز خود و یکدیگر را با آن می‌شناسند. در ادامه، کتاب گزارش یک زندگی معرفی شده است که مجموعه عکسی است از نصرالله کسرائیان و به تعبیری کارنامه زندگی حرفه‌ای او. «اطلس تاریخی آذربایجان» نوشته دیگری است از کاوه بیات در معرفی کتاب اطلس تاریخی، نقشه‌ها و تصویرهای جغرافیایی آذربایجان از امیرهوشنگ انوری. سپس فاطمه اروجی به معرفی کتاب از تبریز تا سنت پترزبورگ پرداخته است. این اثر که به زبان انگلیسی در امریکا منتشر شده است، شرح سفر هیئت اعزامی ایران به سنت پترزبورگ است برای عذرخواهی بابت قتل وزیرمختار روسیه در ایران، الکساندر گریبایدوف. جرج بورنوتیان استاد تاریخ خاورمیانه، روسیه و اروپای شرقی در امریکا در این کتاب «سفرنامه خسرو میرزا» (فرزند عباس میرزا و رئیس هیئت اعزامی از ایران) را از کامل‌ترین نسخه‌ها و با رجوع به اسناد موجود در آرشیوهای روسیه به انگلیسی ترجمه کرده است. در ادامه، رمان اتاق اثر اِما داناهیو توسط کتایون کیایی بررسی شده است. اتاق رمانی پرفروش در سطح جهانی است. بر اساس آن فیلمی سینمایی ساخته شده و تاکنون چهار ترجمه از آن به فارسی منتشر شده است.

در «کتاب‌های پرفروش» این شماره از فرخ امیرفریار، شمارگان سه کتاب پرفروش از بیژن نجدی، نویسنده فقید، ارائه شده است.

زری نعیمی در «هزار و یک داستان» این شماره، این کتاب‌ها را نقد و بررسی کرده است: آخرین رویای فروغ/ سیامک گلشیری؛ جنایت جردن/ علیرضا محمودی؛ چهره برافروخته/ مرتضی کربلایی‌لو؛ و شب طاهره/ بلقیس سلیمانی.

سایه اقتصادی‌نیا «وقت شعر» را به «حیات شعر امروز فارسی در ایالات متحده امریکا» اختصاص داده است. در این شماره با پنج شاعر ایرانی ساکن امریکا و نمونه‌هایی از سروده‌هایشان آشنا می‌شویم: مجید نفیسی، علیرضا زرّین، سهیلا صارمی، عباس صفاری، و عادل بیابانگرد جوان.

در بخش «معرفی کوتاه» یازده کتاب به اجمال بررسی شده‌ است: کتاب، کتابداری و کتاب‌پژوهی در نوشته‌های نوش‌آفرین انصاری/ به کوشش علی بوذری؛ خاطرات و اسناد عبدالحسین نوایی/ رضا مختاری اصفهانی؛ منشی نِوَل‌کشور، خادم نشر فارسی/ مجید غلامی جلیسه؛ حزب دمکرات ایران و تحولات دهه ۱۳۲۰/ محسن مدیر شانه‌چی؛ کارآفرینی اجتماعی به شیوه سعیده قدس/ رضا یادگاری و مهشید سنایی‌فرد؛ در سرزمین عقاب سپید: یازده گفت‌وگو با ایران‌شناسان لهستانی/ آیدین فرنگی؛ آتاتورک/ آندرو مانگو؛ اندیشه اجتماعی گئورگ زیمل/ هرست هله؛ در صحبت اهل قلم/ گردآوری و ترجمه وازریک دِر ساهاکیان؛ نظری بر تصویرسازی کتاب کودک/ فاطمه معدنی؛ شکستن دماغ استالین/ یوجین یلچین.

در پایان، فرخ امیرفریار در «تازه‌های بازار کتاب» به معرفی کتاب‌های تازه انتشار یافته می‌پردازد.

 

 

این مطلب در راستای همکاری های انسان شناسی و فرهنگ و نشریه جهان کتاب منتشر می شود.