جشن اعتدال ربیعی و آغاز بهار
چند هزاره است که چهار روز مقدس را در سراسر جهان جشن می‌گیرند: اعتدال ربیعی و خریفی و انقلاب شتوی و صیفی.
نوشته‌های مرتبط
این روزها را نشان کردن و شباهت آیین‌ها را جستجو کردن سفره جهان را در برابر آدمی پهن می‌کند و از خود می‌پرسد آیا همه جا بوده‌ام. نزدیکی اعتدال ربیعی و آغاز بهار و نوروز بر آنم داشت تا به یاد آورم که فی‌المثل در میان سلت‌ها و غالیایی‌ها، هشت جشن خورشیدی و مقدس در سال برپا می‌شده، که از آن میان می‌توان ازجشن اعتدال ربیعی یا آغاز بهار نام برد.
دروئیدها یا زعمای مذهبی سلتی این روز را آلبان ایلر Alban Eilerمی‌خواندند که به معنای «نور زمین» است. این روز نزد آنان مقدس انگاشته می شد و یکی از دو روزی بود که شب و روز برابر بودند. در این روز خدا لوگ، خدای خورشید ازدواج مقدس خود را با خدایبانوی بهار بعد از خواب طولانی خدایبانو در پائیز و زمستان، جشن می‌گرفت. این جشن پاگانی به افتخار خدایبانو اوسترا Ostra خدایبانوی حاصلخیزی و باروری بهار بود، اوسترا همواره لباس سپید می پوشید و بانوی سپید نامیده می شد. برخی باور دارند که واژه‌ی ایسترEaster از نام اوسترا گرفته شده، لکن به ندرت دو جشن ایستر و جشن بهاری آلبان ایلر مقارن می‌شوند زیرا آلبان ایلر چون نوروز بر مبنای گردش خورشید تعیین می‌شد، در حالی‌که ایستر بر مبنای گردش قمری بود. (ایستر اولین یکشنبه بعد از اولین قرص کامل ماه بعد از اعتدال ربیعی است). از آنجایی که اعتدال ربیعی موجب حاصلخیزی زمین و باروری گیاهان است، در بسیاری از فرهنگ‌ها در طول قرون تخم مرغ را به عنوان نماد زندگی جدید یا جایگاه روح در تزیین سفره‌ی جشن اضافه می‌کنند. تخم مرغ نماد خدایبانو اوسترا است. زرده‌ی تخم مرغ نشانه‌ی خدای خورشید، لوگ است و پوسته‌ی سفید تخم مرغ نشانه‌ی خدایبانوی سپید اوسترا است. تخم مرغ به زمین تقدیم می شود تا خرمن پربار آتی خاک را تضمین کند.
تخم مرغ رنگی که بر سفره‌ی هفت سین می‌بینیم، در قلمرو سلت و غالیا نماد اوسترا بوده و از عهد باستان در جشن های پاگانی رواج داشته، و از آنجا به مسیحیت راه یافته و از نمادهای ایستر شده.
از دیگر نمادهای اوسترا، خرگوش است. این حیوان برای خدایبانو اوسترا مقدس بوده، زیرا می توانسته به خرگوش مسخ شود و تخم پرندگان را در آشیانه‌شان نگهبانی کند، و از طرفی به دلیل باروری خرگوش در این زمان از سال، خرگوش حیوان خاصه‌ی او شده است. خرگوش اوسترا، نیز به ایستر راه یافته و شکلات‌های خرگوش شکل ایستر از آن آمده است.
کپه آتش و پریدن از روی آتش یکی از رسوم جشن آلبان ایلردر آغاز بهار و اعتدال ربیعی در قلمرو سلت و غالیا بوده است و شباهت تمام به چهارشنبه سوری ما دارد؛ البته این روزها پریدن از آتش بیشتر برای جشن بلتاین در کشورهای سلتی و غالیایی در اول ماه مه انجام می شود. این رسم، نماد آوردن گرما و نیروی خورشید به مزارع برای کاشتن گیاهان و بذرها در اول بهار بوده است.
چه نیکو است این شباهت‌ها در آیین‌های جهان و چه نیکو خواهد بود که این آیین‌ها را به روز آوریم.
نوروزتان مبارک و تبریک از برای سالگرد انسان‌شناسی و فرهنگ
این نوشته از ویژه نامه نوروز ۹۸ انسان شناسی و فرهنگ بازنشر می شود.