مشخصات کتاب:
Coding Freedom: The Ethics and Aesthetics of Hacking. By E. Gabriella Coleman. Princeton, N.J.; Princeton University Press, 2012.
نوشته‌های مرتبط
گسترش نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز نقشی اساسی در تغییرات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مرتبط با کامپیوتر و تکنولوژی‌های اینترنتی بازی کرده است. هر چند که از این نقش بسیار سخن رفته است، اما تقریبا هیچ پژوهش موشکافانه‌ای در مورد آن انجام نشده است. کولمن تصویری روشنگر از فعالیت‌های کنشگران نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز ارائه می‌دهد و در عین حال، دوراهی‌‌های سیاسی‌ای را مطرح می‌کند که این جنبش ایجاد کرده است. وی جنبه‌های متفاوتی از این جنبش را بررسی می‌کند اما مساله اساسی وی، بررسی این نکته است که چطور اخلاق خاص یا سیاست‌های مشارکت در تولید نرم‌افزارهای آزاد و متن‌باز، در محور معمول راست یا چپ سیاسی قرار ندارد و به همین خاطر، هکرهای گوناگونی را به فعالیت در تولید این نرم‌افزارها فرامی‌خواند. کولمن معتقد است که طی این فعالیت‌ها، سیاست فرهنگی جدیدی معطوف به آزادی بیان و دارایی تولید می‌شود.
میدان اصلی مطالعه کولمن، پروژه دبیان است که به تولید سیستم عامل آزاد و متن‌باز دبیان می‌پردازد. وی به روشنی ویژگی‌های خاص این گروه را نشان می‌دهد و چگونگی اعمال ایده‌آل‌های دبیان را بررسی می‌کند. نکته مهمی که کولمن در بررسی این پروژه به آن اشاره می‌کند، نقش طنز است که معمولا کنشی فرهنگی است که از آن غفلت می‌شود.
این کتاب سه تم اصلی دارد:
• تاریخ هکرها، هک و جنبش متن‌باز
• مردم‌نگاری جمعیتی از هکرهای پروژه‌های متن‌باز
• بررسی سیاست‌ها و قوانین جنبش متن‌باز، که به تناقض‌های عمیق کاپیتالیسم نئولیبرال در عصر اطلاعات می‌پردازد.
این سه تم در تمامی فصول کتاب مشاهده می‌شوند.
فصل اول کتاب به این می‌پردازد که هکر کیست. تاریخچه، زیبایی‌شناسی، تاثیرات، ارزش‌ها و اخلاقیات هکرها در این فصل بررسی می‌شوند. کولمن این کار را از طریق داستان‌هایی که اطلاع‌رسان‌هایش برایش تعریف می‌کنند، انجام می‌دهد و البته به محدودیت تنوعی که با این روش به آن دست می‌یابد، واقف است. فصل دوم کتاب به تاریخ جنبش متن‌باز می‌پردازد و درگیری‌های این جنبش را با قانون حق معنوی و شرکت‌ها بازگو می‌کند. دهه نود میلادی که در آن قانون حق مولف بسیار گسترده شد، به عنوان زمانی مطرح می‌شود که پای تولیدات انتزاعی مانند ایده‌ها، نوشته‌ها، هنر و کدهای برنامه‌های کامپیوتری به جریان تولید کالا در کاپیتالیسم باز شد. جنبش متن‌باز و هکرهایی که در آن به فعالیت می‌پردازند معتقدند که برای تولید برنامه‌های بهتر، باید کدهای این برنامه‌ها به اشتراک گذاشته شود و برنامه‌ها به صورت جمعی تولید گردند.
کولمن در فصل سوم به شرح زیبایی‌شناسی و تاثیرات هکرها می‌پردازد و از طریق بررسی طنز و هوشمندی، نشان می‌دهد که در زمان فعالیت فکری، هکرها مشکلاتشان را رفع می‌کنند. ارتباطی که کولمن میان فردگرایی و شایسته‌سالاری در میان هکرها برقرار می‌کند، بسیار شایان توجه است. وی این کار را با نشان دادن ارتباطی که در میان هکرها، بین چند موضوع شکل می‌گیرد، توضیح می‌دهد. یکی از این موضوعات، ایده‌آل‌های رمانتیکی مثل رضایتمندی خلاقانه شخصی است و دیگری ایده‌آل‌های لیبرالی مانند فردگرایی دموکراتیک است. وی نشان می‌دهد که در میان این گروه، کسب سود، انگیزه تولید نیست.
فصل چهارم کتاب تلاشی است برای نشان دادن این که چگونه هکرها خود را از طریق فرایند کار، سازماندهی می‌کنند و کولمن برای این کار، اصول اخلاقی هکرها را با دقت بیشتری بررسی می‌نماید. فصل پنجم، کد برنامه‌های کامپیوتری را به عنوان گفتار مطرح می‌کند و متن‌باز بودن برنامه‌ها، به آزادی بیان تعبیر می‌شود. کولمن نشان می‌دهد که چطور هکرها با ظرافت تلاش دارند تا جنبش متن‌باز را جنبشی غیر سیاسی جلوه دهند که به راست و چپ سیاسی متمایل نیست و این کار را با قرار دادن این جنبش در چارچوب ایدئولوژی آزادی انجام می‌دهند. فصل آخر کتاب نیز نشان می‌دهد که این سنت آزادی‌خواهی که در مرکز هویت امریکایی وجود دارد، چگونه جنبش متن‌باز را از درگیری‌های راست و چپ سیاسی در امان نگاه داشته است.
ایمیل نویسندده
ramyar.khalili@gmail.com
