اهداف توسعه پایدار
جهانی که ما در آن زندگی میکنیم، مملو از فقر، نابرابری و گرسنگی است. این در حالی است که میتوان گفت اکثر نقاط جهان از کشورهای پیشرفته و صنعتی گرفته و تا کشورهای کمتر توسعه یافته، با این قبیل مسائل و مشکلات دسته و پنجه نرم میکنند. بسیاری از مردم در سراسر جهان به دنبال راههای کاهش آلودگی، مشکلات اقتصادی و کمک به مسائل زیستمحیطی هستند. در این میان، گروههای دولتی و مردم نهاد در سراسر جهان و همچنین پیمانهای بین المللی میان کشورها در جستجوی چاره ای برای خارج شدن از چنین وضعیتی هستند.
شاید تا چندین سال گذشته دغدغه اصلی بسیاری از کشورها، خصوصا کشورهای کمتر پیشرفته و صنعتی، حرکت به سوی جلو و توسعه صرف اقتصادی بوده است. اما در حال حاضر پیشرفت کردن و به سوی جلو حرکت کردن تنها یک خط پیشفرض مستقیم و از پیش تعیین شده نیست و مسئله ای که همگان به آن اذعان دارند این است که برای ادامه حیات بشر در عصر حاضر باید الزامات و دستورکارهای جدیدی در نظر گرفته شود.
نوشته‌های مرتبط
انسان عصر جدید خیلی زود متوجه این مسئله شد که برای ادامه حیات بر روی کرهزمین، باید از آن حفاظت کند. یعنی باید به وضعیتی دست یابد که توازنی میان خواستهها و تمایلات خود و تواناییهای محیط زیست ایجاد کند. بنابراین میتوان گفت در حال حاضر توسعهی کشورها بدون در نظر گرفتن نیازها و ظرفیتهای زیستمحیطی و همچنین مسائل و معضلات اجتماعیای که ممکن است به همراه داشته باشد، میسر نخواهد بود.
اکتفا کردن به امر توسعه بدون در نظر گرفتن محدودیتها و چالشها میتواند رونق و رشد بسیاری را برای کشورها داشته باشد، اما این توسعه دوامی نخواهد داشت و بیشتر از آنکه منفعت آفرین باشد، زیان بار خواهد بود.
در حقیقت، یکی از اصلی ترین دغدغههای انسان در عصر حاضر، ساختن جامعهای پایدار است که در آن تمامی اقشار میتوانند از ظرفیتها و امکانات استفاده کنند و از این رشد و توسعه برای مدتی طولانی بهره برند.
اصطلاح توسعهپایدار اولین بار توسط کارلو ویتزین استفاده شد و به عنوان یک اصل در زمینه جنگلداری مطرح شد. اما امروزه، تعریف بروندلند از توسعهپایدار به عنوان توسعهای که نیازهای زمان حال را بدون به خطر انداختن توانایی نسلهای آینده برای برآوردن نیازهای خود مد نظر قرار داد. این مفهوم از زمان کنفرانس سازمان ملل متحد در مورد محیطزیست و توسعه، که در سال ۱۹۹۲ در ریودوژانیرو برگزار شد، بیشترین توجه را به خود جلب کرد. مفهوم اصلی پایداری بدین معنی است که منابع طبیعی غیرقابل جایگزینشدن هستند و اقتصاد نیز متکی بر جامعه است و از سویی دیگر جامعه نیز به محیطزیست وابستگی دارد. در حقیقت، این امر بر وابستگی متقابل بین محیطزیست، اقتصاد و جامعه اذعان دارد. همچنین بقای انسان نیز رابطهی مستقیمی با محیططبیعی دارد. بنابراین، ایجاد یک سبک زندگی پایدار که به تعادل بین مصرف افراد و ظرفیت محیططبیعی برای تجدید بستگی دارد، ضروری میباشد (بزلجک و همکاران، ۲۰۲۰).
در دو دهه گذشته، توسعهپایدار یک مفهوم بسیار بحث برانگیز در عرصه تحقیقات دانشگاهی و سیاستگذاری بوده است. همچنین این موضوع در حال تبدیلشدن به یکی از اهداف کلیدی سیاست پیشروی بسیاری از کشورها، به ویژه کشورهایی است که مسائل زیستمحیطی قابل توجهی دارند(فیلو و همکاران، ۲۰۲۰). در حقیقت، یکی از مهمترین اهداف بشریت در قرن بیست و یکم، ساختن جامعهای پایدار است. و رسیدن و دستیابی به پایداری و جامعهای پایدار مستلزم پایهایترین کلید آن، یعنی آموزش میباشد (بزلجک و همکاران، ۲۰۲۰).
در سال ۲۰۱۵، سازمان ملل متحد دستور کار ۲۰۳۰ را برای توسعهپایدار با هفده هدف ارائه کرد تا به همراه همکاری بیشتر، تعهد و تلاش برای دستیابی به یک وضعیت برد-برد در میان مردم، کرهزمین و رفاه باشد (کویی،۲۰۲۱). این اهداف براساس موفقیت‌های اهداف توسعه هزاره است، درحالیکه حوزه‌های جدیدی مانند تغییرات آب و هوایی، نابرابریهای اقتصادی، نوآوری، مصرفپایدار، صلح و عدالت، و همچنین اولویت‌های دیگر را شامل می‌شود (فیلو و همکاران، ۲۰۲۰). توسعهپایدار با مضامینی سروکار دارد که زندگی روزمره افراد در هر سنی را که در شرایط متفاوتی زندگی میکنند، تعیین میکند. در حقیقت این مضامین، مردم[۱]، کره زمین[۲] و منافع[۳] (این مضامین به ۳p معروف هستند) آنها میباشند (بکتشی و زافری، ۲۰۲۰).
این اهداف به همدیگر مرتبط هستند و معمولا کلید موفقیت یک هدف در گرو رسیدن به هدف بعدی میباشد. این اهداف عبارتند از؛
- تاکید بر پایان دادن به همه اشکال فقر شدید
- که هدف آن پایان دادن به گرسنگی و دستیابی به امنیت غذایی با بهبود تغذیه است.
- تمرکز بر تضمین زندگی سالم و ارتقای رفاه برای همه
- یکی از مهمترین حوزهها، رسیدن به آموزش فراگیر و با کیفیت
- تمرکز بر برابری جنسیتی
- که بر نیاز به آب سالم و بهداشت تاکید دارد.
- حامی انرژی مقرون به صرفه و پاک
- حفظ رشد اقتصادی فراگیر و پایدار با شرایط کار مولد و مناسب برای همه
- که تمایل بر تقویت صنعت، نوآوری و زیرساختها دارد.
- کاهش نابرابری بین کشورها
- تلاش برای رسیدن به سکونتگاهها و شهرهای انسانی فراگیر، ایمن، انعطافپذیر و پایدار
- تمرکز بر الگوهای مصرف و تولید پایدار
- تمرکز بر لزوم حفاظت از محیطزیست
- افزایش حفاظت از حیات زیرآب، بهویژه رودخانهها و اقیانوسها
- تمرکز بر افزایش حفاظت از حیات بر روی سرزمینها و خشکیها
- حمایت از صلح و عدالت و همچنین نهادهای قوی
- تلاش متقابل برای افزایش مشارکت برای ارائه و همینطور دستیابی به اهداف (فیلو و همکاران، ۲۰۲۰)
اهداف توسعهپایدار طرحی برای دستیابی به آیندهای بهتر و پایدارتر برای همه است. این اهداف به چالشهای جهانی که با آن روبرو هستیم، از جمله چالشهای مرتبط با فقر، نابرابری، تغییرات آب و هوایی، تخریب محیطزیست، صلح و عدالت میپردازند. هر هفده هدف، همگی به هم مرتبط هستند و دستیابی به یکی از آنها مستلزم دستیابی به دیگری است (فیلو و همکاران، ۲۰۲۰).
اهداف توسعه پایدار از سه بعد اجتماعی، اقتصادی و زیستمحیطی تشکیل شده اند تا بتوانند ترسیم جامعه ای را بر عهده گیرند که علاوه بر آنکه از رفاه اجتماعی پایداری میان تمامی اقشار و طبقات جامعه برخوردار است، از محیطزیست حفاظت شده و پایداری نیز برخوردار است. در حقیقت جامعهی پایدار جامعهای است که زندگی و حیات نسلهای بعد در آن تضمین شده است و همانطور که نسل حاضر میتواند به خواستهها و نیازهای خود جامهی عمل بپوشاند، نسل آینده نیز این امکان را خواهد داشت.
منابع
Ching Ting Tany Kwee. (2021). I want to teach sustainable development in my English classroom: A case study of incorporating sustainable development goals in English teaching, sustainability 2021, 13, 4195.
Edita Bekteshi, Brikena Xhaferi. (2020). Learning about sustainable development goals through English language teaching, Research in social science and technology, 5 (3), 78-94.
Petra Bezeljak, Martin Scheuch, Gregor Torkar. (2020). Underestanding of sustainability and education for sustainable development among pre-service biology teachers, sustainability 2020, 12, 6892.
Walter Leal Filho · Anabela Marisa Azul Luciana Brandli · Pinar Gökçin Özuyar Tony Wall. (2020). Sustainable Cities and Communities, Switzerland, Springer Nature Switzerland AG.
[۱] People
[۲] Planet
[۳] Profit